Το «Αποτύπωμα» του πολυβραβευμένου Φίλιπ Ρίντλεϊ, έργο βαθιά ανθρώπινο με στοιχεία ψυχολογικού θρίλερ, ανεβαίνει στη Β’ Σκηνή του Θεάτρου Οδού Κεφαλληνίας (Κεφαλληνίας 18, Κυψέλη, τηλ. 211-4117.878, είσοδος 5-12 ευρώ) σε σκηνοθεσία Αλέξανδρου Μπαλαμώτη.
Πρωταγωνιστούν η Βασιλική Ιατροπούλου και ο Δημήτρης Μανδρινός ενώ οι παραστάσεις είναι κάθε Πέμπτη έως Κυριακή μέχρι τις 2 Ιουνίου.
Η συνάντηση μιας μάνας με τον μοναδικό αυτόπτη μάρτυρα της δολοφονίας του μοναχογιού της είναι το θέμα του έργου. Αυτός θέλει να εξιλεωθεί απ’ αυτό που έζησε. Αυτή να μάθει ποιος εκτέλεσε το παιδί της. Μέσα σε λίγες ώρες, όσο δύσκολο και αν αποδειχτεί και για τους δυο, θα αναμετρηθούν με την αλήθεια και αναγκαστικά θα έρθουν αντιμέτωποι με τη δική τους μοναξιά.
Ένας κόσμος φαινομενικά ζοφερός, που η μόνη σανίδα σωτηρίας είναι οι ανθρώπινες σχέσεις και η ανεπιτήδευτη αγάπη και αποδοχή του άλλου. Καθώς η πλοκή εξελίσσεται, το αρχικό μυστήριο για το τι συνδέει αυτούς τους δύο ανθρώπους ολοένα και πυκνώνει και η τελική κάθαρση των ηρώων έρχεται μέσα από συνεχείς ανατροπές, που καθηλώνουν τον θεατή από την στιγμή που ξεκινάει η παράσταση.
Συναρπαστικό, συγκινητικό και με σκοτεινό χιούμορ, θεωρείται πια ως μία από τις πιο ισχυρές εξερευνήσεις εγκλημάτων μίσους (και την ανάγκη της κοινωνίας να συντρίψει τη «διαφορά» ) που γράφτηκε ποτέ.
Η Βάσω Ιατροπούλου μιλάει στα «Νέα» για την παράσταση, τη συγχώρεση και την αγάπη.
1. Πώς προέκυψε η ιδέα για την παράσταση;
Την παράστασή μας εμπνεύστηκε ο σκηνοθέτης μου και μεταφραστής του έργου Αλέξανδρος Μπαλαμώτης. Όταν μου έγινε η πρόταση απάντησα αμέσως θετικά διότι πρόκειται για ένα εξαιρετικά καλογραμμένο έργο το οποίο καταπιάνεται με θέματα που με απασχολούν και με προβληματίζουν. Η ωμή βία, οι διακρίσεις, ο ευτελισμός του ανθρώπου, η αδράνεια των αρχών να αποδώσουν δικαιοσύνη. Βέβαια , δυνατό κίνητρο υπήρξε και το μεγάλο ερμηνευτικό ενδιαφέρον του ρόλου.
2. Για τη μάνα το να έρχεται πρόσωπο με πρόσωπο με έναν άνθρωπο που γνωρίζει τι έγινε με τη δολοφονία του παιδιού της είναι μια δύσκολη διαδικασία. Πώς χειρίζεστε αυτή τη συνθήκη επί σκηνής;
Αρχικά δε γνωρίζει, υποψιάζεται ότι εμπλέκεται, καθότι έχει αντιληφθεί ότι την παρακολουθεί από την ημέρα της δολοφονίας. Για εκείνη γίνεται ο απόλυτος στόχος, η εύκαιρά της να μάθει τι ακριβώς συνέβη στο παιδί της. Τον παρασύρει στο σπίτι της με μοναδικό σκοπό να εκμαιεύσει το μυστικό. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι ο τρόπος της, αρχικά, είναι αρκετά χειριστικός. Παίζεται ένα παιχνίδι της γάτας με το ποντίκι. Στην εξέλιξη του έργου, όταν μπαίνει ο καθένας στις αλήθειες του, ανοίγονται συναισθηματικά και έτσι τελικά αποκαλύπτεται η σοκαριστική αλήθεια.
3. Η συγχώρεση, η εξιλέωση και η σύγκρουση, πώς εμφανίζονται στην εξέλιξη του έργου;
Η σύγκρουση είναι μεγάλη. Η υποψία ότι μπορεί αυτός να είναι δολοφόνος του παιδιού της ή ότι κάτι γνωρίζει για το έγκλημα την κάνει πολυμήχανη. Η σύγκρουση είναι και εσωτερική, με τον εαυτό της, με την πορεία της ζωής της και τα λάθη που μπορεί να έχει κάνει με το παιδί της. Συγχώρεση και εξιλέωση στην ηρωίδα μου δεν βλέπω. Της έχει συμβεί το απόλυτο κακό. Τι ζωή να ζήσει μια μητέρα που έχασε το παιδί της και μάλιστα με αυτόν τον ειδεχθή τρόπο. Tην βλέπω να βυθίζεται πολύ βαθιά στη θλίψη και στο κενό. Αυτό που την κρατούσε όρθια, σε κάποια εγρήγορση, ήταν η ανάγκη της αποκάλυψης. Τώρα μόνη και περιθωριοποιημένη από μία κοινωνία που δεν της συμπαραστάθηκε αλλά αντιθέτως την διαπόμπευσε τη βλέπω να χάνεται.
4. Η τελική κάθαρση είναι η μόνη ενδεδειγμένη έξοδος σ’ αυτήν τη σύγχρονη τραγωδία;
Δυστυχώς δεν βλέπω κάθαρση όπως και στις σύγχρονες τραγωδίες της κοινωνίας μας. Στη αρχαία τραγωδία η κάθαρση επέρχεται από τα βάσανα που στέλνουν οι θεοί στους ανθρώπους. Στην σύγχρονη κοινωνία μοιάζει να μας έχουν ξεχάσει οι Θεοί ή εμείς αυτούς. Πιστεύω ότι σήμερα την φρίκη σε όλα τα επίπεδα την προκαλεί ο άνθρωπος και δεν βλέπω εμπλοκή του Θείου ούτε ως παρέμβαση ούτε ως τιμωρία. Μάλλον τον έχει απογοητεύσει το δημιούργημά του. Δεν βλέπω να αλλάζει τίποτα, δεν βλέπω να αποδίδεται δικαιοσύνη σε ανθρώπους που έχουν πέσει θύματα ρατσιστικής ή άλλης βίας. Βλέπω παντού διακρίσεις. Βλέπω να χάνονται οι αξίες, ο σεβασμός στον συνάνθρωπο, ο σεβασμός στον πλανήτη που μας φιλοξενεί και σε ΄’όλα τα όντα που κατοικούν σε αυτόν. Δυστυχώς ούτε ο πολιτισμός, οι τέχνες και τα γράμματα κατάφεραν να μας καταστήσουν ανώτερο είδος. Μάλλον συνέβη το αντίθετο. Χρειάζεται επανεκκίνηση και επαναπροσδιορισμός για να υπάρξει κάποια στιγμή η ελπίδα ότι οι μελλοντικές γενιές μπορούν να ζήσουν σε ένα καλύτερο κόσμο.
5. Η αγάπη τελικά καταφέρνει να επικρατήσει του μίσους στην παράστασή σας; Είναι κι αυτή η συνθήκη ένα από τα μηνύματα που στέλνει στην κοινωνία του σήμερα;
Στην παράστασή μας ο μεγάλος πρωταγωνιστής, ο Βίνσεντ, ο οποίος έπεσε θύμα ενός αδιανόητα φρικτού εγκλήματος μίσους. Αυτό είναι το γεγονός και δεν αλλάζει με όση αγάπη και αν έχει απομείνει στους δύο ήρωες. Αυτός είναι ο δρόμος στο οποίο οδηγεί το μίσος. Αδιέξοδο και απόλυτο κενό.
6. Το «Αποτύπωμα», τι αποτύπωμα φιλοδοξείτε ν’ αφήσει στον θεατή του;
Στοχασμός, προβληματισμός και εγρήγορση για θέματα που βρίσκεται αντιμέτωπη όλο και πιο συχνά η κοινωνία μας. Αδιάλειπτη προσπάθεια για το κοινό καλό. Αγάπη, συμπάθεια και σεβασμός για ότι αναπνέει και κινείται. Αποδοχή της διαφορετικότητας, είτε αυτή είναι θέμα γούστου του καθενός, είτε καταγωγής και φυλής. Πραγματικά εύχομαι ολόψυχα να μπορούσε η παράστασή μας να αγγίξει και να ανοίξει ένα δρόμο σκέψης και πράξης έστω και σε έναν σκληρό, άκαμπτο άνθρωπο. Έτσι θα άξιζε πραγματικά η προσπάθεια.
