Σε «καζάνι» που βράζει έχει μετατραπεί τις τελευταίες ημέρες η Ανατολική Μεσόγειος, με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να επιχειρεί να δημιουργήσει τετελεσμένα στην περιοχή, αμφισβητώντας ευθέως τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας.
Η συμφωνία Τουρκίας – Λιβύης ωστόσο, όχι μόνο δεν έφερε τα επιθυμητά αποτελέσματα, αλλά φαίνεται πως γύρισε μπούμερανγκ για την Άγκυρα οδηγώντας την Αθήνα σε αντεπίθεση διαρκείας, επιτυγχάνοντας να επιταχύνει ένα σχέδιο που είχε «κολλήσει» για πολύ καιρό.
Έτσι, με τον East Med, η Ελλάδα επιχειρεί να ανατρέψει τα τετελεσμένα που θέλει να δημιουργήσει η Τουρκία στην Aνατολική Μεσόγειο και ειδικότερα στον χώρο του Αιγαίου.
Σε αυτό η Αθήνα δεν είναι μόνη της, αφού έχει μαζί της ισχυρές διεθνείς δυνάμεις, οι οποίες δεν αρκούνται στις δηλώσεις συμπαράστασης, αλλά προχωρούν σε πράξεις. Εκτός από την Κύπρο, στο πλευρό της η Ελλάδα έχει τόσο το Ισραήλ και την Ιταλία, όσο και τις ΗΠΑ, οι οποίες δημιουργούν μια ομπρέλα ασφαλείας απέναντι στην προκλητική τουρκική προσπάθεια δημιουργίας τετελεσμένων στην περιοχή.
Μάλιστα, τα τελευταία 24ωρα καταγράφεται έντονη κινητικότητα από ελληνικής πλευράς, με κινήσεις οι οποίες στοχεύουν να ανατρέψουν τα δεδομένα που θέλησε να δημιουργήσει σε βάρος της η Τουρκία.
Έτσι λοιπόν, όπως όλα δείχνουν οι Τούρκοι προσπαθούσαν να αποφύγουν το ενδεχόμενο να παρακαμφθούν στα ενεργειακά σχέδια της Ανατολικής Μεσογείου, ωστόσο η ανακοίνωση ότι στις 2 Ιανουαρίου του 2020 θα υπογραφεί στην Αθήνα διακρατική συμφωνία για την υποστήριξη υλοποίησης του αγωγού EastMed από τους πρωθυπουργούς της Ελλάδας και του Ισραήλ Κυριάκο Μητσοτάκη και Μπέντζαμιν Νετανιάχου και τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη, δείχνει πως οι τουρκικές πρωτοβουλίες για οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών παρά την γεωγραφική πραγματικότητα και το διεθνές δίκαιο, ωθεί τις χώρες της περιοχής σε συγκεκριμένες κινήσεις για την διασφάλιση των συμφερόντων τους.
Η στήριξη των ΗΠΑ
Ένας πολύ σημαντικός παράγοντας, όπως αναφέρθηκε παραπάνω, είναι η στήριξη των ΗΠΑ, οι οποίες επιδιώκουν να σταματήσουν τη συνεργασία της Ρωσίας με ευρωπαϊκές χώρες.
Ήδη από την Παρασκευή, ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει υπογράψει νόμο που του δίνει περιθώριο 60 ημερών για να επιβάλλει κυρώσεις σε σκάφη και εταιρείες που εγκαθιστούν σωληνώσεις ή συμμετέχουν στα έργα του Nord Stream 2 και του Turkstream, του αγωγού που θα μεταφέρει ρωσικό αέριο στην Τουρκία, καθώς και σε οποιονδήποτε άλλον που κρίνεται ότι υποστηρίζει τα έργα αυτά.
Σε ότι αφορά τον East Med Act, είναι και επίσημα νόμος των ΗΠΑ καθώς ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ υπέγραψε τον προϋπολογισμό της γενικής κυβέρνησης.
Πρόκειται για το νόμο που, ιεραρχώντας ψηλά την ενεργειακή και στρατιωτική συνεργασία με Ισραήλ – Ελλάδα – Κύπρο, προκρίνει μια σειρά από μέτρα όπως την προώθηση των αγωγών «Trans Adriatic Pipeline» και «East Med», καθώς και σταθμών για τη μεταφορά υγροποιημένου φυσικού αερίου.
Προβλέπει επίσης, την άρση του εμπάργκο όπλων σε βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας και έγκριση δύο ξεχωριστών κονδυλίων συνολικού ύψους 5 εκατ. δολαρίων προς την Ελλάδα, ως «στρατιωτική βοήθεια» και άλλων 2 εκατ. δολαρίων στην Κύπρο.
Ωστόσο, ο Λευκός Οίκος εξέδωσε ανακοίνωση που καταγράφει τις ενστάσεις του προέδρου Τραμπ, ο οποίος αμφισβητεί κυρίως την εξουσία του Κογκρέσου σε θέματα στρατιωτικής βοήθειας και συμμετοχής σε διεθνή φόρα. Ο αμερικανός πρόεδρος εμφανίζεται αντίθετος στην παροχή στρατιωτικής βοήθειας στην Ελλάδα, στην παροχή διεθνούς στρατιωτικής εκπαίδευσης σε Ελλάδα και Κύπρο και στη συμμετοχή των ΗΠΑ στο Ενεργειακό Φόρουμ της Ανατολικής Μεσογείου.
Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, πηγή του Κογκρέσου διευκρίνισε στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων ότι οι προεδρικές ενστάσεις έχουν να κάνουν περισσότερο με θέματα δικαιοδοσίας και διάκρισης των εξουσιών μεταξύ του Κογκρέσου και του Λευκού Οίκου, καθώς ο Ντ. Τραμπ θεωρεί ότι το Κογκρέσο προσπαθεί να επιβάλει πολιτικές σε ζητήματα που αποτελούν αποκλειστικό δικαίωμα του αξιώματός του.
Δένδιας: Ο East Med δεν είναι αντίδραση σε κάποιον άλλον
Μιλώντας για την υπογραφή των διακρατικών συμφωνιών για τον αγωγό East Med, κατά τη διάρκεια της συνάντησής του με τον κύπριο ομόλογό του ο υπουργός εξωτερικών υπογράμμισε, Νίκος Δένδιας ξεκαθάρισε πως δεν πρόκειται για «αντίδραση σε κάποιον άλλον».
«Είναι η προσπάθεια να βελτιώσουμε την ποιότητα της ζωής των πολιτών των χωρών μας, να βελτιώσουμε τις οικονομίες μας, να δώσουμε λύσεις και o East Med είναι μια μεγάλη ενεργειακή ενίσχυση στο ενεργειακό ισοζύγιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό που πάντα λέω, τις πρωτοβουλίες μας δεν τις βλέπουμε σαν πρωτοβουλίες που απευθύνονται εναντίον κάποιου άλλου. Τις βλέπουμε σαν θετικά βήματα και προσκαλούμε τον οποιονδήποτε να συμμετάσχει εφόσον συμφωνεί με το ευρύτερο πλαίσιο».
Εξελίξεις και στην οριοθέτηση της ΑΟΖ
Η συμφωνία της Τουρκίας με την Λιβύη, έφερε εξελίξεις και σε ένα ακόμα θέμα.
Συγκεκριμένα, ο Νίκος Δένδιας, ανακοίνωσε ότι στις 8 Ιανουαρίου αναμένεται να συναντηθούν κλιμάκια διπλωματών και τεχνικών εμπειρογνωμόνων από την Ελλάδα και την Αίγυπτο προκειμένου να συζητηθεί το θέμα της οριοθέτησης Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης.
Αξίζει, δε, να σημειωθεί πως λίγες ημέρες νωρίτερα, στις 30 Δεκεμβρίου, υπηρεσιακά στελέχη του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών θα έχουν συνομιλίες με συναδέλφους τους από το ιταλικό υπουργείο Εξωτερικών για την οριοθέτηση ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας.
«Η Ελλάδα κόμβος μεταφοράς φυσικού αερίου»
Την ίδια στιγμή, η επικείμενη υπογραφή της Διακρατικής Συμφωνίας για τον ενεργειακό αγωγό East Med κάνει τον γύρο του κόσμου.
Όπως σημειώνει το Reuters, η Ελλάδα φιλοδοξεί να καταστεί κόμβος μεταφοράς του φυσικού αερίου από την Ανατολική Μεσόγειο στην Ευρώπη, την ίδια στιγμή που η Ευρώπη επιθυμεί τη διαφοροποίηση του ανεφοδιασμού της.