Το Χαλοουίν (Halloween) γιορτάζεται κάθε χρόνο τη νύχτα της 31ης Οκτωβρίου. Το Halloween συγχέεται συχνά με τις Απόκριες, όμως στην πραγματικότητα διαφοροποιείται κατά πολύ από αυτές, καθώς η συγκεκριμένη γιορτή έχει περισσότερο μυστικιστική χροιά, καθώς αποτελεί εξέλιξη της αρχαίας κελτικής γιορτής «Samhaim».
Και μπορεί σήμερα το Samhaim να μην ασχολείται με φαντάσματα και πνεύματα, αλλά περισσότερο με διασκέδαση, τρομακτικές μεταμφιέσεις και γλυκίσματα, ωστόσο για τους Κέλτες η μέρα αυτή σημάδευε το τέλος της συγκομιδής και την αρχή του χειμώνα, ενώ ταυτόχρονα η αλλαγή της εποχής, αποτελούσε μια γέφυρα που συνέδεε τον κόσμο των ζωντανών και αυτόν των νεκρών.
Με την πάροδο των αιώνων, η γιορτή πήρε αρχικά χριστιανικό χαρακτήρα και στη συνέχεια μετασχηματίστηκε από μια παγανιστική τελετή σε μέρα μεταμφιέσεων, με παρελάσεις και κεράσματα γλυκών σε παιδιά το γνωστό «trick or treat» (φάρσα ή κέρασμα).
Το Halloween γέφυρα με την υπερφυσική δραστηριότητα
Η ρίζα της λέξης του Halloween προέρχεται από το All-hallow-even και δηλώνει την παραμονή (eve) της γιορτής των Αγίων Πάντων (All Hallows Day – All Saints Day).
Πολλές πολιτιστικές παραδόσεις θεωρούν την ημέρα του Halloween, ως μία από τις ελάχιστες μέρες που μπορεί να επιτευχθεί επαφή με τον κόσμο των πνευμάτων, καθώς και ότι είναι η μέρα που η μαγεία και γενικότερα οποιαδήποτε δραστηριότητα που έχει να κάνει με το υπερφυσικό, είναι στο ζενίθ.
Σήμα κατατεθέν της γιορτής αυτής είναι τα φαναράκια φτιαγμένα από μεγάλες κολοκύθες, πάνω στις οποίες χαράζουν ανθρώπινα χαρακτηριστικά, άλλοτε πιο αστεία και άλλοτε πιο τρομακτικά.
Στο ίδιο εθιμοτυπικό μήκος κύματος, το Halloween πάντα συνοδεύεται με την παρακολούθηση ταινιών τρόμου. Δεν είναι τυχαίο δε το γεγονός ότι πολλές εταιρείες παραγωγής επιλέγουν να κυκλοφορήσουν αντίστοιχες ταινίες θρίλερ κοντά στις 31 Οκτώβρη.
Στην παρακάτω λίστα, εστιάζουμε σε ταινίες όχι απαραίτητα τρομακτικές, αλλά οπωσδήποτε ιδανικές για να παρακολουθήσει κανείς την ημέρα του Halloween.
1. Night of the Living Dead (1968)
Η «Νύχτα των ζωντανών νεκρών» παραμένει μέχρι σήμερα βασιλιάς στο είδος της. Χωρίς να είναι ούτε αψεγάδιαστη, ούτε ένα κινηματογραφικό διαμάντι που αναγνωρίζει κανείς με την πρώτη ματιά, πρόκειται ουσιαστικά για την ταινία που έθεσε τα θεμέλια του genre των ζόμπι και κανείς δεν μπορεί να μην την συμπεριλάβει πια στα κλασικά ορόσημα του τρόμου.
Είναι επίσης η ταινία που έβαλε στον κινηματογραφικό χάρτη, τον σκηνοθέτη-βασιλιά των ζωντανών νεκρών, Τζορτζ Ρομέρο.
2. Rosemary’s Baby (1968)
«Το μωρό της Ρόζμαρι» μοιάζει στοιχειωμένο και σατανικό ήδη από τους τίτλους αρχής . Ορόσημο σήμερα του κινηματογραφικού τρόμου και υπεραναλυμένο από θεωρητικούς του κινηματογράφου, «Το μωρό της Ρόζμαρι» έχει διαχρονικά να πει πολλά στο κινηματογραφικό κοινό.
Βασισμένο στο ομώνυμο μπεστ σέλερ του Ira Levin, ήταν να το σκηνοθετήσει ο Γουίλιαμ Καστλ, μόνο που ο σκηνοθέτης φοβήθηκε τελικά πως δεν θα κατάφερνε να το δικαιώσει, κι έτσι το πάσαρε στον Ρόμαν Πολάνσκι.
«Το μωρό της Ρόζμαρι» συνεχίζει να θεωρείται «μέσα στην τριάδα των αμερικανικών ταινιών τρόμου της δεκαετίας του 1960 που θα μονοπωλούσαν το είδος για τις τουλάχιστον δύο επόμενες δεκαετίες», δίπλα στο «Ψυχώ» του Χίτσκοκ και τη «Νύχτα των ζωντανών νεκρών» του Ρομέρο.
3. The Exorcist (1973)
Γυρισμένη το 1973, από τον Ουίλιαμ Φρίντκιν, «Ο Εξορκιστής» στοιχειώνει τις μνήμες αλλά και τις προτιμήσεις των θιασωτών του είδους, δεκαετίες μετά την πρώτη προβολή τους στις κινηματογραφικές αίθουσες.
Τόσο η ταινία, όσο και το ομώνυμο βιβλίο του Πίτερ Μπλάτι, βασίστηκαν στον πραγματικό εξορκισμό ενός αγοριού, γνωστό με το ψευδώνυμο «Ρόναλντ Ντο», στο Μιζούρι το 1949.
Η ιστορία της 12χρονης δαιμονισμένης, έτσι όπως κινηματογραφήθηκε από τον Φρίτκιν, είναι για πολλούς, η πιο σκοτεινή και γεμάτη τρόμο ταινία όλων των εποχών.
4. Texas Chainsaw Massacre (1974)
Για να ξεκαθαρίσουμε τα πράγματα, μιλάμε για την ταινία που γυρίστηκε το 1974, και όχι για κάποιο remake ή κάποιο από τα sequel που ακολούθησαν.
«Ο σχιζοφρενής δολοφόνος με το πριόνι» του Τόμπι Χούπερ, και συγκεκριμένα ο χαρακτήρας του Leatherface, εμπνεύστηκε από την επίσης αληθινή και φρικιαστική ιστορία του Εντ Γκέιν, ενός από τους επικίνδυνους εγκληματίες στην ιστορία της Αμερικής.
5. Halloween (1978)
Ο Τζον Κάρπεντερ γυρίζοντας το «Halloween» ( Η νύχτα με τις μάσκες) το 1978, δημιουργεί μία ταινία τρόμου που ακροβατεί μεταξύ των αρχετυπικών ανθρώπινων φόβων και της ποπ κουλτούρας, ενώ ταυτόχρονα καταφέρνει να επηρεάσει τελικά, όσο λίγες άλλες την κινηματογράφηση ταινιών τρόμου, διαμορφώνοντας νέους κανόνες στο είδος.
Ο Μάικλ Μάιερς, γίνεται ο απόλυτος «κακός» και μετουσιώνεται στον τρόμο της διπλανής πόρτας, ξεριζώνοντας οποιαδήποτε αίσθηση ασφάλειας μπορεί να νιώσει κανείς, ακόμα κι αν βρίσκεται στο ίδιο του το σπίτι στα προάστια.
6. The Shinning (1980)
Η «Λάμψη» είναι το παιδί που γεννήθηκε μέσα από την απόλυτα δημιουργική σύμπραξη της σκηνοθετικής ιδιοφυΐας του Στάνλεϊ Κιούμπρικ, της ανατριχιαστικής πένας του Στίβεν Κινγκ, και της καθηλωτικής ερμηνείας του Τζακ Νίκολσον.
Ο Στάνλεϊ Κιούμπρικ ανοίγει τις πύλες ενός καταραμένου ξενοδοχείου και με τον δικό του τρόπο, καταφέρνει να αποδείξει ότι ο τρόμος μπορεί να διεισδύσει στο πετσί των θεατών, χωρίς καν να βασιστεί σε φρικιαστικές εικόνες.
7. A Nightmare On Elm Street (1984)
Ο παραμορφωμένος Φρέντυ Κρούγκερ, με το χαρακτηριστικό καφέ δερμάτινο γάντι με τις μεταλλικές λεπίδες στο δεξί του χέρι, έγινε η προσωποποίηση του τρόμου, κερδίζοντας μία θέση ανάμεσα στους πιο εμβληματικούς δολοφόνους της μεγάλης οθόνης.
Μετά τον Leatherface (Ο Σχιζοφρενής Δολοφόνος με το Πριόνι) και τον Μάικλ Μάγιερς (Η Νύχτα με τις Μάσκες), ήταν η σειρά του Φρέντυ να στοιχειώσει τους παιδικούς -και όχι μόνο- εφιάλτες
8. Beetlejuice (1988)
Ο κινηματογραφικός κόσμος του Τιμ Μπάρτον ακροβατεί πάντα μεταξύ ονείρου και εφιάλτη, παίζοντας με τις έννοιες του καλού και του κακού, του παραμυθένιου και του σκοτεινού. Και ο «Σκαθαροζούμης» (Beetlejuice) δεν ξεφεύγει από αυτόν τον κανόνα του σκηνοθέτη.
Ο Μάικλ Κίτον, εδώ όπως δεν θα τον ξαναδούμε ποτέ στην οθόνη, σε έναν ρόλο – καρικατούρα, κομμένο και ραμμένο στα μέτρα του ηθοποιού.
9. Edward Scissorhands (1990)
Ο Μπάρτον εδώ σκηνοθετεί τον Τζόνι Ντεπ και την Γουινόνα Ράιντερ, και μας χαρίσει μία από τις πιο γλυκές ιστορίες αγάπης που γεννιέται με ήρωες το «φρικιό» Έντουαρντ και την πανέμορφη και καλόκαρδη Κιμ.
Η συνταγή ναι μεν πολυδοκιμασμένη τόσο λογοτεχνικά, όσο και κινηματογραφικά, ωστόσο ο Μπάρτον με τον «Ψαλιδοχέρη» καθιερώνεται, ανάμεσα στους κύκλους κριτικών και κοινού, ως ο σκοτεινός παραμυθάς του κινηματογράφου, που πάντα θα σε κάνει γυρίσεις και να κοιτάξεις την οθόνη.
10. Τhe Addams Family (1991)
Η αγαπημένη οικογένεια Ανταμς έκανε το ντεμπούτο της στα τέλη της δεκαετίας του 1930, ως σειρά κινουμένων σχεδίων.
Μερικές δεκαετίες αργότερα, τα μέλη της οικογένειας Άνταμς, η Morticia, o Gomez, o θείος Fester, ο Lurch, η γιαγιά, ο Pugsley, η Wednesday και το Πράγμα «The Thing», πρωταγωνίστησαν σε μία τηλεοπτική σειρά που σατίριζε την αμερικανική οικογένεια με γενναίες δόσεις μακάβριου και υποδόριου χιούμορ.
Τελικά, η οικογένεια Άνταμς, τα κατάφερε και μέχρι την μεγάλη οθόνη, δίνοντας στον σαρκασμό και στο macabre, μια νέα εντελώς δικιά τους διάσταση.
11. Death Becomes Her (1992)
Η αιώνια αναζήτηση της νιότης και της αθανασίας, μπορεί να μην είναι τόσο εύκολη υπόθεση. Στην περίπτωση του «Ο Θάνατος σου πάει πολύ» είναι ωστόσο σίγουρα διασκεδαστική. Ο Μπρους Γουίλις μαζί με τις Γκόλντι Χον και Μέριλ Στριπ, πρωταγωνιστούν σε μια απολαυστική μαύρη κωμωδία, που γνώρισε και τεράστια εμπορική επιτυχία τη δεκαετία του ’90.
12. Bram Stoker’s Dracula (1992)
Όταν σκέφτεται κανείς τον Δράκουλα το πιο πιθανό είναι να σκέφτεται την μορφή του Γκάρι Όλντμαν, στην ταινία του Φράνσις Φορντ Κόπολα. Μία από τις πιο γοητευτικές κινηματογραφικές μεταφορές της ιστορίας του απέθαντου κόμη του Μπραμ Στόκερ, που δίνει μια εντελώς διαφορετική διάσταση στον γνωστό μύθο.
Ο Δράκουλας δεν είναι απλά ένα μοχθηρό, σατανικό τέρας που πίνει αίμα για να συντηρηθεί στη ζωή, αλλά ένας ερωτευμένος άνδρας που 400 χρόνια, αναζητά να σμίξει ξανά με την αγαπημένη του. Ένα παραδοσιακό love story στην πιο gothic εκδοχή του δηλαδή.
13. Tim Burton’s The Nightmare Before Christmas (1993)
Η ταινία κινουμένων σχεδίων του Τιμ Μπάρτον «The Nightmare Before Christmas» στην πραγματικότητα αποτελεί τον ορισμό του Halloween, αν και για ευνόητους λόγους μπορεί να την παρακολουθήσει κανείς το ίδιο ευχάριστα και τα Χριστούγεννα. Πρωταγωνιστής της ταινίας είναι ο Τζακ Σκέλετον, ο οποίος χρίζεται κάθε χρόνο βασιλιάς του Halloween. Αυτά μέχρι που ανακαλύπτει τη μυστική πύλη για κάθε γιορτή του χρόνου.
Η περιέργεια του τον οδηγεί στα Χριστούγεννα, με αποτέλεσμα ακόμα και ο πιο «τρομακτικός» τύπος του κόσμου να μαγευτεί από τα πολύχρωμα λαμπιόνια, τις χριστουγεννιάτικες λιχουδιές και φυσικά από τον Άγιο Βασίλη.
14. Hocus Pocus (1993)
Η ταινία «Hocus Pocus: Οι τρεις μάγισσες» κυκλοφόρησε στους κινηματογράφους το καλοκαίρι 1993, λαμβάνοντας ποικίλα σχόλια από τους κριτικούς. Με το πέρασμα του χρόνου όμως, και εξαιτίας των δυνατών πωλήσεων της ταινίας σε dvd καθώς και των ετήσιων προβολών του την περίοδο του Halloween, η ταινία θεωρείται σήμερα καλτ και μία από τις «must watch».
Τουλάχιστον την ημέρα του Halloween.
15. Practical Magic (1998)
Τα «Μαγικά Φίλτρα» των Νικόλ Κίντμαν και Σάντρα Μπούλοκ, κατάφεραν να γοητεύσουν το κοινό καθώς παρακολουθούμε τις προσπάθειες δύο αδελφών που είναι απόγονοι μαγισσών, να απαλλαγούν από την οικογενειακή κατάρα που θέλει όποιον άνδρα τις ερωτεύεται να πεθαίνει.
16. Sleepy Hollow (1999)
Για ακόμα μία φορά συναντάμε στη λίστα αυτή μία ταινία του Τιμ Μπάρτον. «Ο μύθος του ακέφαλου καβαλάρη» είναι εμπνευσμένος από το διήγημα «The Legend of Sleepy Hollow» του Γουάσινγκτον Ίρβινγκ και σε αυτή παρακολουθούμε τον Τζόνι Ντεπ στο ρόλο του Ίκαμποντ Κρέιν, ενός επιθεωρητή από τη Νέα Υόρκη που αναλαμβάνει να ερευνήσει μια σειρά δολοφονιών που διεξάγονται στο χωριό Σλίπι Χόλοου από έναν μυστηριώδη Ακέφαλο Καβαλάρη.
17. The Others (2001)
Ένα ψυχολογικό θρίλερ με την υπογραφή του Αλεχάντρο Αμενάμπαρ, που αποτέλεσε κομβικό σημείο για την καριέρα της πρωταγωνίστριας, Νικόλ Κίντμαν. Μια ιστορία για φαντάσματα που κινείται σε πολλά επίπεδα, χτίζοντας τον τρόμο μέσα σε μια κλειστοφοβική ατμόσφαιρα. Στα plus της ταινίας, το ανατρεπτικό φινάλε, χάρη στο οποίο η ταινία διατηρεί μια ξεχωριστή θέση, μεταξύ των ταινιών του είδους.
18. Donnie Darko (2001)
Ο Donnie Darko είναι ένας πανέξυπνος νεαρός, με ζωηρή φαντασία και ωριμότητα εντυπωσιακή για την ηλικία του. Έχει όμως ένα σοβαρό πρόβλημα: τον Frank, ένα πλάσμα, που αν και είναι γέννημα της φαντασίας του, τον συμβουλεύει και τον καθοδηγεί σαν να ήταν υπαρκτό πρόσωπο. Σύντομα, ο Frank θα αποκαλύψει στον Donnie ένα μακάβριο, σκοτεινό κόσμο γεμάτο φοβερά μυστικά και οφθαλμαπάτες.
Σκοτεινή ατμόσφαιρα, αλληγορικές εικόνες που ακουμπούν στις φιλοσοφικές και ψυχολογικές αναζητήσεις του κεντρικού ήρωα, σε μία ψυχεδελική ταινία μυστηρίου- φαντασίας, που μοιάζει να παρασέρνει την Αλίκη από τη Χώρα των Θαυμάτων σε πιο grunge μονοπάτια.
19. Carrie (2013)
Ο Στίβεν Κινγκ, βρίσκεται πίσω από τη δημιουργία του χαρακτήρα της Carrie, που μεταφέρθηκε στην μεγάλη οθόνη το 1976 από τον Μπράιαν Ντε Πάλμα και το 2013 από την Κίμπερλι Πιρς. Αν και παρατηρούμε αρκετές ομοιότητες σε χαρακτήρες και διαλόγους, η εκδοχή του 2013 καταφέρνει να ξεχωρίσει για πολλούς λόγους.
Στην περίπτωση της «Carrie» της Πιρς, το έδαφος ήταν έτοιμο για να δεχτεί ένα σύγχρονο ριμέικ, καθώς το σχολικό bulling είναι επίκαιρο όσο ποτέ, ο θρησκευτικός φανατισμός δε χάνει έδαφος, σεξιστικές συμπεριφορές και απόψεις συνεχίζουν να αναπαράγονται, ενώ γεγονότα όπως μακελειά σε σχολεία, με θύτες και θύματα ανήλικους μαθητές κάνουν ολοένα και πιο την εμφάνισή τους στους τίτλους ειδήσεων ανά τον κόσμο.
20. Hereditary (2018)
Με την «Διαδοχή» ο Άρι Ρέστερ, έδωσε στο είδους του τρόμου την απαραίτητη τονωτική ένεση που χρειαζόταν επί της κινηματογραφικής οθόνης. Σαν κάθε μεγάλη ταινία το Hereditary δίχασε κοινό και κριτικούς με άλλους να κάνουν λόγο για ένα γνήσιο διαμάντι της 7ης τέχνης, καταφεύγοντας σε συγκρίσεις με το «Μωρό της Ρόζμαρι» και τον «Εξορκιστή» και άλλους να μιλούν για μία γκροτέσκο ταινία που εκβιάζει τον τρόμο των θεατών.