«Παιδιά που τα έχουν δαγκώσει σκορπιοί, αρουραίοι και φίδια, εκατοντάδες άνθρωποι που είναι υποχρεωμένοι να χρησιμοποιήσουν ένα μπάνιο, ελλείψεις σε φαγητό που τείνουν στην κανονικότητα» με αυτές τις φράσεις μιλά η Guardian, για τα hospot των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου.
Η Σόφι ΜακΚάν, εκπρόσωπος των γιατρών χωρίς σύνορα, αλλά και άλλοι εθελοντές κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου: «για 24.000 άνδρες, γυναίκες και παιδιά που είναι ουσιαστικά παγιδευμένοι στα υπερπλήρη καμπ των νησιών του Αιγαίου και ζουν σε τέτοιες συνθήκες που προσεγγίζουν τα όρια της ανθρωπιστικής καταστροφής».
«Ο ανθρώπινος πόνος δεν περιγράφεται»
«Τέσσερα χρόνια μετά την μεγαλύτερη μεταναστευτική κρίση της σύγχρονης ιστορίας, υπάρχουν φόβοι ότι η ιστορία θα επαναληφθεί», αναφέρει η ανταποκρίτρια του Guardian στην Αθήνα.
«Ο ανθρώπινος πόνος δεν περιγράφεται» υπογραμμίζει ενώ προσθέτει ότι τα περιστατικά αυτοτραυματισμού, ακόμα και σε νηπιακές ηλικίες, έχουν αυξηθεί απότομα. «Δυσκολεύομαι να βρω τα σωστά λόγια γιατί κανένας δεν μπορεί να μεταδώσει την απόλυτη δυστυχία και την απάνθρωπη κατάσταση που στην Ευρώπη είναι ειλικρινώς απίστευτη», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Η δραματική κατάσταση εντείνεται από την αλματώδη αύξηση όσων επιχειρούν να περάσουν από την Τουρκία, περισσότεροι δηλαδή από 13.000, που έφτασαν στα νησιά τον Ιούλιο-Αύγουστο, οι μισοί από όσους μετανάστες και πρόσφυγες έχουν φτάσει μέχρι στιγμής όλο το 2019.
«Το δράμα που ξετυλίγεται στη νοτιοανατολική περιφέρεια της Ευρώπης ακολουθεί την απότομη άνοδο του αριθμού που καθιστά επικίνδυνη την θαλάσσια διέλευση από την Τουρκία. Με αδιαμφισβήτητη αδράνεια από τότε που η ΕΕ έφτασε σε μια αμφισβητούμενη συμφωνία με την Άγκυρα για την εξάλειψη των ροών το 2016, οι λαθρέμποροι πάλι αποβιβάζουν τους αιτούντες άσυλο στις παραλίες της Λέσβου, του Σάμου, της Κω, της Λέρου και της Χίου», γράφει η ανταποκρίτρια της εφημερίδας στην Αθήνα.
«Η Ευρώπη βρίσκεται στα πρόθυρα νέας προσφυγικής κρίσης»
Το 1/3 των νεοαφιχθέντων προσφύγων στα νησιά είναι ασυνόδευτοι ανήλικοι, σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες.
«Συμβαίνει τόσο γρήγορα που οι ανθρωπιστικές οργανώσεις δεν προλαβαίνουν» δηλώνει η Σοφία Μάλκβιστ, εκπρόσωπος του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού στην Αθήνα.
«Η κατάσταση είναι ιδιαίτερα έντονη στα νησιά. Είμαστε βαθιά προβληματισμένοι. Είναι πολλά τα παιδιά. Αυτό που βλέπουμε είναι ότι οι αρχές ακολουθούν βραχυπρόθεσμες λύσεις, όπως η μετακίνηση κάποιων στην κεντρική χώρα και σε σκηνές, αλλά τι θα συμβεί το χειμώνα;», υπογραμμίζει η Μάλβιστ.
«Ωστόσο, αυτοί οι έκτακτης ανάγκης κύκλοι αποσυμφόρησης δεν θα επιλύσουν το πρόβλημα. Πρόκειται για μια κρίση που καθοδηγείται από την πολιτική, όπου η ΕΕ έχει επιδιώξει να περιορίσει και να εξωτερικοποιήσει το πρόβλημα [της μετανάστευσης] στα ελληνικά νησιά.
Η συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας έπρεπε να είναι ένα «προσωρινό και έκτακτο μέτρο» για τη μείωση των ροών και την εξεύρεση ασφαλών νομικών εναλλακτικών λύσεων έναντι των λαθρεμπόρων. Αντίθετα δημιούργησε στρατόπεδα όπου οι άνθρωποι χάνουν την αξιοπρέπειά τους και αναγκάζονται να ζουν κάτω από άθλιες συνθήκες», δηλώνει η ΜακΚάν.
Περιστατικά αυτοτραυματισμών και απόπειρες αυτοκτονίας
Μόνο τους μήνες του Ιουλίου και του Αυγούστου, σημειώνει η ΜακΚάν, 73 παιδιά μεταφέρθηκαν στις ομάδες παιδιατρικής ψυχικής υγείας των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στη Λέσβο, με τρία από αυτά να έχουν αποπειραθεί να αυτοκτονήσουν και 17 να έχουν αυτοτραυματιστεί.
Αναφορικά με ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στην Αθήνα, η εφημερίδα αναφέρει ότι: «αποδίδουν την αύξηση στην ηθελημένη χαλαρότητα που δείχνει η τουρκική ακτοφυλακή».
Το δημοσίευμα αναφέρει ότι αυτή την στιγμή βρίσκονται στη Μόρια συνολικά 10.400 άνθρωποι, με τον χώρο να μπορεί να υποδεχτεί 3.000. Σε ακόμα χειρότερη κατάσταση βρίσκεται η Σάμος, με την εκπρόσωπο της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ στην Αθήνα, Στέλλα Νάνου να τονίζει ότι «έχει επτά φορές περισσότερο κόσμο από τη χωρητικότητά του».
«Με πολύ λίγες επίσημες ή νομικές οδούς εκτός Ελλάδας, η συνεχιζόμενη άφιξη αιτούντων άσυλο συνεπάγεται την ανάγκη μιας συνεχώς διευρυνόμενης υποδοχής, η οποία είναι απλώς μη βιώσιμη.
Απαιτείται ένα μακροπρόθεσμο σχέδιο από τις ελληνικές αρχές, με την υποστήριξη της ΕΕ, το οποίο θα ορίζει μια στρατηγική (καταμερισμού των βαρών) για την υποδοχή των αιτούντων άσυλο και των προσφύγων» προσθέτει.