Η μεγάλη πρόκληση για τον ελληνικό τουρισμό είναι πλέον η καθιέρωση της Ελλάδας σε σταθερά ώριμη αγορά, ξεφεύγοντας από τα ποσοτικά στοιχεία κυρίως των αφίξεων και με κύριο ζητούμενο οι τουρίστες που έρχονται να φεύγουν ικανοποιημένοι.
Αυτό τόνισε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), κ. Γιάννης Ρέτσος, στη σημερινή συνάντηση με τους τουριστικούς συντάκτες, εκτιμώντας ότι ο ελληνικός τουρισμός βρίσκεται κοντά στον στόχο της «ωριμότητας».
Οι περισσότεροι προορισμοί της χώρας, όπως είπε, δεν διαθέτουν αυτή τη στιγμή τις αναγκαίες υποδομές για να φιλοξενούν περισσότερους τουρίστες τη θερινή περίοδο από τα επίπεδα των αριθμών της τελευταίας διετίας. Γι αυτό, πρέπει όλοι οι εμπλεκόμενοι με τον τουρισμό να αναλάβουν τις ευθύνες τους για να διαμορφωθούν σταδιακά οι προϋποθέσεις για το επόμενο άλμα. Χρησιμοποιώντας και μια χρηματιστηριακή έκφραση, ο κ. Ρέτσος είπε ότι βρισκόμαστε στη φάση που πρέπει να «χωνέψουμε» τις επιδόσεις των τελευταίων ετών για να μπορέσουμε να δούμε υψηλότερα.
Για το 2019 ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ εκτιμά ότι θα είναι χρονιά σταθεροποίησης, με μικρές αυξομειώσεις στους προορισμούς της χώρας. Ωστόσο, έσπευσε να αποσαφηνίσει ότι εάν υπάρξει μια μικρή μείωση των άμεσων τουριστικών εισπράξεων κατά 500 εκατ. ευρώ (από τα 16,5 δισ. ευρώ πέρυσι) μπορεί για τον τουρισμό να μη σημαίνει τίποτα, όμως, θα «κόψει» ένα 0,6% από το ρυθμό αανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας.
Σχετικά με το Brexit, είπε ότι δεν φαίνεται να επηρεάζει τις αφίξεις Βρετανών στη χώρα μας φέτος και ότι θεωρεί βέβαιο ότι θα δοθεί χρονική παράταση για τις διαδικασίες εξόδου.
Τα κομμάτια του πάζλ, που σχηματίζουν την εικόνα της ωριμότητας, όπως την περιέγραψε ο κ. Ρέτσος, είναι:
Λειτουργία προορισμών
Ενόψει ανοίγματος της τουριστικής περιόδου, κατά την οποία θα υποδεχθούμε και πάλι έναν πολύ μεγάλο αριθμό τουριστών, και μετά από 6 χρονιές με επαναλαμβανόμενες επιτυχίες, ας θυμηθούμε ότι η ταξιδιωτική εμπειρία δεν αφορά μόνο τη διαμονή, αλλά συνολικά τον προορισμό.
Οι επαγγελματίες οφείλουν και φέτος –και θα το κάνουν, είμαι βέβαιος, είπε- να προσφέρουν ολοκληρωμένες και πλήρεις υπηρεσίες.
Και η λειτουργία και διαχείριση προορισμών είναι επίκαιρη, τόσο ενόψει της σαιζόν, αλλά και λόγω των αυτοδιοικητικών εκλογών.
Για τον συντονισμό των δράσεων που απαιτούνται προκειμένου να υλοποιηθούν τα αναγκαία έργα, αλλά και για να καλυφθούν οι ανάγκες σε επίπεδο προσφερόμενων υπηρεσιών, θα πρέπει να υπάρξει συνεργασία και να αναπτυχθούν συνέργειες μεταξύ των αρμόδιων ή συναρμόδιων φορέων (κεντρική κυβέρνηση, τοπική αυτοδιοίκηση).
Οι επικείμενες αυτοδιοικητικές εκλογές, δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να αποτελέσουν αιτία για καθυστερήσεις προκειμένου να δρομολογηθούν οι απαραίτητες ενέργειες. Ο προγραμματισμός θα πρέπει να γίνει άμεσα, προκειμένου στις περιπτώσεις που είναι εφικτό, να έχουν ολοκληρωθεί πριν από την έναρξη της προσεχούς περιόδου.
Καλή λειτουργία προορισμού σημαίνει:
* Ενεργειακή επάρκεια και επάρκεια σε νερό.
Η αυτονόητη ανάγκη για ρεύμα και νερό χωρίς διακοπές, για κατοίκους και τουρίστες.
* Καθαριότητα (διαχείριση απορριμμάτων) – Καθαριότητα καλλωπισμός δημοσίων χώρων. Η επόμενη αυτονόητη ανάγκη για διαχείριση των απορριμμάτων σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές οδηγίες και με σεβασμό στο περιβάλλον και τους κατοίκους.
Είναι ευκαιρία, να μιλήσουμε για την ανάγκη ανακύκλωσης (μεταξύ άλλων, διότι περιορίζει τον όγκο των προς διαχείριση απορριμμάτων) και περιορισμό των single use συσκευασιών. Ταυτόχρονα ο καλλωπισμός των δημοσίων χώρων, θα δώσει αισθητική αναβάθμισή τους με μικρό κόστος.
* Βελτίωση των τοπικών οδικών δικτύων και συνοριακών σταθμών (στόχευση οδικός τουρισμός).
Ο οδικός τουρισμός έχει κερδίσει μερίδιο τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, ενισχύοντας τις ταξιδιωτικές ροές, πέραν των δημοφιλών προορισμών και σε περιοχές με περιορισμένη τουριστική δραστηριότητα. Είναι γεγονός ότι υπάρχει πρόοδος σε επίπεδο αυτοκινητοδρόμων, αλλά δεν συμβαίνει το ίδιο με τα τοπικά οδικά δίκτυα που σε πολλές περιοχές είναι σε ιδιαιτέρως κακή κατάσταση, επικίνδυνα, ενώ πολύ σοβαρό είναι πρόβλημα της σήμανσης.
* Εκσυγχρονισμός των λιμενικών υποδομών.
Έργα υποδομής (που αφορούν την ασφάλεια και τη λειτουργικότητα, δηλαδή μικρά ή μεγάλα έργα) λιμανιών και μαρινών. Για τα αεροδρόμια, με την παραχώρηση στη Fraport, τα αντίστοιχα θέματα έχουν λυθεί ή έχουν δρομολογηθεί.
* Επαρκής αστυνόμευση.
Η Ελλάδα πρέπει να παραμείνει ένας ασφαλής προορισμός στα μάτια των ξένων επισκεπτών μας.
* Ενίσχυση των υπηρεσιών Υγείας.
Η βελτίωση των δημόσιων υπηρεσιών υγείας είναι αυτονόητη υποχρέωση του κράτους προς τους πολίτες και τους επισκέπτες, για όλο τον χρόνο.
* Μουσεία και αρχαιολογικοί χώροι.
Πολυσυζητημένα ζητήματα, έχουν εξαντληθεί σε επίπεδο δημόσιο διαλόγου, απαιτείται ξεκάθαρο πλαίσιο που εφαρμόζεται σε θέματα ωραρίου, λειτουργίας, στελέχωσης, καθαριότητας των ιδίων των χώρων, αλλά και επιμέρους δραστηριοτήτων όπως τα πωλητήρια και τα αναψυκτήρια.
* Κυκλοφοριακά θέματα.
Για τους προορισμούς που έχουν μεγάλη επισκεψιμότητα, θα πρέπει να αντιμετωπίζονται και να μην αφήνονται στην τύχη τα ζητήματα διαχείρισης κυκλοφορίας και στάθμευσης.
«Όλα τα παραπάνω θα έπρεπε να γίνουν είτε έχουμε τουρισμό ως χώρα, είτε όχι», είπε ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ και πρόσθεσε: «Άλλωστε, για να έχουμε ευχαριστημένους τουρίστες πρέπει να έχουμε αρχικά ευχαριστημένους κατοίκους. Οι πολίτες θα πρέπει να θέσουν αυτά τα ζητήματα στον δημόσιο διάλογο και να καλέσουν τους υποψηφίους να τοποθετηθούν. Η καλή λειτουργία προορισμών μεταξύ άλλων επιβάλλεται και για την προστασία του brand-name της χώρας, ενόψει διαχείρισης μεγάλου αριθμού επισκεπτών».
Φορολογία – ανταγωνιστικότητα του ελληνικού τουρισμού.
Έχουμε επανειλημμένα τονίσει, είπε ο κ. Ρέτσος, πως η υπερφορολόγηση στερεί ανταγωνιστικότητα από το τουριστικό μας προϊόν. Αντιλαμβάνεται λοιπόν κανείς πως σε μία χρονιά γεμάτη προκλήσεις, η ανελαστικότητα στην τιμή πώλησης, δεν βοηθά.
Ανέφερε χαρακτηριστικά ότι οι ελληνικές τουριστικές επιχειρήσεις καλούνται να ανταγωνισθούν τους μεγάλους προορισμούς της Μεσογείου (που είναι οι βασικοί ανταγωνιστές, όπως δείχνουν οι μελέτες) με πολύ μεγάλη διαφορά σε όλους τους τομείς φορολόγησης. Είναι σα να παίζουμε τσάμπιονς λιγκ με ομάδα που έχει παίκτες κάτω των 20 χρονών, είπε.
Ο ΣΕΤΕ έχει εστιάσει τα άμεσα αιτήματά του, στο ζήτημα της φορολογίας, στη μείωση του ΦΠΑ σε όλο το φάσμα των τουριστικών υπηρεσιών (διαμονή, εστίαση, μεταφορές, ναυτιλία κλπ), καθώς και στην κατάργηση του φόρου διαμονής, ξεκινώντας από φέτος για τους μήνες Απρίλιο έως Ιούνιο και από τον Οκτώβριο και μετά, καθώς τα περυσινά έσοδα ήταν διπλάσια από τον στόχο και φέτος μπορεί να συμβεί με το ίδιο με λιγότερους μήνες εφαρμογής. Ο φόρος αυτός πληρώνεται από τον τουρίστα και είναι σημαντικό να αισθανθεί ο ίδιος αυτή την ελάφρυνση.
Τελευταίο σημείο, που ανέφερε, αφορά στους εργαζομένους. Είπε:
Στα χρόνια της κρίσης ο τουριστικός τομέας προστάτευσε τα εργασιακά δικαιώματα γιατί αυτοί οι άνθρωποί μας είναι το «πρόσωπό» μας στον επισκέπτη. Άρα θέλουμε ικανοποιημένους εργαζόμενους. Αυτή ήταν η στρατηγική μας όλα αυτά τα χρόνια, πάνω σε αυτή χτίσαμε το consensus και αυτό θέλουμε να διατηρήσουμε και μελλοντικά.
Οι προκλήσεις για τον τουρισμό, επισήμανε ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ, είναι αρκετές, γιατί ο ανταγωνισμός αυξάνεται, οι καιροί αλλάζουν, τα πάντα εξελίσσονται ραγδαία και απαιτούν από εμάς διαρκείς προσαρμογές και κανένα εφησυχασμό. Θα πρέπει να καταλάβουμε όλοι ότι ο τουρισμός δεν είναι «μάνα εξ ουρανού». Χρειάζεται πολύ συγκεκριμένος στρατηγικός σχεδιασμός για να μπορέσει μια περιοχή να αναπτυχθεί σωστά και βιώσιμα και να έχει οφέλη από την τουριστική ανάπτυξη. Ο τουρισμός είναι υπόθεση των πολλών και όχι των λίγων.