Αναζήτηση
Νέα δεδομένα στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου δημιουργεί η είσοδος χθες του Barbaros στην κυπριακή ΑΟΖ. Σύμφωνα με την Navtex 549/19 που εξέδωσε η Τουρκία, το R/V BARBAROS HAYREDDİN PAŞA θα βρίσκεται νότια της Λεμεσού, μαζί με τα συνοδευτικά σκάφη, M/V TANUX-1 και R/V APOLLO MOON, προκειμένου να πραγματοποιήσουν σεισμογραφικές έρευνες.
Είναι φανερό ότι η Τουρκία επιχειρεί να κλιμακώσει τις απειλές της και να δείξει ότι είναι παρούσα στις ενεργειακές εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ των ΝΕΩΝ και της Αλεξάνδρας Φωτάκη, εβδομάδα πυρετωδών διαβουλεύσεων θα είναι αυτή που ακολουθεί για το ενεργειακό πρόγραμμα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Στελέχη των κοινοπραξιών που έχουν ήδη συμφωνίες για έρευνες σε τεμάχια της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της Κυπριακής Δημοκρατίας θα βρεθούν στη Λευκωσία για περαιτέρω συζητήσεις επί των συμφωνιών τους, ενώ στο τραπέζι θα μπει και το ζήτημα του τεμαχίου «7», το οποίο εποφθαλμιά η Τουρκία, μέσω του ψευδοκράτους.
Η επόμενη εβδομάδα μάλιστα σύμφωνα με εκτιμήσεις δεν αποκλείεται να είναι καταληκτική όσον αφορά τη σύναψη συμφωνιών αλλά και σε σχέση με ανοιχτά θέματα που αφορούν έρευνες στην κυπριακή ΑΟΖ που είναι ήδη σε εξέλιξη.
Αρχικά στην Κύπρο θα επιστρέψουν για διαπραγματεύσεις με το υπουργείο Ενέργειας υψηλόβαθμα στελέχη της κοινοπραξίας Noble – Shell – Delek. Στόχος των συνομιλιών θα είναι να υπάρξει ένας κοινός τόπος στις διαφορές – οι οποίες είναι λίγες, ωστόσο χαρακτηρίζονται σημαντικές – αναφορικά με μια τροποποιημένη συμφωνία που θα ανοίγει τον δρόμο για γρήγορη ανάπτυξη του κοιτάσματος «Αφροδίτη» με παράλληλη δημιουργία αγωγών προκειμένου να δρομολογηθεί η έναρξη των εξαγωγών στην Αίγυπτο, καθώς η προκαταρκτική συμφωνία των εταιρειών της κοινοπραξίας υπάρχει ήδη.
Προτάσεις
Πληροφορίες που επικαλείται η κυπριακή εφημερίδα «Φιλελεύθερος» τονίζουν ότι κοινοπραξία και Λευκωσία έχουν ήδη υποβάλει η καθεμία τις δικές της προτάσεις με στόχο να καταλήξουν σε μια διατύπωση κοινά αποδεκτών όρων στην τροποποιημένη συμφωνία, μέσω της οποίας η Κυπριακή Δημοκρατία θα πετύχει τροποποιήσεις επί του αρχικού συμβολαίου σύμφωνα με τις οποίες Noble – Delek και Shell θα είναι υποχρεωμένες να προχωρήσουν σε επενδύσεις με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα και στόχο να αναπτυχθεί το κοίτασμα «Αφροδίτη» και να αρχίσουν να υλοποιούνται οι πρώτες εξαγωγές φυσικού αερίου.
Αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι στο αρχικό συμβόλαιο για το κοίτασμα «Αφροδίτη», το πρώτο συμβόλαιο που υπέγραψε η Κυπριακή Δημοκρατία για εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στην ΑΟΖ της δεν προέβλεπε ισχυρές δεσμεύσεις για χρονοδιαγράμματα και ποινές σε περίπτωση καθυστερήσεων. Αποτέλεσμα αυτού είναι το κοίτασμα να μην έχει αναπτυχθεί μέχρι στιγμής. Η κοινοπραξία επικαλείται το επιχείρημα ότι οι τιμές πετρελαίου και φυσικού αερίου καθιστούν ασύμφορη οικονομικά μια τέτοια ανάπτυξη.
Τα στελέχη των Noble, Delek και Shell θα ολοκληρώσουν τις επαφές τους στη Λευκωσία την Τρίτη και θα ακολουθήσουν τις επόμενες Ημέρες υψηλόβαθμες αντιπροσωπείες των TOTAL και ΕΝΙ, με στόχο επίσης τελικές συμφωνίες.
Η κοινοπραξία Total – ENI φθάνει στην Κύπρο με σκοπό το κλείσιμο συμφωνίας για το τεμάχιο «7», το οποίο έχουν διεκδικήσει και παραμένει αδιάθετο προς το παρόν.
Υπενθυμίζεται ότι τον Οκτώβριο του 2018 το Υπουργικό Συμβούλιο της Κυπριακής Δημοκρατίας αποφάσισε να απευθύνει πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την αδειοδότηση του τεμαχίου «7» στις εταιρείες που διέθεταν ήδη άδεια για τεμάχια που συνορεύουν με αυτό και αφορούσε επί της ουσίας την Total, την ENI και την ExxonMobil. Ο υπουργός Ενέργειας, Γιώργος Λακκοτρύπης, είχε δικαιολογήσει τη συγκεκριμένη πρακτική σημειώνοντας ότι επιλέχθηκε για πολύ συγκεκριμένους γεωλογικούς λόγους, που σχετίζονταν με την ανακάλυψη του κοιτάσματος «Καλυψώ». Τότε μάλιστα τα σενάρια ήθελαν την TOTAL και την EXXON να εξετάζουν τη δημιουργία μεταξύ τους κοινοπραξίας για να αναλάβουν την εκμετάλλευση του τεμαχίου, κάτι που δεν πραγματοποιήθηκε.
«Γκρίζα» περιοχή
Το τεμάχιο «7» βρίσκεται στις περιοχές που επί σειρά ετών επιχειρεί να «γκριζάρει» η Τουρκία στην κυπριακή ΑΟΖ και χαρακτηρίζει «τουρκικές». Διεκδικήσεις οι οποίες προκύπτουν από τον τουρκικό ισχυρισμό ότι ως η χώρα με τη μεγαλύτερη ηπειρωτική ακτογραμμή στην Ανατολική Μεσόγειο έχει το δικαίωμα να έχει θαλάσσια σύνορα με την Αίγυπτο και υφαλοκρηπίδα που θα ορίζεται βάσει της μέσης γραμμής ανάμεσα στις τουρκικές και στις αιγυπτιακές ακτές. Στο ίδιο πλαίσιο διεκδικήσεων εντάσσεται και το έγγραφο που κατέθεσε ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου στο Συμβούλιο Σύνδεσης με την ΕΕ τον Μάρτιο, με το οποίο η Αγκυρα επιχειρεί να στείλει τα δικά της και προειδοποιητικά μηνύματα στις εταιρείες που θέλουν να δραστηριοποιηθούν στην περιοχή.
Εκτός από το συμβόλαιο του τεμαχίου «7» η Total επιχειρεί να «μπει» και σε άλλα τεμάχια της Κυπριακής Δημοκρατίας. Πιο συγκεκριμένα, ο γαλλικός κολοσσός διεκδικεί είσοδο με ποσοστό κοντά στο 50% στα τεμάχια «2», «3» και «9», των οποίων τα δικαιώματα έρευνας και εκμετάλλευσης ανήκουν επί του παρόντος στην κοινοπραξία ENI – KOGAS.
Πρέπει να τονίσουμε ότι το ενδιαφέρον διεθνών ενεργειακών κολοσσών για τα κοιτάσματα της Κυπριακής Δημοκρατίας μετά και τις εξαιρετικά σημαντικές ανακαλύψεις της κοινοπραξίας ExxonMobil – Qatar Petroleum στο τεμάχιο «10» έχει αναβαθμιστεί σημαντικά. Αναλυτές υπογραμμίζουν ότι οι ανακαλύψεις στο τεμάχιο «10» – έστω και αν το κοίτασμα δεν είναι τόσο μεγάλο όσο θεωρήθηκε αρχικά – αναβαθμίζουν τη γεωπολιτική σημασία της περιοχής και τον ρόλο της Ανατολικής Μεσογείου στο ενεργειακό παιχνίδι.
Σε αυτό το πλαίσιο η Κυπριακή Δημοκρατία εξετάζει και το ενδεχόμενο δημιουργίας τερματικού υγροποίησης φυσικού αερίου, με τις πρώτες συζητήσεις να έχουν ήδη αρχίσει να πραγματοποιούνται με την ExxonΜobil και να εξετάζεται κατά πόσο μια τέτοια επένδυση θα μπορούσε να είναι συμφέρουσα και βιώσιμη, αλλά και η κατασκευή ενεργειακών αγωγών. Σε κάθε περίπτωση η Κύπρος μετά και τις τελευταίες ανακαλύψεις αναδεικνύεται σε εν δυνάμει ενεργειακό κόμβο, που εκτός από το ενδιαφέρον των εταιρειών προκαλεί και τις αντιδράσεις της Τουρκίας και αναμένεται να φέρει εξελίξεις και στο Κυπριακό.
