«Δήλωσέ το για να το σώσεις, γιατί αλλιώς κινδυνεύεις να το χάσεις». Το μότο αυτό του Κτηματολογίου πρέπει να το λάβουν σοβαρά υπόψη οι ιδιοκτήτες ακινήτων γιατί εάν δεν το κάνουν, κινδυνεύουν να μην κατοχυρώσουν την περιουσία τους και να τη χάσουν…

Και αυτός είναι ο λόγος που από το Κτηματολόγιο συνιστούν στους ιδιοκτήτες που δηλώνουν την περιουσία τους να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και να προσκομίζουν τα έγγραφα που απαιτούνται.

Το ελάχιστο κόστος που πρέπει να πληρώσει ένας ιδιοκτήτης στο Κτηματολόγιο στην περίπτωση που έχει χάσει (ή δεν έχει) τα απαραίτητα έγγραφα είναι γύρω στα 360 ευρώ αν χρειαστεί τοπογραφικό και 160 ευρώ χωρίς τοπογραφικό. Με την καταβολή όμως του προαναφερόμενου ποσού δεν μπορεί να κατατεθεί ο φάκελος. Πρέπει να ακολουθηθεί η προβλεπόμενη διαδικασία με τα ανάλογα στάδια. Ετσι, τίθεται το θέμα της συμπλήρωσης και κατάθεσης της δήλωσης.

Αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη η συλλογή δηλώσεων στο τελευταίο πρόγραμμα κτηματογράφησης. Μέχρι στιγμής έχουν δηλωθεί πάνω από ένα εκατομμύριο δικαιώματα από τα συνολικά 16.500.000 που περιλαμβάνονται στο νέο πρόγραμμα.

Ολη η διαδικασία για όσους έχουν μια σχετική εξοικείωση με το Διαδίκτυο είναι εύκολο να γίνει από το σπίτι, μια και όλες οι πληροφορίες υπάρχουν στην ιστοσελίδα του Κτηματολογίου (www.ktimatologio.gr) και η υποβολή της δήλωσης γίνεται μέσω ειδικής εφαρμογής «e ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΗΛEKTΡONIKEΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ» με τη χρήση των προσωπικών κωδικών taxisnet. Ετσι, αυτοί που είναι εξοικειωμένοι με το Διαδίκτυο και έχουν όλα τα απαραίτητα έγγραφα θα πληρώσουν 35 ευρώ ανά δικαίωμα ενώ αν έχουν και αυτόνομο βοηθητικό χώρο το επιπλέον κόστος είναι 20 ευρώ ανά δικαίωμα.

Η έλλειψη των τίτλων

Τα προβλήματα αρχίζουν όταν οι ιδιοκτήτες είναι συνήθως μεγάλης ηλικίας και δεν τα πάνε καλά με τους υπολογιστές αλλά και όταν δεν υπάρχουν τα απαραίτητα χαρτιά – κυρίως τίτλοι αλλά και όταν τα δικαιώματα είναι περίπλοκα (για παράδειγμα κάθετη ή οριζόντια ιδιοκτησία, δουλεία διόδου κ.τ.λ.).

Και εδώ έγκειται το μεγάλο πρόβλημα στο τελευταίο πρόγραμμα κτηματογράφησης. Οι περισσότερες από τις περιοχές που κινηματογραφούνται είναι αγροτικές και υπάρχει μια καθυστέρηση στην ανταπόκριση των ιδιοκτητών στις περιοχές αυτές εξαιτίας του μεγάλου αριθμού ακινήτων για τα οποία δεν έχει διευθετηθεί το ιδιοκτησιακό καθεστώς, είτε λόγω κληρονομικής διαδοχής χωρίς αποδοχή κληρονομιάς είτε λόγω αδυναμίας εντοπισμού πολλών αγροτικών ακινήτων από ιδιοκτήτες που έχουν μεταναστεύσει σε άλλες πόλεις ή χώρες είτε λόγω χρησικτησίας.

Ετσι, δεν είναι λίγοι οι ιδιοκτήτες ακινήτων που καταφεύγουν σε ειδικούς για να τους φτιάξουν και να υποβάλουν τον φάκελο. Εδώ, ο κατάλογος των ειδικών είναι μεγάλος: τοπογράφοι, δικηγόροι, λογιστές κ.ά. διεκδικούν κομμάτι της πίτας.

«Τα ΝΕΑ» παρουσιάζουν έναν αναλυτικό οδηγό με τις χρεώσεις του Κτηματολογίου. Η συμβουλή πάντως προς τους ιδιοκτήτες είναι μία: απευθυνθείτε στον κατάλληλο ειδικό ανάλογα με τις ανάγκες σας. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι δεν μπορείς, για παράδειγμα, να απευθυνθείς σε λογιστή για να σου βγάλει τοπογραφικό. Κάθε περίπτωση είναι ξεχωριστή. Την απλή υποβολή των δηλώσεων – με όλα τα απαιτούμενα έγγραφα διαθέσιμα – μπορούν να την κάνουν όλοι. Η τιμή για το φτιάξιμο ενός φακέλου κυμαίνεται (πάνω-κάτω στα 35 έως 50 ευρώ ανά δικαίωμα). Αν δεν έχετε συμβόλαια, θα χρειαστεί να καταβάλετε πέντε ευρώ ανά φύλλο, ενώ αν δεν έχετε πιστοποιητικό μεταγραφής (το οποίο δεν είναι απαραίτητο πλέον να υποβληθεί) υπολογίστε αλλά πέντε ευρώ το καθένα.

Η περίπτωση του τοπογραφικού

Για ένα τοπογραφικό υπολογίστε τουλάχιστον 200 ευρώ. Εδώ τα πράγματα είναι πιο πολύπλοκα. Και αυτό επειδή όσο πιο ακριβής είναι ο εντοπισμός ενός ακινήτου από τον ιδιοκτήτη του τόσο μειώνεται ο κίνδυνος να μην καταγραφεί με ακρίβεια στο Κτηματολόγιο το όριο της περιουσίας του.

Οι ιδιοκτήτες θα πρέπει να έχουν υπόψη τους πως ακόμη και για ένα τετραγωνικό μέτρο λάθος καταγραφής, μπορεί να μειωθεί ή και να απαγορευτεί η δόμηση (αφού κινδυνεύει να χαθεί η αρτιότητα του οικοπέδου) και να μειωθεί σημαντικά η αξία του ακινήτου.

Και αυτός είναι ο λόγος που οι αγρονόμοι-τοπογράφοι μηχανικοί υποστηρίζουν πως η προσκόμιση εξαρτημένου τοπογραφικού (το κόστος του κυμαίνεται συνήθως από 200 έως 1.000 ευρώ) στο Κτηματολόγιο είναι μονόδρομος για τα ακίνητα που έχουν αξία και είναι αξιοποιήσιμα.

«Το κόστος των διορθώσεων και η καθυστέρηση υλοποίησής τους, μεταγενέστερα, είναι πολλαπλάσια από την εξ αρχής ορθή δήλωση στο Κτηματολόγιο με την προσκόμιση εξαρτημένου τοπογραφικού διαγράμματος» υποστηρίζει ο πρόεδρος του Πανελληνίου Συλλόγου Διπλωματούχων Αγρονόμων Μηχανικών Μιχάλης Καλογιαννάκης.

«Ξεχασµένες χρεώσεις»

Την ίδια ώρα, υπάρχουν ακόμη χρεώσεις σε εκκρεμότητα. Ειδικότερα, με την ολοκλήρωση της διαδικασίας κτηματογράφησης, ο νόμος προβλέπει την καταβολή αναλογικού τέλους από τους δικαιούχους κυριότητας και επικαρπίας που έχουν καταχωριστεί στους κτηματολογικούς πίνακες.

Το αναλογικό τέλος κτηματογράφησης καταβάλλεται από τους κυρίους ή επικαρπωτές και καθορίζεται σε ποσοστό ένα επί τοις χιλίοις επί της πέραν των 20.000 ευρώ αξίας του δικαιώματος που προκύπτει από την τιμή ζώνης, την παλαιότητα και τον όροφο.

Στην περίπτωση δικαιούχων οι 20.000 ευρώ εξαιρούνται από κάθε έναν δικαιούχο και το ποσό που προκύπτει επιμερίζεται μεταξύ των δικαιούχων (συγκύριους και επικαρπωτή). Η είσπραξη ωστόσο αυτού του τέλους, όπως προαναφέρθηκε, δεν έχει ακόμη ενεργοποιηθεί.

Παράδειγμα: Ακίνητο αξίας 100 χιλιάδων ευρώ όπου υπάρχουν δύο δικαιούχοι (με ποσοστό συνιδιοκτησίας 50% ο καθένας). Ο υπολογισμός του τέλους έχει ως εξής: το ένα τοις χιλίοις είναι 30 ευρώ. Ετσι, ο καθένας θα πληρώσει από 30 ευρώ.

Στο μεταξύ, για τους ιδιοκτήτες ακινήτων που συμμετείχαν στα παλιά προγράμματα κτηματογράφησης (τη δεκαετία του ’90) υπάρχει ακόμη η εκκρεμότητα της καταβολής των 35 ευρώ ανά δικαίωμα. Το θέμα επανήλθε και πάλι με την αναφορά του σε πρόσφατο νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος.