Σχεδόν 9.000 χιλιόμετρα· τόση είναι η απόσταση που χωρίζει τις Φιλιππίνες από την Κύπρο. Η 38χρονη Μέρι Ρόουζ είχε πάρει πριν από χρόνια τον μακρύ αυτόν δρόμο, σχεδόν μονόδρομο για κοπέλες σαν εκείνη, αναζητώντας έναν τρόπο για να ζήσει. Ηταν μία από τις 100.000 γυναίκες των Φιλιππίνων που ξεκινούν κάθε χρόνο να εργάζονται ως οικιακές βοηθοί στο εξωτερικό, στέλνοντας χρήματα για φαγητό και είδη βασικής ανάγκης στις απελπιστικά φτωχές οικογένειές τους. Σε μια χώρα, με κατά κεφαλήν εισόδημα σχεδόν 3.000 δολαρίων, που βασίζει το 10% του ΑΕΠ της σε εμβάσματα από τους μετανάστες δεν υπάρχουν πολλές επιλογές. Η Μέρι Ρόουζ όμως θα γινόταν ένας ακόμη αριθμός.

Απείρως τραγικότερος. Θα γινόταν ένα από τα, τουλάχιστον, επτά θύματα ενός διεστραμμένου κατά συρροήν δολοφόνου, του 35χρονου Νίκου Μ., λοχαγού της Εθνικής Φρουράς της Κύπρου. Σε μια ζωή με τέτοιες περιπέτειες αφήνει κανείς όλα τα ενδεχόμενα ανοικτά. Δύσκολα όμως η άτυχη γυναίκα θα φανταζόταν ότι, αν και έντεκα μήνες νεκρή, σε μία χώρα όπου εργαζόταν και ζούσε με το παιδί της, καμία επίσημη Αρχή δεν θα κινούσε τις διαδικασίες για τον εντοπισμό της. Κι ας την αναζητούσαν ματαίως φιλικά της πρόσωπα και ο πατέρας του παιδιού της.

Διασκορπισμένες στον πλανήτη, γυναίκες ευάλωτες, ξένες μεταξύ ξένων, νεκρές ή ζωντανές, σείουν βασανιστικά πάνω από τις κοινωνίες μας το ερώτημα: Πόσο αξίζει η ζωή μιας μετανάστριας; Και πόσο μιας «υπηρέτριας» στη Δύση;

Μέρι Ρόουζ Τιμπούρσιο. Η εξαφάνιση της Μέρι Ρόουζ Τιμπούρσιο είχε δηλωθεί στην κυπριακή αστυνομία τον Μάιο του 2018. Επρεπε να φτάσει ο Απρίλιος του 2019 και να εντοπιστεί τυχαία το πτώμα της από τουρίστες για να ξεκινήσει η έρευνα γύρω από τη δολοφονία της. Κι ας είχε καταγγελθεί ότι μαζί της είχε χαθεί ένα 6χρονο παιδί. Κι ας είχε αναφερθεί από φιλικό της πρόσωπο ότι η κοπέλα διατηρούσε ερωτικές σχέσεις με τον κατά συρροήν δολοφόνο, στο σπίτι του οποίου είχε προσκληθεί το βράδυ πριν από την εξαφάνισή της. Δεν ασχολήθηκε κανείς. Οταν οι εξελίξεις ανάγκασαν τις Αρχές να το πράξουν, η εξιχνίαση απεδείχθη εύκολη: η αστυνομία έφτασε σχετικά γρήγορα στα ίχνη του «Ορέστη». Θα είχε αποφευχθεί τουλάχιστον άλλη μία δολοφονία αν οι αρμόδιοι δεν είχαν γλιστρήσει με άνεση στο θανάσιμο σκεπτικό: «Είναι ξένη», «έτσι κάνουν αυτές…», «θα πήρε το παιδί και θα ‘φυγε στα Κατεχόμενα».

Μαρικάρ Βαλντέζ. Κανείς δεν είχε δείξει να ασχολείται, επίσης, με την εξαφάνιση της 30χρονης Μαρικάρ Βαλντέζ μερικούς μήνες νωρίτερα, τον Δεκέμβριο του 2017. Η μητέρα της κοπέλας, η αδελφή της και μια φίλη της είχαν ασκήσει σοβαρές πιέσεις για την ανεύρεσή της – παρά τη μειονεκτική τους θέση. Είχαν αποταθεί στην πρεσβεία, είχαν απευθύνει δημόσια έκκληση στον πρόεδρο της Κύπρου. Τίποτε δεν έγινε. Κι όμως, εκ των υστέρων, η υπόθεση απεδείχθη και πάλι απλή: οι διαδικτυακές επικοινωνίες της Μαρικάρ παρέπεμπαν απευθείας στον «Ορέστη». Στην κατοχή του εντοπίστηκαν και φωτογραφίες από την κάρτα παραμονής της δολοφονημένης κοπέλας.

Αριάν Παλάνος Λοθάνο. Την τραγική αδιαφορία των Αρχών δεν μπόρεσε να διαλύσει ούτε η καταγγελία για την εξαφάνιση της 28χρονης Αριάν Παλάνος Λοθάνο, καταγγελία που έγινε επωνύμως από την πρώην βοηθό του αρχηγού της αστυνομίας της Κύπρου… Ηταν τον Αύγουστο του 2018 όταν η αξιωματικός κατήγγειλε την εξαφάνιση της Αριάν που εργαζόταν στο σπίτι της ως οικιακή βοηθός. Επειτα από ανεπιτυχή αναζήτηση σε συγκεκριμένα σημεία, ο φάκελος διαβιβάστηκε με τη σήμανση «υπόθεση μη αστυνομικής φύσεως». Τελικά η Αριάν είχε δολοφονηθεί στις 23 Ιουλίου στο πατάρι του σπιτιού του 35χρονου και το πτώμα της είχε πεταχτεί στο Μιτσερό.

Λίβια Φλορεντίνα Μπουνέα. Από τις πιο οφθαλμοφανείς όμως περιπτώσεις ύποπτης εξαφάνισης ήταν αυτή της Ρουμάνας Λίβια Φλορεντίνα Μπουνέα και της κόρης της, τις οποίες ο Νίκος Μ. κατονομάζει ως τα πρώτα θύματά του το 2016. Οι εικόνες από το εσωτερικό του σπιτιού όπου διέμεναν οι γυναίκες φανέρωναν βίαιη απομάκρυνση ενώ τα σοβαρά προβλήματα υγείας που αντιμετώπιζε το οκτάχρονο κορίτσι δεν δικαιολογούσαν την ξαφνική απουσία τους. Η σπιτονοικοκυρά της Λίβια είχε κινητοποιηθεί έντονα αναζητώντας την, φίλοι της αναρτούσαν συνεχείς ανακοινώσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ενώ με την εξαφάνιση της γυναίκας είχε ασχοληθεί εκτενώς και τηλεοπτικός σταθμός της Κύπρου.

Οσο ψύχραιμα και να αντιμετωπίσει κάποιος τα γεγονότα, η παράθεσή τους και μόνο προκαλεί οργή. Επτά γυναίκες εξαφανίστηκαν ξαφνικά. Για όλες υπήρξε άμεση καταγγελία και σε κάποιες περιπτώσεις επίμονη όχληση των Αρχών. Ουδείς ασχολήθηκε. Ηταν ξένες. Ηταν μετανάστριες. Ηταν υπηρετικό προσωπικό.

Τι θα συνέβαινε όμως αν η Μarry Rose λεγόταν Μαρία Παπαδοπούλου και ήταν από την Κύπρο ή από την Ελλάδα;

Ηταν κάτι που ο κατά συρροήν δολοφόνος είχε προβλέψει. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι ο 35χρονος δεν επέλεγε τυχαία τα θύματά του. Τα διάλεγε προσεκτικά εκμεταλλευόμενος την ευαλωτότητά τους και το γεγονός ότι η απουσία τους δεν θα σήμαινε γενικό συναγερμό. Και επιβεβαιώθηκε. Ο συνολικός αριθμός των εξαφανισμένων οικιακών βοηθών στην Κύπρο ανέρχεται σε 22 σύμφωνα με στοιχεία που είδαν το φως της δημοσιότητας με αφορμή την υπόθεση.

Κι όμως αυτές οι γυναίκες είχαν ξεκινήσει με όνειρα. Είχαν ανθρώπους που τις αγαπούσαν. Είχαν καταφέρει με κόπο να βρουν και να πληρώσουν το ποσό των 1.000 ευρώ για τις διαδικασίες της μετανάστευσής τους, ποσό πολύ υψηλό για τα δεδομένα της χώρας, καθώς ισοδυναμεί με τρεις ή τέσσερις μισθούς ενός δημοσίου υπαλλήλου.

Οι γυναίκες αυτές που ξεκίνησαν από τις μακρινές Φιλιππίνες, από το πάμφτωχο Νεπάλ, από τη Ρουμανία για να ξεφύγουν από τη φτώχεια κατέληξαν άψυχα κορμιά διπλωμένα σε βαλίτσες ή πεταμένα σε φρεάτια ενός νησιού.

Ετυχε να πέσουν θύματα μιας διαστροφικής φυσιογνωμίας. Θα μπορούσαν να το είχαν προλάβει;  Μια άλλη γυναίκα, πάλι από τις Φιλιππίνες, εμφανίστηκε στην αστυνομία την προηγούμενη εβδομάδα καταγγέλλοντας ότι είχε πέσει θύμα βιασμού από τον 35χρονο. Το είχε αποκρύψει καθώς φοβήθηκε, ντράπηκε και θεώρησε ότι δεν θα γίνει πιστευτή. Πόση δύναμη μπορεί να έχει η φωνή μιας ξένης που καταγγέλλει κάτι; Και πόση απέναντι σε έναν αξιωματικό του στρατού;

Συνθήκες δουλείας. Ερευνα του BBC, που παρουσιάστηκε προχθές, σε σχέση με τις οικιακές βοηθούς στην Κύπρο έκανε λόγο για συνθήκες σύγχρονης δουλείας. Μιλώντας στο τηλεοπτικό δίκτυο εκπρόσωπος της οργάνωσης των φιλιππινέζων εργαζομένων στη χώρα ανέφερε ότι δέχεται συχνά καταγγελίες οικιακών βοηθών για μισθούς κάτω των 400 ευρώ, για απασχόληση 12 με 14 ώρες ημερησίως χωρίς διακοπές και για συχνά περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης.

Υπάρχουν αμέτρητες ιστορίες. Και όχι μόνο με Φιλιππινέζες. Και όχι μόνο στην Κύπρο. Γυναίκες που έπεσαν θύματα, γυναίκες που δεν υποστηρίχθηκαν, που δεν θεωρήθηκαν αρκετά σημαντικές. Που περνούν χρόνια χωρίς να δουν τα παιδιά τους, που αδυνατούν να αποταμιεύσουν μερικά χρήματα για τον εαυτό τους, που δεν βρίσκουν το δίκιο τους όταν πλήττονται. Θύματα λοιπόν και πριν από τον θάνατό τους. Και μέχρι αυτό να αλλάξει, ο σεβασμός μετά θάνατον δεν αξίζει πολλά.

Τελευταία Νέα