Η κυβέρνηση της Σλοβενίας κατηγόρησε τη Δευτέρα τον υπουργό Εσωτερικών και αντιπρόεδρο της κυβέρνησης της Ιταλίας Ματέο Σαλβίνι και τον ιταλό πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Αντόνιο Ταγιάνι, ισχυριζόμενη ότι επιδίωξαν να κρύψουν τις ευθύνες του ιταλικού φασισμού, αναφερόμενοι σε τραγικά γεγονότα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, και τους κατήγγειλε για ιστορικό «αναθεωρητισμό».
Οι δύο πολιτικοί έκαναν «απαράδεκτες» τοποθετήσεις αναφερόμενοι στη σφαγή Ιταλών από γιουγκοσλάβους παρτιζάνους στο τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, υπογράμμισε ο σλοβένος πρόεδρος Μπόρουτ Πάχορ σε επιστολή του προς τον ιταλό ομόλογό του Σέρτζο Ματαρέλα.
Κατά τη διάρκεια τελετής την Κυριακή στην Μπασοβίτσα, κοντά στα σύνορα με τη Σλοβενία, ο Ταγιάνι έκανε λόγο για «χιλιάδες αθώα θύματα», που φονεύτηκαν «διότι ήταν Ιταλοί», προκαλώντας την άμεση και έντονη αντίδραση της Λιουμπλιάνας.
Οι σφαγές σε καταβόθρες
Οι σφαγές που διαπράχθηκαν σε καταβόθρες, ή πηγάδες (foibe, στα ιταλικά) από αντάρτες του Τίτο τους τελευταίους μήνες του πολέμου είχαν κυρίως στόχο φασίστες ή συνεργάτες των φασιστών και όχι εθνοτικές διαστάσεις, σύμφωνα με τη σλοβένικη κυβέρνηση.
Ομως οι δηλώσεις των Σαλβίνι και Ταγιάνι «άφηναν να εννοηθεί» ότι οι σφαγές αυτές εγγράφονταν στο πλαίσιο «εθνικής κάθαρσης», κατήγγειλε ο Πάχορ.
«Πρόκειται για περίπτωση ιστορικού αναθεωρητισμού χωρίς προηγούμενο. Ο φασισμός ήταν γεγονός και σκοπός του ήταν να καταστρέψει τον σλοβένικο λαό», έκρινε από την πλευρά του σε ανάρτησή του στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης Twitter ο κεντροαριστερός πρωθυπουργός της Σλοβενίας, Μάριαν Σάρετς.
Ο Ταγιάνι, στέλεχος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ, συντηρητικό) ολοκλήρωσε την ομιλία του με τις φράσεις «ζήτω η ιταλική Ιστρια, ζήτω η ιταλική Δαλματία», αναφερόμενος σε δύο επαρχίες — της Σλοβενίας και της Κροατίας αντιστοίχως — που βρέχονται από την Αδριατική κι ανήκαν άλλοτε στην Ιταλία.
«Καμία πρόθεση εδαφικών διεκδικήσεων»
Ο Ταγιάνι, τοποθετούμενος τη Δευτέρα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, υπογράμμισε ότι οι αναφορές του στην «ιταλική» Ιστρια και στην «ιταλική» Δαλματία δεν αποτελούσαν σε καμία περίπτωση προβολή «εδαφικών διεκδικήσεων».
«Αναφερόμουν στους ιταλόφωνους εξόριστους της Ιστριας και της Δαλματίας, παιδιά και εγγόνια πολλών εκ των οποίων ήταν παρόντα στην τελετή» της Κυριακής, είπε, διαβεβαιώνοντας ότι «δεν ήταν η πρόθεσή μου να προσβάλλω κανέναν».
Ο Σαλβίνι από την πλευρά του έκανε παραλληλισμό μεταξύ των «παιδιών που πέθαναν στο Αουσβιτς» και «των παιδιών που πέθαναν στην Μπασοβίτσα».
Σχεδόν 75 χρόνια μετά το τέλος του πολέμου, οι σφαγές αυτές συνεχίζουν σήμερα να αποτελούν εξαιρετικά ευαίσθητο ζήτημα στις σχέσεις μεταξύ Ρώμης και Λιουμπλιάνας. Οι εκτιμήσεις για τον αριθμό των θυμάτων ποικίλλουν: κυμαίνονται από μερικές εκατοντάδες ως 10.000 και πλέον.
Ηταν ο δεξιός πρωθυπουργός της Ιταλίας Σίλβιο Μπερλουσκόνι εκείνος που θέσπισε, το 2004, εθνική επέτειο για τα θύματα των σφαγών στην περιοχή, στα οποία μόνο η ιταλική άκρα δεξιά απέτινε τιμές μέχρι τότε, σε μια χώρα που για δεκαετίες αισθανόταν εξαιρετικά άβολα για το φασιστικό παρελθόν της.