Ανατροπές στον χάρτη των ακινήτων φέρνει η τριετής αναστολή του ΦΠΑ για όλα τα ακίνητα. Το μέτρο που θα περιλαμβάνεται στο νέο φορολογικό νομοσχέδιο εκτιμάται ότι θα ζεστάνει την κτηματαγορά η οποία παρέμεινε παγωμένη στα χρόνια της κρίσης, θα φέρει τα πάνω κάτω στις τιμές πώλησης των κατοικιών, θα προσελκύσει ξένους που ενδιαφέρονται να επενδύσουν στο ελληνικό real estate, θα τονώσει την οικοδομική δραστηριότητα και θα ξαναβάλει στο παιχνίδι την «ξεχασμένη» αντιπαροχή.
Σύμφωνα με το κυβερνητικό σχέδιο που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, η αναστολή της επιβολής ΦΠΑ 24% θα εφαρμοστεί για μια τριετία αλλά θα ισχύσει αναδρομικά από την 1η Ιανουαρίου 2006, ενώ παράλληλα θα παγώσει για μία ακόμη τριετία η επιβολή φόρου υπεραξίας στις αγοραπωλησίες ακινήτων. Τελικά η κυβέρνηση φαίνεται πως ξεπέρασε τον σκόπελο των Βρυξελλών που έβαζαν εμπόδια στην αναδρομική αναστολή του ΦΠΑ, με αρμόδιους παράγοντες να σημειώνουν ότι το επιχείρημα της ελληνικής πλευράς πατάει στο ότι πρόκειται για τριετή αναστολή και όχι για κατάργηση του φόρου.
Από τις αρχές του 2020, το νέο καθεστώς αναμένεται να φέρει:
1 Αύξηση αγοραπωλησιών και μείωση του κόστους για την απόκτηση νεόδμητων κατοικιών: Τους επόμενους μήνες οι κατασκευαστές θα σπεύσουν να απαλλαγούν από το στοκ των αδιάθετων ακινήτων προκειμένου να αποκτήσουν ρευστότητα και να επενδύσουν τα κεφάλαια που θα αντλήσουν στην ανέγερση νέων ακινήτων. Μόλις βγουν στην αγορά 100.000 ακίνητα χωρίς ΦΠΑ ο ανταγωνισμός προβλέπεται να είναι μεγάλος και όπως εκτιμούν παράγοντες της αγοράς, πολλοί θα αναγκαστούν ακόμη και να ρίξουν τις τιμές για να «ξεφορτωθούν» τα ακίνητα που έμειναν στα χέρια τους ακόμη και από το 2006. Σε κάθε περίπτωση, η αναστολή του ΦΠΑ 24% και η επιβολή του φόρου μεταβίβασης 3% οδηγούν σε μείωση του κόστους απόκτησης νεόδμητων ακινήτων. Για παράδειγμα, για ένα διαμέρισμα αξίας 200.000 ευρώ, το κόστος για τον αγοραστή με τον ΦΠΑ ανέρχεται σήμερα σε 248.000 ευρώ. Με το νέο καθεστώς, στην αξία του διαμερίσματος θα προστεθεί φόρος μεταβίβασης 3% και η τελική αξία θα διαμορφωθεί σε 206.000 ευρώ. Η νέα τελική τιμή του ακινήτου θα είναι μειωμένη κατά 42.000 ευρώ ή κατά 17%.
2 Επαναφορά της αντιπαροχής: Η αναστολή του ΦΠΑ θα αφορά και τις περιπτώσεις αντιπαροχής. Δηλαδή ο ιδιοκτήτης του οικοπέδου θα απαλλάσσεται από την καταβολή ΦΠΑ για τα διαμερίσματα που θα λαμβάνει ως αντιπαροχή. Η νέα διάταξη θα προβλέπει ότι ο οικοπεδούχος θα εξασφαλίζει την απαλλαγή από τον ΦΠΑ εντός εξαμήνου με μια απλή αίτηση. Το μέτρο αυτό αναμένεται να επαναφέρει την αντιπαροχή στην κτηματαγορά και να αυξήσει τα ποσοστά της αντιπαροχής τα οποία παραμένουν χαμηλά, στα επίπεδα μεταξύ 30% και 38%, από το 58% που είχαν φθάσει πριν από την κρίση.
3 Αύξηση στις νέες οικοδομικές άδειες: Η αναστολή του ΦΠΑ θα ισχύσει για τα ακίνητα για τα οποία η οικοδομική άδεια θα εκδοθεί ως και τις 31-12-2022. Μέσα στην τριετία που θα ισχύσει το πάγωμα του ΦΠΑ, αναμένεται να υπάρξει σημαντική αύξηση στην έκδοση νέων οικοδομικών αδειών.
4 Μείωση τιμών για παλαιές κατοικίες: Από τη στιγμή που θα ξεπαγώσει η αγορά των νεόδμητων ακινήτων και οι επενδυτές θα στραφούν σε αυτά, οι ιδιοκτήτες παλαιών κατοικιών αναμένεται να μειώσουν την τιμή πώλησης των ακινήτων τους για να προσελκύσουν τους υποψήφιους αγοραστές.
5 Καμία αλλαγή στην αγορά πρώτης κατοικίας η οποία και σήμερα επιβαρύνεται με φόρο μεταβίβασης 3% για την αξία που υπερβαίνει το αφορολόγητο όριο, το οποίο ανέρχεται σε 200.000 ευρώ για τους άγαμους, 250.000 ευρώ για τους έγγαμους και προσαυξάνεται ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών.
Τα νέα μέτρα τόνωσης της αγοράς ακινήτων εξετάστηκαν στη χθεσινή συνάντηση που είχε ο υφυπουργός Οικονομικών Απόστολος Βεσυρόπουλος με τον πρόεδρο του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, Γιώργο Στασινό, ο οποίος σημείωσε ότι η αναστολή επιβολής ΦΠΑ 24% για όλα τα νέα ακίνητα αποτελεί χρήσιμο και αναγκαίο μέτρο για την αναθέρμανση της οικονομίας και την άμεση δυναμική επανεκκίνηση του κατασκευαστικού κλάδου. Από την πλευρά του ο Δημήτρης Καψιμάλης, πρόεδρος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Κατασκευαστών Κτιρίων, μιλώντας στα «ΝΕΑ» προβλέπει μεγάλη αύξηση στα συμβόλαια πώλησης ακινήτων από έλληνες και ξένους επενδυτές. Ο Στράτος Παραδιάς, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ιδιοκτήτων Ακινήτων, προβλέπει σημαντική εξομάλυνση της αγοράς με την απαλλαγή από τον ΦΠΑ των ακινήτων, μέτρο το οποίο μαζί με την απαλλαγή και των ιδιοκτητών από τον ΦΠΑ της αντιπαροχής, θα αυξήσουν την προσφορά κατοικιών για εκμίσθωση.