Οι σχέσεις ανάμεσα στην Τουρκία και τις ΗΠΑ, ιδιαίτερα μετά τον αποτυχημένο πραξικόπημα είναι τεταμένες. Ο πρόεδρος Ερντογάν είναι οργισμένος με την αμερικανική κυβέρνηση, επειδή δεν προχωρά στην απέλαση του ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν, τον οποίο θεωρεί υποκινητή των γεγονότων που παραλίγο να οδηγήσουν στην ανατροπή τον Ιούλιο του 2016.
Αυτή τη φορά η αντιδικία αφορά στη διαμάχη για την αγορά ρωσικού συστήματος αντιπυραυλικής άμυνας S-400 ύψους 2, 5 δις δολαρίων. Οι ΗΠΑ απειλούν ότι εάν η Άγκυρα προβεί στην αγορά, δεν πρόκειται να παραδώσει τα 100 μαχητικά F- 35 πέμπτης γενιάς.
«Να αναθεωρήσει η Τουρκία τις αποφάσεις της»
Πριν λίγες ημέρες ο διοικητής των νατοϊκών δυνάμεων Ευρώπης, στρατηγός Κέρτις Σκαπαρότι, μιλώντας στην αρμόδια επιτροπή της Γερουσίας για τους εξοπλισμούς και επικαλούμενος την στρατιωτική του ιδιότητα τόνισε ότι η Τουρκία, ως χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ, θα πρέπει να αναθεωρήσει τα σχέδια αγοράς από τη Ρωσία του S-400 ή να προμηθευτεί μελλοντικά αμερικανικά πολεμικά συστήματα αντιπυραυλικής άμυνας. Σε συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό 24 TV, ο πρόεδρος Ερντογάν απέρριψε ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
«Υπογράψαμε και η υπόθεση έκλεισε. Δεν μπορεί να υπάρξει πισωγύρισμα. Εμείς δεν πρόκειται να επιδείξουμε τέτοια ανήθικη αγορά. Δεν είναι ηθικό, όταν συνάπτουμε μια συμφωνίανα την αθετούμε, πρέπει να τη στηρίζουμε. Δεν είμαι ένας συνηθισμένος ηγέτης».
Ο αμερικανός στρατηγός προχώρησε τη σκέψη και παρότρυνε τα μέλη της Γερουσίας να μην ολοκληρωθεί η συμφωνία με τα F-35, «ώστε να μην πραγματοποιούνται μαχητικές πτήσεις σε συνθήκες, κάτω από τις οποίες, ο σύμμαχός μας χρησιμοποιεί ρωσικά συστήματα και μάλιστα μη συμβατά με αυτά του ΝΑΤΟ». Και αυτό το επιχείρημα προσπάθησε ο τούρκος πρόεδρος να το καταρρίψει.
«Δεν είμαστε σκλάβοι»
«Τώρα μας απειλούν και μας λένε ότι αυτή η αγορά θα μπορούσε να δημιουργήσει προβλήματα σε σχέση με τα ραντάρ των αμερικανικών F-35. Κάναμε τις σχετικές έρευνες και δεν προκύπτει κάτι τέτοιο. Επιπλέον, η χώρα μας πληρώνει δόσεις για τα F-35 πάντα στην ώρα τους. Έχουμε ήδη καταβάλει πάνω από 1 εκατομ. δολάρια».
Ο Κέρτις Σκαπαρότι αναφερόμενος στη στρατιωτική συνεργασία μεταξύ των ΗΠΑ και της Τουρκίας παραδέχθηκε πάντως ότι η διμερής στρατιωτική συνεργασία έχει βελτιωθεί.
Παρόλα αυτά, οι αμερικανικές προειδοποιήσεις έχουν ανεβάσει στο κόκκινο τις διμερείς σχέσεις και έχουν προκαλέσει την οργή του προέδρου Ερντογάν. «Είμαστε μια ανεξάρτητη Τουρκία, δεν είμαστε σκλάβοι. Γι αυτό κάνουμε όλα τα βήματα που θεωρούμε σωστά στο πλαίσιο των ελευθεριών μας.
Κάναμε το βήμα με τη Ρωσία, υπογράψαμε τη συμφωνία και κάναμε το ντιλ για το S-400 κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Ελπίζουμε να δεχθούμε την πρώτη παραλαβή τον Ιούλιο».