Με στόχο την αξιοποίηση της εκκλησιαστικής περιουσίας ξεκινά από μηδενική βάση ο διάλογος ανάμεσα στην Πολιτεία και στην Εκκλησία, με τους εκπροσώπους των δύο πλευρών διατεθειμένους να καθίσουν στο τραπέζι μιας νέας διαπραγμάτευσης μέσα στα επόμενα 24ωρα. Η κυβέρνηση ανοίγει ξανά τον φάκελο «εκκλησιαστική περιουσία» περίπου έναν χρόνο μετά τη συμφωνία του Αλέξη Τσίπρα με τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο, η οποία ωστόσο αμέσως μετά την ανάληψη της διακυβέρνησης από τον Κυριάκο Μητσοτάκη θεωρήθηκε ως μη γενόμενη τόσο από το Μαξίμου όσο και από την Αρχιεπισκοπή.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η πρώτη συνεδρίαση της νέας επιτροπής διαλόγου Πολιτείας – Εκκλησίας για το φλέγον ζήτημα της περιουσίας προγραμματίζεται για την επόμενη εβδομάδα και αναμένεται ότι θα επιδιωχθούν άλλες δύο-τρεις συναντήσεις μέχρι το τέλος του έτους, ώστε η συζήτηση να έχει καταλήξει στις βασικές κατευθύνσεις της στις αρχές του 2020.
Η αξιοποίηση της περιουσίας
Στο επίκεντρο του κυβερνητικού επιτελείου βρίσκονται κυρίως τα «φιλέτα» της Εκκλησίας που… αραχνιάζουν αναξιοποίητα. «Πρώτο μέλημα θα πρέπει να είναι η αναξιοποίητη περιουσία», όπως σχολιάζουν κυβερνητικές πηγές, «και συνολικά το ζητούμενο είναι να βρεθεί η φόρμουλα για πραγματική αξιοποίηση της περιουσίας ώστε να παραγάγει ωφέλιμο αποτέλεσμα για την κοινωνία».
Φαίνεται πως η κυβέρνηση αναγνωρίζει ότι έχει μπροστά της μια δύσκολη «εξίσωση» καθώς στις συναντήσεις εργασίας θα τεθούν σε πρώτο πλάνο και τα «μπλοκαρισμένα» ακίνητα λόγω διεκδικήσεων και γραφειοκρατίας. «Αυτό που θέλουμε σε συνεργασία με την Εκκλησία είναι να ξεκλειδώσουμε τα γραφειοκρατικά κομμάτια και να εστιάσουμε σε ζητήματα διεκδικήσεων, ώστε να έχουμε γρήγορα αποτέλεσμα» αναφέρουν οι ίδιες πηγές.
Στην κυβέρνηση θέλουν να έχουν πλήρη εικόνα για το τι περιλαμβάνει το κεφάλαιο «εκκλησιαστική περιουσία», έτσι σε πρώτη φάση (στις συνεδριάσεις της επιτροπής εντός του Δεκεμβρίου) θα γίνει η βασική καταγραφή και μια καθαρή «διαβάθμιση» της περιουσίας, προκειμένου να δοθεί έμφαση στην κατηγορία των αναξιοποίητων στοιχείων.
Οι επιτροπές
Στην πρώτη φάση των συζητήσεων δεν θα συμμετάσχουν, κατά τις ίδιες πηγές, ο Πρωθυπουργός και ο Αρχιεπίσκοπος. Εξάλλου ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος αυτές τις ημέρες βρίσκεται στη Γερμανία για προγραμματισμένη ειδική φυσικοθεραπευτική αγωγή, ενώ για το τριήμερο 9-11 Δεκεμβρίου προγραμματίζεται συνεδρίαση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου.
Τότε είναι πιθανόν η Εκκλησία να λάβει αποφάσεις για τα μέλη της νέας επιτροπής διαλόγου ή για τα χρονοδιαγράμματα. Σε κάθε περίπτωση το «παρών» στον διάλογο θα δώσουν ο αρχιγραμματέας της Ιεράς Συνόδου, αρχιμανδρίτης Φιλόθεος Θεοχάρης και ο διευθυντής της Εκκλησιαστικής Κεντρικής Υπηρεσίας Οικονομικών (ΕΚΥΟ, αρχιμανδρίτης Νικόδημος Φαρμάκης, ενώ εκ μέρους της κυβέρνησης αναμένεται να συμμετέχουν οι υπουργοί Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης, Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, Εσωτερικών Τάκης Θεοδωρικάκος και Παιδείας Νίκη Κεραμέως.
Στα δύο ραντεβού του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου το περασμένο καλοκαίρι είχε συμφωνηθεί να ανοίξουν καινούργιοι δρόμοι στις σχέσεις Πολιτείας και Εκκλησίας, με αρχή τη διευθέτηση της αξιοποίησης της εκκλησιαστικής περιουσίας. Τότε το πρωθυπουργικό γραφείο μιλούσε για «νέα αρχή, η οποία οικοδομείται και στηρίζεται στον σεβασμό των διακριτών ρόλων αλλά και σε μια σχέση ειλικρίνειας».
Και από τότε ο Πρωθυπουργός έχει εγγυηθεί τη διασφάλιση των υφιστάμενων μισθολογικών, ασφαλιστικών και συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων των κληρικών. Οσο για την συμφωνία Τσίπρα – Ιερώνυμου, αφορούσε διευθέτηση της εκκλησιαστικής περιουσίας με την αξιοποίηση από κοινού μέσω του Ταμείου Αξιοποίησης Εκκλησιαστικής Περιουσίας και την άρση των όποιων διεκδικήσεων από την Εκκλησία, καθώς και την αποχώρηση των ιερέων από το μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων, με την καταβολή από το κράτος του ποσού μισθοδοσίας χωρίς τη δυνατότητα αύξησης αυτού σε περίπτωση νέων προσλήψεων. Κατά της συμφωνίας είχαν ξεσηκωθεί τότε ιεράρχες της Ιεράς Συνόδου.