Οι απειλές στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου και οι κλιμακούμενες εντάσεις μεταξύ Ρώμης και Παρισίων απειλούν τον γεωστρατηγικό ρόλο της Ιταλίας στην Ευρωπαϊκή και παγκόσμια άμυνα στην περιοχή, σύμφωνα με έκθεση εμπειρογνωμόνων, οι οποίοι προειδοποιούν επίσης ότι η κλιματική αλλαγή ενδέχεται να αποσταθεροποιήσει περαιτέρω την περιοχή, γράφει η ευρωπαϊκή ιστοσελίδα Euractiv.
“Η ΕΕ, η προσέγγιση της οποίας παρείχε μόνο περιορισμένες επιτυχίες ως τώρα, έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι απαιτείται μια συνολική στρατηγική προκειμένου να αποφευχθούν περαιτέρω επιπτώσεις των διενέξεων και συγκρούσεων”, αναφέρει ο Τζέιμι Σι, πρώην αναπληρωτής βοηθός Γενικού Γραμματέα στο ΝΑΤΟ, στην πρόσφατη έκθεση της δεξαμενής σκέψης Φίλοι της Ευρώπης.
“Συνειδητοποίησε ότι εθνικοί παράγοντες δεν μπορούν μόνοι τους να αντιμετωπίσουν τις πολλαπλές απειλές και προκλήσεις που υποχρεώνονται να ξεπεράσουν”, πρόσθεσε. Η προσφυγική κρίση, η οποία επηρέασε ιδιαιτέρως τη Νότια Ευρώπη ως πρώτο λιμάνι εισόδου, συμβάδισε με την άνοδο των λαϊκιστικών κομμάτων σε Ευρώπη και Ιταλία, δεν αποτελεί εξαίρεση καθώς οι πολίτες της αισθάνθηκαν αγνοημένοι από την ΕΕ. Τα συμφέροντα ασφάλειας της Ιταλίας περιλαμβάνουν ανοιχτές Ευρωπαϊκές και διεθνείς αγορές, ασφαλείς θαλάσσιες οδούς, σταθερότητα στη νότια και ανατολική Μεσόγειο, ασφαλείς ενεργειακές προμήθειες, έλεγχο της μετανάστευσης και ειρήνη στα Δυτικά Βαλκάνια.
Η έκθεση τονίζει ότι οι μεγάλες δυνάμεις ανταγωνίζονται για την άσκηση επιρροής στη Μεσόγειο, στοιχείο που υπονομεύει τη σταθερότητα διά κατακερματισμένων ή εύθραυστων κρατών και μεταναστευτικών ροών, με σχεδόν καθημερινή πάλη έναντι εδαφών ή πόρων, επίμονες εθνοτικές ή θρησκευτικές εντάσεις, καθώς και με τον ισλαμικό εξτρεμισμό και τρομοκρατία. Επιπροσθέτως, η ενεργειακή ασφάλεια θα μπορούσε να αποτελέσει πιθανώς σημείο ρήξης. Η Ιταλία είναι σημαντικός διάδρομος αγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου από Αλγερία, Τυνησία, Λιβύη και Αν. Ευρώπη.
“Βλέπουμε την κλιματική αλλαγή, την αύξηση του πληθυσμού και την ερημοποίηση, που μπορεί να οδηγήσει σε συγκρούσεις και μεταναστευτικές ροές. Το να καλύπτουμε αυτά τα προβλήματα είναι μια κοντόφθαλμη πρακτική”, αναφέρει ο Πολ Τέιλορ που συνέταξε την έκθεση. Καθώς θα αυξάνονται οι καύσωνες, θα ενταθεί η ξηρασία και η ήδη υφιστάμενη ανησυχία για τη διαθεσιμότητα του νερού μπορεί να επεκταθεί, προειδοποιούν οι ειδικοί, εκφράζοντας ανησυχίες ότι η περιοχή της Μεσογείου θα υποφέρει από πολλαπλά σοκ που ενδέχεται να αποσταθεροποιήσουν την περιβαλλοντική της ασφάλεια. “Ως το 2050 θα υπάρχουν 2,5 δισ. Αφρικανοί. Ο πληθυσμός της Αφρικής θα υπερβεί αυτόν της Κίνας. Το 60% των κατοίκων της θα είναι κάτω των 24 ετών. Είτε θα εμπλακούμε στην ανάπτυξη και θα βοηθήσουμε αυτούς τους νέους να πάνε σχολείο και να έχουν δουλειές ή θα τους κάνουμε να αρπάξουν ένα AK-47”, λέει ο Αμερικανός Ναύαρχος Τζέιμς Φάργκο , όπως τονίζεται στην έκθεση.
Ο Αντόνιο Μισιρόλι, Βοηθός Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ, χαρακτήρισε επίσης την ιταλική πολιτική στάση ως βασιζόμενη σε τρία πράγματα. Το πρώτο είναι η εμπλοκή της Ιταλίας. Η Ιταλία εμπλεκόταν πάντα στον μέγιστο βαθμό και δεν χρησιμοποίησε ποτέ βέτο. Το δεύτερο χαρακτηριστικό είναι η στάθμη της απογοήτευσης, ως απάντηση στην έλλειψη φιλοδοξιών των άλλων, ο φόβος αποκλεισμού και η έλλειψη κυριαρχίας. Και τελευταίο, η ασυνέπεια. Καίριος παράγοντας είναι επίσης η ένταση μεταξύ Ιταλίας και Γαλλίας εξαιτίας του μεταναστευτικού και η σύγκρουση των συμφερόντων στη Μεσόγειο, κυρίως στη Λιβύη. Σε αυτό το σημείο, η ΕΕ πρέπει να επικεντρωθεί στην προτεραιότητα στην εσωτερική συζήτηση μεταξύ των ίδιων των Λίβυων, προειδοποιεί η αναλύτρια Μαίρη Φιτζέραλντ , ειδικευμένη στη Λιβύη.
“Είναι τόσο λίγο υπεύθυνοι για το δικό τους πεπρωμένο. Είναι ένα Ευρωπαϊκό παιχνίδι, ειδικότερα παιχνίδι της Γαλλίας και της Ιταλίας. Υπάρχει ανάγκη να κινηθούμε πέραν της βραχυπρόθεσμης λύσης”, προσθέτει. Είναι εμφανές ότι η ασφάλεια στη νότια Μεσόγειο δεν μπορεί να διασφαλιστεί με την Γαλλία και την Ιταλία να ανήκουν σε διαφορετικά στρατόπεδα. Όσο διαρκεί αυτός ο πόλεμος εντεταλμένων, θα έχει αποσταθεροποιητικές συνέπειες, θα τροφοδοτεί προβλήματα ριζοσπατικοποίησης, τρομοκρατίας, διακίνησης όπλων, ανεξέλεγκτης μετανάστευσης και ενεργειακής ανασφάλειας. “Αν συνεχιστεί ο ανταγωνισμός μεταξύ Γαλλίας και Ιταλίας, θα είμαστε πάντα κάτω από την αλ – Κάιντα”, σχολιάζει ο πρώην Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ιταλίας στο ΝΑΤΟ, Στέφανο Στεφανίνι.
Σύμφωνα με τον Τέιλορ, απαιτείται μια νέα προσέγγιση της ΕΕ καθώς θα πρέπει να λάβει καλύτερα υπόψη τις εκπαιδευτικές ανάγκες των νέων στην περιοχή, τις ανάγκες τους για ταξιδιωτικές ευκαιρίες και απασχόληση. Υπάρχει επίσης η ανάγκη για τη δημιουργία ενός νέου πλαισίου καταμερισμού εργασίας μεταξύ ΕΕ και ΝΑΤΟ, ώστε να μεγιστοποιηθεί η εργαλειοθήκη του κάθε θεσμού για την επέκταση της ασφάλειας.
