Η ισπανική αντιπολίτευση -που όπως φαίνεται μετά τη συνεργασία στην Ανδαλουσία έχει βρει και άλλους συνδετικούς αρμούς- περνάει στην αντεπίθεση, κατά της σοσιαλιστικής κυβέρνησης του Πέδρο Σάντσεθ. Το Λαϊκό Κόμμα (ΡΡ), οι Ciudadanos και η ακροδεξιά Vox απεύθυναν κάλεσμα χθες στους οπαδούς τους και όλους τους Ισπανούς να διαδηλώσουν την Κυριακή στη Μαδρίτη για «πετάξουν τον Πέδρο Σάντσεθ από το μέγαρο της Μονκλόα»(σ.σ. το ισπανικό Μέγαρο Μαξίμου).
Η αντιπολίτευση θεωρεί πως ο Σάντσεθ εξευτελίζει την Ισπανία θεσπίζοντας έναν διαμεσολαβητή στον διάλογο με την Καταλωνία, πράξη που χαρακτηρίζεται ακόμα και «προδοσία».
Ο ηγέτης του ΡΡ Πάμπλο Κασάδο, του οποίου την αντιπολιτευτική τακτική δυσχεραίνει η μεγάλη άνοδος του Vox, απείλησε και με κατάθεση πρότασης μομφής στο Κοινοβούλιο (ανάλογη με εκείνην που έριξε τον Μαριάνο Ραχόι και ανέδειξε πρωθυπουργό τον Σάντσεθ) και τόνισε πως ο ορισμός ενός διαμεσολαβητή αποτελεί «ό,τι σοβαρότερο έχει βιώσει η Ισπανία μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα της 23ης Φεβρουαρίου του 1981.
Το ΡΡ ανησυχεί πως ο διάλογος, που πρόκειται να ξεκινήσει την ερχόμενη Τρίτη, θα αποτελέσει ακόμη μια ευκαιρία θρυαλλίδα για την προβολή του Vox, το οποίο πρωτοστατεί στις πατριωτικές αντιδράσεις. Από την πλευρά του, ο Άλμπερτ Ριβέρα των Ciudadanos κάλεσε στη δημιουργία ενός «κοινωνικού μετώπου» κατά του Σάντσεθ.
Η θέση του Σάντσεθ ενώπιον του συμπαγούς αυτού μετώπου της συντηρητικής αντιπολίτευσης είναι ιδιαίτερα ασταθής –κυβερνά χάρη σε μία ισχνή κοινοβουλευτική δύναμη 84 βουλευτών και χωρίς να έχει κυρώσει ακόμη τον προϋπολογισμό, πράγμα που τον αναγκάζει να είναι σχεδόν δέσμιος της πολιτικής βούλησης των μικρών αυτονομικών κομμάτων για την πλειοψηφία.
Την ίδια στιγμή, τόσο ο Κασάδο όσο και ο Ριβέρα έχουν αναφερθεί σε διάφορες περιπτώσεις στην ανάγκη να ενώσουν τις δυνάμεις τους εναντίον του Σάντσεθ. Ο ηγέτης του ΡΡ κάλεσε όλες τις δυνάμεις του συνταγματικού τόξου να προσέλθουν μαζικά στη διαδήλωση της Κυριακής και χθες είχε μακρές συνομιλίες όλη την ημέρα με τους Ριβέρα και Σαντιάγο Αμπασκάλ του Vox, όπως και με τους εκπροσώπους της Συμμαχίας των Καναρίων, την Ένωση του Λαού της Ναβάρας, του Foro Asturias και του Κόμματος της Αραγώνας, όπως επίσης και με την Ένωση Θυμάτων Τρομοκρατίας. Σύμφωνα με πηγές του PP και των Ciudadanos, αμφότερα τα κόμματα συμφώνησαν πως στη διαδήλωση της Κυριακής δεν θα υπάρχουν σημαίες κομμάτων, αλλά μόνο αυτή της Ισπανίας.
Σύμφωνα με τον Χοακίν Ουρίας, καθηγητή Συνταγματικού Δικαίου και πρώην εισηγητή του Συνταγματικού Δικαστηρίου, η κατηγορία της «προδοσίας» που εκτοξεύθηκε κατά του Σάντσεθ προσλαμβάνει σημαντικές διαστάσεις, καθώς ο Κασάδο δύναται βάσει αυτής όχι μόνον να καταθέσει πρόταση μομφής, αλλά και να προσάγει σε δίκη τον πρωθυπουργό, όχι στο Ανώτατο Δικαστήριο βέβαια, αλλά στο Κοινοβούλιο, βάσει του άρθρου 102 του Συντάγματος.
«Ακόμη κι εάν δεν διαθέτουν την πλειοψηφία, από συμβολικής πλευράς είναι μία πολύ δυνατή δήλωση», υποστηρίζει ο Ουρίας, εξηγώντας πως αυτό είναι δυνατόν γιατί απαιτεί να το ζητήσει μόλις το ένα τέταρτο του Σώματος. «Το ΡΡ δεν μπορούσε να χρησιμοποιήσει προηγουμένως το εργαλείο αυτό, διότι δεν είχε τη στήριξη του Ριβέρα, ούτε και υπήρχε η απειλή του Vox. Η συζήτηση για τον ‘μη νομιμοποιημένο πρωθυπουργό’ μπορεί να αρχίσει μόνον υπό τις τωρινές συνθήκες και αυτή είναι μια καλή πρόφαση», που ενόψει εκλογών θα μπορούσε να ενισχύσει σημαντικά τον Κασάδο, προσθέτει ο καθηγητής στην ηλεκτρονική εφημερίδα El Publico.
Ο ίδιος τονίζει πως υπάρχει κι ένας άλλος λόγος που η αντιπολίτευση θέλει επιτακτικά να επιταχύνει τη διαδικασία απονομιμοποίησης του Σάντσεθ. Τα συντηρητικά κόμματα προετοιμάζονται για τις εκλογές του Μαΐου κι επιδιώκουν αυτές να μην είναι μόνον σημασία για την Ευρωβουλή, τις περιφέρειες και τους δήμους, αλλά να έχουν αντίκτυπο και σε εθνικό επίπεδο. «Πιστεύουν πως έφτασε η στιγμή να εκμαιεύσουν εκλογές από τον Σάντσεθ και αυτό πρέπει να γίνει τώρα. Με το συλλαλητήριο της Κυριακής, η αντιπολίτευση τον σπρώχνει», προσθέτει ο Ουρία.
Αλλά και η άνοδος του Vox αποτελεί συμπληρωματικό λόγο για τον Κασάδο να επισπεύσει όποια πρωτοβουλία κατά της κυβέρνησης. «Προτού το Vox αποκτήσει μεγάλη πολιτική αποδοχή, είναι η κατάλληλη στιγμή για το ΡΡ να δηλώσει: είμαστε περισσότεροι, κάνουμε περισσότερο θόρυβο, εμείς είμαστε η πραγματική αντιπολίτευση», τονίζει ο Ουρία, υπογραμμίζοντας πως ο Κασάδο θέλει να αποφύγει να αποκτήσει μεγάλη προβολή το ακροδεξιό κόμμα.
Όμως η αντιπολίτευση έχει ελπίδες να κερδίσει την πρόταση μομφής; Σύμφωνα με το άρθρο 113 του Συντάγματος αυτή μπορεί να προκληθεί εάν το ζητήσει το ένα δέκατο του Σώματος (35 βουλευτές) και θα πρέπει να περιλαμβάνει και την πρόταση ενός εναλλακτικού υποψηφίου για την πρωθυπουργία σε περίπτωση που υπερισχύσει, με απόλυτη πλειοψηφία πάντοτε, 176 βουλευτών και άνω.
Το ΡΡ διαθέτει 134 βουλευτές και με την πρόσθεση των 32 των Ciudadanos, του ενός των Coalición Canaria και Foro Asturias, των 2 του Unión del Pueblo Navarro, φθάνει τους 170. Μόνον εάν συνέπρατταν και ο βουλευτής του Nueva Canarias και οι πέντε βουλευτές του βασκικού εθνικιστικού κόμματος PNV θα ήταν δυνατόν να περάσει η πρόταση. Όμως στους Βάσκους, που αποτελούν τον καθοριστικό παράγοντα και για την κύρωση του προϋπολογισμού, ο Σάντσεθ έχει δεσμευθεί για σημαντικές παραχωρήσεις στον υπό έγκριση προϋπολογισμό, στον οποίο όμως έχει εκφράσει την αντίθεσή του το ΡΡ.
Αλλά και ο Ριβέρα έχει εκφράσει την αντίθεσή του σε έναν παρόμοιο μηχανισμό. «Ο μόνος τρόπος για να διώξουμε τον Σάντσεθ, όλοι μας γνωρίζουμε αριθμητική, είναι μόνον με τις εκλογές», τόνισε την Τετάρτη ο Ριβέρα, δηλώνοντας πως ακόμη και με τη στήριξη του κόμματός του, το ΡΡ δεν θα συγκέντρωνε τις απαραίτητες ψήφους σε μία πρόταση μομφής.