Μήνυμα στην Τουρκία έστειλε ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος, την ώρα που ανεβαίνουν οι τόνοι στη διπλωματική σκακιέρα της Ανατολικής Μεσογείου μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, ενόψει και της διάσκεψης για τη Λιβύη που θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή στο Βερολίνο.
«Ετοιμοι σε όλα τα επίπεδα»
Μιλώντας στην τηλεόραση του Σκάι αργά το βράδυ της Πέμπτης, ο κ. Παναγιωτόπουλος δήλωσε μεταξύ άλλων ότι η Αθήνα είναι έτοιμη σε όλα τα επίπεδα, τονίζοντας πως «αν η Τουρκία παραβιάσει την κυριαρχία μας, θα εξετάσουμε όλα τα σενάρια».
«Δεν είμαστε πολεμοχαρείς, αλλά αν κριθεί απαραίτητο, θα αντιδράσουμε», ξεκαθάρισε.
Και σημείωσε ότι «θα είμαστε μόνοι μας στρατιωτικά αν μας προκαλέσει η Τουρκία», η οποία «συμπεριφέρεται σαν νταής».
Ο υπουργός Αμυνας υπογράμμισε επίσης πως η τουρκική προκλητικότητα έχει αυξηθεί πολύ τον τελευταίο χρόνο, κάνοντας λόγο για πάνω από 5.000 παραβιάσεις μέσα στο 2019 και προσθέτοντας πως η Αγκυρα δεν λειτουργεί με βάση το διεθνές δίκαιο, αλλά με το δίκαιο του ισχυρού.
Για το μπαράζ προκλητικών ενεργειών της Τουρκίας στο Αιγαίο, παραδέχθηκε ότι «αυξάνεται ο κίνδυνος ενός ατυχήματος» και δήλωσε ότι η Ελλάδα ζήτησε μέτρα από το ΝΑΤΟ για τις τουρκικές παραβιάσεις.
Για το ποια θα είναι η αντίδραση της Αθήνας σε περίπτωση σοβαρής πρόκλησης, ο κ. Παναγιωτόπουλος δήλωσε ότι «η ελληνική απάντηση θα κλιμακωθεί, ανάλογα με την τουρκική προσβολή».
Σχετικά με τα εξοπλιστικά προγράμματα, ο διευκρίνισε ότι η Ελλάδα δεν κινείται με πανικό λόγω της Τουρκίας, αλλά με συγκεκριμένο πρόγραμμα.
Το Ισραήλ είναι στρατηγικός σύμμαχος
Ο υπουργός Αμυνας αναφέρθηκε αρχικά στο πρόσφατο ταξίδι του στο Ισραήλ, χαρακτηρίζοντάς το ως «αναγνωρίσιμο στρατηγικό σύμμαχο» της Ελλάδας που στηρίζει την οικονομία του στον τομέα της άμυνας, επενδύοντας φοβερά ποσά στην άμυνα και την ασφάλεια και είναι εξαγωγέας αμυντικών και οπλικών συστημάτων.
«Είναι εξαιρετικά σημαντικό σε αυτήν τη σύνθετη γεωπολιτική συγκυρία να εμβαθύνουμε κοινά συμφέροντα και να βρούμε τρόπους να εμβαθύνουμε τη στρατηγική μας σχέση εντείνοντας και συνεργασίες στον αμυντικό τομέα, όπως στα οπλικά συστήματα.
«Η αμυντική βιομηχανία του Ισραήλ είναι σε εξαιρετική κατάσταση», είπε ο κ. Παναγιωτόπουλος, ο οποίος επισκέφτηκε και τις εγκαταστάσεις της ισραηλινής αεροδιαστημικής βιομηχανίας. Πρόσθεσε ότι η Ελλάδα έχει ήδη δρομολογήσει την προμήθεια του μη επανδρωμένου οχήματος τύπου Heron «το οποίο θα καλύψει κάποιες βασικές ανάγκες μας αυτό το διάστημα» και θα συζητήσουμε προοπτικές μεγαλύτερων συνεργασιών με το Ισραήλ στον αμυντικό τομέα.
«Η άφιξη Χαφτάρ στην Αθήνα»
Για την αιφνιδιαστική έλευση του λίβυου στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ στην Αθήνα το βράδυ της Πέμπτης, ο κ. Παναγιωτόπουλος είπε ότι «στρατηγός Χαφτάρ είχε επαφές με τον κ. Δένδια αλλά αυτό εντάσσεται στα πλαίσιο άσκησης εξωτερικής πολιτικής της χώρας και όχι αμυντικής».
Για τη συμφωνία της Τουρκίας με τη κυβέρνηση Σάρατζ της Λιβύης, για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών, είπε ότι «θίγει ζωτικά κυριαρχικά μας δικαιώματα και θεωρούμε δεδομένο να αντιδράσουμε για αυτό».
Ο υπουργός Αμυνας αναφέρθηκε στην επερχόμενη σύσκεψη για τη Λιβύη στο Βερολίνο, σημειώνοντας ότι «κακώς δεν έχει προσκληθεί η Ελλάδα. Η δικαιολογία (της Γερμανίας) ότι η συζήτηση δεν θα περιστραφεί γύρω από ζητήματα συνεκμετάλλευσης πόρων ή χάραξης θαλασσίων ζωνών φαντάζει εξαιρετικά ανεπαρκής.
»Νομίζω ότι με τη σημερινή κίνηση (την άφιξη Χαφτάρ στην Αθήνα), η Ελλάδα δίνει το παρόν σε αυτόν τον διπλωματικό ‘πυρετό’ και καταγράφει την παρουσία της».
Πρόσθεσε ότι η παρουσία του αμερικανού ΥΠΕΞ Μάικ Πομπέο στη σύσκεψη για τη Λιβύη, (θα υποστηρίξει την κατάπαυση του πυρός στη Λιβύη και την αποχώρηση όλων των ξένων δυνάμεων από τη χώρα) συνάδει λίγο πολύ με τις ελληνικές θέσεις».
Μέχρι πού θα φτάσει ο Ερντογάν
Ο κ. Παναγιωτόπουλος αναφέρθηκε στα κίνητρα του τούρκου προέδρου, και αναρωτήθηκε, «είναι άραγε κάποιος μεγαλοϊδεατισμός που διέπει έναν ηγέτη ο οποίος και για λόγους υστεροφημίας θα ήθελε να περάσει ως ο αναμορφωτής της παλιάς οθωμανικής αυτοκρατορίας ή συνάδει με έναν πραγματισμό γεωπολιτικό να αδράξει την ευκαιρία που του προσφέρεται αυτήν τη στιγμή;
»Νομίζω ότι κυρίως είναι το δεύτερο. Καταλαβαίνει ο Ερντογάν και η Τουρκία ότι τώρα είναι η ευκαιρία γιατί οι ΗΠΑ παρουσιάζουν κάποιες τάσεις αποχωριτισμού ιδίως από τη Μέση Ανατολή. Γιατί η Ε.Ε. εξακολουθεί να είναι αργή στη λήψη αποφάσεων ακόμα και στη στάθμιση των δεδομένων με τον σωστό τρόπο. Γιατί υπάρχει επίσης ένα πολιτικό τέλμα στο Ισραήλ – το οποίο πάντα είχε λόγο – λόγω της δυσκολίας σχηματισμού κυβέρνησης.
»Ο Ερντογάν προσπαθεί να εκμεταλλευτεί τις καταστάσεις με έναν πολύ επιθετικό τρόπο. Επίσης, έχει πλέον καλή σχέση με τη Ρωσία και καταλαβαίνει ότι η Ελλάδα είναι σε χειρότερη θέση απ’ ό,τι βρίσκεται σε ένα με δύο χρόνια. Ο Ερντογάν θεωρεί ότι τώρα είναι το κατάλληλο timing να προχωρήσει».
Για το πως πρέπει να αντιδράσει η Ελλάδα, ο κ. Παναγιωτόπουλος είπε ότι «πρέπει να αναπτύξουμε τις επαφές μας στη βάση των στρατηγικών συμμαχιών που έχουμε, να τους πούμε με ψύχραιμο τρόπο τα επιχειρήματά μας και αφού κινητοποιήσουμε τους συμμάχους μας (πρώτα τους πιο κοντινούς στην Ευρώπη), πρέπει να ενισχύσουμε την αποτρεπτική ισχύ των ενόπλων δυνάμεων γιατί η Τουρκία δείχνει ότι έχει μια τάση να αγνοεί το διεθνές δίκαιο και τις συνθήκες καλής γειτονίας και να διέπεται μόνο από το νόμο του ισχυρού. Απέναντι λοιπόν στην ισχύ είναι η αποτροπή».
Για την Κρήτη
Για το ποια θα είναι η αντίδραση της Ελλάδας αν εμφανιστεί τουρκικό πλοίο νότια της Κρήτης, ο υπουργός Αμυνας τόνισε πως «η κίνηση αυτή θίγει ζωτικά κυριαρχικά μας συμφέροντα και επεξεργαζόμαστε όλα τα σενάρια».
Επικαλέστηκε τις δηλώσεις του πρωθυπουργού, ότι «θα κάνουμε ότι χρειαστεί» και ετοιμαζόμαστε για όλα τα σενάρια. «Δεν είμαστε πολεμοχαρείς και δεν θέλουμε να φτάσουμε σε στρατιωτική αναμέτρηση αλλά αν χρειαστεί θα το εξετάσουμε και αυτό. Θίγονται βασικά κυριαρχικά μας δικαιώματα, δεν πρόκειται να το επιτρέψουμε».
Σημείωσε ότι η ελληνική απάντηση θα κλιμακωθεί ανάλογα με την τουρκική προσβολή, κάνοντας λόγο για «ετοιμότητα, μαχητική ικανότητα και αποτρεπτική ισχύ» των δικών μας ενόπλων δυνάμεων.
Για την πρόσφατη συνάντηση Μητσοτάκη – Τραμπ στις ΗΠΑ, και την τοποθέτηση του κ. Μητσοτάκη στον αμερικανό πρόεδρο ότι «θα κάνουμε ό,τι χρειαστεί», ο κ. Παναγιωτόπουλος είπε πως έγινε απολύτως κατανοητό όσον αφορά το τί σημαίνει η δήλωση αυτή. Πρόσθεσε ότι όλη αυτή η προσπάθεια πιθανότατα θα αποτρέψει μια τουρκική κίνηση. Το κακό σενάριο είναι ότι δεν θα την αποτρέψει και «η Ελλάδα πρέπει να κάνει ό,τι χρειαστεί για να προστατέψει την εθνική της κυριαρχία».
«Θα είμαστε μόνοι μας στρατιωτικά»
Για τις δηλώσεις του πρώην υπουργού Αμυνας κ. Αποστολάκη ότι αν έχουμε νέο θερμό επεισόδιο τύπου Ιμια θα «είμαστε μόνοι μας», ο κ. Παναγιωτόπουλος είπε:
«Αν το δούμε με στρατιωτικούς όρους ισχύει, εγώ δεν περιμένω αν αύριο γίνει το απευκταίο να επιχειρήσουν δίπλα μας δυνάμεις ξένων χωρών αλλά ασφαλώς αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να ενεργοποιηθούν οι δίαυλοι επικοινωνίας με τους στρατηγικούς μας συμμάχους και αυτό προέχει. Αν ενεργοποιηθούν οι συμμαχίες της Ελλάδας και αυτές αναλάβουν πρωτοβουλίες σε διάφορα επίπεδα, τότε νομίζω ότι μπορούμε να αποφύγουμε αυτό το σενάριο και να μη χρειαστεί να πάμε στον πόλεμο μόνοι μας».
Επικαλέστηκε τις τοποθετήσεις του αμερικανού ΥΠΕΞ, ο οποίος έκανε δηλώσεις υποστήριξης για την Ελλάδα, «υπονοώντας εμμέσως πλην σαφώς ότι οι ΗΠΑ εγγυώνται για την ασφάλεια της Ελλάδας και αναλαμβάνοντας κάποιες πρωτοβουλίες σε διπλωματικό επίπεδο πάντα, για την αποφόρτιση της έντασης ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία, ήταν ένα από τα κέρδη της επίσκεψης Μητσοτάκη στην Ουάσιγκτον».
Ο υπουργός Αμυνας τόνισε πως οι στρατιωτικές δυνάμεις της χώρας μας είναι «ισχυρές, άρτια εκπαιδευμένες, διαθέτουν σύγχρονα οπλικά συστήματα και ένα έμψυχο υλικό που κάνει τη διαφορά όσον αφορά την ποιοτική υπεροχή. Σε κάθε περίπτωση οι ένοπλες δυνάμεις υπάρχουν για να είναι έτοιμες ανά πάσα στιγμή».
Πάνω από 5.000 τουρκικές παραβιάσεις
Για τις τουρκικές προκλήσεις και τις υπερπτήσεις στο Αιγαίο, ο κ. Παναγιωτόπουλος τόνισε ότι η τουρκική προκλητικότητα έχει αυξηθεί πολύ τον τελευταίο χρόνο, κάνοντας λόγο για πάνω από 5.000 παραβιάσεις μέσα στο 2019.
Πρόσθεσε δε, πως η Αγκυρα δεν λειτουργεί με βάση το διεθνές δίκαιο, αλλά με το δίκαιο του ισχυρού. Αναφερόμενος στο μπαράζ προκλητικών ενεργειών της Τουρκίας στο Αιγαίο, ο υπουργός Αμυνας παραδέχθηκε ότι «αυξάνεται ο κίνδυνος ενός ατυχήματος» και δήλωσε ότι η Ελλάδα ζήτησε μέτρα από το ΝΑΤΟ για τις τουρκικές παραβιάσεις.
Πρόσθεσε ότι «όσες φορές παραβιαστεί ο εθνικός μας εναέριος χώρος από τουρκικά αεροσκάφη, άλλες τόσες αυτά θα αναχαιτιστούν από τα δικά μας πολεμικά αεροσκάφη».
Ο κ. Παναγιωτόπουλος διευκρίνισε σχετικά με παλαιότερη δήλωσή του, ότι το πρόγραμμα απόκτησης των F 35 στο μέλλον και η αναβάθμιση των F 16 στην εκδοχή Viper θα οδηγήσει σε όρους ανάκτησης υπεροχής, ότι «δεν εννοούσα την ποιοτική υπεροχή η οποία υπάρχει ήδη στο Αιγαίο, αλλά εννοούσα ακόμα και με όρους αριθμητικής υπεροχής».
Ο κ. Παναγιωτόπουλος επανέλαβε ότι «οι γείτονές μας λειτουργούν με το δίκαιο του ισχυρού ενώ εμείς επιμένουμε να ενεργούμε με βάση το διεθνές δίκαιο. Η Τουρκία συζητάει για χάρτες που ορίζουν θαλάσσιες ζώνες, σύνορα κ.τ.λ. Η Τουρκία δεν έχει αποδεχτεί το δίκαιο της θάλασσας».
Η Τουρκία συμπεριφέρεται σαν νταής
Για την πρόσφατη συμφωνία της Ελλάδας για τον Eastmed και τις δηλώσεις Ερντογάν ότι δεν γίνεται τίποτα χωρίς την Τουρκία, ο κ. Παναγιωτόπουλος είπε ότι «μπορούμε να κάνουμε τους σχεδιασμούς μας όχι γιατί θέλουμε να αποκλείσουμε την Τουρκία από το παιχνίδι, αλλά γιατί η Τουρκία δεν μπορεί να συμπεριφέρεται με τον όρο του νταή που έρχεται να επιβάλει τους όρους της κατά το δοκούν.
»Να έρθει να συζητήσουμε καλή τη πίστη, σαφώς και έχει μια παρουσία στην περιοχή, και γίνεται σεβαστό, αλλά να σεβαστεί και αυτή τα δικαιώματα των άλλων και να μην συμπεριφέρεται κατά αυτόν τον έξαλλο αποχαλινωμένο τρόπο.
»Παράλληλα, δενόμαστε μεταξύ μας για να αποκτήσουμε αυτό το πλέγμα των συμμαχιών που θα αποτρέψει αυτήν την αποχαλινωμένη τουρκική συμπεριφορά και τις συνέπειές της σε γεωπολιτικό επίπεδο».
Αυξάνεται ο κίνδυνος ατυχήματος από το μπαράζ των τουρκικών προκλήσεων
Αναφερόμενος στο μπαράζ προκλητικών ενεργειών της Τουρκίας στο Αιγαίο, ο υπουργός Αμυνας παραδέχθηκε ότι «αυξάνεται ο κίνδυνος ενός ατυχήματος» και δήλωσε ότι η Ελλάδα ζήτησε μέτρα από το ΝΑΤΟ για τις τουρκικές παραβιάσεις.
«Για πρώτη φορά μετά από αρκετό καιρό η ηγεσία του ΝΑΤΟ ακούει» τις ελληνικές τοποθετήσεις, σημείωσε.
Οι εξοπλισμοί
Για τα εξοπλιστικά, ο κ. Παναγιωτόπουλος είπε ότι «δεν θέλω να δημιουργηθεί η εντύπωση ότι πανικόβλητοι σπεύδουμε να αγοράσουμε όπλα για να αντεπεξέλθουμε στην γεωπολιτική συγκυρία, όχι. Η αναβάθμιση των ενόπλων δυνάμεων είναι μια διαρκής προσπάθεια γιατί όλα τα συστήματα όσο περνάει ο καιρός φθείρονται και χρίζουν συντήρησης, ανανέωσης και ενδεχομένως αντικατάστασης. Η τεχνολογία προχωράει, ο πόλεμος στη σύγχρονη μορφή του θα γίνει περισσότερο με ηλεκτρονική μορφή παρά με συμβατικές συγκρούσεις.
Αναφέρθηκε στο πρόγραμμα για την αναβάθμιση 84 αεροσκαφών F-16, στην εκδοχή Viper, που είναι ότι πιο προηγμένο κυκλοφορεί για τον συγκεκριμένο τύπο αεροσκάφους και θα εκτελεστεί από την ΕΑΒ με τη συνδρομή της Lockheed Martin.
Πρόσθεσε ότι 170 εκατ. επενδύονται στα πλαίσια υλοποίησης του προγράμματος από τη Lockheed Martin στο εσωτερικό της ΕΑΒ ώστε να φέρει σε τεχνικό επίπεδο εις πέρας το πρόγραμμα, και θα ανοίξει τον δρόμο για την απόκτηση στο μέλλον του αεροσκάφους πέμπτης γενιάς, του F-35, αλλά «αυτό έχει περισσότερο μακροπρόθεσμο ορίζοντα».
Πρόσθεσε ότι ακόμα και αν δίναμε σήμερα τα λεφτά στις ΗΠΑ, θα παραλαμβάναμε το πρώτο αεροσκάφος F-35 σε τρία χρόνια. Μίλησε για τα ελληνικά Μιράζ και την αναβάθμισή τους που είναι «ένα αεροπλάνο με ειδικά χαρακτηριστικά πάρα πολύ κρίσιμα για τις επιχειρήσεις στο Αιγαίο» με τον οπλισμό που φέρουν.
«Επεξεργαζόμαστε σενάρια για την απόκτηση των υπερσύγχρονων φρεγατών Μπελαρά από τη Γαλλία και θα απασχολήσει τη συζήτηση Μητσοτάκη-Μακρόν στο Παρίσι στο τέλος του μήνα. Γίνονται διαπραγματεύσεις και συζητήσεις.
«Οι δυνατότητές μας τον επόμενο χρόνο»
»Πρόκειται για μια πλατφόρμα που θα έχουμε στη διάθεσή μας από το 2025 και μετά αν συνυπολογίσουμε και τα οπλικά συστήματα που θα μπουν επάνω. Σαν κυβέρνηση όμως μας ενδιαφέρει το ποιες θα είναι οι δυνατότητες μας τον επόμενο χρόνο στο επίπεδο ναυτικής παρουσίας στην περιοχή μας.
»Πρέπει να προχωρήσουμε στον εκσυγχρονισμό μέσης ζωής των φρεγατών ΜΕΚΟ. Να αναζητήσουμε λύσεις ευκαιρίας για την αντικατάσταση των παλιότερων φρεγατών τύπου S. Πρέπει να αποκτηθούν τορπίλες τελευταίου τύπου για τα υποβρύχιά μας τύπου 214 που είναι εξαιρετικά ισχυρό όπλο.
»Επίσης περιμένουμε να μας παραδοθούν και δύο πυραυλάκατοι μέσα στο 2020 ναυπήγησης στην Ελευσίνα που επίσης θα ενισχύσουν το Πολεμικό Ναυτικό. Πολλά από τα προγράμματα είναι σε εξέλιξη και χρηματοδοτούνται από τον προϋπολογισμό των ενόπλων δυνάμεων».
