Αναζήτηση
Οταν φτάνεις στη διασταύρωση του μονοπατιού και της δημοσιάς στην καρδιά της Καρδαμύλης, πιστεύεις ότι αφήνεις το αυτοκίνητο για να φτάσεις στον προορισμό σου – το σπίτι του ενός από τους σημαντικότερους ταξιδιωτικούς συγγραφείς του 20ου αι., του Πάτρικ Λι Φέρμορ.
Στην πραγματικότητα όμως αφήνεις πίσω σου τον χρόνο, αλλά και εν μέρει την αίσθηση του πραγματικού κόσμου.
Κι αυτό διότι από τα πρώτα κιόλας βήματα στο πέτρινο στην αρχή κι εν συνεχεία χωμάτινο μονοπάτι, μυρωδιές, ήχοι και εικόνες σε κάνουν να πιστεύεις πως δεν βρίσκεσαι στον τόπο τον οποίο έχει περιγράψει με την πένα του ο βρετανός φιλέλληνας συγγραφέας.
Αισθάνεσαι ότι όσα πλανεύουν το βλέμμα, την όσφρηση και την ακοή σου έχουν αναδυθεί από τα χειρόγραφα και τις διηγήσεις του κι έχουν στηθεί στον χώρο, λες κι εικονογραφούν τα όσα κατέγραψε κι όχι το αντίθετο.
Δενδρολίβανα, ελιές και κυπαρίσσια είναι οι πρώτες εικόνες που συνθέτουν το τοπίο και κρύβουν τα πέτρινα κτίρια μέσα στο κτήμα των εννέα στρεμμάτων.
Η θάλασσα αχνοφαίνεται ανάμεσα στα δέντρα, αλλά η παραλία με τις κροκάλες μοιάζει απρόσιτη μέχρι να αποκαλυφθεί η στενή πέτρινη σκάλα που οδηγεί σε αυτή.
Κι εκεί, ύστερα από πέντε λεπτά διαδρομής, η τοξωτή πόρτα της εισόδου περιμένει ανοικτή για να υποδεχτεί τους επισκέπτες. Εκείνους που θα πατήσουν τα βοτσαλωτά δάπεδα.
Θα παρατηρήσουν τα πήλινα πολύχρωμα φωτιστικά και τα άλλα που θυμίζουν αστεράκια. Θα περάσουν από τον μεγάλο χώρο υποδοχής και θα σταθούν μπροστά στο τεράστιο τζάκι βασισμένο σε σχέδιο από την Περσία και στο εντυπωσιακό μαρμάρινο τραπέζι που έφτασε στο Καλαμίτσι από τη Βενετία και είναι εμπνευσμένο από την εκκλησία της Αγίας Αναστασίας στη Βερόνα.
Θα παρατηρήσουν οκτάχτινο αστέρι από παριανό μάρμαρο που στέκει πάνω από την πόρτα. Θα περιεργαστούν τα κόκκινα πλακάκια της αυλής που ψήθηκαν σε έναν τοπικό φούρνο και φέρουν την υπογραφή των δημιουργών τους – αφοί Αναγνωσταρά, Καλαμάτα – και θα θελήσουν να «χαιρετήσουν» τον ιδιοκτήτη του σπιτιού, τον Πάτρικ Λι Φέρμορ, η προτομή του οποίου – έργο του Πραξιτέλη Τζανουλίνου – στέκει ανάμεσα στις φρέζιες και τα κυκλάμινα, τα γιασεμιά και τα σκίνα του κήπου.
Κι ύστερα θα «αισθανθούν» την παρουσία του μέσα από τα μπαούλα που φέρουν το όνομά του στο δικό του υπνοδωμάτιο και σε εκείνο της συζύγου του Τζόαν, αλλά και μέσα από τα εκατοντάδες βιβλία του, με τη χαρακτηριστική σήμανση FO που δείχνει ότι ανήκαν στην προσωπική συλλογή του.
Παρουσία ωστόσο που δεν γίνεται έντονα αισθητή στον μη υποψιασμένο επισκέπτη και θα μπορούσε να ενισχυθεί πιθανόν με φωτογραφικό υλικό της από την εποχή που το σπίτι αποτελούσε τόπο συγκέντρωσης της ελληνικής και διεθνούς διανόησης.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΦΙΛΟΞΕΝΙΑΣ. Χάρτες και αντίγραφα, κυρίως, έργων τέχνης – ανάμεσά τους κυριαρχούν εκείνα με τα διάφορα είδη φιδιών – κοσμούν ακόμη και τα μπάνια των τριών χώρων φιλοξενίας του κυρίως κτιρίου (ανάμεσά τους τα υπνοδωμάτια του ζευγαριού), του γραφείου του Πάτρικ Λι Φέρμορ και της κατοικίας της οικονόμου που έχουν πλέον μετατραπεί το καθένα σε ένα ξεχωριστό «διαμέρισμα» (με υπνοδωμάτιο, λουτρό και χώρο εργασίας) και στα οποία θα μπορούν να μείνουν τόσο επιστήμονες των Πανεπιστημίων Πρίνστον, Φράιε και Καλιοφόρνιας (βάσει πιλοτικού προγράμματος φιλοξενίας εργασίας) όσο και για επισκέπτες που επιθυμούν να κάνουν διακοπές στον «παράδεισο» που δημιούργησε ο συγγραφέας.
«Παράδεισο» που έπλασε με τη βοήθεια του μοντερνιστή αρχιτέκτονα Νίκου Χατζημιχάλη τη δεκαετία του 1960 και βάσει των διαβασμάτων που έκανε ο ίδιος – μελετούσε Βιτρούβιο και Παλλάντιο – στο αντίσκηνο που είχε στήσει στον κήπο μέχρι την ολοκλήρωση της οικοδομής.
Η δεύτερη ζωή στο πληγωμένο από τον χρόνο οίκημα δόθηκε χάρη στην υποστήριξη του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος προς το Μουσείο Μπενάκη στο οποίο και έχει δωρηθεί το ακίνητο και με τη συμβολή πολυμελούς ομάδας ειδικών που αν και ανακαίνισαν πλήρως τους χώρους διατήρησαν αναλλοίωτο το ύφος του, με εξαίρεση την προσθήκη πισίνας στον κήπο.
Και αν και από το καλοκαίρι έχει αρχίσει να υποδέχεται τους πρώτους επισκέπτες με οργανωμένες ξεναγήσεις, επισήμως, ξεκίνησε τη λειτουργία του το Σάββατο παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλόπουλου και του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη.
