Για την ακρίβεια, σύμφωνα με έρευνα της περιβαλλοντικής οργάνωσης WWF, στις θάλασσες μας καταλήγουν σχεδόν 11.500 τόνοι από τους περίπου 700 χιλιάδες τόνους πλαστικών απορριμμάτων που παράγονται κάθε χρόνο στην Ελλάδα.
Το Σάββατο 8 Ιουνίου 2019, είναι η Παγκόσμια Ημέρα Ωκεανών και τα νέα , σύμφωνα με τους ειδικούς, δεν είναι καθόλου καλά. Όπως αναφέρεται στην έκθεση του WWF, κάθε χρόνο, 570.000 τόνοι πλαστικού καταλήγουν στα νερά της Μεσόγειου. Κι αυτό, είναι σαν να ρίχνουμε στη θάλασσα 33.800 μπουκάλια το λεπτό. Δυστυχώς, η πλαστική ρύπανση αναμένεται πως θα συνεχίσει να αυξάνεται με ραγδαίους αριθμούς τα επόμενα χρόνια, ενώ η παραγωγή πλαστικών απορριμμάτων στην περιοχή υπολογίζεται ότι θα τετραπλασιαστεί έως το 2050.
Η έκθεση του WWF περιέχει επίσης έναν λεπτομερή χάρτη για την Ελλάδα, ο οποίος εντοπίζει πολλές καθυστερήσεις στην υλοποίηση μέτρων για τη διαχείριση των πλαστικών απορριμμάτων και υποδεικνύει πρωτοβουλίες που θα έπρεπε να αναλάβει η Πολιτεία, όπως για παράδειγμα , η απαγόρευση χρήσης αχρείαστων πλαστικών ( για μαχαιροπήρουνα, καλαμάκια), η δημιουργία ξεχωριστού ρεύματος ανακύκλωσης για πλαστικά απορρίμματα και η επιβολή κυρώσεων προς επιχειρήσεις που δεν αναλαμβάνουν την ευθύνη για τα πλαστικά σκουπίδια που παράγουν.
Όπως αναφέρεται, στην Ελλάδα το μεγαλύτερο μέρος των πλαστικών απορριμμάτων καταλήγει στις χωματερές, λόγω δυσκολιών στη συλλογή και τη διαχείριση αποβλήτων, ενώ το 6% εκτιμάται πως τελικά διαρρέει στο περιβάλλον.
«Παρότι στη χώρας μας υπάρχει νομικό πλαίσιο για τον περιορισμό της πλαστικής ρύπανσης, η εφαρμογή του είναι προβληματική εξαιτίας των πιέσεων από τους εμπλεκόμενους φορείς και την έλλειψη κατάρτισης και ενημέρωσης», τονίζουν από την περιβαλλοντική οργάνωση. « Αντίστοιχα, η κατάσταση στη Μεσόγειο επιδεινώνεται ακόμη περισσότερο από το γεγονός ότι πολλές χώρες που έχουν ήδη προβλήματα με τη διαχείριση απορριμμάτων, εισάγουν μεγάλες ποσότητες αποβλήτων».
Η Τουρκία είναι από τους μεγαλύτερους εισαγωγείς
Σημειώνεται ότι μετά το 2018, όταν η Κίνα περιόρισε την εισαγωγή πλαστικών απορριμμάτων, η Τουρκία έγινε ένας από τους δέκα μεγαλύτερους παγκόσμιους εισαγωγείς πλαστικών αποβλήτων, κυρίως από την Αγγλία, το Βέλγιο και τη Γερμανία.
Σε ό,τι αφορά την ανακύκλωση αυτών των απορριμμάτων, λίγες μόνο χώρες της Μεσογείου επιδεικνύουν ικανοποιητικά αποτελεσματα. Στην Ελλάδα, την Τουρκία και την Τυνησία εκτιμάται ότι το 50% των απορριμμάτων που συλλέγεται για ανακύκλωση είναι επιμολυσμένο με μη ανακυκλώσιμα απόβλητα, με αποτέλεσμα να δυσχεραίνεται η όλη διαδικασία ανακύκλωσης πλαστικών.
«Η κατάσταση στην Ελλάδα είναι απογοητευτική. Κάθε χρόνο η χώρα μας παράγει περίπου 700.000 τόνους πλαστικών απορριμμάτων ή διαφορετικά, 68 κιλά πλαστικών κατά κεφαλήν», τονίζει ο υπεύθυνος προγραμμάτων ευαισθητοποίησης του WWF Ελλάς Αχιλλέας Πληθάρας. « Εκτιμάται ότι περίπου 11.500 τόνοι πλαστικά απορρίμματα καταλήγουν κάθε χρόνο στις ελληνικές θάλασσες ετησίως, σχεδόν το 70% από αυτά επιστρέφει πίσω στις ελληνικές ακτές. Δεν υπάρχει άλλο περιθώριο αναμονής, καθώς τα πλαστικά απορρίμματα έχουν ήδη κατακλύσει το περιβάλλον και την ίδια μας τη ζωή».
Επιπτώσεις και στην οικονομία
Κατά τους ειδικούς, με βάση τα προαναφερόμενα, τα πλαστικά απορρίμματα δεν επιφέρουν επιπτώσεις μόνο στο θαλάσσιο περιβάλλον, αλλά και στην οικονομία, καθώς κοστίζουν 641 εκατομμύρια ευρω κάθε χρόνο στους τομείς του τουρισμού, της αλιείας και της ναυτιλίας της Μεσογείου. Ειδικότερα, η οικονομία της Ελλάδας, εκτιμάται ότι χάνει 26 εκατομμύρια ευρω ετησίως εξαιτίας της πλαστικής ρύπανσης.
Οι παράγοντες
Οι παράγοντες που εντείνουν την πλαστική ρύπανση, σύμφωνα με την έκθεση, είναι μεταξύ άλλων:
- οι μεσογειακές επιχειρήσεις διαθέτουν κάθε χρόνο στην αγορά 38 εκατομμύρια τόνους πλαστικών απορριμμάτων, αλλά η συνδρομή τους στη διαχείριση των πλαστικών απορριμμάτων που παράγονται δεν είναι ακόμη αποτελεσματική.
- οι παράκτιες δραστηριότητες ευθύνονται για τη μισή ποσότητα πλαστικού που εισέρχεται στη Μεσόγειο κάθε μέρα, ενώ όπως σημειώνει η ερευνά, κάθε χιλιόμετρο ακτογραμμής συσσωρεύει πάνω από πέντε κιλά πλαστικών (!). Στις παράκτιες περιοχές με τα μεγαλύτερα ποσοστά ρύπανσης περιλαμβ[χάνονται δημοφιλείς τουριστικοί προορισμοί, όπως η Βαρκελώνη, το Τελ Αβιβ, η Βαλένθια, ο κόλπος της Μασσαλίας και οι ακτές της Βενετίας, ενώ την πρωτιά στην ρύπανση από πλαστικά απορρίμματα καταλαμβάνει η τουρκική Κιλικία. Ειδικότερα, στην Ελλάδα, ο τουρισμός αυξάνει τα πλαστικά απορρίμματα κατά 26% τη θερινή περίοδο, επιφέροντας κόστος διαχείρισης της τάξης των 4-8 εκατομμυρίων ευρώ.
- τα απορρίμματα δεν συλλέγονται, αλλά εναποτίθενται παράνομα σε χώρους υγειονομικής ταφής ή σε παράνομες χωματερές, με αυξημένες πιθανότητες να διαρρεύσουν σε ποτάμια και θάλασσα. Αξίζει να σημειωθεί ότι κάθε χρόνο, 2,9 εκατομμύρια απορριμμάτων καταλήγουν σε ανεξέλεγκτες χωματερές, ιδίως στην Αίγυπτο και την Τουρκία.