Η θεατρική ομάδα Μικρός Νότος επιστρέφει στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης για τη θεατρική σεζόν 2019 – 2020, παρουσιάζοντας τη νέα της παραγωγή «Ο Ραφτάκος των λέξεων».
Από την Κυριακή 6 Οκτωβρίου και κάθε Κυριακή στις 12 το μεσημέρι, η ομάδα θα ζωντανέψει στη σκηνή άννης το βιβλίο του Αντώνη Παπαθεοδούλου «Ο Ραφτάκος των λέξεων», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, σε μία νέα θεατρική διασκευή της Τίνας Γιωτοπούλου, σκηνοθεσία του Γιώργου Τζαβάρα, πρωτότυπη μουσική του Νίκου Πλατύραχου και καλλιτεχνική επιμέλεια της Χρύσας Διαμαντοπούλου.
«Ο Ραφτάκος των λέξεων», ένα σύγχρονο παραμύθι που έχει κερδίσει τις καρδιές μικρών και μεγάλων. Τρυφερό, συγκινητικό και επίκαιρο όσο ποτέ, μιλά για τη δύναμη των λέξεων, για την ανάγκη της ανθρώπινης επικοινωνίας, για την αγάπη, την παρηγοριά και τη ζεστασιά που προσφέρει ο ανθρώπινος λόγος.
Η ομάδα επιστρατεύει αγνά υλικά – ζωντανή μουσική, κίνηση, διάδραση, παντομίμα- για να δημιουρήσει μία χειροποίητη παράσταση τόσο ζεστή και τόσο πολύχρωμη, όσο και η κουβέρτα του Ραφτάκου που τύλιξε και ζέστανε τελικά όλους τους κατοίκους της πόλης του.
Η ιστορία ξεκινάει σε μια μικρή πόλη που έμοιαζε ακόμα με χωριό και ζούσε ένας ράφτης μοναδικός.
Μοναδικός όχι μόνο επειδή δεν υπήρχε άλλος ράφτης στην πόλη μα επειδή ο ράφτης αυτός έφτιαχνε τα ρούχα του με λέξεις!
Διάλεγε προσεχτικά τις λέξεις του για κάθε έναν κάτοικο ξεχωριστά κι έτσι φορώντας τα ρούχα του περνούσαν τους χειμώνες τους ζεστοί και τα καλοκαίρια πάντα δροσεροί.
Ο καιρός όμως πέρασε, η πόλη μεγάλωσε κι οι κάτοικοι έγιναν βιαστικοί και ξεχασιάρηδες και ξέχασαν τον Ραφτάκο. Κι έπεσε ένας χειμώνας τόσο βαρύς που κανένα από τα καινούρια τους ρούχα δεν μπορούσε να τους ζεστάνει.
Τότε θυμήθηκαν τον Ραφτάκο τους που τόσο ωραία έπλεκε τις λέξεις και ξαναζεστάθηκαν.
Γιατί οι λέξεις είναι αυτές που ζεσταίνουν, δροσίζουν και παρηγορούν τελικά κάθε καρδιά.
Οι συντελεστές της παράστασης Χρύσα Διαμαντοπούλου και Γιώργος Τζαβάρας, μιλάει στα «Νέα» για την ιδέα πίσω από το έργο τους, το παιδικό θέατρο και τη δύναμη των λέξεων.
1.Πώς προέκυψε η ιδέα για την παράσταση;
XΡΥΣΑ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ: Ο Ραφτάκος των λέξεων του Αντώνη Παπαθεοδούλου υπήρχε πολλά χρόνια στη βιβλιοθήκη της κόρης μου. Είναι ένα παραμύθι σύγχρονο αλλά και παλιακό που με συγκίνησε από την πρώτη στιγμή που το διάβασα… ένα παραμύθι για τη δύναμη των λέξεων, για την επικοινωνία που χάνεται μπροστά σε οθόνες ή από τον φρενήρη ρυθμό που έχει αποκτήσει η καθημερινότητά μας.
Ο Ραφτάκος των λέξεων είναι για εμένα η γιαγιά μου η Χρυσούλα Ελληνιάδη, Πολίτισσα μοδίστρα, που έραβε με αγάπη, μεράκι και αληθινή έμπνευση για όποιον το είχε ανάγκη.
2.Τι προκλήσεις αντιμετωπίζετε με το παιδικό θέατρο;
XΡΥΣΑ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ: Η μεγαλύτερη πρόκληση για εμένα είναι να ολοκληρώσεις την κάθε παραγωγή με το ίδιο πάθος, την ίδια εμμονή, το ίδιο κέφι, την ίδια έμπνευση και την ίδια λαχτάρα που είχες όταν την πρώτο ονειρεύτηκες. Λάθη και παραλείψεις πάντα θα υπάρχουν. Αυτό που έχεις όμως να πεις, να επικοινωνήσεις με κάθε ιστορία δεν σε αφήνει να ησυχάσεις, δεν σε αφήνει κυριολεκτικά να κοιμηθείς μέχρι να δεις την ιστορία να λέγεται στα παιδιά. Και η αγωνία είναι μία: πόσες καρδιές ζεστάναμε σήμερα λέγοντας αυτή την ιστορία;
3.Συμφωνείτε κι εσείς με τον ραφτάκο που λέει πως τελικά οι λέξεις ζεσταίνουν, δροσίζουν και παρηγορούν κάθε καρδιά;
ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΖΑΒΑΡΑΣ:Μ’ έναν τρόπο θεωρώ πως ναι. Αλλά όχι άδειες λέξεις. Περισσότερο νομίζω παρηγορεί η αγαθή πρόθεση πίσω από τις λέξεις όταν αυτή υπάρχει, όπως επίσης και οι πράξεις που συνοδεύουν τις λέξεις.
ΧΡΥΣΑ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ: Τη δύναμη των λέξεων την αντιλήφθηκα μεγαλώνοντας την κόρη μου. Την βλέπω να ανθίζει μιλώντας της για την ομορφιά της ζωής και των πραγμάτων που αγαπά και να μαραίνεται όταν οι λέξεις μου δεν καταφέρνουν να φτάσουν στην καρδιά της. Οι λέξεις που ακουμπούν στην καρδιά είναι αυτές που μας παρηγορούν. Αγάπη και μιλιά…αυτά ζεσταίνουν την καρδιά, όπως λέμε και στην παράστασή μας.
4. Η δύναμη των λέξεων για τα παιδιά, ποια είναι για εσάς;
ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΖΑΒΑΡΑΣ: Για τα παιδιά δεν μπορώ να απαντήσω. Μπορώ βέβαια να μιλήσω για μένα προσωπικά και να πω πως όταν ήμουν παιδί οι λέξεις υπήρξαν συνήθως αφορμή για δημιουργία εικόνων και ιστοριών στη φαντασία μου. Σήμερα οι λέξεις είναι εργαλεία επικοινωνίας. Μερικές φορές ξαφνιάζομαι από την ιστορία και την προέλευσή τους και με εμπνέουν. Σίγουρα βοηθούν στην αυτοέκφραση και τη δημιουργία και ελπίζω να περάσουν χρόνια ώσπου να καταβροχθιστούν από την εικόνα κι αυτό γιατί πιστεύω πως ενεργοποιούν τη φαντασία με πιο ανοιχτό τρόπο.
5.Είναι μια παραβολή η παράστασή σας για τη σύγχρονη βιαστική και ξεχασιάρικη κοινωνία;
Γιώργος Τζαβάρας: Νομίζω πως όχι. Η χρήση της λέξης παραβολή παραπέμπει συνειρμικά σε κάτι πιθανώς διδακτικό. Νομίζω πως η παράσταση είναι μια ζωντανή παράθεση διαφορετικών προσεγγίσεων και εκφάνσεων της κοινωνικής ζωής. Η αντιπαράθεση των αντίρροπων δυνάμεων που ενυπάρχουν μέσα σ’ αυτήν δημιουργεί ένα ερώτημα στο οποίο καλείται να απαντήσει ο καθένας ξεχωριστά.
Χρύσα Διαμαντοπούλου: Η παράστασή μας είναι μία αλληγορική διήγηση ενός φανταστικού γεγονότος με στόχο να ψυχαγωγήσει, να προβληματίσει και τελικά να «ζεστάνει» τον μικρό αλλά και τον μεγάλο θεατή μας.
6.Πώς η μουσική, η παντομίμα και η κίνηση μπλέκονται με την αφήγησή σας;
Γιώργος Τζαβάρας: Όλα τα μέσα τα οποία αναφέρετε χρησιμοποιούνται για να ενισχύσουν το παραστατικό αποτέλεσμα ως μέσα και όχι ως αυτοσκοπός. Όσο περισσότερο οργανικά υπάρχουν μουσικά και κινητικά μοτίβα νομίζω τόσο ενισχύεται η κεντρική αφήγηση. Είναι ευτυχία να έχει κανείς πολλά υλικά προς χρήση και προσπαθούμε να τα χρησιμοποιούμε κάθε φορά με τρόπο αισθητικά ταιριαστό αλλά και αναγκαίο.
Χρύσα Διαμαντοπούλου: Το θέατρο είναι μία σύνθετη τέχνη. Η ιστορία μπορεί να ειπωθεί με μία αφήγηση αλλά και με ένα τραγούδι και μία χορογραφία και με εικόνες χωρίς λέξεις… Όταν όλα αυτά πλεχθούν αρμονικά και υπάρχει ένας κοινός στόχος-να ειπωθεί η ιστορία-, τότε η παράσταση αποκτά αληθινή δύναμη
7. Τι σας εκπλήσσει κάθε φορά στην αντίληψη των παιδιών που παρακολουθούν τα έργα σας;
Χρύσα Διαμαντοπούλου:Πόσο έτοιμα είναι να βουτήξουν στην ιστορία, να την ξεκοκαλίσουν! Διψούν για παραμύθια και συνδέονται αυτόματα με ό,τι τα αφορά. Νιώθουν, βλέπουν, γνωρίζουν…
8. Τα παραμύθια που αφηγείστε, ποια συστατικά έχουν για να κεντρίσουν την προσοχή των παιδιών; Είναι τελικά ως είδος πιο περίπλοκο απ’ όσο φαίνεται;
Χρύσα Διαμαντοπούλου : Τα παραμύθια που επιλέγουμε να αφηγηθούμε είναι παραμύθια του παππού και της γιαγιάς κεντημένα με αγνά υλικά, γνώση, εμπειρία και μεράκι. Το θέατρο για παιδιά χρειάζεται αληθινές προθέσεις, κάτι να έχεις να πεις. Κάθε χρόνο ξεφυτρώνουν οι παραστάσεις για παιδιά σαν τα μανιτάρια… από ανθρώπους που δεν αγαπούν και υποτιμούν το παιδικό κοινό. Δεν μπορείς να κάνεις θέατρο για παιδιά αν δεν αγαπάς τα παιδιά κι αν δεν νιώθεις την ευθύνη γι’ αυτό που παρουσιάζεις τελικά.