Βουλιάζει το Γηροκομείο, παρά την τεράστια ακίνητη περιουσία του

Ιδρύθηκε το 1864 για να ανακουφίσει τους φτωχούς πολίτες του νεοσύστατου ελληνικού κράτους. Ηταν μετά τη χρεοκοπία του 1943 και την επιδημία χολέρας που έπληξε την πόλη, όταν η «Εν Αθήναις Ελεήμων Εταιρία» συγκροτούσε το πρώτο Πτωχοκομείο της πρωτεύουσας, ένα ίδρυμα στο οποίο έμελλε να φιλοξενηθούν ακόμη και αγωνιστές της Επανάστασης που είχαν βρεθεί πλέον στο περιθώριο της ζωής. Σήμερα, 156 χρόνια μετά, η μετεξέλιξη του Πτωχοκομείου, το Γηροκομείο Αθηνών, βιώνει την απόλυτη παρακμή και η λειτουργία του τίθεται εν κινδύνω: τα χρέη του υπερβαίνουν τα 50 εκατομμύρια ευρώ ενώ αυτή την εβδομάδα βρέθηκε υπό την απειλή διακοπής της ηλεκτροδότησης των εγκαταστάσεών του εξαιτίας υπέρογκων οφειλών στη ΔΕΗ – απειλή που αποσοβήθηκε την τελευταία στιγμή. Κι όλα αυτά ενώ διαθέτει μια τεράστια ακίνητη περιουσία που περιλαμβάνει περισσότερα από 800 ακίνητα…

Ταλανισμένο ανάμεσα σε συμπληγάδες, με τεράστια οικονομικά σκάνδαλα και διασπάθιση πόρων για τα οποία έχουν παραπεμφθεί σε δίκη παλαιότερα μέλη της Διοίκησης, με δικαστικές αντιπαραθέσεις, απλήρωτο προσωπικό, συσσωρευμένα χρέη και όντας ουσιαστικά «ακέφαλο» από το 2012, το ίδρυμα έχει οδηγηθεί στην απαξίωση. Τα τελευταία χρόνια έχουν τεθεί εκτός λειτουργίας οι εννέα από τις 12 πτέρυγές του και οι φιλοξενούμενοί του έχουν μειωθεί δραματικά. Στο Γηροκομείο ζουν σήμερα 140 ηλικιωμένοι όταν πριν από 14 χρόνια ζούσαν 450 και η δυναμικότητα του φτάνει τα 700 άτομα. Οι εγκαταστάσεις του έχουν αφεθεί στην εγκατάλειψη και η ποιότητα των υπηρεσιών του υποβαθμίζεται καθημερινά. Την ίδια στιγμή οι αντιπαραθέσεις μεταξύ μελών της Διοίκησης συνεχίζονται και οι ηλικιωμένοι βιώνουν την απόλυτη ανασφάλεια.

Στην ιστορική πορεία του το Γηροκομείο ενισχύθηκε από επιφανείς ευεργέτες και τα κύρια έσοδά του προέρχονταν από κληροδοτήματα. Η κατάρρευσή του εξαιτίας της κακοδιοίκησης ξεκίνησε πριν από περίπου 20 χρόνια.

«Το Γηροκομείο έχει μεγάλα χρέη, σχεδόν 50 εκατομμυρίων ευρώ, αλλά έχει στη διάθεσή του και 800 ακίνητα» λέει στα «ΝΕΑ» ο προσωρινός πρόεδρος του Γηροκομείου Ζώης Κολιός. «Αν προχωρήσουμε σε κυκλικές μισθώσεις αυτών των ακινήτων το ίδρυμα θα μπορούσε να συγκεντρώνει περισσότερα από 500.000 ευρώ, να ανοίξουν οι κλειστές πτέρυγές του και να γίνουν άμεσα ρυθμίσεις οφειλών σε ΕΦΚΑ, ΔΕΗ, ΔΕΚΟ, Εφορία όπως επίσης και να αποπληρωθούν οι εργαζόμενοι. Είναι τραγικό το ότι δεν μπορούμε να το κάνουμε επειδή δεν μας το επιτρέπουν μέλη παλαιότερων διοικήσεων με το αιτιολογικό ότι η Διοίκηση είναι προσωρινή και δεν μπορεί να λάβει τέτοιες αποφάσεις» συμπληρώνει. «Κατά τη γνώμη μου θα πρέπει να γίνουν εκλογές για την ανάδειξη νέου ΔΣ, όμως μόνο μετά την εγγραφή νέων μελών στο σωματείο, διότι διαφορετικά θεωρώ ότι οι εκλογές θα είναι κατευθυνόμενες».

Εμπορικό κέντρο

Το θέμα του Γηροκομείου έχει απασχολήσει έντονα και την τοπική κοινωνία, η οποία εκφράζει φόβους ότι η απαξίωση του ιδρύματος θα δώσει την ευκαιρία να δράσουν όσοι επιδιώκουν τη συρρίκνωση του φιλανθρωπικού του έργου, τη διακοπή της λειτουργίας του ή την αλλαγή του χαρακτήρα του.

Είναι ενδεικτικό ότι το 2008 είχε γίνει γνωστό ότι υπήρχαν σκέψεις ο χώρος του Γηροκομείου να μετατραπεί σε… εμπορικό κέντρο ή να φιλοξενήσει νεόδμητες κατοικίες. Οι κάτοικοι της περιοχής διοργανώνουν συγκέντρωση διαμαρτυρίας την Τετάρτη 22 Ιανουαρίου στο Πάρκο ΚΑΠΑΨ ζητώντας παρέμβαση από την Πολιτεία με στόχο την πλήρη επαναλειτουργία του Γηροκομείου. «Στενοχωριόμαστε πολύ για την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει το Γηροκομείο, οι ένοικοί του είναι γείτονές μας, τους επισκεπτόμαστε, δίνουμε παραστάσεις για εκείνους με τη χορωδία και τα χορευτικά μας» λέει στα «ΝΕΑ» ο Μιχάλης Ζωίδης, πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Ανω Αμπελοκήπων που καλεί στη συγκέντρωση. «Υπάρχουν τόσοι ηλικιωμένοι που έχουν ανάγκες και το Γηροκομείο συρρικνώνεται.

Εχει σύγχρονα μαγειρεία με δυνατότητα 5.000 μερίδων φαγητού ημερησίως – από αυτά θα μπορούσε να επωφεληθεί ακόμη και ο Δήμος Αθηναίων. Για εμάς θα πρέπει να εκλεγεί νέα Διοίκηση, να γίνουν νομοθετικές παρεμβάσεις και να χαρακτηριστούν διατηρητέα τα κτίριά του, διαφορετικά ο χώρος κινδυνεύει. Πιστεύουμε ότι το Γηροκομείο θα πρέπει να περάσει στον πλήρη έλεγχο του κράτους, γιατί η Πρόνοια για τους ηλικιωμένους είναι δημόσιο αγαθό και δεν μπορεί να αφήνεται στα χέρια σωματείων ή ιδιωτών» λέει.

Το Γηροκομείο, ένα τοπόσημο της Αθήνας, εγκαταστάθηκε στη σημερινή του θέση, επί της Λεωφόρου Κηφισίας και Λάμψα, το 1906. Το αρχικό οικόπεδο ήταν έκτασης 76 στρεμμάτων, τα 26 εκ των οποίων απαλλοτριώθηκαν από τη ΔΕΗ το 1957.

Στα εναπομείναντα 50 στρέμματα είχαν χτιστεί σε πρώτη φάση πέντε πέτρινα και κεραμοσκεπή κτίρια και στη συνέχεια προστέθηκαν και άλλα. Τα τρία από τα αρχικά κτίσματα επιβιώνουν μέχρι σήμερα συγκροτώντας τον κεντρικό πυρήνα του Γηροκομείου. Πρόκειται για τα περίπτερα «Ανδρέας Συγγρός», «Αγιος Γεώργιος» και «Κυπριάδειο», τα οποία χαρακτηρίζονται από το ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό στυλ της εποχής ενώ τα λιθόκτιστα μαγειρεία που κατασκευάστηκαν αργότερα και εκσυγχρονίστηκαν το 1992 έχουν λάβει διεθνές αρχιτεκτονικό βραβείο.