Αναζήτηση
Ο «Ίων» του Ευριπίδη. Η παράσταση σε μετάφραση και σκηνοθεσία της Ιόλης Ανδρεάδη, με τους Κωνσταντίνο Μπιμπή, Δήμητρα Χατούπη και Νίκο Τουλιάτο επί σκηνής, που άνοιξε το 1ο Διεθνές Εργαστήρι Αρχαίου Δράματος στις Κρηνίδες σε παραγωγή του ΔηΠεΘε Καβάλας και του Φεστιβάλ Φιλίππων το 2017, μεταφέρεται τώρα στη Νέα Υόρκη. Εντάχθηκε στο ρεπερτόριο του θεάτρου «THE TANK» στο Μανχάταν κι έτσι παρουσιάζεται εκεί με αγγλικούς υπέρτιτλους την Πέμπτη 25, την Παρασκευή 26 και το Σάββατο 27 Απριλίου.
Ο Ίων του Ευριπίδη γράφτηκε γύρω στα 412 π.Χ. και αποτελείται από 1622 στίχους. Ο μύθος θέλει την Κρέουσα, κόρη του Βασιλιά της Αθήνας Ερεχθέα, να μένει έγκυος χωρίς τη θέλησή της από το θεό Απόλλωνα και ύστερα από εννέα μήνες να φέρνει στον κόσμο ένα αγόρι, το οποίο γεννά μόνη και αβοήθητη, κρυφά από την οικογένειά της. Με φόβο προς τον πατέρα της και με σεβασμό προς τη βασιλική της γενιά, αποφασίζει, παρότι πονάει για αυτό, να εγκαταλείψει το παιδί με τα σπάργανά του μέσα στην ίδια τη σπηλιά που συνευρέθηκε με τον Φοίβο, ελπίζοντας στον θάνατο του βρέφους ή στην εξαφάνισή του.
Με απόφαση του ίδιου του Απόλλωνα, ωστόσο, ο Ερμής μεταφέρει το νεογέννητο στους Δελφούς, στον ομφαλό της γης, για να το αναθρέψει η Πυθία μέσα στο μαντείο και να σωθεί. Ο μικρός μεγαλώνει τρεφόμενος από τις σπονδές και τα πρόσφορα των πιστών και ως έφηβος ορίζεται φύλακας του Μαντείου. Χρόνια μετά, η μητέρα του η Κρέουσα, θα επισκεφτεί το Μαντείο με τον σύζυγό της τον Ξούθο, με σκοπό να πάρει χρησμό, γιατί ο γάμος της παραμένει άκαρπος. Τη στιγμή που το ζεύγος καταφτάνει, από το ιερό βγαίνει ο Ίωνας.
Στην προσέγγιση της Ανδρεάδη, ο νεαρός Ίωνας -ο μετέπειτα γενάρχης των Ιώνων, των Αθηναίων- καταφτάνει στο μέσο της σκηνής, ενώ η Κρέουσα, η μητέρα του, στέκεται στις θέσεις των θεατών και παραμονεύει. Ο ήρωας γοητεύεται από την παράξενη αυτή γυναίκα, νιώθοντας μαζί της μια απόκοσμη οικειότητα. Και για να κατακτήσει την αγάπη της, αποφασίζει να της εξιστορήσει όλα του τα πάθη.
Ο Κωνσταντίνος Μπιμπής λίγη ώρα πριν πατήσει τη σκηνή του «The Tank», μιλάει στα «Νέα» για την παρουσίαση του έργου επί αμερικανικού εδάφους, τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει αλλά και την εξέλιξη της παράστασης μέχρι σήμερα.
Δεύτερη φορά που σε βρίσκουμε στη Νέα Υόρκη, σωστά;
Ναι σωστά. Αισθάνομαι ευλογημένος γι’ αυτό. Πέρσι ήμουν εδώ με τους «Όρνιθες» του Καραθάνου και πριν ένα μήνα ήμουν στο Λονδίνο και στο Άμστερνταμ με την παράσταση μου «Οι κάτω απ’ τ’ αστέρια». Τώρα πάλι εδώ με τον «Ίωνα». Ήταν πάντα ένα μεγάλο μου όνειρο να ταξιδεύω τον κόσμο με την τέχνη μου.
Πώς νιώθεις που ο «Ίωνας», μια ανεξάρτητη ελληνική παραγωγή, ανεβαίνει στο The Tank, ένα κεντρικό εναλλακτικό θέατρο του Μανχάταν;
Νιώθω μεγάλη χαρά και ευγνωμοσύνη. Δεν είναι καθόλου εύκολο μια ελληνική παράσταση να ενταχθεί στο πρόγραμμα ενός θεάτρου στη Νέα Υόρκη. Είναι τιμή μας.
Τι προκλήσεις αντιμετωπίζει η παράσταση πιστεύεις στην μεταφορά της στην Αμερική;
Η μεγάλη πρόκληση είναι η γλώσσα κατά τη γνώμη μου. Ακόμη και με τους υπερτίτ λους δεν είναι εύκολο να επικοινωνηθούν τα νοήματα του έργου. Πόσω μάλλον ενός αρχαίου ελληνικού έργου. Απαιτείται από μας υψηλή ενέργεια, μεγαλύτερη ακρίβεια και προσοχή στην κινησιολογική μας παρτιτούρα.
Το φανταζόσουν όλο αυτό που έχει συμβεί με τον Ίωνα μέσα σε δυο χρόνια; Από τότε που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο Αρχαίο Θέατρο των Φιλίππων τον Αύγουστο του 2017, ως αποτέλεσμα του 1ου Διεθνούς Εργαστηρίου Αρχαίου Δράματος του Φεστιβάλ Φιλίππων, μέχρι το σημείο που έχει φτάσει σήμερα να ταξιδεύει για να παρουσιαστεί στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού;
Η αλήθεια είναι πως είμαι ένας ηθοποιός που πολύ δύσκολα εγκαταλείπει μια παράσταση. Βρίσκω ενδιαφέρον στην εμβάθυνση. Όσο περνάει ο καιρός οι ρόλοι και οι παραστάσεις ωριμάζουν μέσα μου και μου αποκαλύπτονται εκφάνσεις που δεν υπήρχαν εκεί εξ’ αρχής.
Ωστόσο το ταξίδι του Ίωνα δεν το φανταζόμουν. Και φαίνεται πως υπάρχει ακόμη πιο συναρπαστική συνέχεια.
Σε αυτά τα δύο σχεδόν χρόνια από την πρώτη παρουσίαση της παράστασης, πώς έχει εξελιχθεί;
Η παράσταση πλησιάζει όλο και περισσότερο το κέντρο της και την πρόθεση της Ιόλης. Παράσταση την παράσταση βαθαίνει, γίνεται πιο ακριβής και με τη Δήμητρα όλο και ανιχνεύουμε μια πιο ουσιαστική και αληθινή επαφή. Το Αρχαίο θέατρο Φιλίππων, το Ρωμαϊκό Ωδείο στην Πάτρα, το Άλφα.Ιδέα μας, μια υπέροχη πέτρινη αυλή στη Σαντορίνη ήταν εμπειρίες που πλούτισαν την παράσταση και εμάς.
Το κείμενο του Ευριπίδη, που φέρνει στο προσκήνιο τα αόρατα και τα κρυφά, πώς αλληλοεπιδρά με το σήμερα κατά τη γνώμη σου;
Κατά τη γνώμη μου ο Ευριπίδης είναι απολύτως σύγχρονος και επίκαιρος. Επικοινωνεί με το κέντρο του σύγχρονου ανθρώπου, με τις ανησυχίες, με τους φόβους και τις προσδοκίες του. Αποκαλύπτει στο θεατή αυτά που ούτως ή άλλως υπάρχουν μέσα του με τον καλύτερο και τον πιο ρηξικέλευθο τρόπο.
Ο Ίωνας μέσα από την τραγικότητά του, πώς καταφέρνει να επαναφέρει την τάξη;
Η τάξη δεν έχει χαθεί ποτέ στ’ αλήθεια. Απλώς ο Ίων δεν το γνωρίζει αυτό. Σιγά σιγά του αποκαλύπτεται η τάξη των πραγμάτων. Σιγά σιγά ησυχάζει η υπαρξιακή του αγωνία. Ώσπου στο τέλος αντιλαμβάνεται την τάξη και τη δομή της γύρω ζωής. Μου θυμίζει το μεγάλο στίχο του Σολωμού «άστραψε φως κι εγνώρισεν ο νιος τον εαυτό του»
