Οι Ισπανοί βουλευτές απέρριψαν την Τετάρτη τον πρώτο προϋπολογισμό του σοσιαλιστή πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ, που βρίσκεται στην εξουσία οκτώ μήνες, εξέλιξη που μπορεί να τον αναγκάσει να προκηρύξει πρόωρες εκλογές.
Πριν από λίγο κυβερνητική πηγή δήλωσε πως ο Σάντσεθ θα κάνει δηλώσεις μετά τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου του οποίου θα προεδρεύσει την Παρασκευή (μεθαύριο).
«Η απόφαση του πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ θα γίνει γνωστή μετά το τέλος» του υπουργικού συμβουλίου, ανέφερε ο αξιωματούχος στο μήνυμά του, χωρίς να διευκρινίζει τι θα αφορά η απόφαση αυτή.
Μια πλειοψηφία 191 βουλευτών σε σύνολο 350 τάχθηκαν υπέρ τροποποιήσεων που είχαν σκοπό να μπλοκάρουν τον προϋπολογισμό και κατατέθηκαν κυρίως από το Λαϊκό Κόμμα (PP, δεξιά), τους φιλελεύθερους Ciuadadanos καθώς και από τα δύο καταλανικά κόμματα που τάσσονται υπέρ της ανεξαρτησίας της περιφέρειας, με αποτέλεσμα το κείμενο να μην τεθεί καν σε ψηφοφορία.
Ο Σάντσεθ έφυγε από τη Βουλή μερικά λεπτά αργότερα χωρίς να κάνει δηλώσεις.
Επικεφαλής κυβέρνησης μειοψηφίας που διαθέτει μόνο 84 σοσιαλιστές βουλευτές σε σύνολο 350, ο Σάντσεθ είχε υποσχεθεί κατά την άνοδό του στην εξουσία τον Ιούνιο να προκηρύξει γρήγορα εκλογές, προτού αλλάξει γνώμη και αποφασίσει να υποβάλει ένα σχέδιο προϋπολογισμού στην προσπάθεια να παραμείνει στην εξουσία μέχρι το τέλος της νομοθετικής περιόδου το 2020.
Όμως έπειτα από την εξέλιξη αυτή, η προκήρυξη πρόωρων εκλογών φαίνεται πιο πιθανή ακόμη κι αν ο Σάντσεθ μπορεί θεωρητικά να παρατείνει τον προηγούμενο προϋπολογισμό και να παραμείνει στην εξουσία.
Η 28η Απριλίου και η 26η Μαΐου, ημερομηνία κατά την οποία θα διεξαχθούν οι προσεχείς ευρωεκλογές, οι δημοτικές και οι περιφερειακές εκλογές στην Ισπανία, έχουν αναφερθεί από τον Τύπο ως πιθανές ημερομηνίες.
«Έχετε ήδη ακούσει πολλές φορές (…) πως, αν ο προϋπολογισμός δεν προχωρήσει, η νομοθετική περίοδος προφανώς θα συντομευθεί. Όμως η ημερομηνία (των πρόωρων εκλογών) αποτελεί αποκλειστική αρμοδιότητα του προέδρου» της κυβέρνησης, υπογράμμισε η υπουργός Προϋπολογισμού Μαρία Χεσούς Μοντέρο.
Ντε φάκτο πρόταση μομφής
Η ήττα αυτή «σημαδεύει το τέλος του ταξιδιού του Πέδρο Σάντσεθ στην ηγεσία της κυβέρνησης», είπε ο επικεφαλής του PP Πάμπλο Κασάδο, κάνοντας λόγο για μια «ντε φάκτο πρόταση μομφής» εναντίον του σοσιαλιστή πρωθυπουργού, που είχε ανέλθει κι ο ίδιος στην εξουσία χάρη σε μια πρόταση μομφής σε βάρος του πρώην αρχηγού του PP Μαριάνο Ραχόι.
Η ήττα αυτή των Σοσιαλιστών για τον προϋπολογισμό σημειώνεται την επομένη της έναρξης στη Μαδρίτη της ιστορικής δίκης δώδεκα ηγετών της Καταλονίας που τάσσονται υπέρ της ανεξαρτησίας της περιφέρειας και ενεπλάκησαν στην απόπειρα απόσχισης της Καταλονίας το 2017.
Μια δίκη που οδήγησε στα άκρα τις σχέσεις ανάμεσα στην κυβέρνηση και στους καταλανούς αυτονομιστές, οι ψήφοι των 17 βουλευτών των οποίων, που είχαν επιτρέψει την είσοδο του Σάντσεθ στο μέγαρο Μονκλόα, στηρίζοντας την πρόταση μομφής, ήταν απαραίτητες προκειμένου να διαθέτει πλειοψηφία.
Οι συζητήσεις τους διακόπηκαν την Παρασκευή, με τους αυτονομιστές να εξακολουθούν να ζητούν τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία της Καταλονίας, κάτι που αποτελεί κόκκινη γραμμή για την κυβέρνηση.
Για τον Αντόνιο Μπαρόσο, του γραφείου Teneo, «το κόστος μιας μετριοπαθούς στροφής είναι πολύ αυξημένο» για τους αυτονομιστές, που φοβούνται ότι μπορεί να «κατηγορηθούν για προδοσία» από τη βάση τους, αν υποστηρίξουν τον Σάντσεθ.
Η δεξιά προηγείται στις δημοσκοπήσεις
Εδώ και μερικές ημέρες η κυβέρνηση του Σάντσεθ έχει υιοθετήσει προεκλογικό τόνο κατηγορώντας τη δεξιά και τους αυτονομιστές ότι ψηφίζουν χέρι χέρι.
«Τα κόμμα της δεξιάς και οι αυτονομιστές θα ψηφίσουν κατά αυτού του κοινωνικού προϋπολογισμού. Θέλουν το ίδιο πράγμα: μια Καταλονία που θα ζει μέσα στην αντιπαράθεση και μια Ισπανία που θα ζει μέσα στην αντιπαράθεση (…) Φοβούνται τον διάλογο», δήλωσε ο Σάντσεθ χθες, Τρίτη, χωρίς να αμφιβάλλει για το δυσμενές αποτέλεσμα της ψηφοφορίας.
Πολλές δημοσκοπήσεις, η τελευταία από τις οποίες δημοσιεύθηκε σήμερα, δείχνουν πως το PP, οι Ciudadanos και το ακροδεξιό κόμμα Vox είναι σε θέση να σχηματίσουν πλειοψηφία σε εθνικό επίπεδο∙ οι τρεις αυτοί σχηματισμοί το έχουν ήδη κάνει για να εκδιώξουν τους σοσιαλιστές από την εξουσία στο προπύργιό τους, την Ανδαλουσία (νότια), τον Ιανουάριο.
Το PP, οι Ciudadanos και το Vox κινητοποίησαν την Κυριακή δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους στη Μαδρίτη για να ζητήσουν την προκήρυξη εκλογών από τον Σάντσεθ, ο οποίος κατηγορείται για «εσχάτη προδοσία» για τον διάλογο με τους αυτονομιστές που προκαλεί αντιδράσεις ακόμη και στο εσωτερικό του Σοσιαλιστικού Κόμματος.
«Μια δεξιά πλειοψηφία είναι πιθανή, αλλά αυτό δεν είναι βέβαιο», λέει ο Αντόνιο Μπαρόσο και προσθέτει πως «οι διαπραγματεύσεις δεν θα είναι προφανείς διότι το Vox δεν θα διευκολύνει τα πράγματα».
