Φόροι: Ολες οι αλλαγές που έρχονται αμέσως μετά τις εκλογές

Κατευθείαν στα βαθιά θα βρεθεί η κυβέρνηση που θα προκύψει από τις εκλογές της 7ης Ιουλίου. Στη σκιά της έκθεσης της Κομισιόν και με τον επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ να θέτει για πρώτη φορά ευθέως θέμα απόκλισης από τον φετινό δημοσιονομικό στόχο εξαιτίας του προεκλογικού πακέτου Τσίπρα, προμηνύεται ένα θερμό φθινόπωρο στο πεδίο των διαπραγματεύσεων µε τους θεσμούς.

Στο επίκεντρο αναμένεται να βρεθεί και η φορολογική πολιτική της επόμενης ημέρας, με τους δανειστές να κρατούν ανοιχτό το θέμα με το αφορολόγητο όριο στέλνοντας μήνυμα στην Αθήνα ότι θα επανέλθει στο τραπέζι μαζί με τη φθινοπωρινή αξιολόγηση. Οπως άλλωστε ξεκαθάρισε ο Κλάους Ρέγκλινγκ, «όλα αυτά τα ζητήματα θα τα συζητήσουμε με την καινούργια κυβέρνηση».

Το βέβαιο είναι ότι το νέο οικονομικό επιτελείο θα έχει πρακτικά στη διάθεσή του λίγες εβδομάδες προκειμένου να ενημερωθεί για το σημείο στο οποίο βρίσκονται οι συζητήσεις με τους θεσμούς για όλα τα ανοιχτά θέματα και να τρέξει μεταρρυθμίσεις και μεταμνημονιακά προαπαιτούμενα που έχουν μείνει πίσω.

Αφορολόγητο, φορολογικοί συντελεστές, αναπροσαρμογή αντικειμενικών αξιών, ΕΝΦΙΑ αλλά και ακατάσχετος λογαριασμός είναι τα μέτωπα στο φορολογικό πεδίο που θα κληθεί να αντιμετωπίσει με το καλημέρα η νέα κυβέρνηση. Πιο συγκεκριμένα:

1. Αφορολόγητο όριο. Μπορεί η διάταξη για τη μη περικοπή του αφορολόγητου ορίου από την 1η Ιανουαρίου 2020 να ψηφίστηκε την τελευταία ημέρα λειτουργίας της Βουλής μαζί με την κατάργηση των φορολογικών αντίμετρων, αλλά οι θεσμοί τάσσονται κατά της ακύρωσης του μέτρου. Θεωρούν ότι πρόκειται για παραβίαση της συμφωνίας η κίνηση της ελληνικής κυβέρνησης να προχωρήσει στην ακύρωση της μείωσης του αφορολογήτου χωρίς προηγουμένως να έχει συνεννοηθεί μαζί τους. Ετσι το μήνυμα που στέλνουν είναι ότι το θέμα θα επανέλθει στο τραπέζι μαζί με τη φθινοπωρινή αξιολόγηση. Να σημειωθεί ότι πριν από τον ΣΥΡΙΖΑ και η ΝΔ είχε καταθέσει διάταξη στη Βουλή για τη διατήρηση του αφορολόγητου ορίου στα σημερινά επίπεδα.

2. Φορολογικοί συντελεστές. Στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τους θεσμούς αναμένεται να βρεθούν οι συντελεστές της φορολογικής κλίμακας καθώς και της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης. Η ΝΔ έχει εξαγγείλει τη μείωση του πρώτου φορολογικού συντελεστή στο 9% από 22% που είναι σήμερα για τα εισοδήματα έως 10.000 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι ο φόρος εισοδήματος για έναν μισθωτό χωρίς παιδιά με ετήσιο εισόδημα 10.000 ευρώ, από 300 ευρώ που ανέρχεται σήμερα, θα μειωθεί στα 122,76 ευρώ. Θα έχει δηλαδή φορολογικό όφελος 177,24 ευρώ. Για την ειδική εισφορά αλληλεγγύης η ΝΔ προτείνει τη σταδιακή κατάργησή της, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ έχει υποσχεθεί την κατάργησή της για εισοδήματα έως 20.000 ευρώ από το 2020.

3. ΕΝΦΙΑ. Στις αρχές Αυγούστου και αφού θα έχει ολοκληρωθεί η υποβολή των φετινών φορολογικών δηλώσεων αναμένεται να τρέξει η εκκαθάριση του φετινού ΕΝΦΙΑ, η πληρωμή του οποίου θα ξεκινήσει από το τέλος Σεπτεμβρίου. Ο ΕΝΦΙΑ του 2019 θα είναι μειωμένος κατά 265 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον αντίστοιχο του 2018. Αυτή η μείωση, με τον τρόπο που έχει ψηφιστεί, ισχύει μόνο για φέτος. Τη μεγαλύτερη ποσοστιαία έκπτωση έχουν οι φορολογούμενοι με ακίνητη περιουσία έως 60.000 ευρώ, ενώ οι έχοντες ατομική περιουσία άνω των 200.000 ευρώ δεν κερδίζουν τίποτα.

Σε ατομικό επίπεδο κανείς δεν μπορεί να κερδίσει πάνω από 100 ευρώ, ενώ για την πλειονότητα των μικροϊδιοκτητών ακινήτων το όφελος θα είναι της τάξεως των 50-70 ευρώ. Για το 2020 δεν υπάρχει καμία έκπτωση νομοθετημένη καθώς ψηφίστηκε η κατάργηση της μείωσης που προέβλεπε έκπτωση έως και 70 ευρώ ή έκπτωση 30% για όσους πλήρωναν ΕΝΦΙΑ έως και 700 ευρώ. Αυτό ήταν προγραμματισμένο να ισχύσει από την 1/1/2020, αλλά η έκπτωση αυτή καταργήθηκε. Ετσι, υπάρχουν μόνο οι εξαγγελίες των δύο κομμάτων. Η Νέα Δημοκρατία θέλει να ισχύσει μια οριζόντια μείωση της τάξεως του 30% για όλους, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να έχει εξαγγείλει ότι το μέτρο αυτό θα περιληφθεί στον προϋπολογισμό του 2020. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει εξαγγείλει τη μείωση του φόρου κατά 30% μεσοσταθμικά.

4. Αντικειμενικές αξίες. Στον δρόμο προς τις κάλπες, η κυβέρνηση επέλεξε να αφήσει την καυτή πατάτα της νέας αναπροσαρμογής των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων στην επόμενη κυβέρνηση προκειμένου να μη χρεωθεί η ίδια το πολιτικό κόστος από μια αύξηση των τιμών των ακινήτων στις λαϊκές συνοικίες, που θα έβαζε φωτιά στα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ. Ομως η Κομισιόν έχει ήδη δείξει κίτρινη κάρτα για την καθυστέρηση στην ευθυγράμμιση των αντικειμενικών τιμών στα ακίνητα με τις εμπορικές. Πέρυσι υλοποιήθηκε η πρώτη φάση της ευθυγράμμισης και, όπως αναφέρεται στην έκθεση, η δεύτερη φάση θα έπρεπε να γίνει μέχρι τα μέσα του 2019 έτσι ώστε το 2020 να υπάρξει πλήρης ευθυγράμμιση των εμπορικών τιμών με τις αντικειμενικές.

Ετσι, μέσα στο επόμενο διάστημα, η νέα κυβέρνηση θα κληθεί να προχωρήσει σε αλλαγές στις τιμές ζώνης σε όλη τη χώρα προκειμένου αυτές να προσεγγίζουν τις εμπορικές. Το νέο κύμα αναπροσαρμογής των αντικειμενικών αξιών αναμένεται να χτυπήσει περιοχές του κέντρου της Αθήνας, όπως το Παγκράτι, τα Εξάρχεια, το Κολωνάκι, το Σύνταγμα, οι Αμπελόκηποι, λαϊκές γειτονιές της Νίκαιας, του Κερατσινίου και του Κορυδαλλού, το παραλιακό μέτωπο του Λεκανοπεδίου αλλά και περιοχές της Θεσσαλονίκης, της Κρήτης και τα νησιά των Κυκλάδων.

Οι περιοχές στις οποίες η ψαλίδα μεταξύ εμπορικών και αντικειμενικών αξιών παραμένει ανοιχτή είναι και οι «υποψήφιες» για αύξηση των τιμών ζώνης. Οι αυξήσεις πάντως που καταγράφονται τους τελευταίους μήνες στις τιμές πώλησης των κατοικιών αναμένεται να συμπαρασύρουν προς τα πάνω τις τιμές ζώνης και να βάλουν φωτιά στους φόρους των ακινήτων.

5. Ακατάσχετος λογαριασμός. Για να ενεργοποιηθεί η νέα διαδικασία σταδιακής αποδέσμευσης τραπεζικών λογαριασμών οφειλετών του Δημοσίου θα πρέπει να εκδοθεί από τον διοικητή της ΑΑΔΕ Γιώργο Πιτσιλή απόφαση που θα ρυθμίζει ορισμένες λεπτομέρειες εφαρμογής, όπως π.χ. την ακριβή κλιμάκωση των συντελεστών με βάση τους οποίους θα προσδιορίζεται το ποσό που θα αποδεσμεύεται κάθε μήνα από τον λογαριασμό κάθε οφειλέτη ανάλογα με την πρόοδο στην εξόφληση των μηνιαίων δόσεων των οφειλών του. Επιπλέον, εκκρεμεί η ενεργοποίηση της ηλεκτρονικής εφαρμογής για τη συμπλήρωση και την υποβολή των αιτήσεων περιορισμού της κατάσχεσης, η οποία θα πρέπει επίσης να γίνει από την ΑΑΔΕ. Η εφαρμογή θα λειτουργεί στο σύστημα Τaxisnet, ενώ όλες οι τεχνικές λεπτομέρειες εξετάζονται με τις τράπεζες.