Στη«γραμμή» Πομπέο, ο οποίος από την Αθήνα έστειλε αυστηρά μηνύματα στην Τουρκία για τις παράνομες γεωτρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, κινήθηκαν Μεγάλη Βρετανία, Γαλλία και Ιταλία.
Στην εξάντληση της υπομονής τους προφανώς έπαιξαν ρόλο δηλώσεις κορυφαίων τούρκων αξιωματούχων, αλλά και του ίδιου του Ερντογάν, που ενοχλημένοι -και ταυτόχρονα θορυβημένοι- προφανώς από την παρουσία του αμερικανού ΥΠΕΞ στην Αθήνα, επιδόθηκαν σε κρεσέντο προκλήσεων περί αδιάκοπης δραστηριότητας στην Ανατολική Μεσόγειο και παραγγελία νέου γεωτρύπανου.
«Υπάρχουν κάποια όρια, δεν μπορούμε να αφήσουμε τον οποιονδήποτε, την Τουρκία να κάνει παράνομες γεωτρήσεις» υπογράμμισε ο αμερικανός ΥΠΕΞ σε ερώτηση του δημοσιογράφου της εφημερίδας «ΤΟ ΒΗΜΑ», Αγγελου Αθανασόπουλου.
Ο Μάικ Πομπέο ήταν σαφής σήμερα αναφορικά με τις ενέργειες της Τουρκίας κατά τη διάρκεια της κοινής συνέντευξης Τύπου με τον ομόλογό του Νίκο Δένδια. «Έχουμε πει στους Τούρκους ότι η παράνομη γεώτρηση είναι απαράδεκτη και ότι θα συνεχίσουμε τη διπλωματική δράση μας προκειμένου να βεβαιωθούμε ότι – όπως κάνουμε πάντα – διασφαλίζεται η διεξαγωγή νόμιμης δραστηριότητας όπου αυτή γίνεται βάσει του διεθνούς δικαίου».
Ο αμερικανός ΥΠΕΞ απέφυγε πάντως να πει ή να αποκαλύψει αν η Ουάσιγκτον εξετάζει την παροχή κάποιων εγγυήσεων, πολιτικών ή άλλων, έναντι της τουρκικής επιθετικότητας. Αυτό που πρέπει να αποφευχθεί, όπως σημείωσε, είναι η στρατιωτικοποίηση της κατάστασης και όλες οι πλευρές να επιδιώξουν την αποκλιμάκωση.
Διαβάστε επίσης: Πώς θα αντιδράσουν οι ΗΠΑ σε ενδεχόμενο νέων «Ιμίων»
Η δήλωση αυτή του Πομπέο, η οποία μάλιστα προκάλεσε αντιδράσεις στη γείτονα -με τα ΜΜΕ σε μια πρώτη αποτίμηση να κάνουν λόγο για «δήλωση – σκάνδαλο»- φαίνεται πως ήταν αρκετή προκειμένου να κινητοποιήσει τη διεθνή κοινότητα να πάρει σαφή θέση στο «γεωστρατηγικό πόκερ» που παίζεται στην Ανατολική Μεσόγειο.
Μεγάλη Βρετανία, Γαλλία και Ιταλία ήδη έστειλαν τα πρώτα μηνύματα προς την Αγκυρα χαρακτηρίζοντας εχθρικές τις τουρκικές ενέργειες στην Κυπριακή ΑΟΖ και ζητώντας από τη γειτονική χώρα να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Προειδοποιήσεις που έρχονται την ώρα που ο Ερντογάν εμφανίζεται απρόθυμος να υποχωρήσει, συνεχίζοντας τις παράνομες δραστηριότητες. Μάλιστα, φαίνεται να προχωρά κι ένα βήμα παρακάτω, προαναγγέλλοντας την αγορά τρίτου γεωτρύπανου.
Πρώτη αντίδραση από τη Βρετανία
Η αρχή έγινε με τον βρετανό υπουργό Εσωτερικών, ο οποίος επέκρινε τις γεωτρήσεις της Τουρκίας στην Κύπρο.
«Κατέστησα απολύτως σαφές ότι η Βρετανία επικρίνει οποιαδήποτε γεώτρηση σε ύδατα κοντά στην Κύπρο, αλλά στηρίζει το δικαίωμα της Κύπρου να εξορύσσει πετρέλαιο στην αποκλειστική οικονομική της ζώνη» τόνισε ο υφυπουργός αρμόδιος για την Ευρώπη, Κρίστοφερ Πίντσερ.
Ο Πίντσερ πρόσθεσε ότι ο πλούτος που ενδεχομένως προκύψει από την εξόρυξη πετρελαίου θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί προς όφελος όλων των Κυπρίων.
Ακολούθησαν Γαλλία – Ιταλία
Η Γαλλία αποδοκιμάζει την αποστολή ενός τουρκικού γεωτρύπανου στα ύδατα ανατολικά της νότιας Κύπρου χαρακτηρίζοντάς την ως «εχθρική ενέργεια», που είναι πιθανό να οδηγήσει σε «κλιμάκωση των εντάσεων» στην περιοχή.
«Η άφιξη ενός νέου τουρκικού γεωτρύπανου στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της Κυπριακής Δημοκρατίας συνιστά παραβίαση της εθνικής κυριαρχίας της Κυπριακής Δημοκρατίας και του διεθνούς δικαίου» δήλωσε εκπρόσωπος του γαλλικού υπουργείου Εξωτερικών, σε ανακοίνωσή του.
«Πρόκειται για μια εχθρική κίνηση, από αυτές που προωθούν μια κλιμάκωση των εντάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο» προστίθεται.
Σε ανακοίνωση προέβη και η ιταλική κυβέρνηση μέσω του υπουργείου Εξωτερικών σχετικά με τις παράνομες δραστηριότητες της Τουρκίας στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου.
Η Ιταλία μέσα από την ανακοίνωση καλεί την Τουρκία να επανέλθει σε μια πιο εποικοδομητική στάση το συντομότερο δυνατό αλλά και να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας. «Η Ιταλία ανησυχεί για τις παράνομες δραστηριότητες που πραγματοποιεί το τουρκικό σκάφος Γιαβούζ στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου, νότια του νησιού. Επαναλαμβάνουμε το αίτημά για σεβασμό στα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου και να αποφεύγονται οι παράνομες ενέργειες στην περιοχή».
«Τον Ιούλιο, το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων αποφάσισε πολιτικά μέτρα ώστε να ανταποκριθεί στις τουρκικές πρωτοβουλίες στην Ανατολική Μεσόγειο, σε πλήρη αλληλεγγύη με την Κύπρο. Αποφάσισε επίσης να παραμείνει στην ουσία. Με τους εταίρους μας, επιλέξαμε μια σταθερή αλλά σταδιακή και αναστρέψιμη προσέγγιση για να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για μια αποκλιμάκωση της έντασης στην ανατολική Μεσόγειο. Ελπίζουμε ειλικρινά ότι αυτό το αποτέλεσμα να είναι ακόμα δυνατό και ελπίζουμε ότι η Τουρκία θα επανέλθει σε μια πιο εποικοδομητική στάση το συντομότερο δυνατό» καταλήγει η ανακοίνωση.
Επιμένει στις προκλήσεις ο Ερντογάν
Παρά τις αντιδράσεις της διεθνούς κοινότητας, ο Ερντογάν δήλωσε πως η Τουρκία διαπραγματεύεται και τρίτο γεωτρύπανο.
Ο τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν ανέφερε, επίσης, ότι το Φατίχ συνεχίζει τη γεώτρησή του στην ανατολική Μεσόγειο και τώρα έστειλαν και το Γιαβούζ για γεώτρηση στο Μόρφου 1.
Σε ομιλία του στην 29η Σύνοδο Διαβούλευσης και Αξιολόγησης του κόμματος του στο Κιζίλτσαχαμάμ, δήλωσε «συνεχίζουμε αδιάκοπα τις εργασίες γεώτρησής μας στην ανατολική Μεσόγειο. Το γεωτρύπανο Φατίχ κατέβηκε κάτω από τα 4 χιλιάδες μέτρα. Πρέπει να κατέβει κι άλλο. Πρώτα ο Αλλάχ θα γίνει και αυτό».
Ο τούρκος πρόεδρος είπε ότι το «το Γιαβούζ το οποίο προσθέσαμε φέτος στον στόλο μας αφού ολοκλήρωσε την αποστολή του στην Καρπασία, το στείλαμε στη γεώτρηση Μόρφου-1. Το ερευνητικό πλοίο Ορούτς Ρέις ολοκλήρωσε το 30% των ερευνών του ανοιχτά της Αττάλειας».
Ο Ταγίπ Ερντογάν είπε ότι συνεχίζουν εντατικά τις εργασίες γεώτρησης και έρευνας τόσο στη ξηρά όσο και στη θάλασσα, προσθέτοντας ότι έχουν πλέον δύο ερευνητικά πλοία και δύο γεωτρύπανα. «Στο μεταξύ γίνονται διαπραγματεύσεις για ένα ακόμη γεωτρύπανο, θα προστεθεί και αυτό, και με τρία γεωτρύπανα που θα είναι εξολοκλήρου δικά μας και επομένως δεν θα έχουμε πρόβλημα, αναζητώντας γεωτρύπανα από τη διεθνή αγορά να νοικιάσουμε» δήλωσε.