Η Ρωσία προειδοποίησε την Πέμπτη την Τουρκία ότι δεν έχει το δικαίωμα να δημιουργήσει μια «ζώνη ασφαλείας» μέσα στη Συρία, αν δεν λάβει πρώτα τη συγκατάθεση του σύρου προέδρου, Μπασάρ αλ Άσαντ.
Οι πρόεδροι της Ρωσίας, του Ιράν και της Τουρκίας συναντώνται σήμερα στο Σότσι συνεχίζοντας τις προσπάθειες επίλυσης της κρίσης στη Συρία, την ώρα που το Ισλαμικό Κράτος έχει υποχωρήσει και οι ΗΠΑ προετοιμάζονται να αποσύρουν τα στρατεύματά τους από τη χώρα.
Και οι τρεις χώρες έχουν δυνάμεις στη Συρία, με τη Ρωσία και το Ιράν να στηρίζουν τον Άσαντ και την Τουρκία τους σύρους αντάρτες.
Η επικείμενη αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων από τη Συρία έχει προκαλέσει νέα ένταση μεταξύ Μόσχας και Άγκυρας. Η Τουρκία επιθυμεί τη δημιουργία μιας ζώνης ασφαλείας στη βορειοανατολική Συρία, περιοχές της οποίας ελέγχονται τώρα από τις αμερικανικές δυνάμεις, αλλά και την απομάκρυνση από την περιοχή αυτήν που βρίσκεται στην τουρκική μεθόριο των υποστηριζόμενων από τις ΗΠΑ κουρδικών πολιτοφυλακών.
Ωστόσο, η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα, τόνισε ότι η Άγκυρα χρειάζεται τη συγκατάθεση του Άσαντ, προτού δημιουργήσει μια ζώνη ασφαλείας μέσα στη Συρία.
«Το ζήτημα της παρουσίας στρατιωτών που θα ενεργούν υπό τις διαταγές μιας τρίτης χώρας στο έδαφος μιας κυρίαρχης χώρας, και κυρίως της Συρίας, πρέπει να αποφασιστεί από τη Δαμασκό» δήλωσε η Ζαχάροβα.
Κάτι τέτοιο όμως δε θα γίνει εύκολα δεκτό από τον τούρκο πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος έχει επανειλημμένα ζητήσει την αποχώρηση του Άσαντ από την εξουσία.
Σύμφωνα με το ρώσο υπουργό Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, οι συζητήσεις των τριών προέδρων θα επικεντρωθούν στο σχηματισμό μιας επιτροπής που θα συντάξει ένα νέο Σύνταγμα για τη Συρία, προκειμένου να υπάρξει στη χώρα πολιτική μετάβαση.
Στα τέλη Δεκεμβρίου ο ΟΗΕ παραδέχτηκε ότι απέτυχε να σχηματίσει μια τέτοια επιτροπή, κάνοντας λόγο για προβλήματα με τις αλλαγές που πρότεινε η Δαμασκός στον κατάλογο των προτεινόμενων προσώπων. «Όμως, είμαστε έτοιμοι να αναζητήσουμε λύση σε αυτή την κατάσταση (…) θα συνεχίσουμε τη δουλειά» υπογράμμισε ο Λαβρόφ.
Αυτή είναι η τέταρτη σύνοδος κορυφής με τη συμμετοχή των προέδρων της Ρωσίας, του Ιράν και της Τουρκίας από το Νοέμβριο του 2017.
Η διαδικασία της Αστάνα, όπως έχει ονομαστεί, φαίνεται ότι έχει θέσει στο περιθώριο τις προσπάθειες που γίνονται υπό την αιγίδα του ΟΗΕ για τη διευθέτηση της κρίσης στη Συρία.
Κατά τη διάρκεια της προηγούμενης συνόδου, το Σεπτέμβριο στο Ιράν, οι τρεις χώρες διαφώνησαν έντονα για την τύχη της επαρχίας Ιντλίμπ, στη βορειοδυτική Συρία.
Χρειάστηκε μάλιστα μια επιπλέον συνάντηση μεταξύ του ρώσου προέδρου, Βλαντίμιρ Πούτιν, και του Ερντογάν, προκειμένου να αποφευχθεί η επιχείρηση που ετοίμαζε ο συριακός στρατός στην Ιντλίμπ με τη δημιουργία μιας ρωσο-τουρκικής «αποστρατιωτικοποιημένης ζώνης» στην περιοχή αυτήν, όπου συνυπάρχουν πολλές ομάδες ανταρτών.
Η Ιντλίμπ θα είναι επίσης ένα από τα βασικά θέματα των σημερινών συζητήσεων, με το Κρεμλίνο να έχει ξεκαθαρίσει ότι εξαντλείται η υπομονή του απέναντι στην Άγκυρα.
Παρά τη δημιουργία της αποστρατιωτικοποιημένης ζώνης, η Ρωσία καταγγέλλει ότι ισλαμιστές αντάρτες που ανήκαν στο Μέτωπο αλ Νόσρα ελέγχουν πλέον την Ιντλίμπ και πιέζει για την ανάληψη στρατιωτικής δράσης για την εκδίωξή τους.
Όμως, η Άγκυρα είναι πιο διστακτική, καθώς φοβάται ένα νέο προσφυγικό κύμα, ενώ δε θέλει οι εξελίξεις στην Ιντλίμπ να αποσπάσουν την προσοχή από το σχέδιό της να δημιουργήσει μια ζώνη ασφαλείας στη βορειοανατολική Συρία.