Ενας χρόνος συμπληρώνεται την Τετάρτη από τη στυγερή δολοφονία του σαουδάραβα διαφωνούντος δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι εντός του προξενείου της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη και το έγκλημα παραμένει ατιμώρητο.
«Συνέβη επί δικής μου διακυβέρνησης. Αναλαμβάνω όλη την ευθύνη, επειδή εγώ είμαι επικεφαλής», εμφανίζεται να λέει ο πρίγκιπας διάδοχος και ισχυρός ανήρ της Σαουδικής Αραβίας, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, ή «MBS», σε ντοκιμαντέρ του δικτύου PBS που πρόκειται να προβληθεί την επόμενη εβδομάδα.
Μια επιτήδεια προσπάθεια να αποκαταστήσει τη διεθνή του εικόνα, νίπτοντας παράλληλα τας χείρας του – έπειτα από μια σειρά διαψεύσεων και καθόλου πειστικών εξηγήσεων, το Ριάντ υπέδειξε τελικά ως ενόχους κάποιους πράκτορες με υπερβάλλοντα ζήλο.
Στο μεταξύ, το Τwitter διέγραψε οριστικά την περασμένη εβδομάδα τον λογαριασμό του θεωρούμενου ως εγκεφάλου της δολοφονίας Κασόγκι – και στενότατου συνεργάτη του MBS – Σαούντ αλ Κατάνι.
Διαβάστε ακόμα: Αμήχανη χειραψία του πρίγκιπα μπιν Σαλμάν με τον γιο του Τζαμάλ Κασόγκι
Ο έμπιστος του Σαλμάν
Ο 41χρονος Αλ Κατάνι δεν ήταν ένας απλός σύμβουλος του πρίγκιπα διάδοχου. Θεωρούνταν ο έμπιστός του, ο εκτελεστικός βραχίονας των επιθυμιών του.
Ηταν επικεφαλής επικοινωνίας της βασιλικής αυλής, που σήμαινε μεταξύ άλλων και αρχηγός ενός ιντερνετικού στρατού, ο οποίος συγκροτήθηκε με δική του πρωτοβουλία ώστε να υπερασπίζεται την εικόνα του βασιλείου και να επιτίθεται στους εχθρούς του στον κυβερνοχώρο.
Κάποιοι μάλιστα θεωρούσαν τον αποκαλούμενο και «σαουδάραβα Στιβ Μπάνον» – όλοι θυμούνται τον σκοτεινό πρώην σύμβουλο του Ντόναλντ Τραμπ – ως ιθύνοντα νου της σκληρής σαουδαραβικής γραμμής έναντι του Κατάρ, της ασφάλειας και φυσικά των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Οπως επισημαίνει η ισπανική El Pais, συνεργάτες των διακοσίων πριγκίπων, επιχειρηματιών και ανώτερων αξιωματούχων που είχαν κρατηθεί στο Ritz το 2017 τον συμπεριέλαβαν σε εκείνους που τους πίεζαν να υπογράψουν την εκχώρηση των περιουσιακών τους στοιχείων.
Οικείοι των ακτιβιστριών που συνελήφθησαν πέρυσι έχουν επίσης αποκαλύψει πως ο Αλ Κατάνι και οι άνδρες του ήταν παρόντες στις ανακρίσεις, και τα βασανιστήρια, ορισμένων από αυτές.
Η μοιραία ημέρα
Το ανερχόμενο αστέρι του όμως κατέπεσε στις 2 Οκτωβρίου του 2018, όταν ο Τζαμάλ Κασόγκι, ένας άλλοτε έμπιστος της σαουδαραβικής βασιλικής οικογένειας που είχε πια μετατραπεί σε σφοδρό επικριτή της, μπήκε στο προξενείο της πατρίδας του στην Κωνσταντινούπολη προκειμένου να εξασφαλίσει κάποια έγγραφα απαραίτητα για τον επικείμενο γάμο του.
Διαβάστε ακόμα: Τα τελευταία λόγια του Κασόγκι πριν δολοφονηθεί
Η μνηστή του τον περίμενε απέξω. Δεν τον ξαναείδε ποτέ κανείς. Το διαμελισμένο με πριόνι πτώμα του δεν έχει εντοπιστεί.
Ποιος ήταν ο ρόλος του Αλ Κατάνι; Σύμφωνα με τις διαρροές των τουρκικών υπηρεσιών, κατηύθυνε τη δολοφονία του διαφωνούντος δημοσιογράφου μέσω Skype. Η Αγκυρα έχει ζητήσει την έκδοσή του.
Τόσο η Ουάσιγκτον όσο και η εισηγήτρια του ΟΗΕ για τις εξωδικαστικές εκτελέσεις, Ανιές Καλαμάρ, έχουν επίσης επισημάνει την εμπλοκή του.
Ο ισχυρός σύμβουλος είναι κλειδί για τον καθορισμό της ευθύνης του MBS στην υπόθεση.
Η CIA, που ανίχνευσε ανταλλαγή μηνυμάτων ανάμεσα στους δύο άνδρες τις ώρες που προηγήθηκαν της δολοφονίας στο προξενείο, κατέληξε στο συμπέρασμα πως την εντολή την έδωσε κατά πάσα πιθανότητα ο πρίγκιπας διάδοχος. Το Ριάντ ωστόσο το αρνείται, και ο Αλ Κατάνι είναι από καιρό άφαντος.
Το μόνο που έχει παραδεχθεί ο σαουδάραβας γενικός εισαγγελέας είναι πως ο Αλ Κατάνι συμμετείχε σε ένα «σχέδιο επαναπατρισμού» του δημοσιογράφου.
Ανακοινώνοντας στα μέσα του περασμένου Νοεμβρίου την άσκηση δίωξης σε βάρος 11 υπόπτων, το γραφείο του αποκάλυψε πως του είχε απαγορευτεί η έξοδος από τη χώρα και τελούσε ακόμα υπό έρευνα.
Επισήμως, ωστόσο, δεν περιλαμβάνεται στους κατηγορούμενους. Και τον περασμένο Ιανουάριο, έπειτα από φήμες που είχαν κυκλοφορήσει περί σύλληψής του, το πρακτορείο Reuters επέμεινε σε ρεπορτάζ του ότι ο Αλ Κατάνι διατηρούσε ακόμα, παρασκηνιακά, σημαντική επιρροή.
«Δεν έχω ιδέα πού βρίσκεται», δήλωσε στην El Pais σαουδαραβική πηγή. «Μετά τη δολοφονία του Κασόγκι, άκουσα από καλά ενημερωμένα άτομα ότι είχε παυτεί από κάθε αρμοδιότητα.
Είναι βέβαιο πως δεν έχει πλέον οδηγούς, σωματοφύλακες και τέτοια. Δεν αποκλείω όμως να είναι κλειδωμένος σε κάποιο σκοτεινό δωμάτιο, κάνοντας αυτά που πρέπει να κάνει χωρίς να τον βλέπουν».
Η «αυτοκτονία» και ο λογαριασμός στο Τwitter
Μια άλλη φήμη θέλει τον Αλ Κατάνι να «αυτοκτόνησε» – να έδωσε εντολή ο BSL να τον σκοτώσουν κάνοντάς το να φανεί σαν αυτοκτονία. Δεν έχει όμως επιβεβαιωθεί. Ο ίδιος ο Αλ Κατάνι έπαψε να χρησιμοποιεί τον λογαριασμό του στο Τwitter – @saudq1978 – πριν από έντεκα μήνες, λίγο μετά τη δολοφονία του Κασόγκι.
Το Τwitter όμως δεν εξήγησε γιατί διέγραψε τώρα τον ανενεργό λογαριασμό, επικαλέστηκε απλώς παραβίαση των όρων λειτουργίας του, όπως και για εκατοντάδες ακόμα περιπτώσεις. Τη συγκεκριμένη περίπτωση, πάντως, τη διαχώρισε από ένα αντίστοιχο μέτρο που έλαβε σε βάρος έξι λογαριασμών συνδεόμενων με τη σαουδαραβική κυβέρνηση.