Airbnb σε τουρίστες ή μακροχρόνια μίσθωση σε ενοικιαστές; Αυτό το μεγαλύτερο ερώτημα απασχολεί το τελευταίο χρονικό διάστημα χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων.
Ειδικοί της αγοράς εκτιμούν ότι χιλιάδες σπίτια στο λεκανοπέδιο Αττικής θα αρχίσουν να φεύγουν από την πλατφόρμα του Airbnb και θα διατίθενται προς κανονική ενοικίαση.
Οι αποδόσεις των ακινήτων που διατίθενται μέσω των ιστοσελίδων βραχυχρόνιας μίσθωσης βρίσκονται σε διαρκή πτώση.
Η υποχώρηση των εσόδων για τους ιδιοκτήτες και τους διαχειριστές των ακινήτων είναι αναμενόμενη, καθώς η υπερπροσφορά ιδιοκτησιών έχει ξεπεράσει τη ζήτηση, σύμφωνα με τους νόμους της αγοράς.
Airbnb vs μακροχρόνια μίσθωση
Tο φαινόμενο Airbnb εμφανίστηκε στην Ελλάδα στα χρόνια της κρίσης. Γρήγορα έγινε μόδα η οποία εξελίχθηκε σε φρενίτιδα, φέρνοντας τα πάνω κάτω στην αγορά των ακινήτων.
Γειτονιές αναβαθμίστηκαν, χιλιάδες ιδιοκτήτες κατοικιών ενίσχυσαν το εισόδημά τους, οι αγοραπωλησίες ακινήτων αυξήθηκαν, ενώ οι τιμές των ενοικίων εκτοξεύτηκαν στα ύψη.
Όμως, όπως συνέβη στο παρελθόν με τη φούσκα του Χρηματιστηρίου, έτσι και η φούσκα των βραχυχρόνιων μισθώσεων τύπου Airbnb αρχίζει σιγά σιγά να ξεφουσκώνει.
Τα έσοδα των ιδιοκτητών κατοικιών ήδη δέχονται πιέσεις. Τόσο οι πληρότητες όσο και οι τιμές ανά διανυκτέρευση κινούνται πτωτικά, όταν την ίδια στιγμή ο αριθμός των καταχωρήσεων ακινήτων για βραχυχρόνιες μισθώσεις στη χώρα μας εξακολουθεί να κινείται ανοδικά.
Ο μεγάλος ανταγωνισμός και η αυξημένη προσφορά ακινήτων στις πλατφόρμες Airbnb, Booking, και HomeAway είχαν ως αποτέλεσμα ο μέσος όρος των εσόδων από τις βραχυχρόνιες μισθώσεις να σημειώσει το 2018 βουτιά κατά 28%.
Το ερώτημα είναι συμφέρει τελικά το Airbnb; Πολλοί ιδιοκτήτες που ακολούθησαν τη μόδα του Airbnb ανακαίνισαν τα σπίτια τους προκειμένου να τα αξιοποιήσουν στη συνέχεια μέσω κάποιας ηλεκτρονικής πλατφόρμας βραχυχρόνιας μίσθωσης. Αρκετοί ιδιοκτήτες μετά και την ενεργοποίηση από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων της ηλεκτρονικής πλατφόρμας βραχυχρόνιων μισθώσεων υποχρεούνται να δηλώνουν τα εισοδήματα που αποκτούν.
Και μέσα σε όλα αυτά οι ιδιοκτήτες πληρώνουν τα έξοδα κοινής ωφελείας (ηλεκτρικό ρεύμα, νερό, τηλέφωνο και Διαδίκτυο) και φυσικά τα κοινόχρηστα.
Επίσης πολλοί ιδιοκτήτες βλέπουν τα εισοδήματά τους να αρχίζουν να μειώνονται σε σχέση με λίγα χρόνια νωρίτερα.
Η αιτία βρίσκεται στο γεγονός ότι μεγαλώνει συνεχώς η προσφορά διαθέσιμων ακινήτων στις πλατφόρμες βραχυχρόνιων μισθώσεων και παράλληλα το φαινόμενο εξαπλώνεται και σε άλλες περιοχές.
Πολλοί τουρίστες δεν επιλέγουν ακίνητο για βραχυχρόνια μίσθωση με βάση την περιοχή, αλλά με βάση το ημερήσιο κόστος.
Όταν μπαίνουν στις πλατφόρμες βραχυχρόνιων μισθώσεων (Airbnb, HomeAway, Booking) προτιμούν νέες συνοικίες όπως είναι η Κυψέλη, όπου οι τιμές είναι ακόμα χαμηλές, παρά τις δημοφιλείς γειτονιές όπως το Κουκάκι, όπου τα μισθώματα έχουν εκτοξευτεί στα ύψη.
Έτσι, πολλοί σχεδιάζουν τώρα να επιστρέψουν στο καθεστώς της μακροχρόνιας μίσθωσης και αναζητήσουν εκ νέου μισθωτές για τα ακίνητά τους.
Έρχονται αλλαγές στο Airbnb
Νέες μορφές ελέγχου των βραχυχρόνιων μισθώσεων ακινήτων σε πλατφόρμες τύπου Airbnb προβλέπονται στο προσχέδιο του Προϋπολογισμού που κατατέθηκε στη Βουλή.
Στο σχετικό πίνακα με τις παρεμβάσεις για τη βελτίωση του δημοσιονομικού αποτελέσματος για το 2020 περιλαμβάνεται και η αύξηση της εισπραξιμότητας εσόδων από ακίνητη περιουσία, η οποία για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις υπολογίζεται στα 60 εκατ. ευρώ.
Η ρύθμιση του πλαισίου των βραχυχρόνιων μισθώσεων θα γίνει μετά το τέλος της τρέχουσας τουριστικής περιόδου και θα αποτελέσει συνολική κυβερνητική πρόταση, σύμφωνα με το υπουργείο Τουρισμού.
Υπενθυμίζεται πως για τα ξενοδοχεία και τα ενοικιαζόμενα δωμάτια, το τέλος στη διανυκτέρευση, που επιβαρύνει τους πελάτες των καταλυμάτων, ισχύει από το 2018.
Σύμφωνα με στοιχεία που παρείχε η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, τη χρονιά που πέρασε τα χρήματα από το τέλος στα ξενοδοχεία ήταν διπλάσια του προϋπολογισμού.
Στα ύψη οι τιμές στα ακίνητα
Οι τιμές στα ακίνητα έχουν αρχίσει να παίρνουν την ανηφόρα και τα μέτρα στήριξης της κτηματαγοράς αναμένεται να επιταχύνουν αυτήν την αύξηση.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, η αύξηση των τιμών το β΄ τρίμηνο του 2019 σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2018 ήταν 7,7% για τα «νέα» διαμερίσματα, δηλαδή ηλικίας έως 5 ετών, και 7,6% για τα «παλαιά», δηλαδή ηλικίας άνω των 5 ετών.
Με βάση τα αναθεωρημένα στοιχεία, το α΄ τρίμηνο του 2019, σημειώθηκε αύξηση των τιμών των «νέων» διαμερισμάτων κατά 5,1%, ενώ οι τιμές των «παλαιών» διαμερισμάτων αυξήθηκαν κατά 4,9% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2018. Για το σύνολο του 2018, οι τιμές για τα «νέα» και τα «παλαιά» διαμερίσματα αυξήθηκαν με μέσο ετήσιο ρυθμό 1,9% και 1,6% αντίστοιχα.
Από την ανάλυση των στοιχείων κατά γεωγραφική περιοχή προκύπτει ότι η αύξηση των τιμών των διαμερισμάτων το β΄ τρίμηνο του 2019 σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2018 ήταν 11,1% στην Αθήνα, 7,0% στη Θεσσαλονίκη, 4,1% στις άλλες μεγάλες πόλεις και 4,9% στις λοιπές περιοχές της χώρας.
Με βάση τα τελευταία στοιχεία, εκτιμάται ότι κατά το α΄ τρίμηνο του 2019 οι τιμές των διαμερισμάτων αυξήθηκαν κατά 7,1% στην Αθήνα, 5,4% στη Θεσσαλονίκη, 2,5% στις άλλες μεγάλες πόλεις και 3,2% στις λοιπές περιοχές της χώρας σε σύγκριση με το α΄ τρίμηνο του 2018. Για το σύνολο του 2018, η αύξηση των τιμών στις ίδιες περιοχές σε σχέση με το 2017 ήταν 2,7%, 1,0%, 0,8% και 1,1% αντίστοιχα.