Αστυνομικό, θρίλερ, ψυχολογικό δράμα, σουρεαλιστική κωμωδία. Τα συστατικά αυτά έχει η παράσταση «8 γυναίκες κατηγορούνται» του Ρομπέρ Τομά που ανεβαίνει από Τετάρτη έως Κυριακή στο Θέατρο Αργώ (Ελευσινίων 15, Μεταξουργείο, Τηλ. 210 5201684, είσοδος 5-17 ευρώ).
Ο Γιάννης Καραχισαρίδης σκηνοθετεί μια μητέρα, δυο κόρες, μια γιαγιά, μια θεία, μια οικονόμος, μια καμαριέρα και μια απρόσκλητη επισκέπτρια. Οχτώ γυναίκες κι ένας άντρας. Που δεν εμφανίζεται ποτέ. Και ξαφνικά ένας φόνος!
Η αναζήτηση του δολοφόνου γίνεται ο καταλύτης στις σχέσεις των γυναικών. Μια μέρα είναι αρκετή για να έρθουν στην επιφάνεια καλά κρυμμένα μυστικά. Και όπως συμβαίνει πάντα και στη πραγματική ζωή, οι αποκαλύψεις βάζουν σε δοκιμασία σχέσεις και χαρακτήρες. Ένα έργο που συγκεντρώνει όλα τα είδη του θεάτρου.
Μία από τις πρωταγωνίστριες, η Μαρία Ζορμπά μιλάει στα «Νέα» για το ρόλο της στην παράσταση, τη γυναικεία παρουσία στη σκηνή και την ανδρική έλλειψη.
1. Πώς προσεγγίζετε το ρόλο σας;
Στα πλαίσια της σκηνοθεσίας αρχικά, που στην συγκεκριμένη περίπτωση αναζητούσε μια ελαφράδα, μια έλλειψη βαρύτητας ακόμα και στα πιο επιθετικά ή συγκινητικά σημεία του προσώπου. Μία μετακίνηση γρήγορη και απενοχοποιημένη από την μια κατάσταση στην άλλη κι όχι μια λογική συνεπαγωγή. Έπειτα μέσα από ελευθερίες που μας δόθηκαν από τον σκηνοθέτη ή πήρα και μόνη μου, το ίδιο το κείμενο, το έργο άλλα και αυτά που λέει η Ωγκιστίν οδήγησαν στο να μου συμβούν πράγματα επί σκηνής, που δεν τα κυνήγησα αλλά έγιναν στην πρόβα και ίσως είναι και τα πιο ειλικρινή και χαριτωμένα. Και σε σχέση με το κωμικό παρατηρώ και τώρα στις παραστάσεις ότι όσο λιγότερο το επιδιώκεις τόσο περισσότερο προκύπτει. Σ’αυτή τη συγκεκριμένη γυναίκα ανάμεσα στις 8 αυτή τη χαριτωμένη γεροντοκόρη έδωσα ό,τι δικό μου μπορεί να της ομοιάζει και άφησα πραγματικά χωρίς άγχος να γεννηθεί μια προσωπικότητα φτιαγμένη από πολύ διαφορετικά υλικά, γιατί πολύ διαφορετικά είναι και τα υλικά του έργου.
2. Όλη αυτή η αποκλειστικά γυναικεία ενέργεια επί σκηνής, πώς λειτουργεί;
Όπως και στη ζωή οι γυναίκες στις καλές τους μέρες μπορούν να παράγουν ομορφιά και χάρη και στις κακές τους μέρες μπορεί να γλιστρήσουν στην φανερή η κρυφή αντιπαλότητα και την υστερία. ‘Ετσι είναι και οι γυναίκες αυτού του έργου, δηλητηριώδεις αλλά και απολαυστικές. Κι επειδή η μέρα που εκτυλίσσεται η ιστορία μας είναι μια κακή μέρα θα λέγαμε γι’αυτές τις 8 γυναίκες – αφού ο άντρας του σπιτιού βρίσκεται δολοφονημένος και είναι όλες ύποπτες γι’αυτόν τον φόνο- θα δείξουν πόσο χαριτωμένες και πόσο τέρατα είναι. Και είναι η ματιά του άντρα συγγραφέα που το κάνει αυτό. Όσο για την αποκλειστικά γυναικεία
παρουσία των ηθοποιών επί σκηνής θα έλεγα ότι υπάρχει μια εξαιρετικά φιλική διάθεση αλλά και μια μεγάλη ανασφάλεια μερικές φορές. Χαρακτηριστικά που τα εκτιμώ πολύ και τα δύο.
3. Δεδομένου ακριβώς ότι το έργο στήνεται γύρω από γυναίκες, δεν ακολουθεί έναν πιο φεμιστινικό ρυθμό στην εξέλιξή του;
Αν συνέβαινε κάτι τέτοιο θα τις βλέπαμε να συμμαχούν να συνασπίζονται να υπερασπίζονται η μια την άλλη, απέναντι στον άντρα ή στον κόσμο. Αντί αυτού θα συγκρουστούν ανελέητα,, θα αποκαλύψουν μυστικά η μια της άλλης, θα μείνουν εκτεθειμένες. Η απουσία του άντρα στο συγκεκριμένο έργο είναι μια τρύπα όπου αυτές οι γυναίκες θα πέσουν μέσα, ευτυχώς με αρκετά κωμικά αποτελέσματα. Αν κάτι θα μπορούσε να χαρακτηριστεί σαν γεύση ενός καινούργιου φεμινισμού είναι ότι το έργο στηρίζεται σε μια φάρσα της νεαρότερης της παρέας, της μικρής κόρης και μ’αυτήν τη φάρσα η γυναίκα εκθέτει τη γυναίκα. Η νέα γυναίκα δηλαδή εκθέτει ό,τι δεν της αρέσει από την παλιά.
4. Μια και η ανδρική παρουσία δεν εμφανίζεται ποτέ στο έργο, πώς διαχειρίζεστε όλο αυτό το παιχνίδι;
Από τη στιγμή που τοποθετήθηκε μια μεγάλη προσωπογραφία του Ναπολέοντα επί σκηνής, σκέφτηκα ωραία λοιπόν είναι “ένα μικρό Βατερλό στο σαλόνι” αυτό που ζούμε. Σαν ένα ανέκδοτο θα έλεγα που εξαρτάται από τον τρόπο που θα το πεις αν θα είναι κρύο ή όχι.
5. Πώς συνυπάρχουν όλα τα είδη θεάτρου σε αυτό το έργο;
Συνυπάρχουν όντως το ψυχολογικό θέατρο με την αστυνομικού τύπου πλοκή, και υλικά θρίλερ, όλα όμως μέσα σ’ έναν δρόμο περισσότερο μιας δροσερής κομεντί θα έλεγα. Έχουν πει ότι το έργο θυμίζει Αγκάθα Κρίστι αλλά και Γκολντόνι, αλλά τελικά αυτό που νομίζω ότι επικρατεί είναι ο δρόμος της φάρσας όχι σαν θεατρικό είδος αλλά η ίδια η φάρσα που αποκαλύπτεται στο τέλος ότι έστησε η μικρή της οικογένειας μια εκδικητική φάρσα που ανατρέπει όλες τις ισορροπίες της οικογένειας και αποκαλύπτει τη γελοιότητα τους. Έτσι μέσα στον ιστό αυτής της φάρσας, το δράμα, το θρίλερ, το κωμικό ενώνονται σε μια ύφανση όπου παγιδεύονται τα πρόσωπα και τελικά η φάρσα τα κατατρώει. Είναι ο τρόπος μιας έφηβης κοπέλας ν’αντιδράσει στους μεγάλους. Ο τρόπος του συγγραφέα για να μιλήσει για τις 8 γυναίκες του.
6. Η πίεση που δημιουργεί ο φόνος στο έργο, προκαλεί την αποκάλυψη πολλών μυστικών μεταξύ των πρωταγωνιστριών. Τελικά, οι γυναίκες δεν ανταπεξέρχονται τόσο καλά σε καταστάσεις πίεσης;
Ιστορικά έχει αποδειχθεί το αντίθετο. Αλλά και μέσα στην καθημερινότητα, στην εργασία και κυρίως στην οικογένεια νομίζω οι γυναίκες αντέχουν και διαχειρίζονται καταστάσεις μέσα σε συνθήκες μεγάλης πίεσης. Στο θέατρο και στην θεατρική γραφή έχουμε πάντα να κάνουμε με επιλογές. Εδώ η επιλογή του συγγραφέα είναι να δει τις γυναίκες του απορυθμισμένες, πολύ θερμές και πολύ ψυχρές, πολύ ευάλωτες αλλά και πολύ σκληρές, σε μια οριακή κατάσταση που τις αποκαλύπτει. Σαν να θέλει να δει με μεγάλη περιέργεια τι θα γίνει όταν λείψει ο άνδρας! Η πίεση που δημιουργείται τις
τρελαίνει αλλά είναι αυτές που επιβιώνουν στο τέλος. Νομίζω ότι οι γυναίκες μπορεί να απορυθμίζονται από την πίεση προσωρινά αλλά στον μαραθώνιο κερδίζουν σχεδόν πάντα