Αμετακίνητη είναι η Κομισιόν από τις θέσεις της περί διατήρησης του μονοπωλίου της ΔΕΗ στον λιγνίτη και της δεσπόζουσας θέσης της στην εγχώρια αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.
Παρά τις επίσημες ανακοινώσεις και τα αναλυτικά χρονοδιαγράμματα για κλείσιμο των λιγνιτικών μονάδων έως το 2023, εντούτοις η γενική διεύθυνση Ανταγωνισμού επιμένει πως η Ελλάδα δεν έχει συμμορφωθεί με την απόφαση του ευρωπαϊκού δικαστηρίου για την πρόσβαση και τρίτων στον λιγνίτη που χρησιμοποιεί μονοπωλιακά η δημόσια εταιρεία, όπως σημειώνει το euro2day.gr.
Δεσπόζουσα θέση της ΔΕΗ
Πηγές αναφέρουν επίσης ότι η αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δεν έχει αλλάξει στάση και για τη δεσπόζουσα και κυρίαρχη θέση της επιχείρησης στην εγχώρια αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Για τον λόγο αυτό άλλωστε, όπως διατυπώθηκε και στην τελευταία έκθεση της ενισχυμένης εποπτείας της ελληνικής οικονομίας, ήταν αντίθετη με την απόφαση της κυβέρνησης να καταργήσει τις δημοπρασίες ΝΟΜΕ.
Σύμφωνα με πληροφορίες του euro2day.gr, η DG Comp στις διαπραγματεύσεις που είναι σε εξέλιξη με το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τη λήψη «διορθωτικών αντι-μονοπωλιακών μέτρων» -όπως τα χαρακτηρίζει- επιμένει πως η απολιγνιτοποίηση δεν ανοίγει την αγορά.
Και, κατά τις ίδιες πληροφορίες, επαναφέρει στο τραπέζι άλλα εργαλεία που έχουν τη μορφή δημοπρασιών ηλεκτρικής ισχύος της ΔΕH, ώστε οι ανταγωνιστές της να έχουν πρόσβαση στις μονοπωλιακές της πηγές ενέργειας, τον λιγνίτη και το νερό.
Το ΥΠΕΝ, από την άλλη μεριά, λένε πηγές, αρνείται την εφαρμογή μέτρων τέτοιου χαρακτήρα, επιχειρηματολογώντας με όπλο την οικονομική ζημιά που υπέστη η δημόσια εταιρεία, αλλά και τον αργό ρυθμό με τον οποίο έχει ανοίξει η αγορά ρεύματος.
Το σχέδιο για πώληση ρεύματος
Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, στις τελευταίες διαπραγματεύσεις, που διακόπηκαν λόγω των εορτών, οι δύο πλευρές, ΥΠΕΝ και DG Comp, έχουν έρθει κοντά σε συμφωνία για τη λήψη ενός μέτρου το οποίο υπό προϋποθέσεις μπορεί να μειώσει κι άλλο τα μερίδια της ΔΕH, αλλά και να μην «τραυματίσει» την οικονομική της κατάσταση.
Πηγές θέλουν την Αθήνα να έχει προτείνει τη δημιουργία μίας εταιρείας ειδικού σκοπού (SPV) στην οποία θα συμμετέχουν βιομηχανίες εντάσεως κατανάλωσης.
Σε αυτή η δημόσια επιχείρηση θα πουλά ρεύμα από λιγνιτικές μονάδες. Τις ποσότητες ισχύος θα τις αγοράζει το SPV. Το μέγεθός τους, αναφέρουν πηγές, θα αντιστοιχεί περίπου στο 10% της κατανάλωσης.
Οι ενεργοβόρες βιομηχανίες, επειδή έχουν μηχανισμούς αντιστάθμισης ρύπων, θα ανακουφίζουν ουσιαστικά τη ΔΕH από το κόστος των δικαιωμάτων CO2 και ταυτόχρονα εκείνες με τη σειρά τους θα έχουν ρεύμα σε τιμές ανταγωνιστικές.
Με τον τρόπο αυτό, το SPV θα μπορεί να μεταπουλά το ρεύμα και σε άλλες ενεργοβόρες βιομηχανίες, μειώνοντας έτσι το μερίδιο της δημόσιας εταιρείας στην υψηλή τάση.
Ωστόσο, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, στην πρόταση αυτή, οι Βρυξέλλες πιστεύουν ότι χρειάζονται «βελτιώσεις». Δηλαδή στο SPV να εισέλθουν και προμηθευτές ρεύματος, κάνοντας πιο δυναμικό άνοιγμα της αγοράς. Επιπλέον, λένε πηγές, στο τραπέζι βάζουν εκτός από την πώληση ρεύματος που παράγεται από λιγνίτη να μπουν και ποσότητες υδροηλεκτρικής ισχύος.
Εκκρεμότητα υπάρχει όμως και ως προς τον τρόπο διαμόρφωσης της τιμής αγοράς ηλεκτρικής ισχύος της εταιρείας ειδικού σκοπού από τη ΔΕH. Σύμφωνα με πληροφορίες, η DG COMP προτείνει τις δημοπρασίες, ενώ το ΥΠΕΝ διαφωνεί επιδιώκοντας μία οριζόμενη τιμή η οποία θα συνυπολογίζει τα κόστη της δημόσιας εταιρείας.
Τα θέματα αυτά αναμένεται να συζητήσουν οι δύο πλευρές ξανά μετά τις γιορτές. Οι διαπραγματεύσεις θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί εντός του Ιανουαρίου και η όποια λύση να έχει χρονική διάρκεια τουλάχιστον έως το 2023, έτος που αποσύρονται όλες οι υπάρχουσες λιγνιτικές μονάδες.