Θεοδωράκης: Το Ποτάμι εκφράζει προοδευτικές ιδέες, χωρίς να γίνει «κόμμα του συρμού»

Mε αναδρομή στα 5 χρόνια ύπαρξης του Ποταμιού και τα όσα έχει καταφέρει ξεκίνησε η συνέντευξη «ποταμός» που παραχώρησε ο Σταύρος Θεοδωράκης στον δημοσιογράφο Πάνο Χαρίτο, στην εκπομπή Focus της ΕΡΤ1, το βράδυ της Πέμπτης.

«Η πολιτική δεν ήταν παιδικό μου όνειρο, μπήκα στην πολιτική από αίσθηση χρέους απέναντι στην πατρίδα και τα παιδιά μας», είπε ο επικεφαλής του Ποταμιού και θυμήθηκε πώς η ομάδα του Λαυρίου ξεκίνησε το 2014 το Ποτάμι με πολύ ενθουσιασμό, αλλά χωρίς να έχει σταθμίσει καλά τις δυσκολίες του ταξιδιού.

Επεσήμανε, επίσης πως και οι ήττες είναι μέσα στο παιχνίδι. «Οι ήττες δεν με πτοούν, όπως δεν με πτοούν και οι αναποδιές. Το ταξίδι πρέπει να συνεχιστεί. Πρέπει να δώσουμε λύσεις ή τέλος πάντων να έχουμε πει στην κοινωνία αυτά που πρέπει να της πούμε», υπογράμμισε.

Ο Σταύρος Θεοδωράκης εξέφρασε την ικανοποίησή του που το Ποτάμι έχει καταφέρει να εκπροσωπεί προοδευτικές ιδέες, χωρίς να γίνει «κόμμα του συρμού» και χωρίς να παρασυρθεί και να μετατραπεί σε άλλον έναν κομματικό μηχανισμό. «Όταν ξεκινήσαμε είπαμε ότι δεν θα γίνουμε σαν τους άλλους», επεσήμανε. «Δεν θα κάνουμε κομματικά γραφεία σε όλη τη χώρα. Δεν θα αποσπάσουμε δημοσίους υπαλλήλους. Δεν θα πάρουμε δάνεια για να ξοδεύουμε λεφτά και να τα χρωστάμε στον κόσμο».

Απαντώντας σε ερώτημα για μελλοντικές κυβερνητικές συνεργασίες, τόνισε ότι προφανώς ένα κόμμα δεν υπάρχει απλώς για να λέει τις απόψεις του, αλλά ότι δεν είναι αυτοσκοπός να βρεθούν κάποια υπουργεία για να βολευτούν οι άνθρωποι του. «Εάν ο κόσμος αγκαλιάσει τις απόψεις μας, το Ποτάμι μπορεί και θα επιχειρήσει να αλλάξει τα πράγματα. Αυτός είναι ο στόχος μας», είπε.

Βασικά σημεία της συνέντευξης

Για το «ξεκίνημα» του Ποταμιού

Ήταν ένα απρόβλεπτο ταξίδι. Δεν ήταν τίποτα σχεδιασμένο και αυτή ήταν και η ομορφιά του. Ξέρεις τα πιο ωραία ταξίδια είναι όταν παίρνεις τον σάκο και ξεκινάς και δεν ξέρεις πού θα φτάσεις. Ξεκινήσαμε πολύ γρήγορα τον Φλεβάρη και μέχρι το καλοκαίρι είχαμε στήσει ένα ολόκληρο Κίνημα. Πάρα πολύς ενθουσιασμός. Πάρα πολλή κούραση. Χειροτεχνία. Ένα καθημερινό έργο γιατί δεν θέλαμε να μιμηθούμε τα παλιά κόμματα.

Τι τον γοήτευε στην πολιτική;

Δεν υπήρχε γοητεία. Η απόφασή μου να μπω στην πολιτική ήταν μια αίσθηση χρέους. Δεν ήταν κανένα παιδικό όνειρο να είμαι πολιτικός. Να μπαίνω στη Βουλή και να μιλάω, να χειροκροτούν τα πλήθη στις πλατείες. Δεν ήταν αυτό. Είναι ό,τι αισθανόμουν το 2014 ότι η Ελλάδα ήταν μπροστά σε ένα ακόμα λάθος. Υπήρχε επέλαση του λαϊκισμού. Υπήρχαν τα παλιά κόμματα που προσπαθούσαν να αντεπιτεθούν στον λαϊκισμό με συντηρητισμό και είπα ότι “δεν μπορεί πρέπει να υπάρχει μια άλλη λύση”. Και εκεί συνεννοηθήκαμε κάποιοι άνθρωποι και είπαμε να κάνουμε ένα καινούργιο Κίνημα. Όλοι όσοι ήμασταν μαζί εκείνη τη στιγμή dεν ψάχναμε κάποια επιβεβαίωση από την πολιτική. Ήταν ένα χρέος απέναντι στην πατρίδα και τα παιδιά μας. Να μην είναι η αριστερά, να μην είναι η δεξιά, να μην είναι τα παλιά κόμματα. Να μην προέρχεται από τους κομματικούς μηχανισμούς.

Tι κατάφερε αυτά τα 5 χρόνια το Ποτάμι

Το Ποτάμι έχει καταφέρει μάλλον κάτι που δεν έχει καταφέρει κανένα άλλο κίνημα στην Ελλάδα. Έχει καταφέρει για πέντε χρόνια να εκπροσωπεί καθαρές προοδευτικές προτάσεις, χωρίς να παρασυρθεί και να γίνει ένα κόμμα του συρμού ή να γίνει ένας κομματικός μηχανισμός. Ξεκίνησε το Ποτάμι, λέγοντας εγώ ότι δεν θα γίνουμε σαν τους άλλους. Δεν θα κάνουμε κομματικά γραφεία σε όλη τη χώρα. Δεν θα αποσπάσουμε δημοσίους υπαλλήλους. Δεν θα πάρουμε δάνεια για να ξοδεύουμε λεφτά και να τα χρωστάμε στον κόσμο. Δεν θα κάνουμε παρατάξεις στα πανεπιστήμια. Δεν θα κάνουμε παραπόταμους στα πανεπιστήμια, που μας ζήταγαν τότε όλοι οι φοιτητές. Το Ποτάμι κατάφερε και πάρα πολλά άλλα πράγματα. Κατάφερε να περάσει η συμφωνία των Πρεσπών, που αν δεν υπήρχε το Ποτάμι δεν θα περνούσε. Κατάφερε να περάσουν πολλά νομοσχέδια για τα δικαιώματα των ανθρώπων, των συνανθρώπων μας. Τα ατομικά δικαιώματα σε μια Ελλάδα, που καταπατώνται μέχρι και σήμερα, πολλά δικαιώματα των διαφορετικών, είτε σεξουαλικά διαφορετικών, είτε θρησκευτικά διαφορετικών, είτε ανθρώπων που έχουν κινητικά προβλήματα. Δώσαμε μάχες και τις κερδίσαμε όταν κάποιοι άλλοι αρχηγοί ήταν κλειδωμένοι στα σπίτια τους και κρυβόντουσαν, ή είχαν… γριπιαστεί. Ήμασταν εκεί και δημιουργήσαμε τις αναγκαίες πλειοψηφίες για να περάσουν πολλά πράγματα από τη Βουλή.

Για τις «κυβερνητικές» συνεργασίες

Προφανώς το Ποτάμι θέλει να κυβερνήσει. Ένα κόμμα δεν γίνεται απλώς για να κάθεται σε μια γωνία και να λέει τις απόψεις του, αλλά αυτός δεν είναι αυτοσκοπός. Δεν είναι ότι μπήκαμε για να βρούμε κάποια υπουργεία να χωθούμε. Στόχος μας είναι εάν ο κόσμος αγκαλιάσει αυτές τις απόψεις και πει α, ναι, το Ποτάμι μπορεί να το κάνει, το Ποτάμι να επιχειρήσει να το κάνει. Στόχος μας λοιπόν είναι να αλλάξουμε τα πράγματα. Και οι συνθήκες είναι να πηγαίνουμε καλά στις εκλογές και να υπάρξουν σχήματα που θα συνεργαστούμε και θα αλλάξουμε τη χώρα.

Ποτέ δεν υπήρξε μια σοβαρή κουβέντα στο Ποτάμι για συνεργασία σε αυτή την κυβερνητική περίοδο που διανύουμε. Όχι γιατί εμείς δεν είμαστε έτοιμοι. Εμείς είμαστε έτοιμοι και έχουμε απόψεις που είναι βοηθητικές στην κοινωνία, που είναι υπέρ των πολλών, που είναι απέναντι στις συντεχνίες και στα συμφέροντα. Αλλά δεν υπήρξαν οι γενικότερες προϋποθέσεις. Η πολιτική του κ.Τσίπρα που είναι πιο κοντά στον λαϊκισμό, στη δημαγωγία, δεν άφηνε περιθώρια για συνεργασία, πόσω μάλλον όταν υπήρχε στην κυβέρνηση ένας ακροδεξιός εταίρος. Δεν θέλαμε να είμαστε ένα κεντρώο, ή τέλος πάντων, ορθολογικό κερασάκι σε μια τέτοια τούρτα. Δεν θέλαμε.

Δεν υπήρχε περίπτωση τον Γενάρη του 2015 το Ποτάμι να συμπράξει με μια κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, γιατί τότε τα περισσότερα πράγματα που έλεγε ήταν αντίθετα με αυτά που υποστήριζε το Ποτάμι. Έδειχνε τους ξένους ως αντιπάλους, μιλούσε κατά των μνημονίων. Ήταν μια πολιτική που ήταν έξω από την πραγματικότητα της χώρας, γεμάτη ιδεοληψίες.

Μετά τη συμφωνία του καλοκαιριού, την τελευταία συμφωνία με τους εταίρους μας, το καλοκαίρι του 2015, θα μπορούσαν να υπάρξουν πολλές προοδευτικές συνεργασίες. Αυτή η ευκαιρία χάθηκε.

Για τις «γέφυρες» που έριξε ο ΣΥΡΙΖΑ

Δεν είμαστε μέρος του θεσμικού κεντροαριστερού στρατοπέδου. Δεν τοποθετώ το Ποτάμι στην Κεντροαριστερά. Και ο ΣΥΡΙΖΑ δεν στέκει πολύ κοντά στο σύγχρονο. Έχει πάρα πολλά δάνεια από το παρελθόν. Οι απόψεις του για πολλά ζητήματα θυμίζουν κομμουνιστικά Κόμματα. Δεν είμαστε κοντά. Στο ότι υποχρεώθηκε από την πραγματικότητα και από τους συμμάχους μας να κάνει κάποιες υποχωρήσεις, να δεχτεί κάποιες αποφάσεις, αυτό δεν τον κατατάσσει στα σύγχρονα ευρωπαϊκά Κόμματα.

Το Ποτάμι έχει μέσα του και Κεντροαριστερούς, όπως έχει και Κεντροδεξιούς, αλλά εκφράζει μια σύγχρονη αντίληψη της πολιτικής που λέει ότι ο κόσμος μας δεν είναι Αριστερός ή Δεξιός, οι αντιθέσεις αυτή τη στιγμή είναι άλλες. Δεν είναι οι αντιθέσεις οι παλιές, δεν είναι ο Μαρξ από τη μία, δεν είναι ο άκρατος καπιταλισμός από την άλλη. Έχουν σπάσει αυτά τα καλούπια, δεν υπάρχουν.

Το σύγχρονο σήμερα είναι να αντιμετωπίζεις την πολιτική για παράδειγμα με τη ματιά του Μακρόν. Δηλαδή να έχεις μια προοδευτική ατζέντα σε σύγκρουση με τον λαϊκισμό, με τον αμοραλισμό με τους συντηρητικούς, αλλά να τοποθετήσεις αυτά τα σημερινά καθημερινά προβλήματα με βάση τη σύγχρονη πραγματικότητα και όχι με βάση τι υποδεικνύουν κάποιοι φιλόσοφοι πριν από δύο αιώνες.

Για το αν είναι «κοντά» στη ΝΔ

Η Νέα Δημοκρατία και η συμπεριφορά της ιδιαίτερα σε ένα εθνικό πατριωτικό θέμα, έχει όλα τα στοιχεία του εθνολαϊκισμού και της εθνοκαπηλείας θα μπορούσα να πω. Το ότι ο κ. Μητσοτάκης τρώει με τους αστέγους, δεν κάνει τη Νέα Δημοκρατία, σύγχρονο Κόμμα. Ένα σύγχρονο Κόμμα σημαίνει ότι είναι κοντά στις αρχές τις ευρωπαϊκές, βλέπει διαφορετικά τους εθνικούς στόχους, βλέπει το αληθινά πατριωτικό συμφέρον και όχι το κομματικό συμφέρον.

Πάσχουν -θα μου επιτραπεί ο όρος- τα κόμματα στην Ελλάδα από μια παλιά ασθένεια που έχει υπερνικηθεί στην Ευρώπη. Το συμφέρον είναι ταυτισμένο με τις εκλογικές τους τύχες. Όλοι, αν τους κάνεις μια πρόταση σε ρωτούν «τι θα κερδίσουμε;», «Εμάς τι μας συμφέρει;» δεν εννοώ τι θα κερδίσουν οικονομικά, αλλά τι θα κερδίσει το Κόμμα μου. Αυτό είναι το απογοητευτικό στην ελληνική Βουλή. Αυτό το ελληνικό φαινόμενο ότι πάντα όλες οι κουβέντες καταλήγουν στο τι θα κερδίσω στην ερχόμενη εκλογική μάχη, για μας είναι πολύ παλιό και δεν πρόκειται ποτέ να το υπηρετήσουμε.

Για τον «διπολισμό»

Παλαιότερα όταν μιλάγαμε για διπολισμό μιλάγαμε για ένα κόμμα που έπαιρνε 47% και ένα κόμμα που έπαιρνε 45% και ήταν το 80% της κοινωνίας, το 90% της κοινωνίας με δυο κόμματα. Τώρα το 60% της κοινωνίας είναι με τα δυο μεγάλα κόμματα. Δεν υπάρχει διπολισμός. Και αυτό είναι μια κατάντια το ότι θεωρούμε διπολισμό το 60% με ένα μεγάλο μέρος της ελληνικής κοινωνίας να κάθεται απομακρυσμένο από την πολιτική. Γιατί το μεγάλο πρόβλημα σήμερα της πολιτικής είναι η αύξηση της αποχής, είναι η αδιαφορία και κυρίως των νεανικών στρωμάτων, των ανθρώπων που θα μπορούσαν να μετέχουν στην πολιτική, να παίρνουν αποφάσεις, να την καθοδηγούν.

Για τον πήχη των ευρωεκλογών

Ο πήχης είναι ψηλά και έχει μπει ότι πρέπει να έχουμε δυο ευρωβουλευτές, όπως είχαμε στις προηγούμενες ευρωεκλογές.

Το Ποτάμι λοιπόν τελειώνει νικηφόρα τις ευρωεκλογές τον Μάιο, στις 27 ξεκουραζόμαστε μια εβδομάδα και μετά μπαίνουμε στη μάχη για τις εθνικές εκλογές του φθινοπώρου.

Για τις δημοσκοπήσεις

Οι συζητήσεις που κάνουμε πρέπει να γίνουν με βάση τα εκλογικά αποτελέσματα και όχι τις δημοσκοπήσεις, που στην Ελλάδα πολλές φορές απέχουν πολύ και από την πραγματικότητα. Υπάρχει μια ατολμία του κόσμου. Το τολμηρό είναι να ανιχνεύσεις πραγματικά το καινούργιο και όχι να παρασυρθείς από λαϊκισμούς. Το τολμηρό για εμένα θα είναι να ανιχνεύσεις τις λύσεις που προτείνουν κάποιοι άνθρωποι στην πολιτική. Να δεις τι είναι λογικό, τι είναι παράλογο, τι μπορεί να γίνει τι δεν μπορεί να γίνει, ποιος πραγματικά υποστηρίζει με στοιχεία την έξοδο της χώρας από αυτή τη μόνιμη οικονομική κρίση. Αυτό είναι το τολμηρό στην εποχή του σήμερα.

Είμαστε μια χώρα που η ψήφος εξαρτάται πάρα πολύ από δυο πράγματα που εμείς στο Ποτάμι δεν είμαστε καλοί: το ένα είναι ο παραγοντισμός και η εξάρτηση, τα μικρά και τα μεγάλα ρουσφέτια. Και το δεύτερο σημείο που είναι σημαντικό για να προσελκύσεις ψήφους, είναι ο κομματικός στρατός. Να φτιάξεις κομματικά οχυρά, να υπερασπιστείς μια παλιά σημαία ένα παλιό βιβλίο. Και τα δυο πράγματα αυτά το Ποτάμι δεν το έχει κάνει, έχει μια πιο σύγχρονη λογική για την πολιτική η οποία δεν μπορεί να γίνει εύκολα αποδεκτή από τον κόσμο.

Για τις ευρωεκλογές και το «μανιφέστο» του Ποταμιού

Κάνουμε μια συνεχή προσπάθεια να βρίσκουμε κάθε φορά το πιο καινούργιο μανιφέστο. Δε μας αρέσουν τα παλιά. Το πιο καινούργιο μανιφέστο για την Ευρώπη, είναι αυτή τη στιγμή η πρόταση του Προέδρου Μακρόν για την Ευρωπαϊκή Αναγέννηση. Μια πρωτοβουλία που πήρε πριν από δέκα μέρες, όπου παρουσίασε όλα τα μεγάλα ζητήματα της Ευρώπης, προτείνοντας όμως και κάποιες λύσεις εκ των οποίων πολλές είναι λύσεις που έχει προτείνει και το Ποτάμι τα τελευταία χρόνια. Μια σειρά από δύσκολα, λιγότερο δύσκολα, απλά και σύνθετα προβλήματα, αντιμετωπίζονται μέσα από την πρόταση του Προέδρου Μακρόν για την Ευρωπαϊκή Αναγέννηση. Και το Ποτάμι είναι αποφασισμένο να υπερασπιστεί αυτή την ατζέντα.

Προσέξτε! Υπάρχει λόγος για μεγάλη συμμαχία στην Ευρώπη, γιατί υπάρχουν κίνδυνοι και από την Ακροδεξιά. Οι λαϊκιστές, ένα μείγμα λαϊκισμού και ακροδεξιάς. Όλοι αυτοί σηκώνουν κεφάλι, απειλούν την Ευρώπη, απειλούν ουσιαστικά αυτό που χτίσαμε, τα τελευταία 20 χρόνια στην Ευρώπη. Και θα πρέπει να υπάρξει μια απάντηση. Αυτή τη στιγμή ο μόνος που φαίνεται να ενεργοποιείται σε μια σωστή κατεύθυνση, είναι όπως σας είπα, ο Πρόεδρος Μακρόν. Με αυτή την έννοια συνεργαζόμαστε.

Για την άνοδο της ακροδεξιάς στην Ευρώπη

Η φτώχεια δεν σε κάνει ακροδεξιό. Οι πατεράδες μας ήταν μάλλον πολύ φτωχότεροι από εμάς και οι παππούδες μας ακόμη χειρότερα. Αυτό δεν σημαίνει ότι έχασαν την εμπιστοσύνη τους στη Δημοκρατία. Είναι πολύ πιο σύνθετο το φαινόμενο. Προφανώς, η κρίση δημιουργεί ανισότητες, λιγότερες ευκαιρίες και παραμελεί τμήματα της κοινωνίας που νιώθουν αποκλεισμένα και σπρώχνονται στα άκρα. Αλλά, είναι ένας συνδυασμός πραγμάτων. Οι ακραίες αντιευρωπαϊκές λύσεις που επέλεξαν ας πούμε οι Άγγλοι, δεν είχαν σχέση με τα οικονομικά τους προβλήματα. Ήταν ένα ψέμα που φούντωσε. Υπάρχει ένα σύνθετο πρόβλημα στην Ευρώπη, που πρέπει να μας προβληματίσει.

Δεν ξέρω κατά πόσο θα νικήσουν οι ακροδεξιοί. Ότι υπάρχουν χώρες που η ακροδεξιά θα έχει άνοδο, είναι σημαντικό να το λάβουμε υπ’ όψιν μας και θα πρέπει να το δούμε. Αλλά η ακροδεξιά δεν αντιμετωπίζεται με φιρμάνια. Χρειάζεται μια σειρά από πολιτικές, που να αφορούν την αντιμετώπιση των ανισοτήτων, που δεν είναι όμως πάντα οι ανισότητες που γεννούν τους ακραίους λαϊκιστές, τους ακροδεξιούς. Πρέπει τα πράγματα να κινηθούν πιο γρήγορα, να λαμβάνονται πιο άμεσα αποφάσεις. Να πάμε σε μεγαλύτερα τμήματα του κόσμου και να του πούμε ότι εδώ έχουμε ένα Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που νοιάζεται, που αποφασίζει, που συζητά. Όχι μόνο νεφελώδη πράγματα, αλλά πράγματα που τους ενδιαφέρουν. Να ενισχυθεί η Δημοκρατία στους θεσμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ταυτόχρονα όλα τα κράτη να κοιτάξουν ότι το συμφέρον είναι όλη η ‘’πολυκατοικία’’ να περνά καλά και να μην υπάρχουν «διαμερίσματα» χωρίς θέρμανση.

Για το πότε θα γίνουν βουλευτικές εκλογές

Εμάς δεν μας αρέσει η επαναστατική γυμναστική. Ο κ. Τσίπρας ήταν σαφές από πολύ καιρό ότι έχει αποφασίσει να πάει μέχρι τέλους. Όπως και οι περισσότεροι Πρωθυπουργοί αυτό επιθυμούν, να γευτούν την εξουσία μέχρι τέλους. Ίσως να έκανε εκλογές τον Μάιο. Αυτά ήταν τα σενάρια.

Εμείς δεν προετοιμαζόμαστε για τις βουλευτικές εκλογές, αλλά προετοιμαζόμαστε για τις ευρωεκλογές γιατί τις έχουμε μπροστά μας. Είναι στις 26 Μαΐου και δεν είναι κάτι λίγο, κάτι μικρό, κάτι δευτερεύον, μια δημοσκόπηση, όπως λένε κάποιοι. Είναι μια εκλογική μάχη για το μέλλον της Ευρώπης. Άρα είναι κάτι πολύ σημαντικό και πρέπει να είμαστε έτοιμοι να το πούμε αυτό στους πολίτες και αυτό ετοιμάζουμε αυτές τις μέρες στο Ποτάμι.

Για το «κέντρο»

Το πολιτικό κέντρο έχει και καλούς και κακούς, αλλά εάν μιλάμε για το κέντρο της μετριοπάθειας, αν μιλάμε για το κέντρο των φιλελεύθερων αρχών, της σύγχρονης προοδευτικής Ευρώπης, νομίζω ότι δεν εκφράζεται σήμερα ούτε από τη Νέα Δημοκρατία- προσπαθεί η Νέα Δημοκρατία να το αλώσει παίρνοντας και Βουλευτές από το κέντρο, ούτε από τον ΣΥΡΙΖΑ, που προσπαθεί και αυτός να το αλώσει παίρνοντας και Βουλευτές από το κέντρο. Θα παρακαλούσα αυτά τα κόμματα να μην προσπαθούν να γίνουν Κεντρώοι εκ μεταγραφής, αλλά να προσπαθήσουν τα ίδια, αν εκτιμούν αυτή την πολιτική συμπεριφορά να τη μιμηθούν στα κόμματά τους.

Για την πορεία της οικονομίας

Η οικονομία δεν πάει καλά. Μπορεί κάποιοι δείκτες να πηγαίνουν καλά και χαιρόμαστε όλοι για τις μικρές ή μεγάλης αναβαθμίσεις, αλλά σημασία έχει η πραγματική οικονομία. Η πραγματική οικονομία που είναι οι άνθρωποι της καθημερινότητας, της μεσαίας επιχείρησης, αυτοί είναι που ζουν δυσβάσταχτα.

Οι φόροι και οι εισφορές, σ’ έναν ελεύθερο επαγγελματία, είναι αυτή τη στιγμή το μεγαλύτερο ποσοστό του εισοδήματός τους.

Εμείς έχουμε πει ότι δε μπορεί να υπάρχει φόρος και εισφορά σ’ έναν ελεύθερο επαγγελματία που στο σύνολό του να ξεπερνάει το 40%. Αυτό δεν είναι το λογικό

Αν συζητάει με τον κόσμο

Είναι εύκολο να μου μιλήσει κάποιος και να μου πει τη γνώμη του. Αυτό που έχει αλλάξει είναι ότι το 2014, το 2015, τον πρώτο καιρό, ο κόσμος πίστευε πολύ στο ότι εμείς θα τα καταφέρουμε. Τώρα βλέπω και αναλαμβάνω την ευθύνη, ότι υπάρχει ένα «αχ» στον κόσμο. Υπάρχει μια απογοήτευση. Αχ, είδες τι έγινε; Αχ είδες τι σου κάνανε; Αχ είδες τι έπαθες; Αχ είναι πιο δύσκολα τα πράγματα από ότι νόμιζες. Δηλαδή έχει συμβιβαστεί ο κόσμος με μια αδυναμία να αλλάξει το πολιτικό σύστημα στη χώρα. Τουλάχιστον αυτοί που απευθύνονται σε εμένα. Και αυτό είναι κάτι όμως που εμένα με πεισμώνει, γιατί δεν θέλω να παραδεχτώ ότι θα ηττηθούμε από το παλιό πολιτικό σύστημα. Και το παλιό περιλαμβάνει και τον ΣΥΡΙΖΑ. Γιατί το παλιό δεν έχει σχέση με την ηλικία, έχει σχέση με ποιο μοντέλο είσαι, τι βιβλίο διαβάζεις. Εάν διαβάζεις ένα βιβλίο του 1800 είσαι παλιό.

Για τα λάθη του ίδιου και του Ποταμιού

Προφανώς έγιναν λάθη από εμένα, από όλους μας, αλλά είμαστε σε μια χώρα που δεν έχει υπάρξει ποτέ ένα καινούργιο κόμμα να αντέξει τρεις τέσσερις εκλογικές αναμετρήσεις. Τα κόμματα εμφανίζονται, κάνουν μια εμφάνιση, εάν είναι καλή και εξαφανίζονται στην επόμενη εκλογική αναμέτρηση.

Τα περισσότερα κόμματα είχαν μια συνέχεια. Εμείς ήρθαμε από το μηδέν. Από το μηδέν της πολιτικής και από το πολύ της κοινωνίας. Προφανώς είναι και δικά μου λάθη και τα έχω αναλογιστεί, αλλά δεν θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά. Δεν είχα κανένα manual να πω σελίδα 4 τι κάνεις με αυτό, σελίδα 5 τι κάνεις με το άλλο. Όλα τα πράγματα τα χτίσαμε μόνοι μας. Πάντως τα όποια λάθη μας, ήταν στο εσωτερικό μέτωπο και τα λάθη μας δεν πλήγωσαν την κοινωνία. Εντάξει εμένα με πλήγωσαν τα λάθη μου. Το Ποτάμι το πλήγωσαν. Είμαι λοιπόν υπερήφανος ότι μετά από πέντε χρόνια δεν θα βρω λάθη που θεωρώ ότι πλήγωσαν την κοινωνία, λάθη που πλήγωσαν τις θέσεις μας, τις αρχές μας.

Για τη διάλυση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας

Αυτό ήταν μια από τις αναποδιές του ταξιδιού. Δεν μειώνει όμως την αξία του ταξιδιού. Έχω ζήσει στη ζωή μου πολλά μεγάλα και έχω γευτεί και πολλές ήττες. Και σε προσωπικό επίπεδο, τώρα και σε πολιτικό. Και οι ήττες είναι μέσα στο παιχνίδι. Άρα, δεν με πτοούν. Το ταξίδι πρέπει να συνεχιστεί. Πρέπει να φτάσει στο τέλος του. Πρέπει να δώσουμε λύσεις, ή τέλος πάντων να έχουμε πει στην κοινωνία αυτά που πρέπει να της πούμε. Δεν με πτοούν οι όποιες αναποδιές. Μπορεί να σπάσει λίγο το ένα κατάρτι, αλλά έχεις ένα άλλο. Μπορεί να σκιστεί ένα πανί, έχεις ένα άλλο. Το ταξίδι πρέπει να συνεχιστεί.

Για την αποχώρηση των βουλευτών

Είχα μοιράσει στους βουλευτές ωτοασπίδες όταν πρωτοβγήκαν και τους είπα «να τις φοράτε, γιατί τα σαλπίσματα της εξουσίας θα είναι πολύ δελεαστικά». Οι περισσότεροι δεν θέλησαν να το κάνουν. Η εξουσία είναι δελεαστική. Τα μεγάλα κόμματα, η σιγουριά των μεγάλων καραβιών είναι δελεαστική. Το ότι υπάρχουν συνεχείς εκκλήσεις που κάνουν τους ανθρώπους να αισθάνονται ανασφαλείς στα μικρά κόμματα και τους κάνουν να θέλουν να ζήσουν τη σιγουριά ενός μεγάλου κόμματος, αυτό είναι που υπάρχει.

Τώρα στο Ποτάμι υπάρχει ένα ωραίο κλίμα. Έχουμε αυτή την έξαψη που είχαμε και στο Λαύριο το ’14 ότι θα ξεκινήσουμε, ότι θα είμαστε μόνοι μας, ότι θα έχουμε πολλούς αντιπάλους, αλλά τελικά θα κερδίσουμε και ίσως οι αποχωρήσεις απελευθέρωσαν και λίγο κάποιες συμπεριφορές. Τώρα τα περισσότερα στελέχη έχουν απελευθερωθεί και φέρονται ακριβώς ποταμίσια.

Αν γύρναγε τον χρόνο πίσω, θα διάλεγε δημοσιογραφία ή πολιτική;

Δεν κάνω πίσω. Πρέπει να ολοκληρώσω αυτή την προσπάθεια. Δεν πιστεύω στην πολιτική των αιωνίων. Είμαι ακόμη στη μέση αυτής της διαδρομής.