Αναζήτηση
Στο ραντάρ των οίκων αξιολόγησης έχει μπει για τα καλά η ελληνική οικονομία, με την κυβέρνηση να προσβλέπει σε ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας το συντομότερο δυνατόν. Τις τελευταίες ημέρες τόσο ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας όσο και ο επικεφαλής του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους Δημήτρης Τσάκωνας έχουν δεχθεί αλλεπάλληλα αιτήματα ενημέρωσης από τους οίκους αξιολόγησης και έχει ήδη ξεκινήσει ένας ευρύς κύκλος τηλεδιασκέψεων αλλά και κατ’ ιδίαν επισκέψεων.
Τα πρώτα καλά νέα είναι ήδη πάνω στο τραπέζι. Εχουν καταγραφεί σε εκθέσεις των οίκων αξιολόγησης με θετικές παρατηρήσεις για την τήρηση των δημοσιονομικών στόχων, την ψήφιση του «Ηρακλή», τη μείωση των φορολογικών βαρών, την έντονη κινητικότητα στα πεδία των μεταρρυθμίσεων και των ιδιωτικοποιήσεων.
Η πρόσφατη πρόωρη αποπληρωμή του ΔΝΤ πρόσθεσε πόντους στη βελτιούμενη εικόνα της ελληνικής οικονομίας, τον Φεβρουάριο αναμένεται η πλήρης άρση των περιορισμών αγορών ελληνικών τίτλων για τις ελληνικές τράπεζες, οι σχέσεις με τους εταίρους είναι καλές, ο ρυθμός ανάπτυξης ανεβάζει ταχύτητα, το ελληνικό Δημόσιο έχει σταθερή «επικοινωνία» με τις αγορές, με το κόστος δανεισμού να έχει υποχωρήσει σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, το ερώτημα όμως παραμένει: πότε θα έρθει η πολυπόθητη αναβάθμιση στο επενδυτικό σκαλοπάτι.
Κρίσιμη ημερομηνία
Το πρώτο βήμα δεν αποκλείεται να γίνει στις 24 Ιανουαρίου. Η Fitch είναι αυτή η οποία ανοίγει τον χορό των φετινών αξιολογήσεων (11 συνολικά) και είναι αυτή η οποία τον περασμένο Αύγουστο δεν έβγαλε καν ανακοίνωση στην προγραμματισμένη ημερομηνία αναφορικά με την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας. Στο καλό σενάριο στις 24 Ιανουαρίου η Fitch θα δώσει μία βαθμίδα παραπάνω, στο λιγότερο καλό θα μεταβάλει τις προοπτικές από σταθερές σε θετικές. Στη διάρκεια του 2020, αν δεν μεταβληθεί ο κατάλογος των επιλέξιμων από την ΕΚΤ οίκων αξιολόγησης, η επενδυτική βαθμίδα απέχει τρία σκαλιά στην κλίμακα της Fitch, της DBRS και της S&Ρ και τέσσερα σκαλιά στην κλίμακα της Moody’s.
Τίποτα δεν μπορεί να θεωρηθεί δεδομένο, τίποτα δεν μπορεί να αποκλειστεί πολύ περισσότερο από την ώρα που η R&Ι, ο ιαπωνικός οίκος αξιολόγησης η σφραγίδα του οποίου θεωρείται «ιερή» στην Ασία, έχει προχωρήσει σε αναβάθμιση κατά τρεις μονάδες στη διάρκεια του 2019 για την Ελλάδα (μία επί ΣΥΡΙΖΑ και δύο επί ΝΔ) φέρνοντας την πιστοληπτική αξιολόγηση της χώρας δύο σκαλιά χαμηλότερα από το investment grade. H R&Ι δεν περιλαμβάνεται όμως στη λίστα των επιλέξιμων της ΕΚΤ (αυτών που «μετράει» η ετυμηγορία τους για ένταξη στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης), όπως και η γερμανική Scope, η οποία βαθμολογεί το ίδιο με την R&I.
Το πρώτο βήμα
Σε χρόνο παράλληλο, λίγο πριν – λίγο μετά τη Fitch, ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους προετοιμάζεται να κάνει το πρώτο βήμα στις αγορές για το 2020. Η διάρκεια των νέων ομολόγων αποτελεί ερωτηματικό. Πηγές της αγοράς ομολόγων εκτιμούν ότι με βάση τη λογική ο ΟΔΔΗΧ θα επιχειρήσει έκδοση15ετούς τίτλου. Το σενάριο αυτό έχει αδύνατα σημεία, καθώς είναι γνωστό ότι ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας δρομολογεί τις εξελίξεις για μία ακόμα πρόωρη αποπληρωμή (έως 3 δισ. ευρώ) δανείων του ΔΝΤ, «συνοδεύοντας» το κλείσιμο του γραφείου του Ταμείου στην Αθήνα.
Ο ESM έχει διαμηνύσει ότι νέα πρόωρη αποπληρωμή προς το ΔΝΤ μπορεί να υπάρξει μόνο εφόσον το μέσο κόστος του νέου δανεισμού είναι χαμηλότερο από το κόστος του δανείου που αποσύρεις (1,9%). Με τα σημερινά δεδομένα, είναι μάλλον απίθανο μια έκδοση 15ετούς ομολόγου να έδινε επιτόκιο κάτω από 2%, αυξάνοντας τις πιθανότητες για έκδοση πιο «φθηνών», μικρότερης διάρκειας ομολόγων. Εκτός κι αν αλλάξουν τα σημερινά δεδομένα.
