Αναζήτηση
Μετριούνται στα δάκτυλα του ενός χεριού οι εφημερίδες που είναι σε θέση να ανασύρουν από το ιστορικό τους αρχείο υλικό όπως αυτό που προσφέρουν αύριο στους αναγνώστες τους «ΤΑ ΝΕΑ ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ», με θέμα την τελευταία φάση του «Ανένδοτου Αγώνα» του Γεωργίου Παπανδρέου και την πορεία του προς την εξουσία, από τα μέσα του 1963 έως τον Φεβρουάριο του 1964.
Τότε, στις 16 Φεβρουαρίου 1964, ακριβώς 55 χρόνια από την αυριανή αυτή ειδική έκδοση, ήταν που η Ενωσις Κέντρου υπό τον Γεώργιο Παπανδρέου κέρδισε τις δεύτερες συνεχόμενες εκλογές που της έδωσαν ποσοστό το οποίο άγγιζε το 53% και της επέτρεψαν να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση με ισχυρότατη κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Αυτές ήταν και οι τελευταίες εκλογές πριν από τη δικτατορία, καθώς και εκείνες στις οποίες κατεγράφη ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά νίκης στην ελληνική πολιτική ιστορία. Ο ελληνικός λαός θα είχε ξανά τη δυνατότητα να προσφύγει ελεύθερα στις κάλπες έπειτα από δέκα ολόκληρα χρόνια.
Πλούσιο υλικό
Ακόμη λιγότερες όμως είναι σήμερα οι εφημερίδες (για άλλα μέσα ενημέρωσης, φυσικά, ούτε λόγος δεν γίνεται) που είναι σε θέση να «πουν» ότι όχι απλώς κατέγραψαν ημέρα με την ημέρα την ιστορία εκείνης της ταραγμένης εποχής, αλλά, επιπλέον, ότι διαδραμάτισαν και κεντρικό ρόλο στις εξελίξεις της, όπως ακριβώς συνέβη με «ΤΑ ΝΕΑ» εκείνης – και όχι μόνον – της περιόδου. Ο σημερινός αναγνώστης θα το διαπιστώσει αυτό αμέσως, με την πρώτη ματιά, μελετώντας το υλικό της ειδικής αυριανής έκδοσης. Σε αυτήν περιλαμβάνονται τα σημαντικότερα από τα πρωτοσέλιδα των «ΝΕΩΝ» εκείνων των μηνών που περικλείουν το διάστημα από τον Ιούνιο 1963 μέχρι και λίγο μετά τις εκλογές του 1964, όταν έπειτα από δέκα χρόνια στην αντιπολίτευση το Κέντρο επανερχόταν με ορμή στην εξουσία.
Αύριο μαζί με τα «ΝΕΑ Σαββατοκύριακο»
Στο μεσοδιάστημα των δύο αναμετρήσεων στα τέλη του 1963 και τις αρχές του 1964, έφυγε ξαφνικά από τη ζωή ο ένας από τους δύο συναρχηγούς της Ενώσεως Κέντρου, ο Σοφοκλής Βενιζέλος. Ετσι, ο Γεώργιος Παπανδρέου παρέμεινε ο μόνος και απόλυτος κυρίαρχος της ελληνικής πολιτικής ζωής, με δεδομένη ήδη την αυτοεξορία τού Κωνσταντίνου Καραμανλή στο εξωτερικό, η οποία και κράτησε έντεκα χρόνια.
Η κυριαρχία του Γέρου της Δημοκρατίας όμως, όσο κι αν στηριζόταν στην ευρύτατη λαϊκή εντολή, δεν κράτησε τελικά για πολύ. Τα γεγονότα του καλοκαιριού του 1965 ανέτρεψαν τα πάντα, για να ακολουθήσει μια σκοτεινή περίοδος του σύγχρονου ελληνικού πολιτικού βίου, το τέλος της οποίας γράφτηκε τα χαράματα της 21ης Απριλίου 1967 κάτω από τις ερπύστριες των αρμάτων μάχης που κατέλαβαν την Αθήνα και εγκαθίδρυσαν την επτάχρονη τυραννία, την οποία τόσο η χώρα όσο και ο ελληνισμός συνολικά, με την προδοσία και την εθνική καταστροφή στην Κύπρο, πλήρωσαν πάρα πολύ ακριβά.
Συλλαλητήριο
Ο Γεώργιος Παπανδρέου δεν πρόλαβε να τα δει όλα αυτά. Ηταν από τους πρώτους που συνέλαβαν οι πραξικοπηματίες εκείνο το βράδυ, ενώ, σύντομα, το 1968, θα έφευγε τελικά από τη ζωή, με την κηδεία του να μεταβάλλεται στο μεγαλύτερο αντιχουντικό συλλαλητήριο ολόκληρης της δικτατορίας. «ΤΑ ΝΕΑ» ταυτίστηκαν με τους αγώνες της Ενώσεως Κέντρου και του Γεωργίου Παπανδρέου στην πορεία προς την εξουσία από την πρώτη κιόλας στιγμή του «Ανένδοτου» αμέσως μετά τις εκλογές του 1961.
Ταυτίστηκαν όμως ακόμα περισσότερο με τους αγώνες για τη Δημοκρατία, η οποία, ειδικά μετά τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη από το παρακράτος της εποχής, αποσταθεροποίησε όχι μόνον την κυβέρνηση, αλλά, ουσιαστικά, και την ομαλή λειτουργία του πολιτεύματος και δυναμίτισε την πολιτική και κοινωνική ειρήνη στην Ελλάδα.
Επίσης, επί μακρό διάστημα στη δεκαετία του ’60, πλήθος ήταν οι δίκες κατά του Τύπου που λάμβανε θέση στις εξελίξεις, οι οποίες διεξάγονταν μάλιστα υπό το καθεστώς του ποινικού κώδικα, με τη μάχη για τη δημοκρατία και την ομαλότητα να μεταφέρεται συχνά και στις αίθουσες των δικαστηρίων. Η διπλή εκλογική νίκη του Γεωργίου Παπανδρέου, που κατέληξε στον θρίαμβο της 16ης Φεβρουαρίου 1964, γέννησε την ελπίδα ότι η Δημοκρατία είχε ισχυροποιηθεί επαρκώς στη χώρα. Και αυτή ήταν η μεγάλη, ιστορική σημασία της. Απεδείχθη λανθασμένη. Αυτή ακριβώς η αγωνία για τη Δημοκρατία και για το μέλλον του τόπου είναι που αποτυπώνεται με πλήρη ενάργεια στα πρωτοσέλιδα που περιλαμβάνει η αυριανή «έκτακτος έκδοσις» των «ΝΕΩΝ Σαββατοκύριακο».
Πρωτογενής επαφή
Παράλληλα, ο αναγνώστης της μοναδικής αυτής έκδοσης είναι σε θέση να έρθει σε εξίσου πρωτογενή επαφή, πέραν της κεντρικής πολιτικής ζωής, και με πλήθος άλλες ελληνικές και διεθνείς εξελίξεις και να τα δει όλα αυτά από την αρχή, με τα μάτια της εποχής τους. Οπως ακριβώς και οι αναγνώστες που αγόραζαν με πρωτοφανή μαζικότητα κάθε μέρα «ΤΑ ΝΕΑ» για να μάθουν τι συνέβαινε, να κατανοήσουν τα γεγονότα, να διαμορφώσουν τη δική τους άποψη για τις εξελίξεις και, τελικά, να «μιλήσουν» οι ίδιοι, την ώρα που έπρεπε. Σε αυτή τη συναρπαστική και εξόχως διδακτική, ειδικά δε σήμερα, εμπειρία, θα μεταφερθούν αύριο οι σύγχρονοι αναγνώστες της εφημερίδας που ταυτίστηκε ιστορικά και διαχρονικά με τον χώρο που αποκαλείται «Δημοκρατική Παράταξη».
