Μετά τη μεγάλη επιτυχία της πρώτης συναυλίας, οι «Μουσικές και Χοροί απ’ τη Δράμα» επιστρέφουν στο θέατρο Χώρος (Πραβίου 6-8, Κεραμεικός, τηλ. 210-3426.736, είσοδος 15 ευρώ) το Σάββατο 16 Μαρτίου.
Στην παράσταση συμμετέχουν οι Γιώργος Μαυρίδης, Στρατής Σκουρκέας και Κατερίνα Ελευθερίου.
Με τη συνοδεία της δραμινής ζυγιάς, της λύρας και του νταχαρέ, τρεις μουσικοί παίζουν και τραγουδούν ιστορίες για τη Λενιώ, τον Γιώργη, τον Κωνσταντίνο, την Ιβάνα και τη Μαρία σε μια γιορτήμεσκοπούς απ’ τα χωριά της Δράμας: τους Πύργους,την Πετρούσα, τον Ξηροπόταμο, το Μοναστηράκι, τον Βώλακα, την Καλή Βρύση,τοΠαγονέρι και τη Μικρόπολη. Αποκοιμούνται στης ματζουράνας τον ανθό, ίσως βλέπουνκαι όνειρο κακό, την πρώτη τους αγάπη εχθρός να τους την παίρνει. Και μεταφέρονται νεορά στα ορεινά βουνά της Δράμας. Eκεί που ηχούν τα κουδούνια στα αρχέγονα δρώμενα, την περίοδο του Δωδεκαημέρου στις αρχές του Γενάρη, για το καλό, την ευγονία και τον ερχομό της άνοιξης
Ο Γιώργος Μαυρίδης μιλάει στα «Νέα» για την παράσταση, την παραδοσιακή μουσική και τα τραγούδια της Δράμας.
Σε σχέση με την πρώτη σας εμφάνιση, τι έχετε αλλάξει στην παράστασή σας;
Η πρώτη μας εμφάνιση στο θέατρο Χώρος ήταν ένα πείραμα, είπαμε ας παίξουμε και βλέπουμε πώς θα είναι, πώς θα το βιώσει και ο κόσμος. Εφόσον υπήρχε μεγάλη συμμετοχή από τον κόσμο και είχαμε θετικά σχόλια αποφασίσαμε να παίξουμε ξανά. Να διευκρινίσουμε όμως ότι δεν πρόκειται για παράσταση αλλά συναυλία και μάλιστα ο κόσμος έχει ενεργητική συμμετοχή σε αυτήν μέσω του χορού. Αυτό ήταν κάτι που είπαμε και στον κόσμο για να νιώσει άνετα και να κινηθεί μέσα στο θέατρο, όπως θα ήταν στην πλατεία του χωριού του, ελεύθερα και χωρίς να είναι παθητικός ακροατής. Οπότε και στις επόμενες εμφανίσεις κρατάμε αυτά τα στοιχεία που σημαίνει ότι δεν έχει αλλάξει κάτι επί της ουσίας.
Γιατί τρία νέα παιδιά αποφασίσατε ν’ ασχοληθείτε με την παραδοσιακή μουσική κι όχι κάποιο πιο σύγχρονο είδος;
Η αλήθεια είναι ότι πολλές φορές και για αρκετούς ανθρώπους δεν είναι σαφές αν έχεις πάρει εσύ την απόφαση να ασχοληθείς με την παραδοσιακή μουσική ή σε έχει τραβήξει αυτή με έναν μυστήριο τρόπο κοντά της. Για εμένα ισχύει περισσότερο το δεύτερο. Βρέθηκα σε ένα πανάρχαιο έθιμο, τα Αναστενάρια στην Μαυρολεύκη Δράμας και μετά από μερικούς μήνες είχα μια λύρα στα χέρια μου και ξεκίνησα να μαθαίνω. Κι όλα αυτά γίνανε λίγο μετά την επιστροφή μου από το Λονδίνο όπου σπούδαζα μουσική τεχνολογία, δεν είχα καμία επαφή με την παραδοσιακή μουσική τότε και ήθελα να ασχοληθώ με την ηλεκτρονική μουσική. Τώρα ασχολούμαι και με την ηλεκτρονική, συνθέτοντας μουσική για θεατρικές παραστάσεις, οπότε το ένα δεν αποκλείει το άλλο.
Γιατί συγκεκριμένα ερμηνεύετε κομμάτια από τη Δράμα κι όχι και από την υπόλοιπη Ελλάδα;
Η καταγωγή μου είναι από την Δράμα, εκεί ήταν που ήρθα πρώτη φορά σε επαφή με την παραδοσιακή μουσική και τον μουσικό πλούτο του τόπου μου. Έτσι άρχισα να ερευνώ και να μελετώ τα τραγούδια της περιοχής, να μαθαίνω την λύρα της Δράμας. Όταν βρέθηκα στην Αθήνα, εντελώς πειραματικά δοκιμάσαμε να παίξουμε σε μαγαζιά μουσικές αποκλειστικά από την Δράμα. Ήταν κάτι που έγινε για πρώτη φορά στην Αθήνα και επειδή είχε απήχηση και άρεσε σε εμάς και στον κόσμο σκέφτηκα ότι μπορεί να σταθεί η περιοχή και τα τραγούδια της σε ένα μαγαζί όπως παίζεται η κρητική, η ποντιακή και άλλες μουσικές όπως το ρεμπέτικο τραγούδι. Θέλω να γνωρίσει περισσότερος κόσμος αυτή την πλούσια μουσική παράδοση και για αυτό τον λόγο παίζουμε αυτά τα τραγούδια. Φυσικά αν μας αρέσει ένα τραγούδι από άλλη περιοχή θα το τραγουδήσουμε αλλά κρατάμε τον πυρήνα μας που είναι αυτά τα τραγούδια.
Πώς επιλέξατε τα τραγούδια που θα ερμηνεύσετε;
Εδώ θέλουμε να κάνουμε μια διευκρίνηση. Δεν ερμηνεύουμε τα τραγούδια, απλά τα τραγουδάμε για τον κόσμο και με τον κόσμο. Πιστεύουμε ότι δεν υπάρχει κάτι να ερμηνεύσει κάποιος γιατί είναι όλα ήδη εκεί, μελωδία, ρυθμός και στίχοι. Είναι τόσο ισχυρά αυτά τα στοιχεία από μόνα τους και φέρνουν μια ενέργεια από το παρελθόν επειδή έχουν τραγουδηθεί από αναρίθμητα στόματα. Είναι ένα αρχαίο ποτάμι για μένα που αν προσπαθήσεις να το παρεκτρέψεις με την “ερμηνεία” σου, κουμπώνοντας το εγώ στο τραγούδι, μπορείς να πνιγείς εκεί μέσα. Απλά βγάζεις τα ρούχα σου, πέφτεις μέσα και κολυμπάς όπως έκαναν οι προηγούμενοι και θα κάνουν οι επόμενοι από εμάς. Όσον αφορά την επιλογή πολλές φορές πάμε σύμφωνα με το τι θέλει να χορέψει ο κόσμος και εκεί τραγουδάμε με όποια σειρά μας έρθει στο μυαλό εκείνη την στιγμή. Μετά από αρκετό χορό θα πούμε και κάποιο τραγούδι της τάβλας για να πάρουν όλοι μια ανάσα και επίσης για να ακούγονται και αυτά, γιατί ένα γλέντι δεν είναι μόνο χαρά και χορός.
Τα όργανα που χρησιμοποιείτε στην παράστασή σας, τι ιδιαίτερο προσθέτουν στην ερμηνεία σας;
Τα όργανα που χρησιμοποιούμε είναι η τρίχορδη αχλαδόσχημη μακεδονική λύρα και ο νταϊρές ή νταχαρές. Αυτά είναι η βάση μας για όλα τα τραγούδια και μαζί αποτελούν την ζυγιά της Δράμας για τα χωριά Πύργοι, Πετρούσα, Ξηροπόταμος και Μοναστηράκι. Υπάρχει και γκάϊντα μαζί με νταχαρέ στον Βώλακα, Καλή Βρύση, Μικρόπολη και Παγονέρι όσο μιλάμε για τον νομό Δράμας. Πρόκειται για αρχέγονα όργανα με δωρικό ηχόχρωμα τα οποία είναι φτιαγμένα για να γλεντάει ο κόσμος στα χωριά της Δράμας. Για κάποιον που τα ακούει πρώτη φορά μπορεί να του φανούν τραχυά ή μονότονα, αλλά για εμάς φέρουν και μια θρησκευτικότητα μέσα τους. Λειτουργούν με την επαναληπτικότητα της μελωδίας και του ρυθμού, σκάβουν μέσα σου και μπορεί να αφήσουν έναν σπόρο σε μεγάλο βάθος στην ψυχή του ανθρώπου. Με τα χρόνια αυτό φυτρώνει και αποδίδει τους καρπούς που άφησε ο σπόρος.
Για αρκετούς συνομίληκούς σας, η παραδοσιακή μουσική είναι ένα ξεπερασμένο είδος. Εσείς ποια ομορφιά βρίσκετε που σας κρατάει κοντά της;
Η αλήθεια είναι ότι τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια τρομερή άνθηση και όλο και περισσότεροι νέοι άνθρωποι κατάπιάνονται με την παραδοσιακή μουσική. Ξεπεράστηκε μάλλον η εποχή που ήταν στο περιθώριο και θεωρούταν κάτι ευτελές, ίσως από την ανάγκη μας να βρεθούμε πιο κοντά με συνανθρώπους μας και με τον ίδιο μας τον εαυτό και τις ρίζες του. Η αλήθεια είναι ότι τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια τρομερή άνθηση και όλο και περισσότεροι νέοι άνθρωποι καταπιάνονται με την παραδοσιακή μουσική. Ξεπεράστηκε μάλλον η εποχή που ήταν στο περιθώριο και θεωρούταν κάτι ευτελές, ίσως από την ανάγκη μας να βρεθούμε πιο κοντά με συνανθρώπους μας και με τον ίδιο μας τον εαυτό και τις ρίζες του. Για εμάς η ομορφιά της βρίσκεται στην απίστευτη ποικιλομορφία που παρουσιάζει ανά τόπους, στο υψηλό επίπεδο ποίησης που παρουσιάζουν οι στίχοι των τραγουδιών, στην ευθύτητα και την αμεσότητά της. Τέλος, στην ειλικρινή της δυνατότητα να φέρνει μια κοινότητα ανθρώπων κοντά και στον τρόπο που καταφέρνει να εξυμνεί τον έρωτα και την ομορφιά της φύσης και της ίδιας της ζωής.