Από 50% έως 150% θα αυξήσουν την κίνηση στους δρόμους έως το 2050 τα αυτοκίνητα εάν δεν εφαρμοστούν σοβαροί περιορισμοί στη χρήση τους, γεγονός που σημαίνει ότι σχεδόν όλη την ημέρα οι δρόμοι θα βρίσκονται σε κατάσταση κορεσμού. Και εκεί που πολλοί ήλπιζαν (και ελπίζουν ακόμη) πως τα αυτοκίνητα «χωρίς οδηγό» θα συνέβαλλαν (ή θα συμβάλουν) θετικά απέναντι στα γνωστά προβλήματα, όπως είναι το κυκλοφοριακό, η στάθμευση, οι καθυστερήσεις, τα ατυχήματα, η ρύπανση και ο θόρυβος, έρχεται το δεύτερο «σοκ».
Ποιο είναι αυτό; Εάν – και εδώ – επιτραπεί χωρίς περιορισμούς η χρήση των οχημάτων «χωρίς οδηγό», όπως μάλλον προσδοκά η βιομηχανία αυτοκινήτων, οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CO2) θα αυξηθούν κατά 40% έως το 2050, καθιστώντας ανέφικτη την επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων που έχει θέσει η Ευρώπη στο πλαίσιο της αντιμετώπισης των προβλημάτων από την κλιματική αλλαγή.
Τα δυο αυτά συμπεράσματα προέρχονται από μελέτη της περιβαλλοντικής οργάνωσης Transport & Environment (T&E) και ανακοινώθηκαν από το Ecocity. Σημειώνεται πως η Τ&Ε είναι ένας μεγάλος συνασπισμός μη κυβερνητικών οργανώσεων (στον οποίο συμμετέχει και το Ecocity) που ασχολείται με όλες τις πτυχές των μετακινήσεων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, που όπως προαναφέρθηκε ανακοινώθηκε από το Ecocity, η χρήση των αυτοκινήτων «χωρίς οδηγό» αναμένεται να είναι τόσο φτηνή που οι αυξήσεις τόσο του μήκους όσο και του αριθμού του μετακινήσεων θα είναι εκθετικές.
Οι ειδικοί που συνέταξαν την έρευνα κατέληξαν στη διαπίστωση πως για να εξασφαλίσουν οι πόλεις ότι τα αυτοκίνητα «χωρίς οδηγό» δεν θα οδηγήσουν σε αύξηση των ρύπων θα έπρεπε να αρνούνται τη χορήγηση άδειας κυκλοφορίας σε όσα θα είχαν μηχανές εσωτερικής καύσης. Αν γίνει αυτό, τότε οι εκπομπές το 2050 θα περιορίζονταν κατά 23% σε σχέση με εκείνες σε έναν κόσμο μόνο με συμβατικά αυτοκίνητα. Η μελέτη δείχνει πως τα αυτοκίνητα «χωρίς οδηγό», ακόμη κι αν είναι ηλεκτροκίνητα ή κοινής χρήσης, δεν θα λύσουν τα κυκλοφοριακά προβλήματα των ευρωπαϊκών πόλεων.
Η λύση σε αριθμούς
Το μοντέλο της Τ&Ε έδειξε πως αν οι πόλεις περιόριζαν τον χώρο που διαθέτουν στην κυκλοφορία των αυτοκινήτων και παράλληλα δρομολογούσαν τα κοινής χρήσης, τα ηλεκτρικά και τα αυτοκίνητα «χωρίς οδηγό», θα μειωνόταν η κυκλοφορία στους δρόμους κατά 60%.
Οπως προέκυψε, αυτή η αλλαγή στον σχεδιασμό θα περιόριζε τις συνολικές εκπομπές από τα αυτοκίνητα μέχρι το 2050 κατά 32%, ενώ αν συνδυαζόταν και με αντικατάσταση από ηλεκτροκίνητα σημαντικού ποσοστού όσων συμβατικών ιδιωτικής χρήσης οχημάτων θα παρέμεναν στην κυκλοφορία, θα έβαζε την Ευρώπη στο μονοπάτι της πλήρους απεξάρτησης από τον άνθρακα μέχρι το 2050.
Σύμφωνα με τον συγκοινωνιολόγο της Τ&Ε Yoann Le Petit, «οχήματα «χωρίς οδηγό», ηλεκτροκίνηση και οικονομία της κοινής χρήσης είναι «τρεις επαναστάσεις που μπορούν να αλλάξουν ριζικά την καθημερινότητά μας».
Οπως λέει, «εάν στοχεύουμε στη βιώσιμη κινητικότητα, πρέπει να απαγορεύσουμε τα αυτοκίνητα “χωρίς οδηγό” με μηχανή εσωτερικής καύσης και σταδιακά να περιορίσουμε τον χώρο όπου διατίθεται το αυτοκίνητο στις πόλεις μας. Χρειαζόμαστε δημάρχους σε όλη την Ευρώπη αποφασισμένους να προωθήσουν την τέταρτη επανάσταση: να αποδώσουν τους δρόμους στους ανθρώπους».
Πλοήγηση
Τα οχήματα «χωρίς οδηγό» δεν είναι ακόμη πραγματικότητα, αλλά οι κίνδυνοι έχουν ήδη εμφανιστεί. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα από το Ecocity, «πλατφόρμες αυτοκινήτων κοινής χρήσης, όπως η Uber – που εφαρμόζει πειραματικά υπηρεσίες πλοήγησής τους -, ενθαρρύνουν την εκτέλεση περισσότερων μετακινήσεων και οδηγούν στην αύξηση του μήκους τους, των εκπομπών και του κορεσμού. Το κόστος χρήσης των υπηρεσιών της Uber θα μειωθεί σημαντικά (ίσως και πάνω από 50%) αν χρησιμοποιεί αυτοκίνητα «χωρίς οδηγό» και κατά συνέπεια η ζήτηση θα αυξηθεί κατακόρυφα. Αν τα οχήματα της Uber έχουν μόνο έναν επιβάτη (δηλαδή δεν επιτρέπουν την εξυπηρέτηση επιβατών με κοινό δρομολόγιο στο ίδιο όχημα) και κινούνται με μηχανές εσωτερικής καύσης, τότε θα αυξήσουν την εσωτερική ρύπανση και θα επιταχύνουν την κλιματική αλλαγή».
