«Οι φράξιες είναι κακό φαινόμενο μέσα στο κόμμα, αλλά η χειρότερη φράξια είναι η φράξια της ηγεσίας» έλεγε πριν από πάρα πολλά χρόνια ο Μπάμπης Δρακόπουλος, εκ των ιδρυτικών στελεχών του πάλαι ποτέ ΚΚΕ εσωτερικού, του οποίου διετέλεσε γραμματέας. Ο Δρακόπουλος και ο Γιάννης Μπανιάς ήταν δύο κεντρικά πρόσωπα της ανανεωτικής Αριστεράς και πρωταγωνιστές του ΚΚΕ εσωτερικού, με τον δεύτερο να είναι πολιτικός μέντορας πάρα πολλών στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, νυν βουλευτών και πρώην υπουργών.
Πολλοί εξ αυτών, οι επονομαζόμενοι και «Μπανιάδες», δεν θα είχαν την πορεία που ακολούθησαν εάν δεν υπήρχε ο Μπανιάς, πολιτικός που ήταν μεταξύ των στελεχών που κατέβαλαν ιδιαίτερα έντονες και μεγάλες προσπάθειες να συγκροτηθεί ο ΣΥΡΙΖΑ. Ο καταγόμενος εκ Μελισσουργών Αρτας Μπανιάς, συμφοιτητής του Αλέκου Φλαμπουράρη στο Πολυτεχνείο του Γκρατς στην Αυστρία, επέμενε με σταθερή άποψη για την αναγκαιότητα ανασύνθεσης του αριστερού χώρου με κεντρικό και στρατηγικό στόχο τον επονομαζόμενο και «δημοκρατικό δρόμο προς τον σοσιαλισμό».
Στον σημερινό ΣΥΡΙΖΑ που μετεξελίσσεται και θέλει να επιτύχει τη διεύρυνση κατά το στρατηγικό σχέδιο του Αλέξη Τσίπρα, αν και η ηγεσία του δεν κινείται με όρους φράξιας, εν τούτοις ο φραξιονισμός αποτελεί ένα από τα κυρίαρχα στοιχεία της εσωκομματικής διαδικασίας. Στο πλαίσιο της μετεξέλιξης και διεύρυνσης του ΣΥΡΙΖΑ με τα ανοίγματα στο προοδευτικό Κέντρο και στην Κεντροαριστερά, οι «Μπανιάδες» επιζητούν και προσπαθούν να διατηρήσουν ζωτικό πολιτικό χώρο.
Ο Τσίπρας οφείλει πολλά στους «Μπανιάδες» σε πολλές σημαντικές φάσεις της αρχηγίας του, από το 2009 και τη σύγκρουση με τον Αλέκο Αλαβάνο έως και σήμερα. Σε κρίσιμες στιγμές της προεδρίας του ο πρώην πρωθυπουργός είχε τη στήριξη των «Μπανιάδων» που σε αυτή τη νέα ιστορική φάση του ΣΥΡΙΖΑ επιχειρούν – και δικαιούνται κατά πολλούς – να έχουν σημαντικό μερίδιο της κομματικής εξουσίας. Και αυτό όχι γιατί η εξουσία, κατά τους ίδιους, είναι αυτοσκοπός, αλλά διότι μέσω αυτής θα διατηρηθούν οι αναγκαίες ισορροπίες και θα αντιμετωπιστούν φαινόμενα φραξιονισμού, στα οποία υπάρχει ροπή από διάφορους παράγοντες στην προσπάθεια αλλαγής των συσχετισμών.
Πάνος Σκουρλέτης
Οι «Μπανιάδες», βλέποντας ότι ο Τσίπρας ανοίγεται και δίνει ρόλο σε νέα πρόσωπα, δεν θέλουν να μείνουν στην άκρη, όπως επιθυμούν διάφορα στελέχη. Η πιο χαρακτηριστική περίπτωση ήταν του Πάνου Σκουρλέτη, γραμματέα του ΣΥΡΙΖΑ, για τον οποίο επιχειρήθηκε να δημιουργηθεί κλίμα εκ των έσω – από τμήμα των «προεδρικών», για να υπάρξει μεταβίβαση ολοκληρωτικά της πολιτικής ευθύνης για την ήττα των αυτοδιοικητικών εκλογών ώστε να ακολουθήσει άμεσα και η αντικατάστασή του. Ο Σκουρλέτης κινούμενος τόσο στο προσκήνιο όσο και στο παρασκήνιο και ακολουθώντας το δόγμα «καλύτερη άμυνα είναι η επίθεση» κατάφερε να εξέλθει από αυτή την εσωκομματική διελκυστίνδα έως το συνέδριο του Φεβρουαρίου 2020.
ΝΙΚΟΣ ΦΙΛΗΣ. Και δεν ήταν ο μόνος που δέχθηκε πυρά. Στην ίδια θέση βρέθηκε και ο Νίκος Φίλης που θυσιάστηκε – αν και τώρα αναγνωρίζεται το πολιτικό λάθος, όπως λένε στελέχη, για μείζον ιδεολογικό θέμα, δηλαδή τις σχέσεις Εκκλησίας και Πολιτείας – για να αντέξει η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ. Ο Φίλης σε αυτό το νέο σκηνικό που διαμορφώνεται στον ΣΥΡΙΖΑ έχει κεντρικό ρόλο ως ένα πρόσωπο-σημείο αναφοράς για πολλούς σε σειρά κρίσιμων θεμάτων και ο δημόσιος λόγος του αλλά και οι εσωκομματικές παρεμβάσεις του έχουν ιδιαίτερη σημασία και πολιτικό βάρος.
Νίκος Βούτσης
Στο ίδιο πλαίσιο είναι και ο πρώην πρόεδρος της Βουλής, Νίκος Βούτσης, ένα ακόμα εκ των κεντρικών στελεχών που χαρακτηρίζονται «Μπανιάδες», ο οποίος θα συνεχίσει να παρεμβαίνει με στόχο να διατηρηθεί ο ΣΥΡΙΖΑ σε αριστερή τροχιά και να μην εγκαταλειφθεί το αριστερό στίγμα του κόμματος που μετεξελίσσεται. Πολλά θα κριθούν και από τις εσωκομματικές διαδικασίες για τις νέες νομαρχιακές οργανώσεις και τους συσχετισμούς στη νέα Κεντρική Επιτροπή που θα προκύψει τους επόμενους μήνες, μετά το συνέδριο του κόμματος και αφού πρώτα έχει ολοκληρωθεί η μεγάλη καμπάνια εγγραφής νέων μελών, στην οποία η προεδρική ομάδα επενδύει πολλά για την αλλαγή των συσχετισμών.
Οι «Μπανιάδες» θα είναι παρόντες σε αυτή την ιστορική μετάβαση του ΣΥΡΙΖΑ και μένει να φανεί πώς θα κινηθούν, καθώς από τον Σεπτέμβριο του 2015 και μετά την αποχώρηση συνιστωσών και «κουκουεδογενών» ήταν κυρίαρχοι στο κυβερνητικό και στο κομματικό πεδίο. Πολλά τα μέλη τους, από τον Φλαμπουράρη, τη γραμματέα της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ Ολγα Γεροβασίλη έως τους Σταύρο Κοντονή, Θεανώ Φωτίου, Θοδωρή Δρίτσα, Τασία Χριστοδουλοπούλου κ.ά.
