Πόσα ποδήλατα είχαμε το 1933; Ποια ήταν η πρωτότυπη ιδέα του Δήμου Πειραιά για τα ποδήλατα το 1939; Πόσο κόστιζε ένα παιδικό ποδήλατο τη δεκαετία του ’60; Ποια ελληνική πόλη είχε την πρωτιά στις μετακινήσεις με ποδήλατο το 1965; Σε ποιο σημείο του Κέντρου της Αθήνας υπήρχε ποδηλατάδικο το 1899; Kαι ποιο ποδήλατο, το 1963 μπορούσε να φέρει…πλούτη;
Όλες οι απαντήσεις εντός ολίγου, στις οθόνες σας, στην έρευνα που ακολουθεί. Με…πεταλιές στο παρελθόν, ανατρέχοντας δηλαδή στα αρχεία των εφημερίδων «ΤΑ ΝΕΑ» (πρώην «Αθηναϊκά Νέα») «Ελευθερία», «Εμπρός» – όπως είχαμε κάνει και παλαιότερα – σας μεταφέρουμε διαφημίσεις, ρεπορτάζ και σχόλια για το ποδήλατο στην Ελλάδα, τον «καιρό εκείνο».
Διότι, ναι, υπήρχε μία εποχή στην Ελλάδα που το ποδήλατο αποτελούσε αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας των πολιτών. Μπορεί να μην ήταν πρωταγωνιστής, είχε όμως δεσπόζουσα θέση στους δρόμους, στις μετακινήσεις, στα μέσα ενημέρωσης. Πριν από αρκετές δεκαετίες. Όταν ακόμη το αυτοκίνητο δεν ήταν ο απόλυτος κυρίαρχος.
Απολαύστε λοιπόν τις πεταλιές μίας άλλης εποχής.
1.Μία πρωτότυπη ιδέα για το ποδήλατο το 1939
Βρισκόμαστε στο 1939. Στην πρώτη σελίδα των «Αθηναϊκών Νέων» (φύλλο 12/10/1939) σχολιάζεται ως «ωραία ιδέα» μία είδηση για το ποδήλατο. Ο Δήμος Πειραιά σκέφτηκε να καταργήσει τα αυτοκίνητα με τα οποία μετακινούνται οι υπηρεσίες του και να τα αντικαταστήσει με ποδήλατα! Δεν ξέρω αν η ιδέα υλοποιήθηκε ποτέ. Είμαι σίγουρος πάντως ότι 80 χρόνια μετά η ιδέα αυτή εξακολουθεί – πάντα για τα ελληνικά δεδομένα – να είναι πρωτότυπη! Άλλωστε πόσοι δήμοι στην Ελλάδα χρησιμοποιούν σήμερα μόνο ποδήλατα για τις μετακινήσεις των δημοτικών υπαλλήλων τους;
2.Πόσα ποδήλατα είχαμε το 1933;
Στο φύλλο της 24ης Νοεμβρίου1933 των «Αθηναϊκών Νέων» υπάρχει ένα ρεπορτάζ για μία ομιλία που έκανε ο επιθεωρητής της αστυνομίας κ.Καλυβίτης στον «Παρνασσό» για την «τροχαίαν κίνησιν» στην Ελλάδα και για τα τροχοφόρα που κυκλοφορούν. Σε όλο το κράτος, υπήρχαν τότε 30.000 αυτοκίνητα – τα 12.000 στην Αθήνα – αλλά και 7.000 κάρα και 8.000 ποδήλατα.
3.15.000 ποδήλατα για 60.000 κατοίκους στον Βόλο, το 1965
Η αναλογία ποδηλάτων/ κατοίκων στον Βόλο το 1965 ήταν 15.000 ποδήλατα για 60.000 κατοίκους. Όχι κι άσχημα. Αυτό επισημαίνει η εφημερίδα «Ελευθερία» στο ρεπορτάζ της (16/11/1965). Και βέβαια επισημαίνει ότι ο Βόλος έχει την πρωτιά στις μετακινήσεις με ποδήλατο στην Ελλάδα, ενώ η Αθήνα είναι τελευταία. Δυστυχώς δεν έχουν αλλάξει πολλά.
4.Παραγνωρισμένο το ποδήλατο το 1966
Το 1966 σε ρεπορτάζ της εφημερίδας «Ελευθερία» (6/10/1966) αρχίζει σιγά σιγά να καταγράφεται η άσχημη τροπή που είχαν πάρει τα πράγματα για το ποδήλατο στην Ελλάδα. «Ολότελα παραγνωρισμένο το ποδήλατο» ως μέσο μεταφοράς, επισημαίνει το ρεπορτάζ, προσθέτοντας ότι στη χώρα μας κυκλοφορούν 150.000 ποδήλατα. Αριθμός μικρός για μία χώρα, τότε, των 8 εκατομμυρίων κατοίκων.
5.Διαγωνισμός με δώρα ποδήλατα.
Το «αλιεύσαμε» στο φύλλο της 17ης Οκτωβρίου 1968 της «Ελευθερίας». Σ’ ένα διαγωνισμό της γκροφρέτας ΙΟΝ Άφρικα δίνονταν ποδήλατα ως δώρα στους μαθητές.
6.Το ποδηλατάδικο στην Κλαυθμώνος το 1899
Ξέρατε ότι το 1899 στο Κέντρο της Αθήνας, απέναντι από την Κλαυθμώνος (εκεί όπου σήμερα είναι ο ΙΑΝΟΣ) υπήρχε ποδηλατάδικο; Ναι. Από την εφημερίδα «Εμπρός» (2/11/1899) διαβάζουμε για τα ποδήλατα «Stella» που πωλούνται με έκπτωση στο κατάστημα της Σταδίου 24.
7. Τα ποδηλατάδικα του ’50 και του ’60
Τις δεκαετίες του 1950 και του 1960 τα ποδήλατα και κατ’ επέκταση και τα ποδηλατάδικα ήταν μέσα στη ζωή των Ελλήνων. Βρήκαμε μία διαφήμιση στην «Ελευθερία» του 1952 για τα αγγλικά ποδήλατα Raleigh. To ποδηλατάδικο μάλιστα ήταν στην οδό Ρόμβης στο Κέντρο της Αθήνας. Σήμερα στη Ρόμβης υπάρχουν μόνο μπαράκια και φαγάδικα. Σε απόσταση αναπνοής πριν λίγα χρόνια είχε ανοίξει ένα ποδηλατάδικο (στην Κολοκοτρώνη) αλλά έκλεισε πολύ σύντομα.
8.Η Πατησίων του ποδηλάτου
Κάποτε στις αρχές της Πατησίων υπήρχαν πολλά ποδηλατάδικα. Σήμερα είναι ελάχιστα. Μία διαφήμιση στην «Ελευθερία» (23/12/1959) πλασάρει τα αγγλικά ποδήλατα Norman. To κατάστημα που τα πωλούσε ήταν στην Πατησίων 17.
9. Το ποδήλατο στη ζωή των παιδιών.
Επιστροφή στα θρανία λέει η Διαφήμιση στην «Ελευθερία» (10/9/1961) η οποία καλεί τους καταναλωτές να αγοράσουν προϊόντα για τα παιδιά από τον Δραγώνα, ανάμεσά τους και ποδήλατα.
10.Πόσο κόστιζαν τα παιδικά ποδήλατα τη δεκαετία του ‘60
Δίτροχα και τρίτροχα παιδικά ποδήλατα πωλούνταν από 80 έως 1900 δρχ. όπως μας ενημερώνει η διαφήμιση σε σχετικό δημοσίευμα της εφημερίδας «Ελευθερία».
11. Γίνε πλούσιος μ’ ένα ποδήλατο
Ευρηματικό τρικ για να αυξηθεί η πώληση ποδηλάτων. Λίγο πριν έρθει το 1964, στην εφημερίδα Ελευθερία (22/12/1963) η διαφήμιση υπόσχεται ότι υπάρχει ένα ποδήλατο που « μπορεί να σας κάνει πλούσιο». Η λέξη κλειδί είναι το «μπορεί». Με κάθε ποδήλατο έπαιρνες δώρο και ένα Λαχείο των Συντακτών. Αλλά βέβαια χρειαζόταν και τύχη για να πάρεις το ποδήλατο και να σου «κάτσει» και το Λαχείο!
12. Ποδήλατο με έκπτωση για τους αριστούχους
Άλλη μία έξυπνη ιδέα που βοηθούσε στην προώθηση του εμπορικού προϊόντος – εν προκειμένω του ποδηλάτου – αλλά και στην εξάπλωση του πεταλιού στις νεαρές ηλικίες. Τα ποδήλατα Motokov στη συγκεκριμένη διαφήμιση της εφημερίδας «Ελευθερία» (13/6/1965) προσφέρονταν στους αριστούχους μαθητές με έκπτωση 20%.