Η Μάχη της Ισσού αποτελεί τον δεύτερο θρίαμβο, επί των Περσών μετά τον Γρανικό, του Μεγάλου Αλεξάνδρου με αντίπαλο του τον ίδιο τον βασιλιά τους, Δαρείο Γ’.
Με την Μάχη του Γρανικού και την λύση του Γόρδιου Δεσμού, ο Μέγας Αλέξανδρος κατακτά την Μικρά Ασία και στρέφεται προς την Συρία. Ο Δαρείος κατόπιν μεγάλης ανησυχίας συγκρότησε, όπως καταγράφει ο αρχαίος ιστορικός Αρριανός, ένα τιτάνιο στρατό, αποτελούμενο από 600.000 πεζούς και 100.000 ιππείς.
Επικεφαλής του πανίσχυρου στρατού τέθηκε ο ίδιος ο Δαρείος παρά τις εισηγήσεις των Ελλήνων συμβούλων του που τον απέτρεπαν.
Η αναμέτρηση και η λοξή φάλαγγα
Στη στενή πεδιάδα, που ορίζεται από τον κόλπο της Ισσού και το όρος Ακμανός, κοντά στην πόλη Ισσό της Κιλικίας δίνεται η αποφασιστική μάχη, στις 12 Νοεμβρίου 333 π.Χ. Ο Αλέξανδρος έχοντας μόνο το ένα τρίτο των δυνάμεων του Δαρείου, εφαρμόζει την τακτική της λοξής φάλαγγας, όπως είχε κάνει και στην μάχη του Γρανικού
Παρέταξε τις δυνάμεις του στην αντίπερα όχθη του ποταμού Πινάρου, έτσι ώστε να καλύπτεται όλο το πλάτος της εχθρικής παράταξης. Ο Δαρείος έκανε το ίδιο λάθος, που είχε γίνει και στην μάχη του Γρανικού.
Ο Μέγας Αλέξανδρος διαβαίνει πρώτος τον ποταμό
Πρώτος τον ποταμό διάβηκε ο Μέγας Αλέξανδρος, στρατηγική λεπτομέρεια κομβικής σημασίας, αφού κατόρθωσε να ανακόψει την αριστερή πτέρυγα του στρατού. Αυτή με την σειρά της υποχώρησε, αφήνοντας ακάλυπτο το κέντρο, όπου η Μακεδονική φάλαγγα είχε διαρραγεί από τους έλληνες μισθοφόρους, οι οποίοι τώρα πλήττονταν και από τα πλάγια.
Ο Δαρείος πανικόβλητος τρέπεται σε φυγή, συμπαρασύροντας τον στρατό του ενώ αφήνει πίσω του την μητέρα αλλά και την σύζυγό του, οι οποίες αιχμαλωτίζονται.
Μεγάλες απώλειες και για τα δύο στρατόπεδα
Οι απώλειες είναι μεγάλα και για τα δύο μέτωπα, με τους Μακεδόνες να χάνουν 7.000 άνδρες και τους Πέρσες 30.000.
Μετά την νίκη του στην μάχη της Ισσού, ο Αλέξανδρος εδραιώνει τη φήμη του ως μέγα στρατηλάτη, πράγμα που καταρρακώνει το ηθικό των Περσών. Σειρά έχουν η Φοινίκη, η Παλαιστίνη και η Αίγυπτος και εξασφαλίζοντας τον έλεγχο όλης της Ανατολικής Μεσογείου στρέφεται προς το εσωτερικό της Μικράς Ασίας.
