Η πιο αδικημένη κάλπη, διαχρονικά, είναι αυτή των ευρωεκλογών. Είναι οι εκλογές που ελάχιστα μας απασχολούν για την ουσία τους, δυστυχώς, με τα κόμματα να μην αναδεικνύουν σχεδόν καθόλου την ατζέντα με την οποία θα πολιτευτούν εντός του Ευρωκοινοβουλίου και τη συζήτηση να περιορίζεται είτε στην εθνική επικαιρότητα είτε στους συμβολισμούς και στις μεθοδεύσεις που αποτυπώνονται στη σύνθεση των ψηφοδελτίων.

Το πρόβλημα αυτό δεν είναι ελληνικό. Το ενδιαφέρον για τις ευρωεκλογές είναι συνεχώς μειούμενο σχεδόν σε όλα τα κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης και οι έρευνες αναδεικνύουν την άγνοια της πλειοψηφίας για τη λειτουργία των ευρωπαϊκών θεσμών, μιας και δεν ασχολήθηκε και κανείς με το να εκπαιδεύσει και να ενημερώσει τους πολίτες σχετικά. Αγνοια που, σε συνδυασμό με την κρίση αντιπροσώπευσης, και την ανάδειξη της ΕΕ σε έναν γραφειοκρατικό μηχανισμό, οδήγησε μεγάλα ποσοστά πολιτών σε απαξίωση ή και εχθρική στάση απέναντί της.

Στην Ελλάδα, για να το πούμε και ευθέως, το να είσαι μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας τα τελευταία χρόνια περιορίστηκε, στην κοινή συνείδηση, στο να έχεις ευρώ στην τσέπη. Αυτό συν κάτι κακοποιημένα ειδησάρια για οδηγίες και κανονισμούς, πραγματικούς ή φανταστικούς όπως η απαγόρευση της γαρδούμπας, που έπαιζε πριν από κάνα δυο χρόνια ως είδηση – σοκ στις ενημερωτικές ιστοσελίδες.

Μέσα σε αυτό το κλίμα κι ενώ έχουμε κάνει φύλλο και φτερό όλα τα παραπολιτικά και παραλειπόμενα της κατάρτισης των ευρωψηφοδελτίων (όχι ότι είναι ασήμαντα κι αυτά) ένα βασικό ερώτημα μένει, ακόμη, αναπάντητο: τι θα ψηφίσει κάποιος όταν ψηφίσει ΣΥΡΙΖΑ στις ευρωεκλογές;

Θα μπορούσε να πει κανείς ότι τούτο δεν είναι σαφές ούτε για τα υπόλοιπα ελληνικά κόμματα, λιγότερο ή περισσότερο. Ομως, σε γενικές γραμμές, κόμματα όπως η Νέα Δημοκρατία ή το ΠΑΣΟΚ (αυτό που σήμερα για κάποιον λόγο αποκαλούν ΚΙΝΑΛ, ας υπενθυμίσουμε) έχουν μια σταθερή συμπεριφορά και στάση εντός των ευρωπαϊκών θεσμών. Είναι πάντοτε στις παλιές, γνωστές, ευρωπαϊκές οικογένειές τους, του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ) και των Σοσιαλιστών αντιστοίχως, ενίοτε διαφοροποιούνται, κυρίως για λόγους εθνικής αντιπολίτευσης (πρόσφατο παράδειγμα η διαφωνία ΝΔ και ΕΛΚ για τη Συμφωνία των Πρεσπών), αλλά στο τέλος παραμένουν, εντελώς προβλέψιμα, εντός των βασικών πλαισίων τους.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, από την άλλη, εξακολουθεί, επίμονα, να πατά σε δύο βάρκες. Ανήκει στην ευρωομάδα της Αριστεράς, αλλά ποζάρει με τους Σοσιαλιστές. Αντιτίθεται, με επίσημες ανακοινώσεις και δηλώσεις και με την ψήφο των ευρωβουλευτών του, σε κρίσιμες αποφάσεις, αλλά στα υπόλοιπα όργανα, σιωπηλά, συναινεί σε ομόφωνες αποφάσεις. Το πλέον πρόσφατο παράδειγμα της αντίληψης του ΣΥΡΙΖΑ περί συμμαχιών είναι η προσπάθεια να «υιοθετήσει» τη νίκη του ισπανού Σοσιαλιστή πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ, ενώ όλοι θυμόμαστε πως στήριζε τους Podemos.

Δεν πρόκειται για «κρίση ταυτότητας», όπως υποστηρίζουν κάποιοι καλοπροαίρετοι αναλυτές. Πρόκειται για μια συνειδητή πολτοποίηση των ταυτοτήτων για τη διαμόρφωση συμμαχιών στη βάση του οπορτουνισμού και του βοναπαρτισμού. Σε απλά ελληνικά: με όποιον συμφέρει, αρκεί (να φαίνεται σαν) να κερδάει ο Αλέξης Τσίπρας. Αυτός δεν μας είχε πει, άλλωστε, τη φράση «θα συμμαχήσω και με τον διάβολο»;

Για ποιο πράγμα ψηφίζουμε;

Μια παρένθεση λοιπόν για να φρεσκάρουμε τα βασικά. Στις ευρωεκλογές ψηφίζουμε τους επόμενους έλληνες βουλευτές στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Το όργανο είναι αντιπροσωπευτικό, αλλά υπερεθνικό: κοινώς, δεν θα είναι ευρωβουλευτές της Ελλάδας, του ΣΥΡΙΖΑ, της ΝΔ κ.ο.κ., αλλά των Ευρωπαίων και θα χωρίζονται σε ευρωομάδες. Οι ευρωομάδες είναι οκτώ, ενώ υπάρχουν και ανεξάρτητοι. Το Ευρωκοινοβούλιο είναι το πρώτο νομοθετικό σώμα της Ενωσης, αν και δεν καταρτίζει σχέδια νόμου, αφού αυτά κατατίθενται από το βασικό εκτελεστικό όργανο, την Κομισιόν. Το Ευρωκοινοβούλιο, όμως, είναι το όργανο που εποπτεύει την Επιτροπή, την Κομισιόν, αυτό που εγκρίνει τον πρόεδρό της και τη σύνθεσή της και που μπορεί και να την παύσει. Σύμφωνα με τη Συνθήκη της Λισαβόνας, η κάθε ευρωομάδα προτείνει κι έναν υποψήφιο για την προεδρία της Κομισιόν που θα προκύψει μετά τις εκλογές. Το Συμβούλιο δεν δεσμεύεται, τυπικά, να επιλέξει τον προτεινόμενο της ευρωομάδας που θα έχει την πλειοψηφία. Δεδομένου, όμως, ότι ο υποψήφιος πρόεδρος θα πρέπει να εγκριθεί από τους ευρωβουλευτές, ο λόγος τους έχει δύναμη. Για την ιστορία, το Συμβούλιο είναι το νεότερο όργανο, αποτελείται από τους αρχηγούς των κρατών – μελών και τον πρόεδρο της Κομισιόν κι είναι υπεύθυνο για τη γενική πολιτική κατεύθυνση της ΕΕ διαθέτοντας, επίσης, νομοθετικές αρμοδιότητες.

Το Ευρωκοινοβούλιο είναι ένα κρίσιμο όργανο για τη συνολική εποπτεία της Ενωσης, για ζητήματα πρώτης γραμμής όπως ο προϋπολογισμός της ώς και θέματα που φτάνουν στην καθημερινότητά μας. Για παράδειγμα, μιας και καλοκαιριάζει, ξέρατε πως το τι ψάρι θα αγοράσετε και τι αντηλιακό θα φοράτε ψηφίστηκαν από τους ευρωβουλευτές σας; Η Ευρωβουλή είναι ή εν πάση περιπτώσει πρέπει να είναι η φωνή μας.

Ποια ευρωομάδα ψηφίζω αν ψηφίσω ΣΥΡΙΖΑ;

Ο ΣΥΡΙΖΑ ανήκει στην ευρωομάδα GUE-NGL, τη μεγαλύτερη ευρωομάδα αριστερών που, στην παρούσα σύνθεση, έχει 51 από τις 751 έδρες του. Στην ίδια ευρωομάδα ανήκουν επίσης οι πρώην ΣΥΡΙΖΑ Κώστας Χρυσόγονος και Σοφία Σακοράφα και η Λαϊκή Ενότητα με τον ευρωβουλευτή Νίκο Χουντή. Στην ομάδα συνυπάρχουν ευρωσκεπτικιστές, αντιευρωπαϊστές, κομμουνιστές, αυτονομιστές, κινήματα τύπου Podemos, μαζί με ένα κόμμα που ψήφισε Μνημόνιο και είναι ο καλύτερος σύμμαχος των ΗΠΑ και του Ισραήλ. Μαντέψτε ποιο είναι αυτό και κερδίστε 14η σύνταξη και αντίγραφο του νόμου Κατρούγκαλου με ιδιόχειρη αφιέρωση.

Μα ο Τσίπρας δεν τα έχει βρει με τους Σοσιαλιστές;

Ο Πρωθυπουργός πράγματι φωτογραφίζεται με τους Σοσιαλιστές στο περιθώριο Συνόδων Κορυφής, μετράει στους φίλους του τον Σοσιαλιστή επίτροπο Μοσκοβισί και ξέχασε τον σύντροφο Ιγκλέσιας των Podemos για τα όμορφα μάτια του Σοσιαλιστή Σάντσεθ. Ωστόσο έχει ξεκαθαρίσει ότι παραμένει στην ευρωομάδα της Αριστεράς. Οι ευρωβουλευτές του ψηφίζουν με την ευρωομάδα τους και ο ΣΥΡΙΖΑ έχει πάρει αντίθετη θέση με τους Σοσιαλιστές σε ζητήματα όπως το εμπάργκο στη Ρωσία και η καταδίκη του Νικολάς Μαδούρο. Ο Πρωθυπουργός, βέβαια, στο Συμβούλιο, δεν φαίνεται να πιέζει ιδιαίτερα τους ομολόγους του στις ίδιες κατευθύνσεις. Η διγλωσσία λοιπόν δεν θα έπρεπε, πια, να εκπλήσσει. Παρεμπιπτόντως, οι Σοσιαλιστές στηρίζουν για πρόεδρο της Κομισιόν τον ολλανδό επίτροπο Φρανς Τίμερμανς. Το GUE-NG προτείνει τη σλοβένα ηθοποιό Βιολέτα Τόμιτς και τον βέλγο συνδικαλιστή μεταλλωρύχο Νίκο Κούε. Ο προηγούμενος υποψήφιός τους ήταν ο Αλέξης Τσίπρας.

Και η Προοδευτική Συμμαχία;

Ετσι ονομάζεται το άνοιγμα του ΣΥΡΙΖΑ σε νέα στελέχη που ανήκουν στη σφαίρα της επιρροής του Πρωθυπουργού. Ας δούμε το ευρωψηφοδέλτιο. Ενα μέρος του αποτελείται από στελέχη της παρούσας φάσης του κόμματος και τους ευρωβουλευτές του κι ένα άλλο μέρος από στελέχη του κινηματικού χώρου. Εχει Παναγιώτη Κουρουμπλή, έναν ανδρεοπαπανδρεϊκό που αγκαλιάζεται με τον Αμβρόσιο.

Εχει μια γερή δόση από ΔΗΜΑΡ. Λίγες πλατινένιες υπουργικές επιτυχίες με Λυδία Κονιόρδου και τον υπουργό Μόριας – Ειδομένης Γιάννη Μουζάλα. Μια στάλα λυρικοπατριωτική διανόηση με τον Θεοδόση Πελεγρίνη. Λάιφσταϊλ με τον Αλέξη Γεωργούλη. Κι Ελενα Κουντουρά ασφαλώς, γιατί ο λαός δεν ξεχνά τι σημαίνει Δεξιά. Συμμαχία είναι σίγουρα. Για να είναι και προοδευτική όμως, δεν αρκεί να δηλώνεται ως τέτοια.

Τελευταία Νέα