Σκληρά παζάρια ανάμεσα στους έλληνες ξενοδόχους και τους ξένους tour operators βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη, με στόχο τη μείωση των τιμών των ελληνικών τουριστικών πακέτων – μέσω εκπτώσεων και προσφορών – και τη σωτηρία της φετινής τουριστικής χρονιάς.
Η ξαφνική βουτιά στις αφίξεις και στις πληρότητες των ξενοδοχειακών μονάδων κατά το δίμηνο Απριλίου – Μαΐου αλλά και το μουδιασμένο ξεκίνημα του Ιουνίου έχουν σημάνει συναγερμό για τον ελληνικό τουρισμό, έπειτα από πέντε χρόνια συνεχούς αύξησης των μεγεθών του.
Το φαινόμενο είναι πιο έντονο στα εποχικά ξενοδοχεία, όπου ελλοχεύει πλέον ο κίνδυνος οι τελικές τιμές που θα προσφερθούν για την προσέλκυση των κρατήσεων της τελευταίας στιγμής να αποτελέσουν παρακαταθήκη και για τα συμβόλαια του 2020.
Μείωση τιμών
Τις δυσοίωνες προοπτικές για τις πληρότητες αλλά και τις μειώσεις τιμών στα ξενοδοχεία της χώρας έρχεται να επιβεβαιώσει η πρόσφατη «Ερευνα Συγκυρίας» που διενήργησε για λογαριασμό του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΞΕΕ) το Ινστιτούτο Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων (ΙΤΕΠ).
Τα στοιχεία της έρευνας του ΙΤΕΠ ανατρέπουν το success story του ελληνικού τουρισμού, καθώς αποτυπώνουν με αριθμούς τη ζημιά που προκαλεί στον τουρισμό η ισχυρή ανάκαμψη των ανταγωνιστικών προορισμών της Τουρκίας, της Αιγύπτου και του Μαρόκου.
Ειδικότερα, η Τουρκία φέτος έχει κάνει πλήρες comeback και είναι αδιαμφισβήτητα η μεγάλη κερδισμένη του 2019 από όλους τους προορισμούς της Μεσογείου, με αρκετούς Ευρωπαίους να επιλέγουν για τις διακοπές τους τα τουρκικά παράλια, όπου ένα πεντάστερο ξενοδοχείο έχει την τιμή ενός τετράστερου (και ακόμη λιγότερο) στη σαφώς πιο ακριβή και λιγότερο ανταγωνιστική Ελλάδα. Η αύξηση των κρατήσεων στην Τουρκία, σε σχέση με πέρυσι, ανέρχεται στο 40%, ενώ δυσανάλογα (σε σχέση με άλλους προορισμούς της Μεσογείου) υψηλά, διψήφια ποσοστά σημειώνουν τόσο η Αίγυπτος, με άνοδο της τάξεως του 31% σε σχέση με την περασμένη χρονιά, όσο και η Κύπρος, που κινείται φέτος με άνοδο κατά 19%. Στους μεγάλους κερδισμένους για το φετινό καλοκαίρι είναι και το Μαρόκο, με άνοδο κρατήσεων κατά 37% σε σύγκριση με πέρυσι.
Την ίδια στιγμή, τα στοιχεία της έρευνας του ΙΤΕΠ καταγράφουν τη ζημιά που προκαλεί στον ξενοδοχειακό κλάδο και συνακόλουθα στα έσοδα του ελληνικού Δημοσίου η ανεξέλεγκτη άνθηση του θεσμού των βραχυχρόνιων μισθώσεων. Παράλληλα, αναδεικνύουν την ανάγκη ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας του προσφερόμενου τουριστικού πακέτου, καθιστώντας περισσότερο από ποτέ αναγκαία την απομείωση των φορολογικών συντελεστών.
Πληρότητες
Ειδικότερα, σύμφωνα με την έρευνα του ΙΤΕΠ που αφορά τις έως τώρα επιδόσεις των ξενοδοχειακών μονάδων αλλά και τις προβλέψεις για ολόκληρη τη φετινή τουριστική σεζόν, το 43% των ξενοδόχων – ιδιοκτητών μονάδων εποχικής λειτουργίας διαπιστώνει ότι η πληρότητά τους κατά τη θερινή σεζόν θα είναι μειωμένη κατά 16% σε σχέση με πέρυσι.
Επίσης, άνω του 15% των ιδιοκτητών ξενοδοχείων εποχικής λειτουργίας κάνει λόγο για μείωση στις τιμές των μονάδων κατά 13% σε σχέση με την αντίστοιχη σεζόν του 2018.
Σε ό,τι αφορά τα ξενοδοχεία συνεχούς λειτουργίας, η ίδια έρευνα διαπιστώνει, μεταξύ άλλων, ότι:
– Το 45% των μονάδων εμφάνισε ήδη μειωμένες πληρότητες κατά 24% κατά το πρώτο τρίμηνο του 2019 σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό τρίμηνο.
– Κατά μέσο όρο, σε επίπεδο επικράτειας, η μείωση της πληρότητας ανήλθε ποσοστιαία στο 7,4%.
– Στο ίδιο διάστημα, 1 στα 4 ξενοδοχεία (25%) μείωσε τις τιμές του κατά 15%, ενώ το 64% των ξενοδόχων τις διατήρησε σταθερές.
Διαπραγματεύσεις
Οπως επισημαίνουν οι ξενοδόχοι, κοινή διαπίστωση είναι ότι μετά το τέλος του Μαΐου εμφανίζεται σημαντική υστέρηση στις κρατήσεις σε σχέση με πέρυσι (ακόμα και για τον Αύγουστο), γεγονός που οδηγεί αρκετούς επιχειρηματίες στο να κάνουν γενναίες προσφορές και εκπτώσεις.
Το χειρότερο για τους ξενοδόχους είναι πως η αγορά εμφανίζει την εικόνα αυτή σε μια περίοδο κατά την οποία βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη οι διαπραγματεύσεις με τους tour operators για τα συμβόλαια του 2020. Στο σύνολό τους οι ξένοι tour operators προσέρχονται στις διαπραγματεύσεις προτείνοντας μηδενικές αυξήσεις σε σχέση με το 2019.
Πάντως, ξενοδόχοι από κύριους προορισμούς όπως η Κρήτη και η Ρόδος αναφέρουν πως κάποιοι μεμονωμένοι συνάδελφοί τους, με πολύ υψηλής ποιότητας προϊόντα και ζήτηση, καταφέρνουν να διαπραγματεύονται αυξήσεις έως 2%.
Επισήμως, κορυφαίοι τουριστικοί φορείς της χώρας κάνουν λόγο για «διόρθωση» του ελληνικού τουρισμού, έπειτα από μακρά περίοδο ανόδου, η οποία ωστόσο πυροδοτεί μπαράζ προσφορών ακόμα και για την περίοδο αιχμής Ιουλίου – Αυγούστου. Ξενοδοχειακές πηγές, μάλιστα, προεξοφλούν πως η χρονιά θα κυλήσει με τις προσφορές να δίνουν τον τόνο σε όλους ανεξαιρέτως τους δημοφιλείς προορισμούς της χώρας.
Με κατώτερους του αναμενομένου ρυθμούς κρατήσεων, εμφανίζονται ήδη να κινούνται μεγάλοι δημοφιλείς προορισμοί, όπως η Κρήτη, η Ρόδος και η Χαλκιδική. Ξενοδοχειακοί κύκλοι από τα Δωδεκάνησα αναφέρουν μάλιστα πως η κίνηση στα ξενοδοχεία της Ρόδου εμφανίζεται μειωμένη κατά 10%, παρά το γεγονός ότι οι εκπτώσεις που δόθηκαν ακόμα και σε μονάδες πέντε αστέρων έφθασαν έως και το 35%.
Οι ίδιες πηγές επισημαίνουν πως οι πιέσεις των tour operators δεν εξαντλούνται απλά στην επιδίωξή τους να παγώσουν τις τιμές συμβολαίων του 2020 στα επίπεδα του 2019. Στόχος των tour operators – προσθέτουν – είναι «να πετύχουν ακόμα μεγαλύτερες εκπτώσεις για φέτος». Οι πιέσεις αυτές τείνουν να γενικευθούν, παρά το γεγονός ότι η μείωση του ΦΠΑ εστίασης από 24% σε 13% είχε ως αποτέλεσμα να μειωθεί συνολικά κατά 0,5%-1,8% η τιμή του ξενοδοχειακού πακέτου.