Οι μεγάλες ανάγκες και οι ιδιαίτερες απαιτήσεις της Αρχιεπισκοπής Αμερικής που αποτελεί τη «βιτρίνα» του Οικουμενικού Πατριαρχείου με τις 540 ενορίες, τους 800 κληρικούς και τους 1,5 εκατομμύριο πιστούς, είναι αυτές που θα παίξουν καταλυτικό ρόλο στην τελική επιλογή του επόμενου Αρχιεπισκόπου Αμερικής.
Οι ιεράρχες εντός και εκτός ΗΠΑ που διαθέτουν αδιαμφισβήτητες διοικητικές και ηγετικές αρετές είναι πολλοί. Εντούτοις, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος και η Αγία και Ιερά Σύνοδος του Πατριαρχείου γνωρίζουν καλά πως ειδικά για την Αρχιεπισκοπή Αμερικής ο ιεράρχης που θα αναλάβει το τιμόνι της, μετά την προχθεσινή παραίτηση του Αρχιεπισκόπου Δημήτριου, θα πρέπει να έχει το κάτι παραπάνω. Υπό αυτά τα δεδομένα, μια πεντάδα ιεραρχών του Οικουμενικού Θρόνου φαίνεται να ξεχωρίζει στην κούρσα της διαδοχής. Εκτιμάται δε, σύμφωνα με πληροφορίες, ότι ο Βαρθολομαίος έχει λάβει εδώ και καιρό τις αποφάσεις για τον «εκλεκτό» ή τους «εκλεκτούς» του. Ομως προτίμησε να μην προχωρήσει βιαστικά στη διαδοχή του Δημήτριου για να καταλήξει στην καλύτερη επιλογή και η μετάβαση να γίνει υπό ομαλές συνθήκες. Η Αγία και Ιερά Σύνοδος του Πατριαρχείου συνεδριάζει από την Πέμπτη για να αποφασίσει αν θα προχωρήσει άμεσα στην εκλογή ή εν ευθέτω χρόνω.
Ο επόμενος Αρχιεπίσκοπος Αμερικής – όπως σημειώνουν στα «ΝΕΑ» πηγές με άριστη γνώση της ανθρωπογεωγραφίας της αχανούς Αρχιεπισκοπής της Αμερικής – θα πρέπει να μπορέσει να εμπνεύσει και πάλι την ελληνική Ομογένεια, να συσπειρώσει και να ενεργοποιήσει τις κοινότητες και τις μητροπόλεις από την ανατολική έως τη δυτική ακτή, οι οποίες είχαν κουραστεί από σκάνδαλα και «πληγές» του παρελθόντος. Θα πρέπει να γνωρίζει τις ιδιαιτερότητες της ορθόδοξης κοινότητας. Επιπλέον, θα πρέπει να μπορέσει να βάλει σε τάξη τις μεγάλες οικονομικές αδυναμίες της Αρχιεπισκοπής. Αυτό σημαίνει δηλαδή ότι ο νέος Αρχιεπίσκοπος Αμερικής θα πρέπει να πληροί τουλάχιστον τρία βασικά κριτήρια:
1. να είναι νεαρής ηλικίας. Ο απερχόμενος Αρχιεπίσκοπος Δημήτριος είναι σήμερα 91 ετών και αρκετοί είναι αυτοί που θεωρούν ότι αυτός είναι ένας λόγος για τις σοβαρές «αναταράξεις» στη διοίκηση της Αρχιεπισκοπής το τελευταίο διάστημα.
2. Θα πρέπει να έχει μεγάλη εμπειρία από την Αμερική. Η Ομογένεια ζητάει εδώ και χρόνια ο νέος Αρχιεπίσκοπος να έχει γεννηθεί και να έχει μεγαλώσει στις ΗΠΑ.
3. Επισημαίνουν ακόμη πως απαραίτητο είναι ο ιεράρχης που θα αναλάβει το πηδάλιο της Αρχιεπισκοπής να έχει καλή επαφή και επικοινωνία με το Φανάρι.
Ποιοι ξεχωρίζουν. Στην πεντάδα των μητροπολιτών που έχουν ξεχωρίσει στην κούρσα της διαδοχής περιλαμβάνεται ο 73χρονος μητροπολίτης Βοστώνης Μεθόδιος. Για μεγάλη μερίδα των ομογενών θεωρείται ιδανική επιλογή καθώς έχει γεννηθεί στη Νέα Υόρκη και έχει σπουδάσει στο Πανεπιστήμιο της Βοστώνης. Μειονέκτημα είναι η προχωρημένη ηλικία του. Εντούτοις, αν το Φανάρι εκλέξει τελικά έναν νέο στην Αρχιεπισκοπή, «θεωρείται βέβαιο ότι ο Μεθόδιος, λόγω της μακράς εμπειρίας του στην ορθόδοξη κοινότητα των ΗΠΑ, θα αποτελέσει τον “μέντορα” του επόμενου Αρχιεπισκόπου», εκτιμούν εκκλησιαστικοί κύκλοι. Αρκετά χαρίσματα συγκεντρώνει ο 52χρονος μητροπολίτης Προύσης Ελπιδοφόρος, ηγούμενος της Μονής της Χάλκης και αναπληρωτής καθηγητής στη Θεολογική Σχολή του ΑΠΘ. Εχει διδάξει στη Θεολογική Σχολή του Τιμίου Σταυρού Βοστώνης και βέβαια έχει υπάρξει στο παρελθόν στενός συνεργάτης του Βαρθολομαίου.
Δεσμούς με την Αμερική έχει ο 64χρονος μητροπολίτης Δαρδανελλίων Νικήτας – πρώην μητροπολίτης Χονγκ Κονγκ -, καθώς έχει γεννηθεί και έχει σπουδάσει στη Φλόριντα.
Δυνατό χαρτί για οποιαδήποτε θέση του Πατριαρχείου με υψηλές απαιτήσεις θεωρείται και ο 61χρονος μητροπολίτης Γαλλίας Εμμανουήλ. Το τελευταίο διάστημα έχει αναλάβει έναν άτυπο ρόλο «υπουργού» Εξωτερικών του Πατριαρχείου, όμως πληροφορίες αναφέρουν ότι προ 15ημέρου φέρεται να αποσύρθηκε από την κούρσα της διαδοχής ενδεχομένως και σε συνεννόηση με τον Βαρθολομαίο.
Τριβή με την ορθόδοξη κοινότητα της Αμερικής έχει και ο 53χρονος μητροπολίτης Σουηδίας Κλεόπας, ο οποίος έχει σπουδάσει στο Χάρβαρντ και στη Βοστώνη και έχει διδάξει στη Βοστώνη και στη Μασαχουσέτη. Υπάρχει όμως και ένα «αουτσάιντερ»: ο μόλις 46 ετών επίσκοπος Χριστουπόλεως Μακάριος, ο οποίος διαθέτει μάστερ από το Χάρβαρντ.
