Την πρώτη καταγεγραμμένη αντίδραση της βασίλισσας Ελισάβετ στο ελληνικό αίτημα για την επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα φέρνουν στη δημοσιότητα «ΤΑ ΝΕΑ».
Τα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ έστειλαν, εξ ονόματος της βασίλισσας της Αγγλίας, επιστολή σε μία Αυστραλή η οποία είχε γράψει στην Ελισάβετ ζητώντας της να μεσολαβήσει για να επιστραφούν στην Αθήνα τα Γλυπτά που απέσπασε ο Ελγιν από την Ακρόπολη.
Στην επιστολή αναφέρεται ότι «η βασίλισσα έλαβε προσεκτικά υπόψη» το αίτημα που διατυπώνεται για τα Γλυπτά (τα οποία αποκαλούνται «Ελγίνεια»). Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι εκ της θέσης της η Ελισάβετ δεν μπορεί να παρέμβει στο ζήτημα αυτό.
Την 1η Αυγούστου, η Μέρι Ντροστ από τη Μελβούρνη έγραψε στη βρετανίδα μονάρχη ζητώντας της να συμβάλει στον επαναπατρισμό των Γλυπτών.
«Μεγαλειοτάτη, ομιλώ εξ ονόματος της ελληνικής κοινότητας στη Μελβούρνη της Αυστραλίας, η οποία σας απευθύνει έκκληση να δρομολογήσετε την επιστροφή των Ελγινείων Μαρμάρων στην Ελλάδα, εκεί όπου ανήκουν», σημειώνεται στην επιστολή, η οποία καταλήγει με ειδική αναφορά στην ελληνική καταγωγή του πρίγκιπα Φιλίππου, συζύγου της Ελισάβετ: «Είμαι βέβαιη ότι ο δούκας του Εδιμβούργου θα συμφωνούσε».
Τρεις εβδομάδες αργότερα, στις 21 Αυγούστου, το παλάτι του Μπάκιγχαμ απάντησε στην Ντροστ. Η επιστολή υπογράφεται από την αξιωματούχο των ανακτόρων Τζένι Βάιν, υπεύθυνη για την αλληλογραφία της Ελισάβετ. «Αγαπητή κυρία Ντροστ, η Βασίλισσα μου ζήτησε να σας ευχαριστήσω για την επιστολή σας.
Η Αυτής Μεγαλειότης έλαβε προσεκτικά υπόψη τις απόψεις που εκφράζετε σχετικά με τα Ελγίνεια Μάρμαρα» αναφέρεται στη βασιλική επιστολή.
«Οφείλω να σας εξηγήσω, ωστόσο, ότι, ως συνταγματικός μονάρχης, η βασίλισσα ενεργεί με βάση τις συμβουλές των υπουργών της και παραμένει αυστηρώς ουδέτερη σε πολιτικά ζητήματα» συνεχίζει το παλάτι, καταλήγοντας: «Επομένως, αυτό (σ.σ.: η επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα) δεν αποτελεί ζήτημα στο οποίο η Αυτής Μεγαλειότης θα μπορούσε να παρέμβει».
Ο συνταγματικός ρόλος
Στο παρελθόν, το Μπάκιγχαμ έχει απαντήσει με παρόμοιο τρόπο σε επιστολογράφους που ζητούσαν από τη βασίλισσα να πάρει θέση σε κάποιο θέμα. Η Ελισάβετ δεν τοποθετείται υπέρ ή κατά της επανένωσης των Γλυπτών επικαλούμενη τον συνταγματικό της ρόλο, ο οποίος δεν της επιτρέπει να αναμειγνύεται σε πολιτικά ζητήματα.
«Γνώριζα, ασφαλώς, ότι η βασίλισσα δεν μπορεί να κάνει κάτι. Το ζήτημα αυτό δεν εμπίπτει στις αρμοδιότητές της. Ωστόσο, η επιστολή που έλαβα δείχνει ότι ενδιαφέρεται σίγουρα για το θέμα, όπως είμαι βέβαιη ότι ενδιαφέρεται και ο σύζυγός της», είπε στα «ΝΕΑ» η Ντροστ.
Γιατί όμως αποφάσισε να γράψει στη βασίλισσα; «Συμπάσχω με τους Ελληνες και την επιθυμία τους να δουν τα Γλυπτά ξανά εκεί που ανήκουν. Ημουν σίγουρη ότι η Ελισάβετ θα έδειχνε ενδιαφέρον, διότι ο σύζυγός της έχει ελληνικές ρίζες».
Τον περασμένο Αύγουστο, λίγες ημέρες μετά την αποστολή της επιστολής, η Ντροστ βρέθηκε στο Λονδίνο και επισκέφθηκε δύο φορές το Βρετανικό Μουσείο για να θαυμάσει τα «κλεμμένα Γλυπτά».
Εκεί, όπως υποστηρίζει, έπιασε κουβέντα με έναν από τους φύλακες, ο οποίος της είπε ότι «όταν ο δούκας του Εδιμβούργου επισκέφθηκε το Μουσείο, σχολίασε ότι τα Γλυπτά λειτουργούν ως πρεσβευτές της Ελλάδας».
Τι ήθελε να πει ο Φίλιππος;
Τι εννοούσε ο Φίλιππος, εάν υποτεθεί ότι πράγματι έκανε αυτό το σχόλιο; Ενδεχομένως ότι τα Γλυπτά πρέπει να παραμείνουν στο Λονδίνο. Υπάρχει όμως και άλλη ερμηνεία:
«Οι πρεσβευτές εκπροσωπούν τη χώρα τους στο εξωτερικό. Στο τέλος όμως πάντοτε γυρνούν στην πατρίδα τους» παρατήρησε η Ντροστ.
Το ίδιο αίτημα απηύθυνε και στον βρετανό πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον.
Σε επιστολή της στις 9 Αυγούστου, σημείωνε ότι το θέμα «προκαλεί μεγάλη οργή μεταξύ των πολιτών ελληνικής καταγωγής», καλώντας τον να επιληφθεί προσωπικά της επιστροφής των Γλυπτών στην Ελλάδα.
Εως σήμερα, ο Τζόνσον – ο οποίος στο παρελθόν έχει ταχθεί κατά της επανένωσης των Γλυπτών – δεν έχει απαντήσει στην επιστολή.
Η Ντροστ – η οποία έχει τιμηθεί με το Μετάλλιο του Τάγματος της Αυστραλίας – αναπτύσσει έντονη δράση κατά της άναρχης οικιστικής ανάπτυξης στη Μελβούρνη, προεδρεύοντας μιας σύμπραξης που εκπροσωπεί 300 ομάδες πολιτών.
Ευαισθητοποιήθηκε γύρω από τα Γλυπτά όταν έμαθε για αυτά από έλληνες φίλους της και, κατόπιν, επισκέφθηκε την Αθήνα. Τώρα, σχεδιάζει τη διοργάνωση διαμαρτυρίας μέσα στο Βρετανικό Μουσείο την επόμενη χρονιά.
Υπέρ της επανένωσης ο Κάρολος;
Στον ιστότοπο της Βρετανικής Επιτροπής για την Επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα αναφέρεται ότι ο πρίγκιπας Κάρολος, γιος της βασίλισσας και διάδοχος του θρόνου, είναι υπέρ της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα. Αυτό, ωστόσο, δεν έχει διατυπωθεί ποτέ δημοσίως. Τον Μάιο του 2018, όταν ο Κάρολος επισκέφθηκε την Αθήνα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος του απηύθυνε έκκληση για την επανένωση των Γλυπτών. Ο πρίγκιπας της Ουαλίας δεν σχολίασε την επίμαχη αναφορά. «Είμαστε όλοι Ελληνες», αρκέστηκε να δηλώσει. Ο Κάρολος πραγματοποιεί συχνά ιδιωτικές επισκέψεις στην Ελλάδα. Σύμφωνα με την «Γκάρντιαν», σε ένα από ταξίδια του στο Αγιον Ορος ασπάστηκε την Ορθοδοξία, κάτι που δεν θα μπορούσε να παραδεχθεί δημοσίως καθώς όταν στεφθεί βασιλιάς θα τεθεί επικεφαλής της Αγγλικανικής Εκκλησίας.