Πολύ υψηλά φαίνεται να επαναφέρει την ένταση σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο η Τουρκία, καθώς όπως φαίνεται επιχειρεί να κεφαλαιοποιήσει τις διπλωματικές επιτυχίες στο μέτωπο της Συρίας και να στείλει μηνύματα σε Αθήνα και Λευκωσία για τα διμερή θέματα, εκμεταλλευόμενη τη δυναμική που έχει δημιουργηθεί.
Αδιαμφισβήτητα, η Αγκυρα, και συγκεκριμένα ο Ερντογάν που πιστώνεται αυτή την επιτυχία, βγήκε ενισχυμένη από τις εξελίξεις μετά τη στρατιωτική επιχείρηση στη Συρία, κάτι που ο τούρκος πρόεδρος φρόντισε από την πρώτη στιγμή να επικοινωνήσει στο εσωτερικό του.
Αναλυτές εξέφραζαν το φόβο τους τις προηγούμενες ημέρες ότι, αν η Τουρκία επιτύχει αυτά που θέλει στη Συρία, τότε θα «ανοίξει η όρεξή» της και σε Αιγαίο – Ανατολική Μεσόγειο, μέτωπα τα οποία ο Ερντογάν είχε αφήσει σε δεύτερη μοίρα κατά τη διάρκεια της επιχείρησης στη Συρία.
Χαρακτηριστικά, ο πρώην υπουργός Αμυνας, Ευάγγελος Αποστολάκης, είχε εκτιμήσει πως «η Τουρκία και ο Ερντογάν δεν θα αλλάξουν συμπεριφορά και μπορεί να είναι χειρότερη στο μέλλον».
«Η Τουρκία στο διάστημα που απασχολείται με τη Συρία χαμηλώνει λίγο την ένταση στην ανατολική Μεσόγειο παρόλο που δεν φαίνεται ούτε αυτό. Το ερώτημα είναι τί θα προκύψει στη συνέχεια, αν η Τουρκία πετύχει τους στόχους της για τη Συρία. Η εξέλιξη θα δείξει αν θα πετύχει η Τουρκία τον στόχο της και αν θα βγει ενισχυμένη από την επέμβαση. Αν βγει ενισχυμένη, η όρεξή της θα είναι μεγαλύτερη για την ανατολική Μεσόγειο και οι δυνατότητες να την κοντρολάρει η διεθνής κοινότητα θα είναι μικρότερες» είχε τονίσει.
Κάτι μάλιστα, το οποίο φαίνεται να επιβεβαιώνεται από τις πρώτες κιόλας ημέρες μετά τη συμφωνία Πούτιν – Ερντογάν.
Σε αυτό, μεγάλη ευθύνη πιστώνεται στην πολιτική που ακολούθησαν ΕΕ και ΗΠΑ. Η μεν πρώτη αρκέστηκε για ακόμη μια φορά το προηγούμενο διάστημα σε λεκτική καταδίκη της επιχείρησης στη Συρία και σε κάποιους είδους μεμονωμένες κυρώσεις για την Ανατολική Μεσόγειο, αδυνατώντας να επιβληθεί στον τούρκο πρόεδρο, η δε δεύτερη, αφού έδωσε το πράσινο φως για την επίθεση στους Κούρδους, ήρε τις «προσχηματικές» κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας.
Παραβιάσεις, εμπλοκές και υπερπτήσεις
Μέσα μόλις σε μια ημέρα οι Τούρκοι ανέβασαν κατακόρυφα το θερμόμετρο στο Αιγαίο, καθώς πραγματοποίησαν 70 παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου!
Η παράνομη τουρκική δραστηριότητα είχε ως αποτέλεσμα να σημειωθούν πέντε εμπλοκές με τα ελληνικά μαχητικά αεροσκάφη που σηκώθηκαν να τα αναχαιτίσουν. Αξιοσημείωτο είναι και το γεγονός ότι η τουρκική πολεμική αεροπορία «σημάδεψε» τέσσερα ελληνικά νησιά με τις υπερπτήσεις που πραγματοποίησαν από το πρωί της Τετάρτης τα τουρκικά F-16.
Πιο συγκεκριμένα, η πρώτη υπερπτήση έγινε στις 15:11 το μεσημέρι, όταν δύο F-16 πέταξαν πάνω από τη Ρω σε ύψος 28.000 ποδιών.
Η δεύτερη υπερπτήση έγινε στις 15:33, όταν τα δύο τουρκικά μαχητικά πέταξαν πάνω από τη Ρω στα 22.000 πόδια.
Η τρίτη υπερπτήση σημειώθηκε στις 16.09, όταν δύο τουρκικά F-16 πέταξαν πάνω από το Φαρμακονήσι σε ύψος 24.000 ποδών.
Στις 17.16, δύο τουρκικά F-16 πραγματοποίησαν πτήση πάνω από τις Οινούσσες στα 25.400 πόδια.
Λίγα λεπτά αργότερα, τα δύο τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη πέταξαν πάνω από τη νήσο Παναγιά στα 25.000 πόδια.
Στις 17.36 τα δύο τουρκικά F- 16 επανέλαβαν την υπέρπτηση στις Οινούσσες στα 25.000 πόδια.
Συνολικά, πάνω από το Αιγαίο πέταξαν 21 τουρκικά αεροσκάφη (18 F-16, ένα κατασκοπευτικό CN235 και δύο F-4) εκ των οποίων τα οκτώ ήταν οπλισμένα. H τουρκική πολεμική αεροπορία προχώρησε σε 17 παραβάσεις των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας, ενώ σε πέντε περιπτώσεις σημειώθηκαν και εικονικές αερομαχίες με τα ελληνικά αεροσκάφη που σηκώθηκαν για να τα αναχαιτίσουν.
Όπως αναφέρει τo ΓΕΕΘΑ, τα τουρκικά αεροσκάφη αναγνωρίστηκαν και αναχαιτίστηκαν σύμφωνα με τους διεθνείς κανόνες, κατά πάγια πρακτική.
Μήνυμα Τσαβόυσογλου για Ανατολική Μεσόγειο
Στο μεταξύ, την πρόθεση της Άγκυρας να προχωρήσει σε γεωτρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, προστατεύοντας τα συμφέροντά της, επαναβεβαίωσε την Τετάρτη ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
«Εμείς σε αυτή την περιοχή (ανατολική Μεσόγειο) στέλνοντας και το δεύτερό μας γεωτρύπανο, δείξαμε σε όλο τον κόσμο ότι θα προστατεύσουμε τα συμφέροντα των Τ/Κ» ανέφερε ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας, σε συνέντευξή του στο πρακτορείο Anadolu.
Ο τούρκος ΥΠΕΞ υποστήριξε ότι η Τουρκία, στέλνοντας στην περιοχή τα γεωτρύπανά της, άλλαξε ριζικά τις ισορροπίες στην ανατολική Μεσόγειο και επανέλαβε την πάγια τουρκική θέση ότι «η Ε/κ πλευρά διεξάγει μονομερώς δραστηριότητες γεωτρήσεις».
«Το γεωτρύπανό μας Γιαβούζ κάνει γεωτρήσεις στην υφαλοκρηπίδα μας και εμείς αυτή την υφαλοκρηπίδα την έχουμε δηλώσει στα Ηνωμένα Έθνη και κάθε χρόνο το ανανεώνουμε αυτό. Τις δραστηριότητές μας στην υφαλοκρηπίδα μας δεν τη διαπραγματευόμαστε με κανέναν» πρόσθεσε ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας.
«Στο θέμα της διαπραγμάτευσης των κυριαρχικών δικαιωμάτων στην ανατολική Μεσόγειο συζητούμε με όλους, συμπεριλαμβανομένης και της Ε/κ πλευράς και είμαστε πάντοτε μέσα για μια περιφερειακή συμφωνία. Αναφέρομαι στις χώρες της Μεσογείου στην περιοχή με μια αντίληψη διαμοιρασμού. Ο συνομιλητής του ε/κ τομέα είναι η ‘τδβκ’» ανέφερε προκλητικά ο Τούρκος ΥΠΕΞ.
Το Κυπριακό
Αναφορικά με την επίλυση του Κυπριακού, ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου είπε ότι η Τουρκία επιζητεί μόνιμη λύση στην Κύπρο ωστόσο στο τέλος όλων αυτών των προσπαθειών και ειδικότερα στο τέλος της συνόδου των 11 ημερών στο Κραν Μοντανά, είδαν πως πραγματικά η ε/κ πλευρά δεν θέλει να μοιραστεί τίποτα με την Τ/κ πλευρά.
Ο τούρκος ΥΠΕΞ είπε ότι η ομοσπονδία συζητείται εδώ και 60 χρόνια και αυτή η επιλογή δεν έχει αποκλειστεί, προσθέτοντας ότι από δω και μπρος δεν θα αντέξουν άλλη αποτυχία.
«Εάν δημιουργηθούν οι συνθήκες που έχουμε πει θα διεξάγουμε διαπραγματεύσεις στο Κυπριακό, εάν οι Ε/Κ δεν θέλουν να διαπραγματευτούν σε αυτό το πλαίσιο θα συνεχίσουμε τον δρόμο μας με την ‘τδβκ’» δήλωσε ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
«Τριπλό» χτύπημα σε ανατολική Μεσόγειο και στην κυπριακή ΑΟΖ
Επίσης, οι υδρογραφικές υπηρεσίες στην Τουρκία «πήραν φωτιά» το πρωί της Δευτέρας, καθώς προχώρησαν στην έκδοση NAVTEX για ασκήσεις με βολές του τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού, δίπλα στη Λήμνο και στο Καστελόριζο, καθώς επίσης και μέσα σε τεράστια έκταση της κυπριακής ΑΟΖ.
Αρχικά, ο υδρογραφικός σταθμός της Αττάλειας εξέδωσε NAVTEX, που «δεσμεύει» θαλάσσια περιοχή εντός κυπριακής ΑΟΖ, για βολές του τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού που θα διεξαχθούν από την Τετάρτη 23 Οκτωβρίου και ώρα 7 μ.μ μέχρι την Πέμπτη 24 Οκτωβρίου και ώρα 1 π.μ.
Στη συνέχεια, εκδόθηκε και δεύτερη NAVTEX για ναυτικά γυμνάσια, πάλι σε περιοχή μέσα στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, που θα διεξαχθούν την Παρασκευή 26 Οκτωβρίου από τις 7 π.μ. μέχρι τις 3 μ.μ. (χάρτης με μωβ χρώμα στον κάτωθι χάρτη).
Η επόμενη ημέρα
Παρά το γεγονός ότι κατά τη συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν στη Νέα Υόρκη η ελληνική πλευρά είδε δυνατότητες επανεκκίνησης των ελληνοτουρκικών σχέσεων, η κατάσταση στο Αιγαίο αποδεικνύεται πως είναι δραματική.
Το ζήτημα τώρα είναι πώς θα αντιδράσει η Αθήνα, με δεδομένο ότι η Τουρκία δεν δείχνει απολύτως καμιά διάθεση αποκλιμάκωσης, τουναντίον μάλιστα.
Είναι προφανές ότι πρέπει με κάποιο τρόπο να σταλεί μήνυμα στην Άγκυρα, ότι έχει προ πολλού ξεπεράσει τα όρια και να μην αρκεστεί σε δηλώσεις – ευχολόγια.