Από τις 9 το βράδυ της Τρίτης έχουν ανασταλεί με απόφαση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ασφάλειας της Αεροπορίας (EASA) όλες οι πτήσεις των αεροσκαφών Boeing 737 Μax 8 και 9 στον εναέριο χώρο και στα αεροδρόμια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμπεριλαμβανομένων και των ελληνικών.

Ήδη, οι ευρωπαϊκές αεροπορικές εταιρείες, όπως και οι εταιρείες χωρών που γειτνιάζουν με την Ευρωπαϊκή Ένωση και έχουν στο στόλο τους αεροσκάφη τύπου Boeing 737 Μax, ανακοίνωσαν ότι τα «καθηλώνουν» στο έδαφος μέχρι να αποσαφηνιστεί τί έφταιξε για την συντριβή του αεροσκάφους της Ethiopian Airlines.

Σύμφωνα με τον EASA η απαγόρευση των πτήσεων από αεροσκάφη του ίδιου τύπου είναι προληπτικό μέτρο. Παράλληλα, ο EASA δημοσιοποίησε οδηγίες ασφάλειας αναστέλλοντας και όλες τις εμπορικές πτήσεις που εκτελούνται από εταιρίες τρίτων χωρών, εντός ή εκτός της ΕΕ, με τα συγκεκριμένα αεροσκάφη.

Επίσης, η ελληνική Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ), επιβεβαίωσε σήμερα ότι η Ελλάδα τηρεί πιστά την οδηγία του EASA, απαγορεύοντας την προσέγγιση Boeing 737 Max σε όλα τα αεροδρόμια, καθώς και τις υπερπτήσεις  στον ελληνικό εναέριο χώρο. Πάντως, η ΥΠΑ σε σχετική ανακοίνωσή της σημειώνει ότι «δεν υφίσταται ελληνική αεροπορική εταιρεία αδειοδοτημένη από την Υπηρεσία που να διαθέτει στο στόλο της αεροσκάφη των συγκεκριμένων τύπων».

Επίσης, νωρίς το πρωί η Turkish Airlines γνωστοποίησε ότι αναστέλλει τη χρήση των 12 επιβατικών αεροσκαφών τύπου B737 MAX που βρίσκονται στο στόλο της, μέχρι νεωτέρας.

Από την πλευρά της η γερμανική TUI ανακοίνωσε ότι σταματά όλες τις πτήσεις που πραγματοποιούνται με αεροσκάφη Boeing 737 MAX 8, προκειμένου να συζητήσει το θέμα της ασφάλειας με τις σχετικές αρχές και την κατασκευαστική εταιρία. Διαβεβαίωσε δε ότι οι ταξιδιώτες που θα ταξίδευαν με αυτό τον τύπο αεροσκαφών, θα ταξιδέψουν κανονικά με εναλλακτικά αεροσκάφη.

Η υπηρεσία πολιτικής αεροπορίας του Ηνωμένου Βασιλείου ανακοίνωσε ότι απαγορεύει την εκτέλεση δρομολογίων με αεροσκάφη Boeing 737 MAX στον εναέριο χώρο της, αναγκάζοντας δύο πτήσεις της Turkish Airlines να επιστρέψουν στο αεροδρόμιο αναχώρησης.

Αντίστοιχες απαγορεύσεις ανακοίνωσαν Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες.  Σημειώνεται ότι στην Ευρώπη, η TUI χρησιμοποιεί 15 αεροσκάφη 737 MAX, η Norwegian 18 και η Icelandair 3.

Στο μεταξύ, εκτός Ευρώπης, οι αρχές στην Κίνα, την Ινδονησία, τη Σιγκαπούρη και την Αυστραλία αποφάσισαν να αναστείλουν όλες τις πτήσεις με τον ίδιο τύπο αεροσκαφών στον εναέριο χώρο τους.

Αεροσκάφη Boeing 737 MAX συνεχίζουν να εκτελούν δρομολόγια εσωτερικού κυρίως στις ΗΠΑ και τον Καναδά.

«Πόλεμος» EASA – FAA

Η «κόκκινη κάρτα» του EASA στα αεροσκάφη Boeing 737 Max, όπως ήταν αναμενόμενο, προκάλεσε την έντονη αντίδραση της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας των ΗΠΑ (FAA), η οποία εξέδωσε ανακοίνωση υποστηρίζοντας πως η καθήλωση των συγκεκριμένων αεροσκαφών δεν έχει καμία βάση.

«Η FAA συνεχίζει να εξετάζει προσεκτικά όλα τα διαθέσιμα στοιχεία και την συνολική απόδοση ασφαλείας χειριστών και πιλότων των Boeing 737 Max. Μέχρι στιγμής, η εξέτασή μας δεν δείχνει ζητήματα απόδοσης του συστήματος και δεν παρέχει βάση ώστε να διαταχθεί καθήλωση των αεροσκαφών. Ούτε άλλες αρχές πολιτικής αεροπλοΐας μας έχουν δώσει στοιχεία που απαιτούν δράση», ανέφερε στην ανακοίνωσή της η FAA, προσθέτοντας πως η έρευνα για την συντριβή του αεροσκάφους της Ethiopian Airlines βρίσκεται σε εξέλιξη.

Η διερεύνηση του δυστυχήματος της περασμένης Κυριακής γίνεται από τις αρχές της Αιθιοπίας με τη συνδρομή του Διεθνούς Συμβουλίου Ασφάλειας των Μεταφορών, καθώς το αεροσκάφος σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε στις ΗΠΑ. Ο EASA συμμετέχει στην διερεύνηση του δυστυχήματος, ενώ παράλληλα συνεχίζει την ανάλυση των δεδομένων που είναι διαθέσιμα.

Πάντως, όπως έγινε γνωστό αμέσως μετά το νέο δυστύχημα, πιλότοι στις ΗΠΑ είχαν παραπονεθεί τουλάχιστον πέντε φορές τους τελευταίους μήνες για την προβληματική λειτουργία του συστήματος πρόληψης απώλειας στήριξης (Maneuvering Characteristics Augmentation System -MCAS) των Boeing 737 Max.

Η δημοσιοποίηση των παραπόνων αυτών έρχεται να εντείνει το κλίμα ανησυχίας που υπάρχει για την ασφάλεια του συγκεκριμένου τύπου αεροσκάφους, μετά τα δυστυχήματα που έγιναν στην Ινδονησία και την Αιθιοπία.

Σε μερικά από τα περιστατικά των παραπόνων εμφανίζεται να εμπλέκεται το ίδιο το σύστημα MCAS. Άλλωστε, στην προβληματική λειτουργία του MCAS, αλλά και στην ελλιπή εκπαίδευση του πληρώματος, φαίνεται να αποδίδεται η συντριβή του Boeing 737 MAX 8 που σημειώθηκε στην Ινδονησία τον περασμένο Οκτώβριο, σύμφωνα με την αναφορά που υπάρχει στην βάση δεδομένων της FAA. Η βάση αυτή πληροφοριών επιτρέπει την λήψη αναφορών προβλημάτων από τα πληρώματα των αεροσκαφών.

Πάντως, οι ερευνητές του δυστυχήματος που έγινε την περασμένη Κυριακή στην Αιθιοπία, δεν είναι ακόμη σε θέση να δηλώσουν αν η ίδια τεχνολογία MCAS, που έχει εγκατασταθεί στο συγκεκριμένο μοντέλο αεροσκάφους της Boeing αποτελεί την πιθανή αιτία της νέας αεροπορικής τραγωδίας.

Σημειώνεται, ότι και στα δύο δυστυχήματα (Ινδονησία και Αιθιοπία), η συντριβή των αεροσκαφών έγινε λίγα λεπτά μετά από την απογείωσή τους.

Σε ένα άλλο περιστατικό που καταγράφηκε στις ΗΠΑ τον περασμένο Νοέμβριο, πιλότος ανέφερε ότι στην διάρκεια της απογείωσης, ενεργοποιήθηκε ο αυτόματος πιλότος, «ενώ μέσα σε δύο ή τρία δευτερόλεπτα το ρύγχος του αεροσκάφους πήρε κλήση προς το έδαφος». Η κλήση αυτή του αεροσκάφους ήταν τόσο απότομη, ώστε ενεργοποιήθηκε το σύστημα προειδοποίησης που λειτουργεί με την χρήση φωνής στο πιλοτήριο, προειδοποιώντας τους δύο χειριστές να μην προχωρήσουν σε βύθιση. Μετά την απενεργοποίηση του αυτόματου πιλότου, το αεροσκάφος άρχισε να παίρνει κανονικά ύψος, σύμφωνα με την ίδια αναφορά.

Η καταγραφή των αναφορών για τα προβλήματα πτητικής συμπεριφοράς του Boeing 737 MAX 8 γίνονται ανώνυμα, στο πλαίσιο της προσπάθειας για την γνωστοποίηση προβλημάτων ασφάλειας πτήσεων, χωρίς να υπάρχουν περισσότερες πληροφορίες για τις αεροπορικές εταιρίες που αντιμετώπισαν προβλήματα με τα συγκεκριμένα αεροσκάφη.

Επιπλέον, παρά το γεγονός ότι η καταγραφή κάθε συμβάντος προϋποθέτει την γνωστοποίηση του αεροδρομίου στο οποίο αυτό συνέβη, οι πιλότοι αποφεύγουν να αναφέρουν τα αεροδρόμια, χωρίς να υπάρχει μια πιο σαφής εικόνα για τις παραμέτρους των περιστατικών αυτών, που σχετίζονται με την ασφάλεια των πτήσεων.

Το περιστατικό του περασμένου Νοεμβρίου, καταγράφηκε ημέρες ή εβδομάδες μετά την συντριβή του Boeing 737 MAX στην Ινδονησία, που προκάλεσε τον θάνατο των 189 επιβαινόντων. Στην αναφορά για το συμβάν του Νοεμβρίου καταγράφεται ότι το πλήρωμα του αεροσκάφους πριν από την απογείωσή του «είχε συζητήσει τις πρόσφατες οδηγίες (αποφυγής απώλειας στήριξης) για τα αεροσκάφη MAX 8».

Οι οδηγίες αυτές είχαν εκδοθεί τόσο από την κατασκευάστρια εταιρία Boeing, όσο και από την FAA.

Τόσο στο θανατηφόρο περιστατικό της Ινδονησίας, όσο και σε αυτό της Αιθιοπίας, τα αεροσκάφη έχασαν απότομα ύψος περισσότερες από μία φορές, καθώς τα πληρώματα πάλευαν να ανακτήσουν τον έλεγχο των αεροσκαφών, πριν αυτά τελικά συντριβούν.

Στην περίπτωση της Ινδονησίας (Lion Air) τα προκαταρκτικά στοιχεία της έρευνας δείχνουν ότι η αιτία της συντριβής είναι πιθανότατα το σύστημα αποτροπής της απώλειας στήριξης MCAS. Το σύστημα αυτό έχει σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να ωθεί το ρύγχος του αεροσκάφους προς τα κάτω, όταν αντιληφθεί ότι έχει αυξηθεί υπερβολικά η γωνία του αεροσκάφους ως προς τον οριζόντιο άξονα της πτήσης και υπάρχει πραγματικός κίνδυνος απώλειας στήριξης.

Οι ενώσεις των πιλότων έχουν εκφράσει παράπονα ότι η Boeing έχει πράξει ελάχιστα προκειμένου να διασφαλίσει ότι τόσο τα πληρώματα, όσο και οι αεροπορικές εταιρίες έχουν ενημερωθεί ουσιαστικά για τον φάκελο λειτουργίας του MCAS. Τα παράπονα εκφράζονται κυρίως για την έλλειψη γνώσης απενεργοποίησης του συστήματος αυτού στην περίπτωση που διαπιστωθεί ότι λειτουργεί προβληματικά ή παρεμβαίνει στην πτήση του αεροσκάφους βασισμένο σε παραμέτρους που δεν ανταποκρίνονται στην εικόνα ρεαλιστικών δεδομένων της πτήσης.

Παρά το γεγονός ότι η FAA είχε προχωρήσει στην έκδοση μιας έκτακτης οδηγίας (7 Νοεμβρίου του 2018), ώστε να βοηθήσει τους πιλότους να κατανοήσουν την διαχείριση προβλημάτων που σχετίζονται με τον χειρισμό της τεχνολογίας πρόληψης απώλειας στήριξης, «δεν έκανε τίποτα προκειμένου να επιλύσει τα προβλήματα» που εντοπίζονταν στη λειτουργία του MCAS, έγραψε ο ίδιος πιλότος στην αναφορά του.

Σε ένα άλλο περιστατικό, τον περασμένο Οκτώβριο, πιλότος παραπονέθηκε για την αυτόματη λειτουργία του αεροσκάφους στις μανέτες ισχύος των κινητήρων, που ρυθμίζουν την ταχύτητα της πτήσης υπό συγκεκριμένες παραμέτρους. Οι πιλότοι είχαν διαπιστώσει ότι υπό την συγκεκριμένη λειτουργία οι κινητήρες δεν λειτουργούσαν επαρκώς, ακόμη κι αν το πλήρωμα την έχει επιλέξει. Στην συγκεκριμένη περίπτωση, ο πιλότος εντόπισε έγκαιρα το πρόβλημα και προχώρησε σε χειροκίνητη ρύθμιση της λειτουργίας της ισχύος των κινητήρων αναπροσαρμόζοντας την ώση τους, ώστε το αεροσκάφος να συνεχίσει ομαλά την άνοδό του.

Οι χώρες εκτός Ε.Ε που ανέστειλαν τις πτήσεις των Boeing 737 MAX

Κίνα

Η Κινεζική Υπηρεσία Αεροπορίας ζήτησε από τις κινεζικές αεροπορικές εταιρείες να διακόψουν τις πτήσεις των Boeing 737 Max 8 μέχρι να υπάρξει επιβεβαίωση από τις αμερικανικές αρχές και την Boeing ότι έχουν ληφθεί μέτρα που διασφαλίζουν την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια των πτήσεων. Μεταξύ των κινεζικών εταιρειών που διαθέτουν αυτό το μοντέλο αεροσκάφους είναι οι Air China, Hainan Airlines και Shanghai Airlines.

Ινδονησία

Οι ινδονησιακές αρχές αποφάσισαν να απαγορεύσουν προσωρινά τις πτήσεις των αεροσκαφών αυτών που ανήκουν στις εταιρείες Lion Air και Garuda.

Αυστραλία

Η υπηρεσία ασφάλειας πολιτικής αεροπορίας της Αυστραλίας ανέστειλε όλες τις πτήσεις από και προς την χώρα των αεροσκαφών τύπου Boeing 737 MAX.

Η απόφαση της Αυστραλίας επηρεάζει μόνο τις εταιρείες Singapore Airlines, Silk Air και Fiji Airways καθώς προς το παρόν καμία αυστραλιανή αεροπορική εταιρεία δεν διαθέτει αυτό το μοντέλο στον στόλο της.

Βιετνάμ

Ο διευθυντής της υπηρεσίας ασφάλειας πολιτικής αεροπορίας του Βιετνάμ Ντιν Βιέτ Θανγκ δήλωσε ότι οι βιετναμέζικες αεροπορικές εταιρείες δεν θα χρησιμοποιήσουν αυτό το μοντέλο αεροσκάφους της Μπόινγκ. Ο ίδιος είπε ότι η Υπηρεσία αποφάσισε να μην χορηγήσει άδεια πτήσης σε Boeing 737 Max μέχρι να αποσαφηνιστεί η αιτία του δυστυχήματος και μέχρι η αμερικανική FAA να ανακοινώσει ποιά μέτρα πρόκειται να λάβει.

Νότια Κορέα

Το υπουργείο Μεταφορών ανακοίνωσε την καθήλωση των αεροσκαφών της Easter μέχρι την πραγματοποίηση των αναγκαίων ελέγχων.

Μεξικό

Ο μεξικανικός αερομεταφορέας Aerom?xico ανακοίνωσε ότι αναστέλλει τις πτήσεις των έξι αεροσκαφών Boeing 737 MAX 8 που διαθέτει στον στόλο του ωσότου να λάβει σαφείς πληροφορίες σχετικά με την έρευνα για τη συντριβή αεροπλάνου της Ethiopian Airlines.

Αργεντινή

H αεροπορική εταιρεία της Αργεντινής Aeorlineas Argentinas ανακοίνωσε “την προσωρινή αναστολή της εμπορικής εκμετάλλευσης” των πέντε Boeing 737 MAX 8 που διαθέτει.

Μογγολία

Οι αρχές απαγόρευσαν την πτήση των Boeing 737 MAX 8 της Mongolian Airlines

Ινδία

Οι αρχές έχουν επιβάλει επιπλέον μέτρα ασφαλείας στις ομάδες συντήρησης εδάφους και στο πλήρωμα των αεροσκαφών. Δύο ινδικές εταιρείες χρησιμοποιούν το Boeing 737 MAX 8: Η Spicejet (12 αεροσκάφη) και η Jet Airways (5 αεροσκάφη), όμως η συγκεκριμένη εταιρεία έχει διαβεβαιώσει ότι κανένα από τα συγκεκριμένα αεροπλάνα δεν είναι σε λειτουργία αυτή την περίοδο.

Οι εταιρείες που ακινητοποιούν τα Boeing 737 MAX

Turkish Airlines (Τουρκία), TUIfly (Γερμανία), Norwegian (Νορβηγία), Air Italy (Ιταλία), Icelandair (Ισλανδία), LOT (Πολωνία), Ethiopian Airlines (Αιθιοπία) , Comair (Νότια Αφρική), Cayman Airways (Νησιά Κέιμαν), Gol (Βραζιλία), Aeromexico (Μεξικό), Mongolian Airlines (Μογγολία), Aeorlineas Argentinas (Αργεντινή), Easter (Ν. Κορέα).

Οι εταιρείες που συνεχίζουν να χρησιμοποιούν τα Boeing 737 MAX

Southwest (ΗΠΑ), American Airlines (ΗΠΑ), S7 Airlines (Ρωσία), Air Canada (Καναδάς), Westjet (Καναδάς), GOL Airlines (Βραζιλία), SilkAir (Σιγκαπούρη), Spicejet (Ινδία), flydubai (Ντουμπάι).