Αναζήτηση
Στις 23 Ιανουαρίου, όταν ο Χουάν Γκουαϊδό αυτοανακηρύχθηκε πρόεδρος, τα τηλεοπτικά δίκτυα της Βενεζουέλας δεν μετέδωσαν τίποτε απευθείας. Αλλά εκατοντάδες χιλιάδες χρήστες του Δικτύου είχαν την δυνατότητα να τον δουν στο Youtube, το Facebook, το Twitter, τις φωνές της αντιπολίτευσης.
«Σήμερα στην Βενεζουέλα, τα ραδιόφωνα και οι τηλεοράσεις, εάν θέλουν να συνεχίσουν να μεταδίδουν, δεν μπορούν να μιλήσουν για τον Γκουαϊδό», επιβεβαιώνει ο Αντρες Κανισάλες, ερευνητής Πολιτικών Επιστημών στο καθολικό πανεπιστήμιο Andres Bello, όπως μεταδίδει το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Εκ των πραγμάτων, ο νεαρός πρόεδρος του Κοινοβουλίου, 35 ετών, «είναι leader 3.0, ηγέτης που ο μόνος τρόπος που έχει να επικοινωνεί με την κοινωνία αυτήν την στιγμή περνά από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης».
Αγνωστος αρχικά στο ευρύ κοινό, έκτοτε έχει γίνει το αγαπημένο παιδί των αντιφρονούντων, στους δρόμους της Βενεζουέλας και στο Twitter όπου ξεπέρασε χθες το φράγμα του ενός εκατομμυρίου followers, ενώ στο Instagram έχει 2,2 εκατομμύρια.
«Ορκίζομαι να ασκώ επισήμως τα καθήκοντα της εκτελεστικής εξουσίας ως προσωρινός πρόεδρος της Βενεζουέλας»: την στιγμή που ο Χουάν Γκουαϊδό πρόφερε αυτά τα λόγια, η κρατική τηλεόραση VTV μετέδιδε εικόνες από τσαβιστικές διαδηλώσεις.
Και το ιδιωτικό τηλεοπτικό δίκτυο Venevision μετέδιδε το σίριαλ «Σε Αναζήτηση του Πρίγκιπα του Παραμυθιού».
Για τους αντιφρονούντες στο καθεστώς Μαδούρο, η στάση αυτή των μέσων ενημέρωσης της Βενεζουέλας δεν προκάλεσε και έκπληξη! «Το Κράτος λογοκρίνει τα μέσα ενημέρωσης εδώ και χρόνια. Είτε επιβάλλει έλεγχο, είτε τα αναγκάζει να αυτολογοκριθούν», δηλώνει ο Μελάνιο Εσκομπάρ, διευθυντής της μη κυβερνητικής οργάνωσης Redes.
Τώρα, υπάρχει συγκεκριμένη απαγόρευση να μιλούν για τον Χουάν Γκουαϊδό , αλλά και «για την καταστολή, για τις δολοφονίες, τις αυθαίρετες κρατήσεις».
«Στο μέτρο που η Βενεζουέλα βυθίζεται στην πολιτική κρίση, η λογοκρισία στα μη κυβερνητικά μέσα ενημέρωσης είναι όλο και περισσότερο κατάφωρη και ανησυχητική», καταγγέλλουν οι Δημοσιογράφοι χωρίς Σύνορα σε χθεσινή τους ανακοίνωση.
Για να δουν τον Γκουαϊδό να αυτοανακηρύσσεται πρόεδρος, οι υποστηρικτές του στράφηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπου είχαν, σε ορισμένες περιπτώσεις, άσχημες εκπλήξεις.
Το Παρατηρητήριο του Ιντερνετ NetBlocks κατέγραψε μαζικές διακοπές του Δικτύου στην Βενεζουέλα, που επηρέασαν την λειτουργία του Youtube, του Google, τους servers της κινητής πλατφόρμας του Android και άλλων services εκείνη την ημέρα που ήταν επίσης μία ημέρα μαζικών διαδηλώσεων της αντιπολίτευσης.
«Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης υπέστησαν σημαντικές διακοπές, με το Facebook και το Instagram να κάνουν συνεχείς διακοπές», σύμφωνα με το Παρατηρητήριο.
Τις ίδιες διαπιστώσεις έκανε και το Instituto Prensa y Sociedad (Ipys), δημοσιογραφική ένωση της Βενεζουέλας που έκανε λόγο για μέση ταχύτητα 0,9 megabit/sec, δηλαδή τέσσερις φορές μικρότερη από την μέση ταχύτητα στην Λατινική Αμερική.
Οι Δημοσιογράφοι χωρίς Σύνορα διαπίστωσαν επίσης αδυναμία πρόσβασης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
#Guaidochallenge
«Από το 2014, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ήταν στην πραγματικότητα το μόνο κανάλι επικοινωνίας στο οποίο είχε πρόσβαση η αντιπολίτευση της Βενεζουέλας για την οργάνωση διαδηλώσεων, την δημοσίευση ανακοινώσεων, την μετάδοση βίντεο», σύμφωνα με τον Μελάνιο Εσκομπάρ.
Αυτό εξόργισε τον Νικολάς Μαδούρο, ο οποίος κατήγγειλε τον Οκτώβριο 2017 την «δικτατορία» των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
«Είμαι σχεδόν έτοιμος να εγκαταλείψω το Facebook, διότι λαμβάνω κάθε μέρα τρία βίντεο του Χούλιο Μπόρχες (τότε προέδρου του Κοινοβουλίου που ελέγχεται από την αντιπολίτευση) και μου έρχονται πάντα πριν φάω και παθαίνω ναυτία»…
Ο Νικολάς Μαδούρο έχει επανειλημμένως κατηγορήσει τους γίγαντες του Ιντερνετ ότι μποϊκοτάρουν τα μηνύματα του στρατοπέδου του, την ώρα που ο ίδιος έχει 3,5 εκατομμύρια followers στο Twitter και 520.000 στο Instagram.
Ωστόσο, η αντιπολίτευση «κάνει αυτήν την στιγμή πιο έξυπνη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης», σύμφωνα με τον Αντρες Κανισάλες: «Το μήνυμα που στέλνει ο Γκουαϊδό στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι πιο φρέσκο, πιο άμεσο». Αντίθετα, ο Μαδούρο στέλνει συνέχεια «πολεμικές εικόνες, του εαυτού του σε στρατιωτικές ασκήσεις, σαν για να δείξει ότι έχει τον έλεγχο».
Την Κυριακή, ο Νικολάς Μαδούρο εμφανίσθηκε σε βίντεο στο Twitter κάνοντας τροχάδην ανάμεσα σε στρατιώτες ή με κράνος στο κεφάλι στην γέφυρα πολεμικού πλοίου κατά την διάρκεια στρατιωτικής άσκησης.
Φυσικά, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης χρησιμεύουν και στην Βενεζουέλα, όπως και σε ολόκληρο τον κόσμο, ως διέξοδος για πολλούς Βενεζουελάνους που προσπαθούν να αντιμετωπίσουν με όπλο το χιούμορ την τραγική κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η χώρα τους.
Ετσι, όταν η κυβέρνηση κατηγόρησε τον Χουάν Γκουαϊδό ότι συνομίλησε μυστικά με στελέχη του τσαβικού καθεστώτος, με απόδειξη βίντεο όπου υποτίθεται ότι εμφανίζεται φορώντας ένα φούτερ με κουκούλα, οι χρήστες του Δικτύου δημιούργησαν το hashtag #Guaidochallenge και το γλέντησαν βάζοντας στην θέση του την Britney Spears, τον Justin Bieber ή τον E.T. με κουκούλα.
