Αναζήτηση
Ο Ελληνας ναυτικός. Αυτός που έδωσε τη ζωή του ώστε η ελληνική ναυτιλία να γίνει γνωστή και να κυριαρχήσει στα πέρατα του κόσμου. Από τον απλό ναύτη μέχρι τον πλοίαρχο, ο ήρωας των θαλασσών που κατάφερε να τις δαμάσει και να τις κατακτήσει.
Ο μεγάλος έλληνας ποιητής, λάτρης της θάλασσας, Οδυσσέας Ελύτης έγραψε:
«Πρόσεχε να προφέρεις καθαρά τη λέξη θάλασσα
έτσι που να γυαλίσουν μέσα της όλα τα δελφίνια
Κι η ερημιά πολλή που να χωρά ο θεός».
Αυτή είναι η θάλασσα που ο έλληνας ναυτικός κατάφερε να δαμάσει και συνεχίζει να είναι πρωτοπόρος.
Μπορεί ένα μνημείο, ένα άγαλμα να αποδώσει τη μεγαλοσύνη της ελληνικής ναυτιλίας; Κι αν ναι ποιο θα ήταν το κατάλληλο μέρος για να στηθεί ένας ανδριάντας προς τιμήν του αφανούς ναύτη;
Στα ερωτήματα αυτά ήρθε να απαντήσει μια σπουδαία κίνηση που έκανε ο δήμος Πειραιά, με πρωτοβουλία και δαπάνη του πρώτου σε σταυρούς δημοτικού συμβούλου, Βαγγέλη Μαρινάκη.
Η ελληνική ναυτοσύνη
Γιατί ίσως πολλοί δεν γνωρίζουν τι σημαίνει ελληνική ναυτοσύνη. Δεν είναι απλά η ναυτική τέχνη, ένα ευρύτερο πλέγμα γνώσεων. Είναι και ο παραδοσιακός κώδικα «ηθικής» των ναυτικών, σε ότι αφορά στην συμπεριφορά τους κατά την αντιμετώπιση έκτακτων καταστάσεων (ναυαγίου, εγκατάλειψης σκάφους, διάσωσης ναυαγών κλπ), όπου ο Πλοίαρχος είναι κατά παράδοση ο τελευταίος που εγκαταλείπει το πλοίο, ενώ το πλήρωμα με αυταπάρνηση ρισκάρει και τη ζωή του ακόμη για τη διάσωση των επιβατών. Πρόκειται για αξίες παραδοσιακές, συνώνυμες της ελληνικής ναυτοσύνης.
Η ανέγερση ενός μνημείο προς τιμήν του έλληνα ναυτικού έπρεπε να γίνει και πλέον είναι πραγματικότητα. Τα αποκαλυπτήρια ενός σπουδαίου αγάλματος που φιλοτέχνησε ο Πειραιώτης γλύπτης Γιώργος Ρούσης, έγιναν το πρωί της Κυριακής και πλήθος κόσμου ήρθε να δει αυτήν την τόσο σημαντική εκδήλωση.
Η αναγνώριση της προσφοράς του έλληνα ναυτικού είναι το ελάχιστο. Στυλοβάτης της ελληνικής ναυτιλίας, από τα παλιά χρόνια μόχθησε για να στηρίξει έναν κλάδο ιδιαίτερα προσοδοφόρο για την ελληνική οικονομία και ταυτόχρονα, έναν τομέα που τιμά την Ελλάδα σε όλο τον κόσμο.
Οι ικανότητες του ναυτικού, αυτό που κάποιοι χαρακτηρίζουν ελληνική ναυτοσύνη, επιχειρήθηκε να αποτυπωθεί σ’ αυτό το πανέμορφο άγαλμα. Ενας ναυτικός που δείχνει να έχει περάσει πολλά βάσανα, πολλούς αγώνες για να δαμάσει τη θάλασσα, αλλά που έχει ένα χαρακτηριστικό: Εχει το βλέμμα ψηλά, ατενίζει την απεραντοσύνη. Κι αυτό πλέον το κάνει από την καρδιά της ελληνικής ναυτιλίας, το λιμάνι του Πειραιά, στον προαύλιο χώρο του Ι.Ν. Αγίου Νικολάου στην Ακτή Μιαούλη.
Μαρινάκης: Ηθική υποχρέωση το μνημείο
Ο δωρητής του μνημείου κ. Ευάγγελος Μαρινάκης στην ομιλία του ανέφερε ότι η πρωτοβουλία του είχε ακριβώς αυτό το σκοπό: Να αναδείξει την ευγνωμοσύνη όλης της Ελλάδας στον αφανή ναυτικό. «Σεβασμιώτατε, αγαπητές φίλες και φίλοι, είμαι ιδιαίτερα χαρούμενος και συγκινημένος σήμερα που βρισκόμαστε όλοι μαζί εδώ, στο μνημείο του Αφανούς Ναυτικού, μπροστά από το Ναό του Αγίου Νικολάου, του προστάτη όλων των ναυτικών μας».
Όπως είπε ο κ. Μαρινάκης «Θεωρώ ηθική μας υποχρέωση αυτό το μνημείο να κοσμεί την πόλη μας και να είναι στο κατάλληλο σημείο, δίπλα στο λιμάνι του Πειραιά, στη θάλασσα του Πειραιά» και συνέχισε λέγοντας: «Θεωρώ ότι η ναυτοσύνη για τον Πειραιά και τη χώρα μας, έχει παίξει έναν ιδιαίτερο ρόλο από τα αρχαία χρόνια. Χάρη στη ναυμαχία της Σαλαμίνας και στο αποτέλεσμά της, έχουμε ένα διαφορετικό κόσμο σήμερα, ενώ σημαντική ήταν και η συμβολή της Ελληνικής ναυτοσύνης και αργότερα, κατά τη διάρκεια των παγκοσμίων πολέμων. Και βεβαίως είναι γνωστή η προσφορά της εμπορικής μας ναυτιλίας και η σχέση της με τη χώρα μας και ιδιαίτερα με τον Πειραιά και το λιμάνι μας».
Καταλήγοντας ο κ. Μαρινάκης ανέφερε: «για άλλη μια φορά θέλω να ευχαριστήσω όλους που προσπαθήσαμε μαζί γι΄ αυτό εδώ το μνημείο. Πιστεύω ότι ήρθε στην πόλη μας με καθυστέρηση, έπρεπε να είχε γίνει πολλά χρονιά πριν, αλλά κάλλιο αργά παρά ποτέ. Είμαστε όλοι εδώ και μας τιμά η παρουσία σας».
«Αποκτούμε τη χαμένη περηφάνια μας»
Ο δήμαρχος Πειραιά, Γιάννης Μώραλης ευχαρίστησε τον κ. Βαγγέλη Μαρινάκη για την πρωτοβουλία που έλαβε για την ανέγερση αυτού του μνημείου, σημειώνοντας ότι «ανέλαβε να καλύψει πλήρως το κόστος κατασκευής του Μνημείου», ενώ εξέφρασε και την ικανοποίηση του γιατί και το Δημοτικό Συμβούλιο «ομόφωνα έκανε αποδεκτή την απόφαση και φυσικά τον Μητροπολίτη Πειραιά και την Ιερά Μητρόπολη Πειραιώς για την άμεση αποδοχή να στηθεί το μνημείο αυτό έξω από τον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου».
«Η προσφορά του κ. Μαρινάκη, αποδεικνύει το ενδιαφέρον του για την πόλη για μια ακόμη φορά. Αυτό που συμβαίνει στον Πειραιά είναι ότι αλλάζει. Αποκτούμε τη χαμένη περηφάνια μας και όλες αυτές οι πρωτοβουλίες είτε είναι η προτομή του Νικηταρά, είτε σήμερα η ανέγερση του μνημείου του Αφανούς Ναυτικού δείχνουν ότι είμαστε μια ομάδα η οποία θέλει να πάει την πόλη μας μπροστά» είπε ο κ. Μώραλης.
Παράλληλα, αναφέρθηκε στους σημαντική ημέρα για τον Πειραιά: «Τιμούμε τους χιλιάδες ναυτικούς μας, την ψυχή της ελληνικής ναυτιλίας. Τιμούμε όλους εκείνους τους ανθρώπους, οι οποίοι εργάζονται σκληρά, σε αντίξοες συνθήκες κατά το παρελθόν, σε βελτιωμένες συνθήκες στις ημέρες μας, σε όλα τα μήκη και πλάτη των θαλασσών, τις περισσότερες φορές μακριά από την οικογένεια και την πατρίδα τους για πολύ μεγάλα χρονικά διαστήματα. Τιμούμε τους ναυτικούς μας και τις οικογένειές τους με την ανέγερση στην πόλη μας του Μνημείου του Αφανούς Ναυτικού».
Όπως υπογράμμισε ο δήμαρχος της πόλης «ο Πειραιάς δεν είναι μόνο το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας. Δεν είναι απλώς η φυσική έδρα του μεγαλύτερου στόλου του εμπορικού ναυτικού στον κόσμο, δεν είναι μόνο η διαχρονική έδρα του Ναυτικού Μουσείου της Ελλάδας, δεν είναι η έδρα της Σχολής Ναυτικών Δοκιμών και του αρμόδιου Υπουργείου Ναυτιλίας, αλλά η ύπαρξη όλων αυτών και σε συνδυασμό με την ιστορία της πόλης μας, η οποία πάντα ήταν από αρχαιοτάτων χρόνων συνυφασμένη με τη θάλασσα, κάνουν τον Πειραιά, την πόλη της ναυτοσύνης. Ο όρος αυτός χαρακτηρίζει παραδοσιακά τους Έλληνες ναυτικούς και αφορά πρωτίστως τις γνώσεις και τις ικανότητές τους στη θάλασσα και παράλληλα, την υπευθυνότητα, την αντίληψη και τη συναίσθηση του ρόλου τους. Είναι αυτή η ναυτοσύνη, η οποία οδήγησε και διατηρεί τον ελληνικό εφοπλισμό όπως ήδη είπα στην κορυφή του κόσμου».
Στην ομιλία του ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πειραιώς και Φαλήρου κ.κ. Σεραφείμ, σημείωσε: «Ένα τέτοιο έργο δεν γίνεται σε ένα πολύ ελάχιστο χρόνο. Απαιτεί έμπνευση, όραμα και βέβαια υλοποίηση και γι’ αυτό θέλω να συγχαρώ από τα βάθη της ψυχής μου τον εξαίρετο συντοπίτη μας και γλύπτη, για την υπέροχη απόδοση του πνεύματος και του ήθους του Έλληνος Ναυτικού. Σήμερα λοιπόν ένα όραμα γίνεται πράξη, γίνεται ζωή».
Όπως είπε: «Αποκτήσαμε δημοκρατία, γιατί είχαμε ναυτικό, γιατί είχαμε πλοία. Γιατί τα πλοία είναι η απόλυτη έκφραση ζωής μιας χώρας και μιας πόλης. Ανοίγεσαι στους ωκεανούς και ανοίγεται και το πνεύμα σου και η ψυχή σου στην αλήθεια του ανθρωπίνου προσώπου. Γι αυτό λοιπόν το μεγάλο θαύμα που πραγματώνει διαχρονικά ο Ελληνισμός και σήμερα βρίσκεται στην πρώτη θέση στην παγκόσμια ναυτοσύνη, εδώ στο πρώτο λιμάνι της χώρας, πυργώθηκε αυτό το μνημείο τιμής, αναγνώρισης και ταπεινής αγάπης».
Ευγνωμοσύνη στον κ. Μαρινάκη
Ο κκ Σεραφείμ συνέχισε λέγοντας: «θέλω για αυτό να εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου στον Πρόεδρο Βαγγέλη Μαρινάκη, ο οποίος χωρίς καμία προσωπική ωφέλεια, καμία ιδιοτέλεια, κινούμενος από απλή και άδολη αγάπη, ανόθευτη αγάπη και τιμή στον μακαριστό πατέρα του που λάτρευε τον Πειραιά, προσέφερε και αυτό το μνημείο για να αποτίουμε όλοι καθώς περνάνε από εδώ, φόρο τιμής στην ελληνική ναυτοσύνη».
Συνέχισε απευθυνόμενος στο δήμαρχο Πειραιά Γιάννη Μώραλη, λέγοντας ότι για αυτό το λόγο «εκθύμως, ασμένως και ολοθύμως απεδέχθη την πρότασή σας, στον αύλειο χώρο του προστάτου της ναυτοσύνης, του πολιούχου της θάλασσας και του συμπολιούχου της πόλης μας Αγίου Νικολάου του Μυροβλήτου και θαυματουργού, να πυργωθεί αυτό το μνημείο τιμής. Για να υπάρχει πάντοτε η ναυτοσύνη υπό τη σκέπη του Αγίου Νικολάου, υπό το πλήρωμα και την αγάπη του Παναγίου Θεού. Γιατί αυτή η ναυτοσύνη είναι διαχρονική πραγματικότητα».
Όπως είπε ο κκ Σεραφείμ: «Κανένας άλλος ναυτικός λαός δεν κατόρθωσε τόσα πολλά όσα ο ελληνικός. Γιατί ποτέ η ναυτοσύνη του ελληνικού έθνους δεν ήταν κατακτητική, αλλά πάντοτε ήταν μία πραγματικότης που εκπολίτιζε και έφερνε πραγματικά πολιτιστικά στοιχεία και αξίες όπου γης. Για αυτό λοιπόν σήμερα είναι μία μέρα μεγάλης χαράς και μεγάλης γιορτής και εκφράζω από τα βάθη της ψυχής μου και πάλι αγαπητέ κ. Μαρινάκη ευγνώμονες ευχαριστίες, διότι με αυτόν τον τρόπο δείχνετε ακριβώς πόσο δονείται η ψυχή του Έλληνα, πέρα από τα επιφαινόμενα και πέρα και έξω από κάθε σκοπιμότητα».
Κατέληξε σημειώνοντας ότι «αυτό το μήνυμα της ναυτοσύνης και της πίστης, ας το πάρουμε μέσα μας τώρα που καλούμεθα να βαδίσουμε και πάλι στην Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα την υπερτάτη θυσία και προσφορά του Θεού στον άνθρωπο».
Ο Πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών κ. Θεόδωρος Βενιάμης, στον χαιρετισμό του, υπογράμμισε: «Θεωρώ ότι η πρωτοβουλία του κ. Μαρινάκη να φέρει τον αφανή ναυτικό εδώ μπροστά από τον Άγιο Νικόλαο, είναι μία προσφορά η οποία τιμά την πόλη μας, τιμά τη ναυτοσύνη των Ελλήνων. Αυτών που χάθηκαν εξασκώντας το επάγγελμά τους. Τη ναυτοσύνη των Ελλήνων που μας έφερε σήμερα εδώ που είμαστε – όλα αυτά τα χρόνια που οι Έλληνες εφοπλιστές και οι Έλληνες ναυτικοί πάνε μαζί – στην πρωτοκαθεδρία του κόσμου, την οποία διατηρούμε πάνω 100 χρόνια. Κυρίως όμως πρέπει να στηρίξουμε τη ναυτοσύνη του αύριο βγαίνοντας έξω από αγκυλώσεις του παρελθόντος που στερούν αυτή τη ναυτοσύνη από τα παιδιά μας. Να ξαναρθούν στα ελληνικά βαπόρια».
Ο Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Συνταξιούχων Πλοιάρχων Εμπορικού Ναυτικού κ. Δημήτριος Μηνδρινός, ανέφερε χαρακτηριστικά: «Κύριε Μαρινάκη χειροκροτούμε την απόφασή σας αυτή να στήσετε επιτέλους ένα μνημείο στον Έλληνα ναυτικό, που το είχε στερηθεί το πρώτο λιμάνι της χώρας. Ο ναυτικός έχει προσφέρει πάρα πολλά στην οικονομία, στη χώρα αυτή που λέγεται Ελλάδα. Δεν μπορεί να υπάρξει Ελλάδα χωρίς την ελληνική ναυτιλία. Είναι ο πυλώνας της οικονομίας. Μην ξεχνάτε ότι οι θάλασσες και οι ωκεανοί είναι διάσπαρτοι από τα κουφάρια των Ελλήνων ναυτικών. Θυσίασαν τη ζωή τους για το μεγαλείο της πατρίδας, για να φέρουν την Ελευθερία».
Ο γλύπτης κ. Γεώργιος Ρούσσης, στον σύντομο χαιρετισμό του τόνισε μεταξύ άλλων : «Είμαι γεννημένος στον Πειραιά, τρεις γενεές, έχω επιστρέψει στον τόπο μου και έχω μεγάλη διάθεση και αγάπη να δημιουργήσω στον τόπο που γεννήθηκα. Ήταν μεγάλη τιμή για εμένα που ο κ. Μαρινάκης δέχθηκε να συνεργαστώ γι΄ αυτό το έργο. Νομίζω ότι κατάφερα να κάνω αυτό που εκφράζει τον αφανή ναυτικό».
Η εκδήλωση
Τα αποκαλυπτήρια έκαναν ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πειραιώς και Φαλήρου κ.κ. Σεραφείμ, ο Δήμαρχος Πειραιά κ. Γιάννης Μώραλης, ο δωρητής του μνημείου κ. Ευάγγελος Μαρινάκης και ο Πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών κ. Θεόδωρος Βενιάμης.
Ακολούθησε επιμνημόσυνη δέηση από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Πειραιώς και Φαλήρου κ.κ. Σεραφείμ.
Την τελετή διοργάνωσε ο Δήμος Πειραιά σε συνεργασία με την Ιερά Μητρόπολη Πειραιώς.
Στεφάνια κατέθεσαν:
Ο Δήμαρχος Πειραιά κ. Ιωάννης Μώραλης.
Ο δωρητής του μνημείου κ. Ευάγγελος Μαρινάκης.
Εκ μέρους της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, ο Πρόεδρος κ. Θεόδωρος Βενιάμης.
Ο Πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιά κ. Βασίλειος Κορκίδης.
Εκ μέρους της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Σωματείων Συνταξιούχων Αξιωματικών Ε.Ν., ο Γενικός Γραμματέας κ. Παναγιώτης Γαγάνης.
Εκ μέρους της Πανελλήνιας Ένωσης Συνταξιούχων Πλοιάρχων Ε.Ν., ο Πρόεδρος κ. Δημήτριος Μηνδρινός.
Εκ μέρους της Πανελλήνιας Ένωσης Συνταξιούχων Μηχανικών Ε.Ν., ο Πρόεδρος κ. Αντώνιος Ευγένιος.
Εκ μέρους της Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών Λιμενικού Σώματος, ο Αρχιπλοίαρχος ε.α. και Πρόεδρος της Ένωσης κ. Βασίλειος Μανωλάκος.
Εκ μέρους του Συνδέσμου Εφέδρων Αξιωματικών Πειραιά, ο Αντιπρόεδρος κ. Σπύρος Σπυρίδων.
Εκ μέρους του Ιατρικού Συλλόγου Πειραιά, ο Πρόεδρος κ. Νικόλαος Πλατανησιώτης.
Εκ μέρους της Ένωσης Απανταχού Μανιατών «Η Μάνη», ο Πρόεδρος κ. Σταύρος Βοϊδονικόλας.
Εκ μέρους της Αδελφότητας Κρητών Πειραιά «Η Ομόνοια», ο Αντιπρόεδρος, πρωτοπρεσβύτερος πατέρας Χρήστος Τζανουδάκης.
Εκ μέρους του Συνδέσμου Γυναικών Κρήτης και Αιγαίου, η Πρόεδρος κα Μάτα Κορναράκη.
Εκ μέρους της Λέσχης Αρχιπλοιάρχων Πειραιά, ο κ. Άγγελος Γαβιώτης.
Στην τελετή των αποκαλυπτηρίων ερμήνευσε δημοτικά τραγούδια για τη θάλασσα η κα Βασιλική Καρακώστα.
Στα αποκαλυπτήρια του μνημείου παιάνιζε η μπάντα του Λιμενικού Σώματος.
