Δεκάδες περιπτώσεις με προβληματικά διωκτικά έγγραφα ταλαιπωρούν ανυποψίαστους πολίτες που κρατούνται από την ΕΛ.ΑΣ. ή ακόμη και προφυλακίζονται, όπως συνέβη με τον 65χρονο λιβανέζο δημοσιογράφο που συνελήφθη πριν από μερικές ημέρες στη Μύκονο ως ύποπτος αεροπειρατείας πριν από 34 χρόνια. Μάλιστα, όπως ανέφεραν στα «ΝΕΑ» υψηλόβαθμοι αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ. που γνωρίζουν σχετικές έρευνες, «τα τελευταία χρόνια έχουν υπάρξει 3-4 περιπτώσεις ατόμων από τη Μέση Ανατολή που έχουν συλληφθεί ως ύποπτοι για συμμετοχή στις σφαγές του ISIS. Ωσπου να αποδειχθεί ότι πρόκειται για συνωνυμία λόγω ελλιπών στοιχείων».

Παράλληλα, δεκάδες είναι και οι περιπτώσεις ελλήνων πολιτών που έχουν ταλαιπωρηθεί τα τελευταία χρόνια σε αστυνομικά τμήματα, τουλάχιστον 10-12 περιπτώσεις ετησίως στην Αττική, όπου τους έχουν αποδοθεί σοβαρά αδικήματα κι έχουν μείνει αρκετά 24ωρα κρατούμενοι μέχρι να διαπιστωθεί το… μικρό σφάλμα. Μάλιστα, λόγω αυτών των προβλημάτων, που οδήγησαν και στο λάθος με τον λιβανέζο «αεροπειρατή», είχε υπάρξει και παρέμβαση του Συνηγόρου του Πολίτη που κατέγραφε τις ελλειμματικές διαδικασίες, οι οποίες οδηγούσαν σε συλλήψεις άσχετων ατόμων.

Ελεγχοι

Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με συγκεντρωτικά στοιχεία της ΕΛ.ΑΣ., κάθε χρόνο πραγματοποιούνται περίπου 5.000.000 ελέγχοι πολιτών και σημειώνονται περίπου 215.000 προσαγωγές πολιτών που οδηγούν σε 58.000 συλλήψεις για διάφορα αδικήματα. Κάθε χρόνο λοιπόν στις λίστες των ελλήνων αναζητουμένων – φυγοποίνων της ΕΛ.ΑΣ. υπάρχουν περίπου 80.000 άτομα (με αυξητικές τάσεις) και υπολογίζεται ότι κατά μέσο όρο συλλαμβάνονται κάθε χρόνο περίπου 7.000-9.000 άτομα. Πέρα από τις συντονισμένες προσπάθειες της αρμόδιας Υποδιεύθυνσης Aναζητήσεων, υπολογίζεται ότι περίπου 2.000 άτομα εντοπίζονται κάθε χρόνο από τους ελέγχους της Ομάδας ΔΙΑΣ και οι υπόλοιποι σε περιπολίες αστυνομικών, τυχαίες περιπτώσεις κ.λπ. Ομως έχει διαπιστωθεί ότι ποσοστό περίπου 7%-10% αυτών των αναζητήσεων, κυρίως ύστερα από εισαγγελικές παραγγελίες, γίνεται με ασαφή στοιχεία. Οι σχετικές προβληματικές καταχωρίσεις δεν περιέχονται στις ηλεκτρονικές λίστες του κεντρικού πληροφοριακού συστήματος (POL) που διαθέτουν όλες οι αστυνομικές υπηρεσίες.

Κι έτσι ακολουθούν συνεννοήσεις των περιφερειακών υπηρεσιών που έχουν συλλάβει κάποιον ως «φυγόποινο» με τις κεντρικές υπηρεσίες της ΕΛ.ΑΣ., ώστε να βρεθεί αν πρόκειται για τον… σωστό άνθρωπο κ.λπ. Μάλιστα, οι παρανοήσεις αυτές άρχισαν να πληθαίνουν όταν η ΕΛ.ΑΣ. ανέλαβε προ μερικών ετών την έκδοση των διαβατηρίων. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε έγγραφο του Συνηγόρου του Πολίτη αποτυπώνονται αυτές οι προβληματικές καταστάσεις.

Οπως σημειώνεται, υπάρχουν… λάθος συλλήψεις «λόγω συνωνυμίας και ελλιπούς εγγραφής στοιχείων του πραγματικού καταζητουμένου (λ.χ. χωρίς πατρώνυμο) κι εξαιτίας της παράλειψης των δικαστικών ή εισαγγελικών Αρχών να διαβιβάσουν, προς καταχώριση, την πληροφορία περί εξάλειψης της ποινής ή άρσης του περιοριστικού μέτρου (παύση δίωξης, απαλλαγή κ.ο.κ.). Ακόμη έχει παρατηρηθεί άρνηση των αστυνομικών Αρχών να κρίνουν αυτοδυνάμως ακόμη και αντιρρήσεις περί οφθαλμοφανούς έλλειψης ταυτοπροσωπίας (όταν λ.χ. η καταχωρισθείσα καταδίκη ανατρέχει σε χρόνο κατά τον οποίο ο συνώνυμος συλληφθείς ήταν ανήλικος)!

Ακόμη παρατηρείται κράτηση επί τριήμερο αργίας λόγω αδυναμίας επικοινωνίας με εισαγγελική Αρχή προς διερεύνηση των αντιρρήσεων του συλληφθέντος. Επιπλέον καταγράφεται κράτηση επί τριήμερο για ασήμαντη χρηματική ποινή, επιβληθείσα ερήμην (λόγω χαρακτηρισμού του κατηγορουμένου ως αγνώστου διαμονής). Ακόμη υπάρχει άρνηση των αστυνομικών Αρχών να δεχθούν ακόμη και αποδείξεις εξάλειψης της ποινής ή της υποδικίας (όπως μια αθωωτική δικαστική απόφαση), προβάλλοντας αναρμοδιότητα ή υποψία πλαστότητας του προσκομισθέντος αντιγράφου». Οπως κι άλλες παρατηρήσεις…

Εντάλματα

Αντίστοιχες είναι οι περιπτώσεις και για διωκομένους με διεθνή εντάλματα (ερυθρές αγγελίες κ.λπ.) στη χώρα μας. Κάθε χρόνο η ΕΛ.ΑΣ. προχωρεί σε 17.000.000-24.000.000 πληκτρολογήσεις στις λίστες της Σένγκεν, προκειμένου να βρει αν διώκεται κάποιος ελεγχόμενος ταξιδιώτης κ.λπ. Με βάση αυτές τις αναζητήσεις ή άλλους συστηματικούς ελέγχους, κάθε χρόνο συλλαμβάνονται στη χώρα μας περίπου 120 διεθνώς διωκόμενοι.

Ομως υπάρχουν και δεκάδες παρανοήσεις λόγω των προαναφερόμενων ελλειμματικών διαδικασιών αλλά και ασαφών στοιχείων που στέλνουν ξένες διωκτικές υπηρεσίες. Κάτι τέτοιο φέρεται ότι συνέβη και με τον «αεροπειρατή της TWA». Με έλληνες αξιωματούχους να διατυπώνουν την εκδοχή, μιλώντας προς την εφημερίδα μας, ότι «στη Μύκονο όταν πληκτρολογήθηκε στο σύστημα της Σένγκεν το όνομα του λιβανέζου δημοσιογράφου κι έδειξε “κόκκινο”, όλα όφειλαν να έχουν μια τυπική σειρά και να υπάρξει γραφειοκρατική διαδικασία. Κι αυτό, παρά το προφανές πρόβλημα στην ταυτοπροσωπία.

Καθότι αυτό το σύστημα ελέγχεται κεντρικά από την Ευρωπαϊκή Ενωση και η κάθε πληκτρολόγηση αφήνει ηλεκτρονικά ίχνη και ιδίως όταν δείχνει εντοπισμό αναζητουμένου. Ουδείς λοιπόν μπορούσε να πάρει το… ρίσκο να κρύψει αυτή την έρευνα».