Οι εμπλοκές (εικονικές αερομαχίες) ελληνικών μαχητικών με τουρκικά αεροσκάφη στο Αιγαίο το 2019 ήταν 384 – όταν το 2010 ήταν μόλις 13 – αριθμός δηλαδή που προσεγγίζει τις 450 εμπλοκές του 1996, της χρονιάς των Ιμίων.
Το 2019, οι παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου της Ελλάδας από αεροσκάφη της Τουρκίας έφτασαν τις 4.811 και ήταν οι περισσότερες σ’ ένα έτος από το 1987. Για πρώτη φορά σημειώθηκε πτήση μη επανδρωμένου τουρκικού αεροσκάφους πάνω από ελληνικό. Και οι παραβιάσεις των χωρικών μας υδάτων από τουρκικά σκάφη, τη χρονιά που πέρασε, ήταν 15πλάσιες (!) σε σύγκριση με το 2010.
Ολα τα παραπάνω στοιχεία αποτυπώνουν ανάγλυφα ότι το 2019 αποτέλεσε τη χρονιά εκτίναξης των τουρκικών προκλήσεων. Αλλά και η ανάλυση των τουρκικών παραβιάσεων σε θάλασσα και αέρα για ολόκληρη τη δεκαετία που έκλεισε (2010 – 2019) δείχνει πως όλα τα ποιοτικά στοιχεία των προκλήσεων παρουσίαζαν χρόνο με τον χρόνο συνεχή ανοδική πορεία.
Κλιμάκωση
Η κλιμάκωση της τουρκικής επιθετικότητας όλη την περασμένη χρονιά αλλά ειδικότερα μετά την υπογραφή του τουρκολιβυκού συμφώνου και τις ελληνικές αντιδράσεις που ακολούθησαν, προκάλεσαν προβληματισμό στην Αθήνα. Κι αυτό διότι υπήρχαν αρκετές περιπτώσεις που η Αγκυρα φαινόταν να οδηγεί την ένταση στα άκρα και να «φλερτάρει» επικίνδυνα με ένα ατύχημα στο Αιγαίο.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στις 27 Δεκεμβρίου τουρκικά αεροσκάφη πέταξαν 20 φορές πάνω από τα νησιά Παναγιά, Οινούσσες, Αγαθονήσι, Ανθρωποφάγοι, Λειψοί, Αρκιοί και Αγρελούσα. Ενα δεκαήμερο νωρίτερα η Τουρκία έπαιζε και πάλι με τη φωτιά αφού τουρκικά μαχητικά μέσα σε 24 λεπτά είχαν παραβιάσει τον εθνικό εναέριο χώρο της Ελλάδας και είχαν πετάξει 12 φορές πάνω από τις Οινούσσες, την Παναγιά και τη Ρω. Κάπως έτσι, ο αριθμός των υπερπτήσεων από τουρκικά αεροσκάφη σε ελληνικά νησιά έφτασε στον αριθμό ρεκόρ της δεκαετίας, 124. Αντίθετα, το 2010 ήταν 20 και το 2011 μόλις 4.
Ενδεικτικό είναι πως οι υπερπτήσεις τουρκικών μαχητικών σε ελληνικά νησιά τον Δεκέμβριο του 2019 ήταν 44 όταν ολόκληρο το 2018 ήταν 47. Και βέβαια δεν θα πρέπει να λησμονείται ότι οι πτήσεις οπλισμένων τουρκικών αεροσκαφών πάνω από κατοικημένα ελληνικά νησιά αποτελεί έμπρακτη αμφισβήτηση της εδαφικής κυριαρχίας της Ελλάδας. Συνήθως οι Τούρκοι επιλέγουν να πετούν πάνω από ελληνικά νησιά που επιδιώκουν να «γκριζάρουν». Το 2019 ήταν δεκάδες οι υπερπτήσεις στα νησιά Παναγιά, Οινούσσες αλλά και στη Ρω.
Εμπειροι αξιωματικοί της αεροπορίας αποδίδουν τις αυξημένες παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου μας στον εκνευρισμό των τούρκων πιλότων – «επειδή παίρνουν στον αέρα τις απαντήσεις που πρέπει» αλλά και στην «απειρία τους» αφού μετά το πραξικόπημα απομακρύνθηκαν πολλοί τούρκοι χειριστές. Εντούτοις, η επιμονή της τουρκική αεροπορίας σε ακραίες προκλήσεις, η μακρά παραμονή των μαχητικών τους στον εθνικό εναέριο χώρο της Ελλάδας και οι αλλεπάλληλες υπερπτήσεις σε ελληνικά νησιά έχει πλέον μπει στο μικροσκόπιο των επιτελών του «Πενταγώνου».
Θα πρέπει δε να σημειωθεί ότι στο υπουργείο Αμυνας υπάρχει προβληματισμός κα για τις προκλήσεις με νέου τύπου όπλα στις οποίες προχωρά η Αγκυρα. Φέτος για παράδειγμα, οι Τούρκοι έχουν χρησιμοποιήσει αρκετές φορές μη επανδρωμένα αεροσκάφη στις προκλητικές «εφόδους» τους στο Αιγαίο. Και για πρώτη φορά μάλιστα καταγράφηκε το φαινόμενο τουρκικό UAV να πετάει πάνω από τη νησίδα Ρω.
Πλέον δεν είναι λίγοι αυτοί που συνδέουν αυτήν την έξαρση της προκλητικότητας της Τουρκίας, σε βάθος δεκαετίας, με τους ευρύτερους σχεδιασμούς της για τη «Γαλάζια πατρίδα» και τις συνεχείς παρανομίες της στην κυπριακή και την ελληνική ΑΟΖ
Η κατακόρυφη άνοδος της τουρκικής επιθετικότητας διαπιστώνεται επίσης και από τα στοιχεία του ΓΕΕΘΑ που αφορούν τις εμπλοκές ελληνικών μαχητικών με τουρκικά μέσα στη δεκαετία που πέρασε. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα έτη 2010 και 2011 οι εμπλοκές ήταν 11, το 2012 1, και το 2013 δεν υπήρξε καμία. Αντίθετα από το 2015 πήραν την… ανιούσα. Εκείνη τη χρονιά σημειώθηκαν 80, το 2017 υπερδιπλασιάστηκαν φτάνοντας τις 176 για να ανέβουν κι άλλο το 2019, στις 384.
Ρεκόρ και στη θάλασσα
Αλλά και στη θάλασσα σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία του ΓΕΝ και του ΓΕΕΘΑ η εικόνα είναι παρόμοια. Οι παραβιάσεις των εθνικών χωρικών μας υδάτων από πλοία του τουρκικού πολεμικού ναυτικού και του λιμενικού παρουσίαζαν συνεχή αύξηση από το 2010 και μετά. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2010 οι παραβιάσεις ήταν 133, στα μέσα της δεκαετίας, το 2015, ανήλθαν σε 299 και το 2019 15πλασιάστηκαν φτάνοντας στις 2.032. Μεγάλος αριθμός είχε καταγραφεί και το 2018 τη χρονιά που είχε σημειωθεί ο εμβολισμός πλοίου του ελληνικού λιμενικού στα Ιμια από σκάφος της τουρκικής ακτοφυλακής.
Συνέχεια και το 2020
Και το νέο έτος πάντως η Τουρκία συνεχίζει την ίδια επιθετική και προκλητική συμπεριφορά στο Αιγαίο, όπως τη χρονιά που πέρασε. Χθες, για παράδειγμα, στις 11.55 και στις 11.57, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΓΕΕΘΑ, 2 τουρκικά F-16 πραγματοποίησαν υπέρπτηση πάνω από τη Ρω σε σχετικά χαμηλά ύψη στα 3.000 πόδια (914 μέτρα) και στα 9.000 πόδια αντίστοιχα. Από την αρχή του νέου χρόνου έχουν σημειωθεί 8 υπερπτήσεις σε ελληνικά νησιά.