Εργα σε χρόνο ρεκόρ, προκειμένου να αντιμετωπιστεί μια επικείμενη καταστροφή, θα μπορούν σε λιγότερο από έναν μήνα να υλοποιούν οι δήμοι και οι περιφέρειες αποφεύγοντας την ισχύουσα γραφειοκρατία. Και αυτό διότι θα έχουν τη δυνατότητα να κηρύσσουν προληπτικά μια περιοχή σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Σήμερα συμβαίνει το τελείως αντίθετο: μια περιοχή κηρύσσεται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης «θεραπευτικά» και αφού έχει επέλθει η καταστροφή, είτε από πλημμύρες, είτε από πυρκαγιά, είτε από σεισμό…
Σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται στο σχετικό σχέδιο νόμου του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, τόσο οι δήμοι όσο και οι περιφέρειες θα μπορούν να προχωρούν στην υλοποίηση των έργων που κρίνονται απαραίτητα για τη θωράκιση μιας περιοχής μέσα σε διάστημα 90 ημερών, αφού προηγουμένως κηρύξουν προληπτικά μια περιοχή σε «κατάσταση ειδικής κινητοποίησης». Με βάση τη σημερινή εμπειρία, ο χρόνος που απαιτείται προκειμένου να γίνουν τα έργα αποκατάστασης σε μια πληγείσα περιοχή φθάνει ακόμη και τα δύο χρόνια (!).
Το σχέδιο νόμου «Εθνικός Μηχανισμός Διαχείρισης Κρίσεων και Αντιμετώπισης Κινδύνων, Αναδιάρθρωση της ΓΓΠΠ, Αναβάθμιση Εθελοντισμού Πολιτικής Προστασίας, Αναδιάρθρωση του Πυροσβεστικού Σώματος και Αλλες Διατάξεις» αναμένεται να έχει ψηφιστεί έως το τέλος του Ιανουαρίου. «ΤΑ ΝΕΑ» παρουσιάζουν τις τελικές ρυθμίσεις που θα καθορίζουν από εδώ και πέρα τη δράση της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας. Με βάση τα όσα προβλέπονται, συστήνεται Εθνική Βάση Δεδομένων Κινδύνων και Απειλών, γεγονός που θα δρομολογήσει την εξειδικευμένη δράση ανά κατηγορία και χωροχρονική κατανομή προκειμένου να κατανείμει ευχερέστερα τις αρμοδιότητες/ρόλους κάθε εμπλεκόμενου φορέα Πολιτικής Προστασίας μέσω ενεργοποίησης κατάλληλων, θεσπιζόμενων για πρώτη φορά «Πλαισίων Διαχείρισης Εκτάκτων Αναγκών».
Ο «Δάρδανος» και ο «Ιόλαος». Τι σημαίνει αυτό; Αυτό σημαίνει πως όλοι οι δήμοι και οι περιφέρειες θα πρέπει να έχουν τα δικά τους σχέδια αντιμετώπισης καταστροφών ξεχωριστά για κάθε απειλή, τα οποία πρέπει να είναι εναρμονισμένα με τα Εθνικά Σχέδια. Σημειώνεται ότι στις αρχές του περασμένου μήνα παρουσιάστηκαν από τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας τα σχέδια για την αντιμετώπιση καταστροφών από πλημμύρες και δασικές πυρκαγιές με την ονομασία «Δάρδανος» και «Ιόλαος».
«Το εν λόγω σχέδιο νόμου έρχεται να δώσει οριστικές λύσεις σε χρόνιες αρρυθμίες και παθογένειες του συστήματος Πολιτικής Προστασίας στη χώρα μας και να αποσαφηνίσει οριστικά δομές, διαδικασίες και λειτουργικά ζητήματα που αφορούν την επιχειρησιακή εμπλοκή των δήμων, των περιφερειών αλλά και όλων των εμπλεκόμενων φορέων» επισημαίνει μιλώντας στα «ΝΕΑ» ο γενικός γραμματέας Πολιτικής Προστασίας Νίκος Χαρδαλιάς. Πλέον, με τη δημιουργία της κατάλληλης δομής, θα είναι δυνατή η απορρόφηση κονδυλίων τόσο από εθνικό όσο και ευρωπαϊκό επίπεδο προκειμένου η χώρα να θωρακιστεί έναντι των καταστροφών μέσω της πρόληψης.
Την ίδια ώρα, αναβαθμίζεται ο ρόλος της Πολιτικής Προστασίας και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης μέσω μιας κάθετης δομής σε τρία επίπεδα: εθνικό – περιφερειακό – τοπικό (εθνικός διοικητής και 13 περιφερειακοί συντονιστές) με τέσσερις άξονες – πρόληψη, ετοιμότητα, αντιμετώπιση, αποκατάσταση – ενώ συστήνονται 13 περιφερειακά κέντρα επιχειρήσεων.
Διάχυση ευθυνών. Οπως εξηγεί ο Νίκος Χαρδαλιάς, μέσω της σύστασης του Εθνικού Συντονιστικού Κέντρου Επιχειρήσεων και Διαχείρισης Κρίσεων (που προήλθε από την ενοποίηση τριών διαφορετικών Κέντρων Επιχειρήσεων) επέρχεται καθετοποίηση της διοικητικής και επιχειρησιακής οργάνωσης σε επίπεδο διαχείρισης και πληροφορίας αλλά και άμεσης ανταπόκρισης. Με τον τρόπο αυτόν αποτρέπονται η διάχυση της ευθύνης και η δημιουργία ζητημάτων συντονισμού. Ο σχεδιασμός προβλέπει ακόμη την ίδρυση Μόνιμου Επιστημονικού Συμβουλίου Πολιτικής Προστασίας. Στόχος του Συμβουλίου είναι να συμβάλλει στη διασύνδεση με την επιστημονική κοινότητα αξιοποιώντας όλα τα διαθέσιμα εργαλεία για την πρόληψη, την ετοιμότητα, την αντιμετώπιση αλλά και την αποκατάσταση με συμβουλευτικό χαρακτήρα για τη χάραξη πολιτικής μείωσης του κινδύνου των καταστροφών.
Παράλληλα, ιδρύεται Εθνική Σχολή Διαχείρισης Κρίσεων και Αντιμετώπισης Καταστροφών, με στόχο να γίνει «φυτώριο» πιστοποιημένης εκπαίδευσης και γνώσης για όλο το πυροσβεστικό προσωπικό, τους εμπλεκόμενους φορείς αλλά και ενεργούς πολίτες – μέσω εθελοντικών ομάδων – υπό την καθοδήγηση του επιστημονικού συμβουλίου. Eπίσης, ιδρύεται και Σχολή Πολιτών (υπό την Ακαδημία Πολιτικής Προστασίας) προκειμένου να μαθαίνουν οι πολίτες πως πρέπει να δράσουν σε περίπτωση κινδύνου.
Επιπλέον, καθιερώνεται ένα «πρωτοποριακό» για τη δημόσια διοίκηση, όπως επισημαίνουν από τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, σύστημα αξιολόγησης προσωπικού (climax matrix), με διαφάνεια μέσω μετρήσιμων δεικτών απόδοσης, ενώ εκσυγχρονίζονται επιτελικές δομές και αξιοποιούνται σύγχρονα τεχνολογικά εργαλεία: ηλεκτρονική κατάθεση δικαιολογητικών πρόσληψης μέσω Πανελλαδικών Εξετάσεων, σύνταξη ηλεκτρονικών ατομικών βιβλιαρίων υπηρεσιακών μεταβολών καθώς και ηλεκτρονική διαδικασία αξιολόγησης του προσωπικού.