Γιατί παραιτήθηκε ο Αρχιεπίσκοπος Δημήτριος – Ολο το παρασκήνιο

H παραίτηση του Αρχιεπισκόπου Δημητρίου από τον «θρόνο» της Αμερικής, δεν έπεσε σαν κεραυνός εν αιθρία. Ασφαλώς το προχωρημένο της ηλικίας του (στα 92 του χρόνια) δεν του επέτρεπε να ασκήσει τα καθήκοντά του όπως θα ήθελε. Όμως, τα τελευταία δύο χρόνια υπήρχαν κι άλλοι λόγοι που είχαν να κάνουν με κατηγορίες που εκτοξεύονταν εναντίον του για οικονομικά σκάνδαλα στην Αρχιεπισκοπή.

Στα τέλη του προηγούμενου έτους έκθεση της επί των οικονομικών από την εταιρεία ορκωτών ελεγκτών Grant Thornton έκανε λόγο για… δυσλειτουργίες στον τομέα της διαχείρισης των οικονομικών.

Την ανεξάρτητη και σε βάθος εν λόγω έκθεση, που αφορά στη λειτουργία των οικονομικών διευθύνσεων και τμημάτων της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αμερικής παρήγγειλε η ίδια η Αρχιεπισκοπή προκειμένου να μπορέσει να αντιληφθεί, σε όλη τους την έκταση, τις αιτίες των τεράστιων οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει.

Σύμφωνα με δημοσιεύματα του ομογενειακού τύπου, η Αρχιεπισκοπή Αμερικής ήταν αντιμέτωπη με τεράστιο οικονομικό έλλειμμα, που ξεπερνά τα 8,5 εκατ. δολ., ενώ κορυφαίο ζήτημα αποτελεί και ο εκτροχιασμός-υπερδιπλασιασμός του προϋπολογισμού για την ανοικοδόμηση του Ι.Ν. Αγίου Νικολάου στο Σημείο Ο, στο Μανχάταν, που είχε οδηγήσει στη διακοπή των εργασιών κατόπιν καταγγελίας της σύμβασης από την κατασκευάστρια εταιρεία.

Η έκθεση της Grant Thornton, η οποία κόστισε 150.000 δολ. που προσέφερε Ελληνοαμερικανός ομογενής, παραδόθηκε στον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής Γέροντα Δημήτριο και στο Αρχιεπισκοπικό Συμβούλιο της 1η Δεκεμβρίου του 2017. Η έρευνα της Grant Thornton πραγματοποιήθηκε τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο του 2017, περίοδο κατά την οποία βρίσκονταν ακόμη στις θέσεις τους ο εκτελεστικός διευθυντής και ο διευθυντής της Διεύθυνσης Οικονομικών της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αμερικής, οι οποίοι μετέπειτα απολύθηκαν, όπως άλλωστε και το 1/3 του προσωπικού της Αρχιεπισκοπής.

Σύμφωνα με τη σύναψη συμπερασμάτων της έκθεσης, σημειώνονται σύγχυση αρμοδιοτήτων μεταξύ των διαφόρων τμημάτων, εγκρίσεις συναλλαγών για τις οποίες δεν υπάρχουν παραστατικά, περιορισμένη διαφάνεια και λογοδοσία στις οικονομικές πρακτικές. Επιπλέον, δεν τηρούνται οι σχετικές τυπικές διαδικασίες για την έγκριση ηλεκτρονικών τραπεζικών συναλλαγών, δεν εφαρμόζεται επαρκές σύστημα εσωτερικού ελέγχου για την ορθολογική και δέουσα διαχείριση των εσόδων, των πληρωμών, των προμηθειών, του προϋπολογισμού, των ηλεκτρονικών τραπεζικών συναλλαγών και της χρήσης των εταιρικών πιστωτικών καρτών. Επιπρόσθετα, σύμφωνα με την έκθεση και ως αποτέλεσμα των ως άνω δυσλειτουργιών, είναι υπαρκτός ο κίνδυνος της αναποτελεσματικής διαχείρισης πόρων του ελλείμματος διαφάνειας στις συναλλαγές και της απώλειας βραχυπρόθεσμης και μακροπρόθεσμης ρευστότητας.

Μεταξύ άλλων, οι ελεγκτές της εταιρείας Grant Thornton, οι οποίοι προβαίνουν και σε σχετικές συστάσεις προς την Αρχιεπισκοπή Αμερικής για την εξάλειψη των κακών κειμένων και τις αλλαγές που πρέπει να επισυμβούν κατά την προσεχή διετία με την ενίσχυση των εσωτερικών ελέγχων και τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας στη διαχείριση των οικονομικών, παρατηρούν το έλλειμμα επικοινωνίας μεταξύ της Διεύθυνσης Οικονομικών και των λοιπών Διευθύνσεων της Αρχιεπισκοπής, τη σχεδόν ανύπαρκτη επιμόρφωση του προσωπικού στους τομείς της Γενικής Λογιστικής και Ανάλυσης και την ανεπαρκή χρήση της τεχνολογίας σε ένα τεράστιο εκκλησιαστικό Οργανισμό, στον οποίο βασικές διαδικασίες διεκπεραίωσης των οικονομικών διεξάγονται ακόμη με το χέρι.

Η παραίτηση του Δημήτριου είχε ζητηθεί από το Φανάρι από τα τέλη του 2018 αλλά είχαν παρέμβει κάποιοι ομογενειακοί κύκλοι που ήθελαν συγκεκριμένα πρόσωπα για διαδόχους.

Το βιογραφικό του

Ο Αρχιεπίσκοπος Γέρων Αμερικής Δημήτριος (κατά κόσμον Δημήτριος Τρακατέλλης), που παραιτήθηκε από τον θρόνο του, γεννήθηκε την 1η Φεβρουαρίου του 1927 στη Θεσσαλονίκη. Αποφοίτησε από το Πειραματικό Σχολείο του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης το 1946.

Το 1950 αποφοίτησε από τη Θεολογική Σχολή Αθηνών με βαθμό άριστα, κάτοχος μεταπτυχιακού και Διδακτορικού. Το 1960 χειροτονήθηκε Διάκονος και το 1964 Πρεσβύτερος.

Το 1967 εξελέγη και χειροτονήθηκε Τιτουλάριος Επίσκοπος Βρεσθένης, υπεύθυνος για τα προγράμματα επιμόρφωσης του Ιερού Κλήρου. Το 1968 εξελέγη Μητροπολίτης Αττικής και Μεγαρίδος, θέση την οποία αρνήθηκε για λόγους κανονικής τάξης (ειδικότερα λόγω του ελέγχου της Εκκλησίας από τη Δικτατορία των Συνταγματαρχών με Αριστίνδην Σύνοδο-αντικανονική). Το 1972 αναγορεύτηκε διδάκτορας του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ και το 1977 του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το 1991 ανυψώθηκε σε Τιτουλάριος Μητροπολίτης Βρεσθένης.

Το 1999 εξελέγη Αρχιεπίσκοπος Αμερικής, στην οποία είχε διακονήσει για πάνω από είκοσι πέντε χρόνια.

Στις 26 Νοεμβρίου 2015 κατόπιν αποφάσεως της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου, η Ιερά Αρχιεπισκοπή Αμερικής ανυψώθηκε σε Γεροντική Επαρχία του Οικουμενικού Πατριαρχείου και εφεξής τιτλοφορείται: «Σεβασμιώτατος Αρχιεπίσκοπος Γέρων Αμερικής, κ. Δημήτριος».

Έχει σημαντικό συγγραφικό και ερευνητικό έργο, ενώ παράλληλα διετέλεσε επί μακρόν Καθηγητής Βιβλικής Θεολογίας στη Θεολογική Σχολή Τιμίου Σταυρού Βοστώνης.

Το Νοέμβριο του 2002, ο Αρχιεπίσκοπος Δημήτριος εξελέγη παμψηφεί από την Ακαδημία Αθηνών ως εξωτερικό προεδρεύον μέλος στην επιτροπή της Θεολογία, για τους τομείς της Ηθικής και των Πολιτικών Επιστημών. Εντάχθηκε επισήμως στην Ακαδημία στις 14 Νοεμβρίου 2003

Ως Αρχιεπίσκοπος Αμερικής και Έπαρχος περιοχών Ατλαντικού και Ειρηνικού Ωκεανού, ο Δημήτριος εξελέγη στις 19 Φεβρουαρίου 2004, μέλος της Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Αυτή η εκλογή ήταν μέρος της τροποποίησης της Συνόδου ώστε να συμπεριληφθούν έξι νέοι ιεράρχες από επαρχίες του Οικουμενικού Θρόνου εκτός Τουρκίας. Ο Αρχιεπίσκοπος συμμετείχε στη πρώτη σύγκληση της Ιεράς Συνόδου στην Κωνσταντινούπολη στις 9-11 Μαρτίου 2004.