Κινητικότητα παρατηρείται ξανά τις τελευταίες εβδομάδες στο πολυετές θρίλερ με την περιβόητη κλοπή του πίνακα του Πικάσο – όπως και δύο άλλων έργων τέχνης – πριν από οκτώ χρόνια από την Εθνική Πινακοθήκη.

Ηδη επανεξετάζεται ένας κύκλος περίπου 4-5 ποινικών που ζουν κυρίως σε περιοχές του Ιονίου αλλά και σε νησιά του Σαρωνικού, όπως και δύο ατόμων που ασχολούνται με αρχαία αντικείμενα και έργα τέχνης και για τους οποίους τώρα εκδηλώθηκε νέο ερευνητικό ενδιαφέρον. Σε μια υπόθεση που εξελίσσεται σε δισεπίλυτο γρίφο για τις αρχές ασφαλείας όσον αφορά τους δράστες της κλοπής, τους οργανωτές της επιδρομής στην Εθνική Πινακοθήκη και την τύχη του πίνακα του Πικάσο.

Το χρονικό της κλοπής

Το ξημέρωμα λοιπόν της 9ης Ιανουαρίου 2012 εκλάπησαν από τις αίθουσες της Εθνικής Πινακοθήκης το «Γυναικείο κεφάλι» με αριθμό έργου 1.357, αναφορά του Πικάσο στη μούσα του Ντόρα Μάαρ, το οποίο φιλοτέχνησε το 1939 (δωρεά του καλλιτέχνη στον ελληνικό λαό για την αντίστασή του στην Κατοχή), το έργο «Μύλος» (1905), από την πρώτη περίοδο του Ολλανδού Πιέτ Μοντριάν, και ένα σχέδιο θρησκευτικής απεικόνισης των αρχών του 17ου αιώνα που αποδίδεται στον Ιταλό Γκουλιέλμο Κάτσια (Μονκάλβο).

Ως δράστης της αρπαγής εμφανίζεται ένας ψηλός και αδύνατος άνδρας που φορούσε σκούφο. Στη συνέχεια κατευθύνθηκε στον χώρο με τους τρεις πίνακες και με ένα μαχαίρι άρχισε να αφαιρεί τα κάδρα, στοχεύοντας κυρίως τον πίνακα του Πικάσο, για το οποίο φαίνεται να υπήρχε η «παραγγελία».

Η εισβολή του κλέφτη σήμανε συναγερμό. Ομως υπήρξε καθυστέρηση ενός μεσήλικα φρουρού να φτάσει στο σημείο της κλοπής, προσπάθησε με καθυστέρηση να τον καταδιώξει, ενώ δεν φαίνεται να τον ακολούθησε μετά τη διαφυγή του για να διαπιστώσει αν είχε συνεργούς, χρησιμοποίησε όχημα κ.λπ. Σύμφωνα με μαρτυρίες του προσωπικού ασφαλείας, ο δράστης μόλις αντιλήφθηκε τον φρουρό να τον πλησιάζει, άρχισε να ουρλιάζει για να τον πανικοβάλει, χωρίς όμως να προχωρήσει σε επίδειξη όπλου.

Η ΕΛ.ΑΣ. παρέδωσε τη δικογραφία της υπόθεσης στις 23 Οκτωβρίου 2012 από όπου προέκυπτε ότι δεν υπήρξε παραβίαση της μπαλκονόπορτας από όπου μπήκε ο δράστης, ενώ στο σημείο εκείνο βρέθηκαν πέντε πελματικά εντυπώματα που δεν διασταυρώθηκαν και θεωρήθηκαν πενιχρό στοιχείο. Ακόμη, από το σημείο της επιδρομής ελήφθησαν 12 δείγματα DNA που είναι ένα βασικό όπλο της ΕΛ.ΑΣ. για την ταυτοποίηση των δραστών, η οποία ωστόσο παραμένει το μεγάλο ζητούμενο.

Στο διαβιβαστικό έγγραφο της ΕΛ.ΑΣ. σημειώνεται ότι δεν υπήρξε κανένα αξιοποιήσιμο στοιχείο από τη σάρωση των κινητών τηλεφώνων στην περιοχή της διάρρηξης, ενώ φαίνεται να υπήρχε ένας μεγάλος κύκλος τηλεφωνικών παρακολουθήσεων υπόπτων που δεν απέδωσε οτιδήποτε. Χωρίς να υπάρχει ωστόσο μνεία στη δικογραφία. Ακόμη εξετάστηκε το ενδεχόμενο συμμετοχής κάποιου από τους 105 υπαλλήλους τότε της Πινακοθήκης στο σχέδιο αρπαγής του πίνακα, χωρίς να υπάρχει επιβεβαίωση.

Ενδιαφέρον υπήρξε και για έναν-δυο γκαλερίστες που είχαν επισκεφθεί τον χώρο της Πινακοθήκης προ της αρπαγής και επεξεργάζονταν τον πίνακα του Πικάσο. Ακόμη ερευνήθηκε και ο ρόλος δύο αλλοδαπών από βαλκανικές χώρες που είχαν επισκεφθεί τότε τον χώρο της Πινακοθήκης και είχαν ζητήσει να πιστοποιηθεί η γνησιότητα πινάκων που είχαν στη διάθεσή τους.

Παλαιότερες υποθέσεις

Η ΕΛ.ΑΣ. αναζήτησε στοιχεία σε παλαιότερες υποθέσεις κλοπής πινάκων ζωγραφικής, όπως αυτές της περιόδου 1994-1997, όταν ένας 62χρονος είχε αρπάξει έργα τέχνης από το Ιδρυμα Γουλανδρή, από το Τελλόγλειο Ιδρυμα στη Θεσσαλονίκη και από τη Συλλογή Ιόλα.

Επιπλέον, τον Απρίλιο του 2001 άγνωστοι είχαν αρπάξει περίπου 120 έργα τέχνης των Γύζη, Ιακωβίδη, Παρθένη, Λύτρα κ.ά. από την κατοικία εφοπλιστή στην Κηφισιά, ενώ τον Σεπτέμβριο του 2010 υπήρξε αρπαγή μεγάλου αριθμού πινάκων ζωγραφικής του κερκυραίου ζωγράφου Αγγελου Γιαλλινά από το σπίτι του, το οποίο έχει μετατραπεί σε πινακοθήκη, στο κέντρο της Κέρκυρας.

Ερευνήθηκαν κι άλλες περιπτώσεις κλοπών πινάκων από διάφορα σπίτια της Αθήνας την περίοδο 2005-2006 και άλλες. Ακόμη, από το αρχείο του Τμήματος Δίωξης Αρχαιοκαπηλίας και Προστασίας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της ΕΛ.ΑΣ. εξετάστηκε αρχείο τουλάχιστον 30 σεσημασμένων ατόμων, ενώ ενεργοποιήθηκε και σύστημα δεκάδων πληροφοριοδοτών.

Στην έρευνα άρχισαν να συμμετέχουν εκτός από την ΕΛ.ΑΣ. και η Γ’ Διεύθυνση Αντικατασκοπίας της ΕΥΠ ενώ σε σχετικές μυστικές έρευνες φαίνεται και ότι προχωρούσε ο ιδιωτικός αστυνομικός Γιώργος Τσούκαλης, ο οποίος ασχολούνταν με περιστατικά αρχαιοκαπηλιών, κλοπών από μουσεία κ.λπ. Σχεδόν όλοι από τους αξιωματικούς που είχαν ασχοληθεί εκείνη την περίοδο με την αρπαγή του Πικάσο έχουν πλέον αποχωρήσει από την ΕΛ.ΑΣ.

Διεθνές κύκλωμα

Για την υπόθεση αυτή άρχισαν να εξετάζονται διάφορα σενάρια για συμμετοχή ελλήνων, αλβανών, ρουμάνων ή και σέρβων διαρρηκτών. Οσον αφορά την τύχη των πινάκων, υπήρχαν εκδοχές για παράδοσή τους έναντι μεγάλου τιμήματος σε φιλότεχνους μεγαλέμπορους ναρκωτικών στη Νότια Αμερική, και κυρίως στην Κολομβία και στη Βενεζουέλα ή και σε άγνωστους συλλέκτες στην Ελλάδα, όπως και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Ακόμη εξετάστηκαν πληροφορίες για συμμετοχή γνωστών ελλήνων «νονών» της νύχτας, οι οποίοι πλέον έχουν δολοφονηθεί. Ομως από την περίοδο 2014-2015 η προσοχή των αρχών ασφαλείας άρχισε να εστιάζεται σε 4-5 πρόσωπα που ζουν σε νησί του Ιονίου, σε περιοχές του Σαρωνικού, αλλά και σε διαμέρισμα στο κέντρο της Αθήνας για τους οποίους υπάρχουν πιο σαφείς ενδείξεις για τον τυχόν ρόλο τους στην αρπαγή των τριών πινάκων. Με πολλούς να εκτιμούν ότι ο σχεδιασμός των κλεφτών για πώληση των πινάκων ίσως απέτυχε και τα κλεμμένα έργα τέχνης κρύβονται σε κάποιο διαμέρισμα.

Με την ελπίδα στα εγκαίνια της ανακαινισμένης Εθνικής Πινακοθήκης – σε έκταση πλέον 20.000 τετραγωνικών μέτρων – που έχουν προγραμματισθεί για την 25η Μαρτίου 2021 (στη συμπλήρωση 200 ετών από την Επανάσταση του 1821) να κοσμούν τους τοίχους της τα τρία κλαπέντα έργα τέχνης.

Τελευταία Νέα