Οι ανθρωποκτονίες στο Μεξικό αυξήθηκαν κατά 33% το 2018, καταγράφοντας νέο ιστορικό υψηλό για δεύτερη συναπτή χρονιά, αποκάλυψαν επίσημα στατιστικά στοιχεία, υπογραμμίζοντας πόσο μεγάλη είναι η πρόκληση για τον νέο πρόεδρο Αντρές Μανουέλ Λόπες Ομπραδόρ, που έχει δεσμευθεί ότι θα μειώσει τη βία στη χώρα όπου λυσσομανούν τα καρτέλ των ναρκωτικών.
Την περασμένη χρονιά ξεκίνησαν να διενεργούνται έρευνες για 33.341 φόνους, αριθμός που ξεπέρασε το προηγούμενο ιστορικό υψηλό, που είχε καταγραφεί το 2017 και ανερχόταν σε 25.036 φόνους, κατά δεδομένα του υπουργείου Εσωτερικών που δημοσιοποιήθηκαν χθες Δευτέρα.
Επίσης, χθες οι αρχές ανακοίνωσαν ότι ο διευθυντής ραδιοφωνικού σταθμού στην Πολιτεία Μπάχα Καλιφόρνια Σουρ (βορειοδυτικά) δολοφονήθηκε μία ημέρα μετά την εξαφάνισή του.
Η πρώτη δολοφονία δημοσιογράφου για το 2019
Σύμφωνα με την εφημερίδα El Universal, το θύμα, ο 34χρονος Ραφαέλ Μουρούα Μανρίκες, είχε καταγγείλει πρόσφατα πως δεχόταν απειλές. Εγινε ο πρώτος δημοσιογράφος που δολοφονήθηκε το 2019 στο Μεξικό, μια από τις πιο επικίνδυνες χώρες στον κόσμο για τους ρεπόρτερ.
Το Μεξικό είναι η δεύτερη πιο επικίνδυνη χώρα στον πλανήτη για τους εργαζόμενους στον Τύπο μετά τη Συρία, καθώς περισσότεροι από 100 δημοσιογράφοι έχουν σκοτωθεί εκεί από το 2000, τονίζει η μη κυβερνητική οργάνωση Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα (RSF). Το 2018, δολοφονήθηκαν 10 δημοσιογράφοι σε διάφορες περιοχές του Μεξικού. Στη συντριπτική τους πλειονότητα, οι φόνοι εργαζομένων σε ΜΜΕ μένουν ατιμώρητοι.
Το Μεξικό δυσκολεύεται ολοένα περισσότερο τα τελευταία χρόνια να ελέγξει το κύμα βίας που οι αρχές αποδίδουν στις βάρβαρες συμμορίες που επιδίδονται κατά κύριο λόγο στη διακίνηση ναρκωτικών.
Η στρατηγική που ακολουθήθηκε ήταν η εξουδετέρωση των επικεφαλής των συμμοριών, κάτι όμως που είχε συνέπεια τον κατακερματισμό των καρτέλ σε μικρότερες, νέες, ακόμη πιο αιμοδιψείς συμμορίες και το ξέσπασμα συγκρούσεων ανάμεσά τους για εδάφη και επιρροή.
Η μαύρη αγορά των κλεμμένων καυσίμων
Ο περίπλοκος αγώνας εναντίον των συμμοριών θα αποτελέσει μείζονα δοκιμασία για τον Λόπες Ομπραδόρ, ο οποίος ανέλαβε την εξουσία τον Δεκέμβριο υποσχόμενος να ακολουθήσει διαφορετική προσέγγιση από τον προκάτοχό του.
Επί των ημερών του Ενρίκε Πένια Νιέτο στην προεδρία (2012-2018) και από την πρώτη του ολόκληρη χρονιά στην εξουσία το 2013, ο αριθμός των ανθρωποκτονιών αυξήθηκε κατά 40% και πλέον.
Από το σύνολο των 32 περιφερειών του Μεξικού, ήταν στην κεντρική Πολιτεία Γουαναχουάτο εκεί όπου καταγράφηκε η μεγαλύτερη αύξηση των ερευνών που ξεκίνησαν να διενεργούνται για φόνους το 2018: ο αριθμός έφθασε τις 3.290, ήταν δηλαδή τριπλάσιος από εκείνον των φακέλων των ερευνών που άνοιξαν το 2017 (1.084).
Αυτό πιθανόν εξηγείται από το ότι η Πολιτεία Γουαναχουάτο έχει μετατραπεί σε θέατρο σύγκρουσης συμμοριών που διεκδικούν τον έλεγχο της πολύ προσοδοφόρας μαύρης αγοράς κλεμμένων καυσίμων.
Εξάλλου, τα δεδομένα κατέγραψαν επίσης αξιοσημείωτη αύξηση των φόνων γυναικών το 2018, που ανήλθαν στις 861, από 735 το 2017.
Η εθνική στατιστική υπηρεσία του Μεξικού (INEGI) δεν έχει ακόμη δημοσιοποιήσει τα δικά της δεδομένα για το 2018. Το 2017, είχε επίσης κάνει λόγο για αριθμό-ρεκόρ ανθρωποκτονιών, συνολικά 31.174 ή 25 ανά 100.000 κατοίκους, χρησιμοποιώντας διαφορετική μεθοδολογία από το υπουργείο Εσωτερικών.
Το επίπεδο της βίας στο Μεξικό άρχισε την ιλιγγιώδη άνοδό του στα τέλη του 2006, όταν η κυβέρνηση του προέδρου Φελίπε Καλδερόν (2006-2012) κήρυξε «πόλεμο» εναντίον των καρτέλ των ναρκωτικών και πήρε την — εξαιρετικά αμφιλεγόμενη — απόφαση να αναπτύξει τον στρατό στο εσωτερικό της χώρας για να πατάξει τις συμμορίες.